Cezayir, İspanya ile ticari ilişkilerini yeniden başlattı

İspanya-Cezayir anlaşması yirmi yıl önce sonuçlandı (arşiv)
İspanya-Cezayir anlaşması yirmi yıl önce sonuçlandı (arşiv)
TT

Cezayir, İspanya ile ticari ilişkilerini yeniden başlattı

İspanya-Cezayir anlaşması yirmi yıl önce sonuçlandı (arşiv)
İspanya-Cezayir anlaşması yirmi yıl önce sonuçlandı (arşiv)

Cezayir, Batı Sahra sorununda Fas'tan yana politika değişikliğine gittiği için haziran başında İspanya ile dondurduğu ticari ilişkilerini yeniden başlattığını duyurdu.
Cezayir Bankalar Birliği, ülkede faaliyet gösteren bankacılık kurumlarına gönderdiği talimatnamede, "Madrid ile ticari operasyonları içeren her türlü bankacılık işleminin durdurulması yönündeki kararın sona erdiğini" belirtti.
Talimatnamede söz konusu adımın, "önceki kararın yeniden değerlendirilmesi ve dış ticaret alanındaki ilgili aktörlerle yapılan istişareler sonrasında" atıldığı kaydedildi.
Öte yandan, İspanya'nın El Pais gazetesinin, Cezayir'de çalışan Avrupalı diplomatik bir kaynağa dayandırdığı haberinde ise "artık İspanyol şirketlerin Cezayir'e ihracat yapmasına izin verileceği" ifade edildi.

İspanya-Cezayir arasındaki kriz
İspanya'nın Batı Sahra konusundaki tutumunu değiştirmesi Cezayir ile ilişkilerinde gerilime neden olmuştu.
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, Fas Kralı 6. Muhammed'e gönderdiği mektupta, Batı Sahra sorununda Fas'ın ortaya attığı özerklik planını desteklediğini açıklamış, ardından 7 Nisan'da Rabat'a giderek ikili ilişkilerin normalleştirme sürecine girmesini sağlayan ikili anlaşmalara imza atmıştı.
Bu gelişmelerin ardından Cezayir, Madrid'deki büyükelçisini istişare için merkeze çekmişti.
İspanya Başbakanı Sanchez, 8 Haziran'da mecliste yaptığı konuşmada, İspanya'nın Fas ile ilişkileri normalleştirmek için Batı Sahra politikasında yaptığı değişikliği savunarak, Fas'ın Batı Sahra için önerdiği planın "ciddi, inanılır ve gerçekçi temellere dayandığını, diğer yandan İspanya'nın bu bölge halkının davasından vazgeçmediğini" söylemişti.
Sanchez'in konuşmasından birkaç saat sonra Cezayir Cumhurbaşkanlığı, "İspanya Krallığı ile dostluk, iyi komşuluk ve iş birliği anlaşmasının ivedilikle askıya alındığını" duyurmuş, ardından Maliye Bakanlığı da İspanya ile dış ticaretini dondurduğunu açıklamıştı.



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times