Yemen Başkanlık Konseyi’nden Şebve’deki iç çatışmaları sonlandırma çağrısıhttps://turkish.aawsat.com/home/article/3806346/yemen-ba%C5%9Fkanl%C4%B1k-konseyi%E2%80%99nden-%C5%9Febve%E2%80%99deki-i%C3%A7-%C3%A7at%C4%B1%C5%9Fmalar%C4%B1-sonland%C4%B1rma-%C3%A7a%C4%9Fr%C4%B1s%C4%B1
Yemen Başkanlık Konseyi’nden Şebve’deki iç çatışmaları sonlandırma çağrısı
Yemen Başkanlık Konseyi'nin dün Şebve’deki silahlı çatışmayla ilgili acil toplantısından (SABA)
Yemen Başkanlık Konseyi, Şebve vilayetinin merkezi olan Atak’ta güvenlik ve askeri güçler arasında çıkan silahlı çatışmanın kontrol altına alındığını vurgularken, bu olayların "iç cephedeki" yansımaları konusunda uyarıda bulundu.
Resmi kaynaklara göre, Başkanlık Konseyi Şebve’de yaşanan olaylar sebebiyle bri dizi güvenlik görevlisini ve askeri lideri görevden aldı.
Güvenlik güçleri ile askeri birlikler arasında çatışmalara sahne olan kentte, güvenlik güçleri konusunda çıkan anlaşmazlık nedeniyle yaşanan silahlı çatışma çok sayıda askerin ölümüne ve yaralanmasına sebep oldu.
Yemen Başkanlık Konseyi kararı, 30. Zırhlı Tugay Komutanı, Şebve Valiliği Emniyet Genel Müdürü ve Özel Güvenlik Kuvvetleri Komutanı’nı görevden almayı içeriyor.
Resmi kaynaklar, Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi’nin Abdullah el-Alim,i Osman Mecli, Ayderus ez-Zubeydi ve Abdurrahman el Muharrami gibi isimlerin yer aldığı acil toplantıya başkanlık ettiğini söyledi.
SABA haber ajansına göre, toplantıda Şebve Valiliği'ndeki güvenlik gelişmeleri, durumun acilen normalleşmesi için gerekli önlemler, Atak şehrinde ve tüm valilik genelinde halkın huzurunun yeniden sağlanması konuları ele alınırken, yaşanan talihsiz olayların sorumlularının hesap verilebilirliği tartışıldı.
Başkanlık Konseyi, ilgili kurumların bu gelişmeler ve arka planlarıyla ilgili brifinglerini ve olayları kontrol altına almak için devam eden çabaları dinlerken, gerginliğin sebeplerine son vermek ve gelecekte tekrarlanmamasını sağlamak için bu konuda birtakım kararlar aldı.
Başkanlık Konseyi, kurbanların ailelerine taziyelerini sunarken, bu bağlamda ilgili makamlara sivil kayıpların hesabının verilmesini ve vatandaşlara tazminat ödenmesi talimatını verdi.
Resmi kaynaklar, Başkanlık Konseyi’nin bu tür talihsiz olayların ekonomik ve insani yansımaların yanı sıra iç cephedeki sonuçları, devleti yeniden kurma ve İran destekli Husi milislerinin darbesini sona erdirme savaşında birlik konusunda uyarıda bulundu.
Yemen halkı, güçlerin askeri ve güvenlik yapılarını yönetebilmek, Savunma ve İçişleri Bakanlıkları öncülüğünde birleştirebilmek için Başkanlık Konseyi tarafından oluşturulan ortak güvenlik ve askeri komiteye güveniyor.
7 Nisan’da başkanlığı devralan Yönetim Kurulu, kurtarılmış bölgelerdeki durumu normalleştirme ve uluslararası arenada yeniden yapılandırma arayışı kapsamında çeşitli siyasi, askeri, güvenlik, idari ve ekonomik yönlerde çaba sarf ediyor.
Daha önce Yemen Savunma Bakanı Muhsin ed Dairi, ülkenin tanık olduğu önemli siyasi dönüşüm ve belirleyici tarihi an ışığında, silahlı kuvvetlerin tüm sektörleri ve kollarıyla, devletin ve halkın emniyetini sağladığını bildirdi.
Bakan, Aden'deki bir askeri toplantı sırasında yaptığı açıklamada, savaşın "devleti ve kurumlarını restore etmek ve İran'ın Yemen ve bölgedeki kolu olan Husi darbe milislerinin tehdidini sona erdirmeyi temsil ettiğini aktardı.
Yemenli bakan, “Başkanlık Konseyi tarafından temsil edilen halkımızın ve siyasi liderliğimizin iyi beklentilerine bağlı kalacağız. Dönüşlerin üstesinden gelmek ve kalıcı barış ve arzu edilen istikrar için kendimizi feda etmeye hazırız” ifadelerini kullandı.
Muhsin, ulusal sorumluluk ve istisnai aşamanın, çabaların iki katına çıkarılmasını, iş birliği ve koordinasyonun yoğunlaştırılmasını, emirleri uygulamak ve verilen görevleri yerine getirmek için vatansever bir ruhla çalışmayı gerektirdiğini söyledi.
Emirlerin yerine getirilmesi ve askeri yönetmeliklere uyulmasında disiplinin gerekliliğine değinen yetkili, silahlı kuvvetlerin birlik ve uyumunu güçlendirmek ve prestijlerini korumak için tek bir sisteme göre çalışmanın önemine değindi.
Yemen Savunma Bakanı, silahlı kuvvetlerin birlik ve beraberliğini güçlendirmenin, prestijlerini korumanın, geçmişin hatalarını ve savaştan kaynaklanan birikimlerin üstesinden gelmenin önemine işaret etti.
Lübnan'da tartışmalara yol açan bir İran belgesi: Hizbullah Ulusal Muhafızlara mı dönüşecek?https://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5164237-l%C3%BCbnanda-tart%C4%B1%C5%9Fmalara-yol-a%C3%A7an-bir-i%CC%87ran-belgesi-hizbullah-ulusal-muhaf%C4%B1zlara
Belge, “Hizbullah’ın askeri ve örgütsel yapısının Lübnan Ulusal Muhafızlarına tamamen dönüştürülmesinin” başlangıcını öngören geri döndürülemez bir stratejik karardan bahsediyor (Reuters)
Lübnan'da tartışmalara yol açan bir İran belgesi: Hizbullah Ulusal Muhafızlara mı dönüşecek?
Belge, “Hizbullah’ın askeri ve örgütsel yapısının Lübnan Ulusal Muhafızlarına tamamen dönüştürülmesinin” başlangıcını öngören geri döndürülemez bir stratejik karardan bahsediyor (Reuters)
Denise Rahma Fahri
Son zamanlarda, Lübnan'daki yerel medya kuruluşları, İran Devrim Muhafızlarına yakın bir merkez olan Tahran'daki Savunma Çalışmaları Merkezi'nden sızdırıldığı bildirilen bir İran belgesi yayınladı. Belge Hizbullah adına, Lübnan Cumhurbaşkanı komutasında faaliyet gösterecek “Ulusal Muhafızlara” dönüşmeyi öneriyor ve buna hazır olduğunu ifade ediyor. Belgeye göre, Lübnan Ulusal Muhafızları, “Meçhul Asker Kurumu” bünyesinde bir direniş unsuru ve stratejik yedek kuvvet olarak yer alacak. Belgede belirtildiği üzere, bu “direnişin” sonu değil, silahların devletin elinde olduğu yeni bir dönemin başlangıcı. Hizbullah’a yakın bir kaynak, bu belgeden haberdar olmadığını, şu anda konuya ilişkin belirli bir vizyon bulunmadığını ve meselelerin silah ile ilgili diyaloğun kaderiyle bağlantılı olduğunu belirtse de, Hizbullah liderliği bu belgeyi resmi olarak yalanlamadı. Birçok kişi de belgeyi, Hizbullah'ın silahını korumayı, komutayı Devrim Muhafızları ile sınırlandıran, resmi ordusunun ise sembolik bir rol oynadığı İran modelini benimseyerek, varlığını meşrulaştırmayı amaçlayan öneri ve çözümler için nabız yoklaması olarak değerlendirdi.
İran belgesi, Lübnan'daki mevcut dönemi direniş ve ulusal egemenlik tarihinde önemli bir an olarak tanımlıyor (AFP)
Diğer Seçenek Hareketi'nin lideri Alfred Madi, bu belge hakkında ilk konuşan kişi oldu. Madi, Cumhurbaşkanı Joseph Avnn, Hizbullah ve Emel Hareketi temsilcilerini içeren ve Lübnan ulusal güvenlik stratejisi üzerinde çalışan komitelerin yanı sıra, Hizbullah’ın talep ettiği garantilerin İran'ın önerisinin ciddiyetini gösterdiğini açıkladı.
Sızdırılan metin
İmza bekleyen bir taslak bildiri olduğu düşünülen İran belgesi, Lübnan'daki mevcut dönemi direniş ve ulusal egemenlik tarihinde önemli bir an olarak tanımlıyor. Hizbullah'ın “Ulusal Muhafız”a dönüşmeye hazır olmasını da, caydırıcılık denklemini Lübnan devleti bayrağı altında pekiştirme ve ulusal güçleri halkın ve anayasanın çıkarlarına hizmet edecek şekilde yeniden konumlandırma taahhüdü çerçevesinde değerlendiriyor.
Belge, “Hizbullah’ın askeri ve örgütsel yapısının Lübnan Ulusal Muhafızları'na tamamen dönüştürülmesi sürecinin” başlamasını öngören geri döndürülemez bir stratejik karardan bahsediyor. Belgeye göre Ulusal Muhafızlar, Lübnan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı ve Silahlı Kuvvetler Başkomutanı komutasında ve Bakanlar Kurulu ile koordinasyon halinde, ulusal egemenlik çerçevesinde faaliyet gösteren egemen bir halk direniş oluşumudur.
Pratik adımlara gelince, belgede “bu yıl sonuna kadar, elit birlikler, silah depoları ve komuta kontrol merkezleri de dahil olmak üzere, kuzeyden güneye tüm silah ve muharebe kabiliyetlerinin kademeli olarak Lübnan Ulusal Muhafızları'na devredileceği” belirtiliyor. Belgede ayrıca, “daha önce direnişle bağlantılı olan ileri askeri üretim birimlerinin resmen Lübnan devletinin denetimine girdiği ve gizli teknik ve güvenlik raporlarını, en yüksek egemenlik koruması çerçevesinde, Cumhurbaşkanı aracılığıyla Bakanlar Kurulu'na sunduğu” da ifade ediliyor. Bu birimler arasında hassas mühimmat üretimi, savunma sistemleri, insansız hava araçları, füzeler ve uzun menzilli mermilerin geliştirilmesi yer alıyor.
Hizbullah adına, Lübnan Cumhurbaşkanı komutasında faaliyet gösterecek “Lübnan Ulusal Muhafızları”na dönüşmeyi öneren ve buna hazır olduğunu belirten bir belge yayınlandı (Reuters)
İran'ın önerisi, Lübnan Savunma Bakanlığı'nı, korunan teminatlar dahilinde ve gönüllülere doğrudan maaş ödenmeden, Ulusal Muhafızlar ile ilgili gizli altyapı ve operasyonel görevlerden sorumlu kuruluş olarak belirliyor. Yine öneriye göre Ulusal Muhafızlar, acil durumlarda hızlı karar alma ile ilgili taktiksel nedenlerle bağımsız bir operasyon odası ile birlikte Meçhul Asker Kurumu’na bir direniş bileşeni ve stratejik yedek olarak dahil edilecek.
Independent Arabia, bu belgenin Farsçasını aradı ve hatta kendisini hazırladığı söylenen kurumun web sitesini taradı, ancak hiçbir şey bulamadı.
Aynı zamanda, Diğer Seçenek hareketinin lideri Alfred Madi, önerinin sadece medyada çıkan bir haberden ibaret olsa da masum olmadığını vurguluyor. Bu yönde bir dizi adımın atıldığını açıklıyor. Ona göre bu adımların en dikkat çekeni, Hizbullah, Emel Hareketi ve Cumhurbaşkanı Avn'dan oluşan ortak komitelerin ulusal güvenlik stratejisi üzerinde çalışmak üzere medyadan uzakta, tamamen gizlice düzenlediği toplantılardır. Bu çalışma, Hizbullah’ın silahlarını teslim etmesi karşılığında talep ettiği garantilerle ilgili olarak son zamanlarda gün yüzüne çıkan taleplerle örtüşüyor. Madi, bu önerinin Cumhurbaşkanı'nın tasarrufunda olmasıyla ilgili sızdırılan belgenin içeriğine de ışık tutuyor. Tüm göstergelerin, Hizbullah'ın Cumhurbaşkanı Avn'a, başkan yardımcılığı ve ordu komutanı yardımcılığı görevlerini güvence olarak almadığı sürece hiçbir şey vermeyeceğini gösterdiğini belirtiyor. Bunun için anayasa değişikliği veya yeni bir kuruluş konferansı gerekiyor. Madi, daha fazla ayrıntı vermekten kaçınarak, “Perde arkasında bir şeyler planlanıyor ve ana hatları artık belli” diye ekliyor.
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı analize göre belgeyle ilgili sızıntıların ciddiyetiyle ilgili olarak, İran'ın Hizbullah'ın askeri kanadını Ulusal Muhafızlar adı altında koruma türünden bir sızıntı, silahların teslim edilmesini ve sadece devletin elinde olmasını şart koşan Lübnanlı ve uluslararası talepleri atlatmaya veya etrafından dolanmaya yönelik akıllıca bir girişim sayılmıyor. Aksine, söz konusu öneri ile “çözüm bu” ve orduya ancak tek grup halinde entegre oluruz diyorlar.
Madi, bu öneri ile ilgili olarak şunu da ekliyor: “Hizbullah'ın silahları sorununu çözmeyecek, aksine ülkeyi yıkıma ve Hizbullah’ın Lübnan’ı işgalini meşrulaştırmaya götürecek, ki bu da siyasi bir sapkınlıktır”. Ayrıca “sadece zorlu çözümü uygulamaktan kaçınmak için Lübnan formülünün tamamını değiştirebilecek bir öneriyi kabul etmek mümkün değil. Hizbullah'ı da içeren bir Ulusal Muhafız Birliği kurmak, Sünniler, Hristiyanlar veya Dürziler için ve hatta Şiilerin yarısı için bile kabul edilemez. Böyle bir çözümü ancak mevcut siyasi otorite sürdürebilir. İran'ın önerisi, 10.452 kilometrekarelik bir ülke olarak Lübnan'ın sonu demektir” diye de vurguluyor.
Askeri kaynaklar
Askeri çevreler ise bu önerinin Lübnan'ı yıkıma götüreceğine ve federal bir sistemin dayatılmasına yol açacağına inanıyor. Zira bu durum, bir Hristiyan Ulusal Muhafız Birliği, bir Sünni Ulusal Muhafız Birliği ve bir Dürzi Ulusal Muhafız Birliği kurulması yönünde karşı talepleri tetikleyebilir. Askeri çevreler “böyle bir proje yaşayamaz ve amacı Lübnan'ı federal bir devlete dönüştürmek olmadığı sürece imkânsızdır. Bu öneri bir İran rüyasıdır ve gerçekleşmeyecektir” diyor. Bunu tanımlamak için halk arasında yaygın “Şeytan’ın cennete girmeyi hayal etmesi gibi” sözünü kullanan çevreler, ulusal ordunun yanı sıra tüm bu silah ve teçhizata sahip bir silahlı örgütün varlığını dahi şiddetle reddediyor. Böyle bir öneriyi sızdırmanın, Lübnan devletini ve ABD'yi alt etme çabalarını gizlediğine ve ancak Lübnan'ın merkezi siyasi otoriteye sahip bir devletten ademi merkeziyetçi bir devlete dönüşmesi durumunda başarılı olacağına inanıyorlar.
Aynı çevreler, İran ve Hizbullah'ın nabız yoklamak için belgeyi kasıtlı olarak sızdırmış olma ihtimalini de göz ardı etmiyor. Belgenin içeriğinin merkezi bir devlet içinde uygulanmasının, o devletin yıkılması anlamına geleceğine ve Lübnan'daki diğer mezhep ve dini grupları silahlanmaya iteceğine inanıyorlar. Dahası, “böyle bir karar, zaten hayal kırıklığı içinde yaşayan askeri personeli daha da hayal kırıklığına uğratacaktır” diyorlar. Ulusal Muhafızlar personelinin veya Ulusal Muhafızlar kılığındaki Hizbullah üyelerinin maaşlarını kim ödeyecek, eski cumhurbaşkanı Emile Lahud döneminde direnişin yararına ordudan kesilen fonlar yetmez mi diye soruyorlar. Böyle bir karar Lübnan Ordusu için felaket olur diye de ekliyorlar.
Hizbullah’a yakın kişiler; böyle bir öneri yok diyorlar.
Hizbullah'a yakın bir isim olan siyasi analist Faysal Abdussettar, böyle bir önerinin mevcut olmadığını ve bu konunun masada bile olmadığını vurguluyor. Abdussettar, “Lübnan daha önce 1960'ların sonlarında benzer bir deneyim yaşamıştı, ancak bu anlamda değil, daha ziyade 'ordu destekçileri' bayrağı altında bir oluşum söz konusuydu. O dönemde mesele, Filistinli örgütlerin ve güçlerin varlığının ardından birçok güney bölgesinde hakim olan durumla ilgiliydi” diyor. Bunun bugün yeniden gündeme gelmesine şaşırdığını ifade eden Abdussettar, herhangi birinin bu dönemi taklit etmek veya direnişin elindeki silahlar sorununa bir çözüm bulmaya çalışmak amacıyla bunu gündeme getirmiş olmasından şüphe duyuyor. Abdussettar’a göre bu öneri “ne ciddi ne de mevcut değil.” Şunu da ekliyor: “Herkesin bildiği yerleşik denklem, silahların teslim edilmesinin söz konusu olmadığıdır. Ulusal savunma stratejisi kapsamında bir tartışma yapılabilir, ancak bu konu derinlemesine bir diyalog gerektiriyor. Diyalog ise devletin başı olan Cumhurbaşkanı da dahil olmak üzere tüm Lübnanlı liderler için artık kaçınılmaz hale geldi.” Ancak Abdusettar, ABD Başkanı Özel Temsilcisi Tom Barrack'ın Lübnan'dan ayrılması ve ABD'nin Lübnan'ın yanıtına nasıl bir yanıt vereceğinin henüz bilinmemesi nedeniyle yakın gelecekte herhangi bir diyalog olasılığının uzak olduğunu “bu nedenle, bir sonraki adımların netleşmesi için daha fazla zamana ihtiyaç olduğunu” belirtiyor.
