عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Suriye, insansız hava araçları için deney sahasına dönüştü

Bir İsrail askeri insansız hava aracı, 7 Kasım'da Suriye sınırı yakınında işgal altındaki Golan Tepeleri'nde uçuyor. (AFP)
Bir İsrail askeri insansız hava aracı, 7 Kasım'da Suriye sınırı yakınında işgal altındaki Golan Tepeleri'nde uçuyor. (AFP)
TT
TT

Suriye, insansız hava araçları için deney sahasına dönüştü

Bir İsrail askeri insansız hava aracı, 7 Kasım'da Suriye sınırı yakınında işgal altındaki Golan Tepeleri'nde uçuyor. (AFP)
Bir İsrail askeri insansız hava aracı, 7 Kasım'da Suriye sınırı yakınında işgal altındaki Golan Tepeleri'nde uçuyor. (AFP)

Hollanda merkezli barış örgütü PAX tarafından salı günü yayınlanan rapora göre, Suriye bir çok ülke  ve silahlı grup için insansız hava aracı deney sahasına dönüştü. ABD, Rusya, İran, İsrail ve Türkiye'nin yanı sıra Suriye rejim güçleri, 2011'den bu yana devam eden çatışmalar süresince 39 farklı tipte insansız hava aracı kullandı.
Şarku’l Avsat’ın Fransız Haber Ajansı AFP aktardığı raporda, Suriye, birçok ülke ve silahlı grubun yeni tip insansız hava araçlarını test etmelerine olanak sağlayan ve bunların kullanımının askeri taktik ve stratejileri nasıl geliştirebileceğini araştıran bir deney sahası oluşturduğu belirtildi. Raporda son yıllarda geliştirilen insansız hava araçları, çeşitli askeri teşkilatların nasıl bir öğrenme aşamasından geçtiklerini, tasarım ve üretim açısından bilgilerini nasıl geliştirdiklerini Suriye hava sahasında test ettiler bilgisine yer verildi.
Suriye'nin ardından, şubat ayında Rusya'nın Ukrayna’yı işgaliyle, İran, Rus ve ABD silahlı insansız hava araçları, Ukrayna'da "yaygın" olarak kullanılmaya başlandı.
Türk Silahlı Kuvvetleri, Suriye'nin kuzeyinde, sınır bölgelerinin kontrolünü sağlamak amacıyla 2016'dan bu yana devam ettiği askeri operasyonlarında başat rol oynayan insansız hava araçlarına büyük ölçüde güveniyor.
PAX raporunda, Türk insansız hava araçlarının bu yılın Ocak-Eylül ayları arasında Suriye'nin kuzeyinde Suriye Demokratik Güçleri kontrolündeki bölgelere 60'tan fazla baskın düzenlediği belirtilirken, Bayraktar TB2’nin en ünlü Türk silahlı insansız hava aracı olduğuna dikkat çekildi. Bayraktar TB2, Libya, Dağlık Karabağ, Etiyopya ve son olarak Ukrayna'daki çatışmalarda kilit rol oynadı.
Rus insansız hava araçlarının değişim ve gelişiminde önemli bir rol oynayan Suriye savaşı, Rus İHA’ları için en iyi deney sahası oldu. Rus İHA’larının savaşın gidişatını Suriye rejim güçleri lehine değiştirmede önemli bir rol oynadığına işaret eden rapora göre, Moskova, müttefiklerinin insansız hava araçlarını, savaş uçaklarını ve silahlarını bu bölge üzerinde test etmelerine izin verdi.
AFP’nin haberine göre İran, Suriye’nin doğusunda varlık gösteren Iraklı gruplar arasındaki müttefiklerinin yanı sıra Lübnan Hizbullahı'na da insansız hava araçları vererek Hizbullah’ın İHA’larla Suriye'deki çatışmalara katılması bu alandaki uzmanlığını artırdı. Ayrıca haberde Suriye rejim güçlerinin altı farklı tipte İran üretimi insansız hava aracı kullandığı da belirtildi.
DEAŞ ve Heyetu Tahriru'ş Şam (eski adıyla El-Nusra) dahil olmak üzere aşırılık yanlısı gruplar, ticari insansız hava araçlarını bir savaş silahına dönüştürdü.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
TT
TT

Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)

Sudan'ın batısında bulunan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki sivillerin durumu, gıda, su ve tıbbi tedaviye erişimin giderek zorlaşmasıyla daha da kötüleşiyor. Açlık ve devam eden çatışmalar, Nisan 2024'ten bu yana şehirde mahsur kalan on binlerce insanın kaderini tehdit ediyor. Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) her geçen gün kötüleşen insani durumun ortasında, gıda maddelerinin şehre girdiği tüm geçitleri ve yolları kapatıyor; temel gıda maddeleri ve yakıt tedarik etme girişimlerini engelliyor.

El-Faşir'deki kaynaklar, HDK’nin her gün pazarları ve hayati tesisleri ağır topçu ateşine tutması nedeniyle büyük marketlerin kapılarını kapatmasının ardından sivillerin büyük zorluklarla gıda temin ettiğini söyledi. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Siviller, mısır unu, şeker, yağ ve sabun gibi temel gıda maddelerini satın almak için meskûn mahallelerdeki küçük marketlere güveniyor” dedi.

Devam eden kuşatmanın bir sonucu olarak, bölge sakinlerinin alım gücü azaldı ve yüksek fiyatlar nedeniyle az miktarda yiyecek bile alamaz hale geldiler.

Bir bölge sakini, banka yoluyla ödeme yapıldığında fiyatların iki katına çıktığını, nakit ödeme yapıldığında ise fiyatların düştüğünü ve çok sayıda bölge sakininin yüksek fiyatlar nedeniyle el-Faşir'den kaçtığını belirtti. Birçok sebze ve meyve türü bir yılı aşkın süredir şehrin pazarlarında bulunmuyor.

Gıda kaçakçılığı

Bazı kent sakinlerine göre, el-Faşir'e mal ve eşya sokmanın tek yolu eşek ve deve gibi hayvanları kullanarak kaçakçılık yapmak, ancak bu da riskli. Çünkü HDK militanları tarafından durduruluyorlar ve çoğu zaman mallara el konuluyor.

VFGHY
Sudanlılar savaştan kaçmak için Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’in eteklerinde bulunan Ebu Şuk Mülteci Kampı’na sığınıyor. (AP)

Şehir sakinlerinin çoğunluğu, günde darı unu ve mısırdan yapılan tek bir ana öğünle yetiniyor ve ellerinde başka bir şey olmayabiliyor.

Geleneksel yeraltı kuyularından yeterli miktarda içme suyu temin edilse de, bir varilin fiyatının 8 bin Sudan cüneyhini aşması vatandaşların sıkıntılarını artırıyor.

Günde bir öğün ücretsiz yemek sağlayan aşevlerine bağımlı hale gelen ailelerin sayısı her geçen gün artıyor; bazen bu yemekler ihtiyaç sahibi ailelerin sayısına yetmiyor. El-Faşir'deki bazı vatandaşlar, kuşatma altında bulunan kentteki insani durumun özellikle çocuklar, kadınlar ve yaşlılar için ciddi bir zorluk derecesine ulaştığını, yetersiz beslenme nedeniyle zayıf vücutlarının bunu kanıtladığını bildirdi.

Yerlerinden edilen insanlar HDK ve müttefikleri tarafından öldürmeye varan ciddi ihlallere maruz kaldıkları için el-Faşir'den kaçmak da güvenli değil. Bölge sakinleri, kuşatmanın devam etmesi ve el-Faşir'e insani erişimin açılmaması halinde, sonbahar mevsimine girilmesi ve vatandaşların tarım yapamaması nedeniyle durumun daha da kötüleşeceğinden korkuyor.

Saha durumu

El-Faşir'deki geniş alanlar, son birkaç gün içinde siviller arasında onlarca ölüm ve yaralanmaya neden olan, bazıları konutları hedef alan yoğun topçu bombardımanına ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarına tanık oluyor.

Yerel kaynaklar, ordunun geçtiğimiz aylarda HDK tarafından el-Faşir'e düzenlenen onlarca saldırıyı püskürtmeyi başardığını bildirdi. El-Faşir sakinleri, Birleşmiş Milletler (BM) ve yardım kuruluşlarının insani yardımın ihtiyaç sahibi sivillere ulaşmasına izin vermesi için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmasını bekliyor.

Yerel bir gönüllü grubu olan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, çatışmaların ortasında kalan on binlerce masum insanın çektiği acılara son vermek için orduyu şehir üzerindeki kuşatmayı kaldırmaya çağırıyor.

CDFG
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (Arşiv - Telegram)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan kısa bir süre önce BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in talebi üzerine kentte bir hafta süreyle insani ateşkes yapılmasını kabul etti, ancak HDK bu konuda kendileriyle herhangi bir temas kurulmadığını belirtti.

HDK'ye göre el-Faşir kentinde şu anda siviller bulunmuyor; kentte bulunanlar ordu ve müttefik silahlı gruplara mensup savaşçılar.

Geçtiğimiz haziran ayında BM Güvenlik Konseyi, bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatma altında tutulan ve ordunun geniş ve yoğun nüfuslu Darfur bölgesindeki son kalesi olan el-Faşir üzerindeki kuşatmanın kaldırılması için bir karar almıştı.