Ukrayna kuvvetleri, Donbas’ta stratejik bir şehir olan Lısıçansk’ta ‘çok zor’ bir durumla yüzleşirken, Kiev, Odessa’ı hedef alan Rus hava saldırısında en az 21 sivilin hayatını kaybetmesine neden olmasının ardından ‘Rusya’nın gözdağı’ vermesini kınadı ve Batı’dan füzesavar sistemleri almaya yönelik talebini yineledi.
Ukrayna askeri ve sivil makamlarına göre, cuma günü sabahın erken saatlerinde, Ukrayna’nın güneyindeki Odessa’ya yaklaşık 80 km uzaklıkta yer alan Sergeevka kasabasını hedef alan 3 Rus füzesi, aralarında 12 yaşında bir çocuğun da bulunduğu en az 21 kişi hayatını kaybetmesine neden olurken, büyük bir binayı ve bir turizm kompleksini de yok etti. Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı habere göre, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir (Volodimir) Zelenskiy cuma akşamı “Bu, yalnızca hata veya tesadüfi bir hedef alış değil, Rusya’nın kasıtlı gözdağı vermesidir” dedi. Yerel yetkililer de saldırı alanında ‘askeri bir hedef olmadığını’ doğruladı.
Ukrayna suçlamalarına yanıt olarak, Kremlin, “Rus silahlı kuvvetlerinin Ukrayna’daki sivil tesisleri hedef almadığını’ iddia etti. Berlin ise bu yanıtı “insanlık dışı ve kaba” olarak nitelendirdi. Kiev ayrıca, Sergeevka’nın bombalanmasının, ikisi kritik durumda olmak üzere 5 çocuk da dahil olmak üzere 38 kişinin yaralanmasına neden olduğunu bildirdi.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba Twitter hesabından yaptığı paylaşımda “Ortaklarımıza, Ukrayna’ya mümkün olan en kısa sürede füzesavar savunma sistemleri tedarik etmeye çağrısında bulunuyorum. Hayat kurtarmamıza yardım edin” ifadelerini kullandı ve Rusya’yı “terörist bir devlet’ olarak nitelendirdi.
Ukrayna ordusu Sergeevka’da kullanılan füzelerin, uçak gemilerini vurmak üzere tasarlanmış ve Soğuk Savaş döneminden kalmış Sovyetlere ait ‘Cruise’ füzeleri olduğunu belirtti. Bu füzenin, pazartesi günü gündüz vakti, Ukrayna’nın orta kesimindeki Kremençug’daki cepheye 200 km mesafedeki bir ticaret merkezini vuran füze ile aynı türden olduğu bildirildi. İlk yardım ekiplerinin açıklamalarına göre, en az 19 can kaybı tahmin ediliyor.
29 Haziran’da Rusların Mıkolayiv’i bombalamasının ardından enkazda ailesinin fotoğraflarını arayan bir Ukraynalı (AP)
Zelenskiy’nin durumun hala çok zor olduğunu belirttiği Lısıçansk’da, Rus güçleri tarafından desteklenen, Moskova yanlısı ayrılıkçılar cumartesi günü, son günlerde çatışmaların yoğunlaştığı Donbas’taki sanayi kentinin ‘tamamen’ kuşattıklarını duyurdu.
Rusya resmi haber ajansı TASS’a göre, Luhansk’taki ayrılıkçı güçlerin temsilcisi Andrei Maruchko: “Bugün Luhansk Halk Milisleri (ayrılıkçı güçler) ve Rus Silahlı Kuvvetleri, Lısıçansk’ın tamamen kuşatıldığından emin olmamızı sağlayan son stratejik noktaları işgal etti” ifadelerini kullandı. Lısıçansk Luhansk’ta henüz düşmemiş en büyük şehir ve Moskova’nın tamamen kontrol etmek istediği iki Donbas sanayi bölgesinden biri.
AFP’nin mahallede oturan bir kişinin cumartesi sabahı aktardığına göre, Donbas’ta Ruslar tarafından işgal edilen İzyum ve Lyman yakınlarındaki Slovyansk şehrinde, cuma akşamı evlere düzenlenen füze saldırısı, bahçesinde olan bir kadının hayatını kaybetmesine, kocasının ise yaralanmasına neden oldu.
Slovyansk Belediye Başkanı Vadim Ljah, Rus güçlerini Moskova’nın imzalamadığı uluslararası anlaşmalar kapsamında yasaklanmış olan kitle silahlarını kullanmakla suçladı. Donetsk Bölge Valisi Pavlo Kirilinko, cuma sabahından bu yana Slovyansk’ta 4 sivilin hayatını kaybettiğini ve 12 kişinin yaralandığını söyledi. Füzeler en az bir haftadır sürekli olarak Slovyansk’taki yerleşim bölgelerini hedef alıyor.
Kuzeyde Ukrayna’nın ikinci büyük şehri olan Harkov’da, yerel yetkili Oleg Senegubov öğleden sonranın sorunlu olduğunu, şehrin mahallelerinden birine füzelerin isabet ettiğini ancak herhangi bir can kaybına yol açmadığını belirtti.
Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov, hava kuvvetlerinin Harkiv’deki yerel traktör fabrikasını bombaladığını duyurdu. Fabrikada, Ukrayna ordusunun 10. tugayının birliklerinin konuşlandığını ve teçhizatın depolanmış olduğunu bildirdi.
Güney cephesi ile ilgili olarak, Konaşenkov Rus füze ve hava saldırılarının Mıkolayiv yakınlarındaki 39 komuta merkezini ve iki mühimmat deposunu vurduğunu söyledi. Ukrayna yerel yetkili Vitaliy Kim, öğleden önce patlamalar duyduğunu bildirirken, yetkililerin durumu değerlendirdiğini belirtti.
Rus haber ajanslarının aktardığına göre, Savunma Bakanlığı cumartesi günü, Rus kuvvetlerinin Donbas ve Mıkolayiv’deki Ukrayna askeri komutanlığına ait 5 bölgeyi yüksek hassasiyetli silahlar kullanarak imha ettiğini, Zaporijya bölgesindeki üç depolama alanını da bombaladığını belirtti. Bakanlık ayrıca, Rus Hava Kuvvetleri’nin Harkov’daki bir traktör fabrikasındaki silah ve teçhizat deposunu bombaladığını öne sürdü.
Ukrayna’nın daha fazla silah talebine yanıt olarak, Pentagon cuma günü 820 milyon dolar değerinde yeni bir askeri yardım sağlanacağını duyurdu. Söz konusu yardım, 150 bin kadar 155 mm roket güdümlü el bombası (RPG) ve yakın zamanda savaş alanına ulaşan ABD HIMARS çoklu roketatarları için yeni füzelerinin yanı sıra, orta ve yakın menzilli, karadan havaya füzeler fırlatabilen bir ABD-Norveç imalatı olan gelişmiş hava savunma sistemleri NASAMS’ı içeriyor. Norveç de yaklaşık bir milyar euroya denk gelen 10 milyar kronluk bir yardım sunulacağını açıkladı.
Ukrayna Türkiye’den müdahale istedi
Ukrayna’nın buğday ürünlerini ihraç etmesini engelleyen Rus deniz kuşatması ile mücadele için Kiev, cuma günü Türkiye’den, işgal altındaki Berdyansk Limanı’ndan yola çıkan binlerce ton Ukrayna tahılı taşındığından şüphelenilen bir Rus kargo gemisine müdahale etmesini istedi. Moskova’nın Ukrayna’ya dayattığı tahıl savaşı, gıda güvenliğini sağlamak için Ukrayna buğdayına güvenen birçok Afrika ülkesini endişelendiriyor. Ukrayna ordusu cuma akşamı yaptığı açıklamada, Rus ordusunun Yılan Adası’nı fosfor bombalarıyla iki kez bombaladığını, video kayıtlarıyla doğruladı. Rus ordusu cumartesi günü düzenlediği günlük basın konferansında bu suçlamalar hakkında yorum yapmadı.
Yılan Adası bölgedeki denizciliğin kontrolü için bir temel olarak görülüyor. Moskova perşembe günü, adadan çekilmesinin bir ‘iyi niyet işareti’ olduğunu belirtirken, Kiev, art arda yaptığı saldırıların ağırlığı altında Rusya’nın geri çekildiğini söyledi.