Suveyda’da tansiyon yükseldi

Rejim güçleriyle çatışmalar sürüyor.

Kanavat kasabasının girişindeki Suveyda yerel güçleri. (Suveyda 24)
Kanavat kasabasının girişindeki Suveyda yerel güçleri. (Suveyda 24)
TT

Suveyda’da tansiyon yükseldi

Kanavat kasabasının girişindeki Suveyda yerel güçleri. (Suveyda 24)
Kanavat kasabasının girişindeki Suveyda yerel güçleri. (Suveyda 24)

Suriye'nin güneyindeki Suveyda'da yerel bir grup dün akşam rejim güçlerinin askeri kontrol noktalarından birine saldırı düzenledi. Saldırı Kanavat-Suveyda yolu üzerinde, Fahd Güçleri’ne bağlı yerel savaşçılar ile Devlet Güvenlik Birimi’ne bağlı rejim güçleri arasında şiddetli çatışmalara neden oldu.
Suveyda’dan gazeteci Rayan Maruf, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada yerel bir grup tarafından gerçekleştirilen saldırının, rejim mensuplarının bölge sakinlerine yönelik provokasyonlarına ve bazı vatandaşlarla yaşanan sorunlara tepki olarak geldiğini bildirdi. Saldırının ve çatışmaların bir saat kadar devam ettiği bilgisini verdi.
Güvenlik güçlerinin geri çekilmediğini belirten Maruf, bunun yerine konuşlandığı bölgelerdeki mevzilerini güçlendirerek Suveyda-Kanavat yolunun her iki tarafına asker ve güvenlik takviyeleri yolladığını kaydetti.
Maruf, rejimin konuşlandırmayı, adam kaçırma ve cinayete karışanları takip ile bölgedeki gerginliğin ardından sosyal ve güvenlik görevlilerin arasında arabuluculuk yaparak sakinleştirme ve sivil gruplarla iletişim kurulması olarak gerekçelendirdiğini söyledi. Aktivistlerin soruna kısmi bir çözüm bulduğunu ancak bunun henüz ele alınmadığını belirten Maruf, kısa bir süre önce Şam'dan Suveyda’da bazı aranan kişileri takip etmek ve çalıntı arabaların dosyasını sonlandırmak için yeni güvenlik takviyeleri geldiğini bildirdi. Ayrıca güvenlik bariyerlerinde bazı unsurların ihlallere devam etmesi nedeniyle çatışmaların yaşandığını aktardı.
Suveyda’daki aktivistler ve halk hareketi temsilcileri Şarku’l Avsat’a, kontrol noktalarının genişletilmesine karşı olduklarını söyledi. Açıklamada söz konusu unsurların ‘sivillere engel olarak halka gözdağı verdiği belirtildi. Çetelerin güvenlik birimlerince bilindiği ve mezhepçi milislere ait kontrol noktaları aracılığıyla Suveyda’ya uyuşturucu sokarak savaştıkları kaydedildi. Aktivistler ve halk hareketi temsilcileri yarın barışçıl eylemleri yeniden başlatma çağrılarını yenilediklerini duyurarak el Mezraa halkı onuruna gösteri düzenlenmesi çağrısında bulundu.
Aktivistlere göre Mezraa halkı geçtiğimiz perşembe günü yolları kapatarak Suveyda Valisi’nin bölgeye girmesini ve partizan faaliyetlerle toplantı yapmasını engelledi. Kasaba halkı toplantı yapılmasına karşı çıkarak önceliğin halkın taleplerinin sağlanması olduğunu vurguladı.
Suveyda daha önce Suriye hükümetinin belirli toplum gruplarına desteği kaldırma kararının ardından kötüleşen yaşam ve ekonomik koşullara karşı halk protestolarına tanık oldu. Rejim güçleri, gösteriler devam ederken kamu malını korumak, vandalizmi önlemek, cinayet ve adam kaçırma suçlarından arananları kovuşturmak için Şam’dan Suveyda’ya takviye güçler gönderdi.

 



Libya'daki ‘Rus nüfuzu’ ABD Özel Temsilcisi’nin güney ziyaretini gölgede bıraktı

ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
TT

Libya'daki ‘Rus nüfuzu’ ABD Özel Temsilcisi’nin güney ziyaretini gölgede bıraktı

ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)

Libya'daki ‘Rus nüfuzu’, Libyalı analistlerin ABD Özel Temsilcisi Richard Norland'ın Libya'nın güneyine yaptığı benzeri görülmemiş ziyaretin sonuçlarına ilişkin değerlendirmelerini gölgede bıraktı.

Norland'ın bu hafta başında güneydeki Sebha kentinde Mareşal Halife Hafter'in oğlu Saddam Hafter ile yaptığı görüşmelerin ayrıntıları yeterince açıklanmadı. Ancak gözlemciler Norland'ın Sebha'ya yaptığı ziyaretin ‘sembolik’ olduğunu bildirdi. Derne Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü olan Yusuf el-Farisi, söz konusu ziyaretin ‘önceki güvensizlik dalgalarının ardından istikrarlı güvenlik koşulları ışığında bir ABD yetkilisinin güney kentine yaptığı ilk ziyaret’ olduğunu belirtti.

cdvfg
ABD'nin Libya Özel Temsilcisi Richard Norland, Sebha ziyareti sırasında gerçekleşen görüşmede konuşurken (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)

Johns Hopkins Üniversitesi Dış Politika Enstitüsü üyesi Hafız el-Guveyl'e göre, Libya'ya yönelik on yıllık stratejik planın ve Rus nüfuzunu sınırlama girişimlerinin gölgeleri, ABD Özel Temsilcisi’nin Güney Libya ziyaretinde de kendisini gösterdi. El-Guveyl'e göre Rusya'nın Libya'nın güneyindeki nüfuzunu arttırması, ABD'nin kırılgan bölgelere yönelik stratejisinden ve Norland'ın ziyaretinden daha uzak değil. Bu noktada, geçtiğimiz mart ayından bu yana Rus askeri kargo uçaklarının ülkenin güneyinde yer alan Brak eş-Şati Üssü’ne yönelik birden fazla hava ikmalinden söz eden sızıntıların ortaya çıktığını da belirtmek gerekir.

Xujık8
Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe ile CIA Direktörü William Burns arasında Trablus'ta daha önce yapılan bir görüşmeden (UBH)

İki yıldan kısa bir süre önce Biden yönetimi, ‘Çatışmayı Önlemek ve İstikrarı Teşvik Etmek için ABD Stratejisi - Libya için On Yıllık Stratejik Plan’ olarak bilinen planı başlattı. Bu plan, diğer hususların yanı sıra, Libya'nın tarihsel olarak marjinalleştirilmiş güneyini ulusal yapılara entegre etmeyi, daha geniş bir birleşmeye yol açmayı ve güney sınırını güvence altına almayı amaçlıyor.

Norland, Hafter'le görüştükten sonra Libya'nın güneyinin istikrara kavuşturulması, Libya'nın egemenliğinin korunması ve bölünmelerin aşılmasında oynadığı hayati rol hakkında genel bir konuşma yapmakla yetindi. Trablus Üniversitesi’nde siyaset bilimi profesörü olan Dr. Ahmed el-Atraş'a göre söz konusu ziyaret Moskova'nın nüfuz mücadelesi ve Rusya'nın bölgedeki genişlemesini keşfetme bağlamının ötesine geçemeyebilir.

Diğer yandan Norland’ın Libya'nın güvenlik kurumlarını birleştirme çabalarını ülkenin dört bir yanından Libyalı askeri liderlerle ilişki kurarak desteklemekten bahsetmesi de dikkat çekiyor. El-Atraş Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, bu ziyaretin gerçekleri gizlemek için yapıldığını belirtti. El-Atraş’a göre bu ziyaret öncelikle Moskova'yı hedef alıyor ve ülkenin batısından sorumlu İçişleri Bakanı İmad et-Trablusi ile Saddam arasında daha önce yapılan ve tek taraflı bir eylem olan görüşmeye dayanan vizyonları önemsizleştiriyor.

 sc
Rusya Savunma Bakanı Yardımcısı ve Rus hükümetinden üst düzey bir heyetin daha önce Bingazi'ye yaptığı ziyaretten (Şarku’l Avsat)

Öte yandan bir grup analist, Çin'in Libya'daki faaliyetlerinin genişlemesine ilişkin ABD'nin güçlü endişelerinden bahsetti. Siyasi analist İzzeddin Akil'e göre güney Libya, Çin İpek Yolu'nun kesilmesinde önemli bir istasyon olabilir ve aynı zamanda Afrika'da Çinlileri rahatsız etmek ve onlara karşı koymak için bir üs olarak kullanılabilir.

Akil, Washington yönetiminin Trablus Büyükelçisi olarak atanması planlanan Amerikalı diplomat Jennifer Gavito'nun brifinginde Çin hakkında söylenenleri esas aldı.

Gavito geçtiğimiz haziran ayında Senato Dış İlişkiler Komitesi önünde yaptığı açıklamada, Çin'le bağlantılı şirketlerin Libya'da bilgi ve iletişim teknolojileri sektöründe gösterdikleri derin başarılar konusunda uyarıda bulundu.

Infra Global Partners Vakfı danışmanı Jonathan Bass, Pekin'in Mareşal Halife Hafter'e verdiği desteğe işaret ederek, Çin'in daha önce eski Libya Başbakanı Fethi Başağa döneminde çok cazip koşullarla ülkenin güneyinde Libya altını çıkarma hakkını elde ettiğini söyledi.

Sahel bölgesinin son iki yılda Fransa'ya sadık bazı yerleşik rejimlerin devrilmesine tanık olması ve Rusya'nın yeni rejimlerin müttefiki olarak bölgeye müdahil olması da dikkat çekiyor.

Norland'ın Sebha'yı ziyaretinden bir gün sonra Rusya'nın Libya Büyükelçisi Aydar Aganin'in Rus askeri kamyonu Ural'ın direksiyonuna geçmesi ve Ural’ın Libya pazarına girişini kutlaması da önemli bir noktaydı.