Yemen’den enerji ve yakıt ihtiyaçlarını karşılamak için ek önlemler

BM insani yardımı bu hafta içinde Hudeyde’ye vardı. (EPA)
BM insani yardımı bu hafta içinde Hudeyde’ye vardı. (EPA)
TT

Yemen’den enerji ve yakıt ihtiyaçlarını karşılamak için ek önlemler

BM insani yardımı bu hafta içinde Hudeyde’ye vardı. (EPA)
BM insani yardımı bu hafta içinde Hudeyde’ye vardı. (EPA)

Yemen’in büyük bir kısmı yakıt ve elektrik enerjisi üretiminde ciddi bir kriz yaşıyor. Yemenli resmi kaynaklar Enerji Yüksek Konseyi’nin Aden’de Başbakan Muin Abdulmelik başkanlığında düzenlenen toplantıda elektrik ve yakıt alanlarındaki ihtiyaçları karşılamak ve mevcut zorlukların üstesinden gelmek için bir dizi önlem aldı.
SABA haber ajansına göre konsey, ana elektrik santralinin deneme işletmesinin başarıyla tamamlanmasının yanı sıra önceki kararların uygulanmasına ilişkin de değerlendirmelerde bulundu. Ayrıca başta üretim kapasitelerinin güçlendirilmesi ve en ucuz enerji üretim araçlarının hayata geçirilmesi olmak üzere elektrik sektöründe gerekli başarıyı elde etmek için çalışmaların tamamlanmasına yönelik mekanizmaları görüştü.
Başbakan Muin Abdulmelik, özellikle Aden’de elektrik kapasitesinin yükseltilmesi, sorumluluk üstlenilmesi ve mevcut santrallerin üretim kapasitelerinin artırılması için hızlı çözümler geliştirilmesi ve bu konuda yardımcı olacak alternatifleri benimsenmesi başlıklarının önemini vurguladı.
Abdulmelik elektrik sektöründe, özellikle Yemen için Suudi Kalkınma ve Yeniden Yapılanma Programı  (SDRPY) aracılığıyla Suudi  Arabistan Krallığı tarafından sağlanan petrol türevlerinin hibesine atıfta bulunarak, gerekli reformların gerçekleştirilmesini tamamlamak için Enerji Yüksek Konseyi'nin kararlarının yürütme planına dikkat çekti. Geçmiş dönemde satın alınan enerji şirketlerinin haklarına ilişkin yapılan değerlendirmelere işaret eden Abdulmelik, motorin, gaz ve kömür gibi en ucuz yakıtlara yönelik yeni nesil projelere ağırlık verilmesi gerektiğini belirtti. Gelecekte enerji alanında ‘yap, işlet, devret’ sisteminin benimseneceği bilgisini paylaştı.
Petrol türevleri hibesinin uygulanmasındaki ilerleme, öngörülen taahhütler ve koşulların uygulanmasının kapsamı ve gerekli reformlar hakkında entegre bir rapor sunmaya konusuna işaret eden Başbakan, merkezi ve yerel düzeyde sorumlu tarafların tespiti için gerekli önlemlerin alınacağını söyledi. Başbakan ayrıca yüksek maliyet göz önüne alındığında, elektrik üretmek için dizel yakıta olan bağımlılığı azaltmak da dahil olmak üzere enerji üretimi için gerekli alternatiflerin yanı sıra uygulanabilir ve stratejik çözümlerin uygulanması gerektiğini bildirdi.
Elektrik ve Enerji Bakanı'nın 2022 yazında Aden elektrik sisteminde istikrarı sağlamaya dönük olarak hazırlanan elektrik enerjisi projeleri için gerekli ihtiyaçların bir listesini sağlamaya yönelik bir plan sunuldu. Planla Mansur ve Warsila tesisleri, Çin türbini, el Hesva tesisi ve Fransız damıtıcılarının bakımına ek olarak çeşitli yedek parça, yağ ve benzeri  malzemelerin sağlanması öngörülüyor.
Enerji Yüksek Komisyonu, planın Aden'deki elektrik sisteminde istikrarın sağlanmasına ve vatandaşların mağduriyetlerinin hafifletilmesine yardımcı olacak şekilde uygulanması için gereken harcamalara dikkat çekti. Elektrik Bakanı da Katar fonu SDRPY ile iş birliğinde, 60 MW kapasiteli el Hesva Benzin İstasyonu 2’nin bakım projesi ve mevcut planları hakkında rapor sundu.
Resmi kaynaklara göre toplantıda Aden, Abyan ve Lahic enerji nakil hatlarının restorasyonuna ek olarak Bakanlar Kurulu kararına göre ana istasyondan üretilen enerji tahliye projesi ve Taiz elektrik tedariki konuları masaya yatırıldı.
Konsey ayrıca PetroMasila Şirketi tarafından sunulan ve 2022 operasyonlarını içeren planla 264 MW kapasiteli ana istasyonun işletilmesi  hakkındaki plana ilişkin bilgi aldı. Şirket planında, illetim hatlarının tamamlanması, istasyondan enerji tahliyesi, iletim ve dağıtım şebekesi için malzeme tedarikinin dağıtımı ile ilgili onaylanmış mali bütçeye ek olarak tesisin iki yıl boyunca rutin bakımı için gerekli malzemelerin ve yedek parçaların tahmini maliyetine değinildi.
Konsey, Aden, Lahic, Abyan ve Taiz valilerinin katıldığı toplantıda elektrik enerjisi üretimindeki mevcut açığın giderilmesine yönelik bir dizi öneri ve bunu düşük maliyetli alternatifler ile çözmek için uygulanabilir mekanizmalar üzerinde de bilgi alışveriinde bulundu.



Bebekler kuvözleri paylaşıyor... Yakıt tükenirken Gazze bir sağlık felaketinin eşiğinde

 Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Tıp Kompleksi'nde tedavi gören çocuk Ömer el-Hums (AP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Tıp Kompleksi'nde tedavi gören çocuk Ömer el-Hums (AP)
TT

Bebekler kuvözleri paylaşıyor... Yakıt tükenirken Gazze bir sağlık felaketinin eşiğinde

 Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Tıp Kompleksi'nde tedavi gören çocuk Ömer el-Hums (AP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Tıp Kompleksi'nde tedavi gören çocuk Ömer el-Hums (AP)

Gazze Şeridi'ndeki insani kriz, BM ve tıbbi kuruluşların, ciddi yakıt sıkıntısının daha da kötüleşmesi nedeniyle sağlık sektörünün çöktüğü yönündeki uyarılarının artmasına neden oldu. CNN'e göre hastanelerde aynı kuvözü paylaşan birkaç bebeğin trajik görüntüleri, nüfusun karşı karşıya olduğu felaket durumunun çarpıcı bir göstergesi.

Gazze'deki doktorlar, elektrik kesintileri ve yakıt sıkıntısı nedeniyle bir dizi tıbbi cihazın durdurulmasından dolayı, birden fazla bebeği aynı kuvöze koymak zorunda kaldıklarını doğrularken, hastaneler hayati hizmetlerin azaltıldığını veya askıya alındığını duyurdu. Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA) ise durumu “çok kritik” olarak nitelendirdi.

BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA) açıklamasında “Hastaneler şimdiden yakıtı karneye bağlamaya başladı, bazı ambulanslar çalışmayı durdurdu ve su sistemleri çökmenin eşiğinde” ifadelerini kullandı.

Ofis, yeterli miktarda yakıtın acilen ve düzenli olarak girişine izin verilmediği takdirde, yakıt girişine yönelik kısıtlamaların devam etmesinin “ölüm sayısında keskin bir artışa” yol açacağını kaydetti.

Aktivistler ve hastane yöneticileri tarafından sosyal medyada paylaşılan fotoğraflar, Gazze'nin güneyindeki el-Ehli Hastanesi müdürü tarafından paylaşılan ve prematüre bebekler için temel bakımın tamamen yetersiz olduğu el-Hilu Hastanesi'nde tek kuvözde birkaç bebeği gösteren bir fotoğraf da dahil olmak üzere, sağlık tesislerinin içinden üzücü sahneler gösteriyor.

El Ehli Hastanesi direktörü Dr. Fadel Naim X platformuna şunları yazdı: “Bu trajik aşırı kalabalık sadece ekipman eksikliğinden değil, sağlık sistemini tahrip eden savaş ve kuşatmanın doğrudan bir sonucudur. Abluka yenidoğan bakımını bir hayatta kalma savaşına dönüştürdü... Hiçbir çocuk, yaşayıp yaşamayacağına, bombaların ve ablukaların karar verdiği bir dünyaya doğmamalıdır."

Gazze'nin kuzeyindeki Şifa Hastanesi'nin müdürü Dr. Muhammed Ebu Silmiyye ise birkaç saat içinde hastanenin tamamen çökebileceği uyarısında bulundu: “Önümüzdeki birkaç saat içinde yakıt sağlanmazsa, hastane üç saat içinde hizmet dışı kalacak ve bu da kuvözlerdeki 22 bebek de dahil olmak üzere onlarca hastanın ölümüne yol açacak.”

Ebu Silmiyye CNN'e yaptığı açıklamada, hastanenin ameliyathanelere ve yoğun bakıma odaklanmak için diyaliz bölümünü kapatmak zorunda kaldığını ve çalışmaların artık el fenerleri altında yapıldığını söyledi.

Nasır Tıp Kompleksi yönetimi, kalan yakıtın sadece bir gün yeteceğini ve başta doğum ve yoğun bakım olmak üzere sadece kritik bölümlere tahsis edildiğini duyurdu.

Temel hizmetlerin çökme noktasına gelmesi

Yansımalar yakıt eksikliğiyle sınırlı kalmadı, hastanelerin güvendiği jeneratörleri çalıştırmak için gereken yedek parçaların temininde yaşanan zorluklara ve sürekli elektrik kesintilerine kadar uzandı.

Merkez Valilikteki el Aksa Şehitleri Hastanesi yönetimi, yedek parça eksikliği nedeniyle ana jeneratörün arızalandığını ve tüm bölümleri çalıştırmaya yetmeyen küçük bir yedek jeneratör kullanmak zorunda kaldıklarını duyurdu. Açıklamada şöyle denildi: “Saatler içinde yakıtımız tükenecek ve hastanenin kapanması yarım milyon insanı etkileyecek.”

Tıp ve yardım kuruluşları yakıtın sadece hastaneleri çalıştırmak için değil, aynı zamanda yemek pişirme, tuzdan arındırma ve kanalizasyon arıtma tesislerinin yanı sıra, ambulans ve kurtarma araçları için de gerekli olduğunu vurguluyor.

İsrail, askeri operasyonların başlamasından bu yana Hamas tarafından silah yapımında kullanılabileceği iddiasıyla Gazze'ye yakıt girişine ciddi kısıtlamalar getirirken, insani yardım malzemelerinin girişine derhal ve koşulsuz izin verilmesini talep eden yardım kuruluşları bu iddiayı reddediyor.

Uluslararası uyarılar ve ateşkes çağrıları

Sınır Tanımayan Doktorlar, Gazze Şeridi'nde “eşi benzeri görülmemiş insani felaket” yaşandığı uyarısında bulunan bir açıklama yayınlayarak, acil ateşkes ve geniş çaplı yardım erişimi çağrısında bulundu.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre kuruluş açıklamasında, "Ekiplerimiz, milyonlarca Filistinlinin hayatını tehdit eden koşullar altında yaralıları tedavi ediyor ve aşırı kalabalık hastanelere tıbbi malzeme sağlıyor. İsrail hükümetini ve bu felakete ortak olan ülkeleri, özellikle de Birleşik Krallık'ı, ablukayı sona erdirmek ve Gazze'deki Filistin varlığının silinmesini önlemek için acilen harekete geçmeye çağırıyoruz" ifadeleri yer aldı.

Kötüleşen kriz ortamında, başta bebekler ve kritik durumdaki hastalar olmak üzere yüzlerce hastanın hayatı acil yakıt girişine bağlıyken, abluka kırılmaz ve artan insani ihtiyaçlar karşılanmazsa, sağlık sisteminin günler ve belki de saatler içinde tamamen çökeceğine dair korkular artıyor.