Atacama Çölü dünyanın çöplüğüne dönüştü

"Terk edilmiş gibi hissediyoruz"

Çölde çöpe atılan araçların uzunluğu kilometreleri buluyor (AFP)
Çölde çöpe atılan araçların uzunluğu kilometreleri buluyor (AFP)
TT

Atacama Çölü dünyanın çöplüğüne dönüştü

Çölde çöpe atılan araçların uzunluğu kilometreleri buluyor (AFP)
Çölde çöpe atılan araçların uzunluğu kilometreleri buluyor (AFP)

Atık kıyafet tepeleriyle geçen sene haber olan Atacama Çölü bir kez daha gündemde. AFP, "Şili'nin eşsiz Atacama Çölü, dünyanın çöpleriyle kirlendi" başlığını attığı haberi bugün geçti.
Çölde atık giysilerden oluşan tepelerin yanı sıra ayakkabı mezarlığı, sıra sıra dizilen lastikler ve arabalar var.
Ülke uzun süredir ABD, Avrupa ve Asya'daki ikinci el ya da satılmamış ürünler için bir merkez haline büründü. Bu ürünler ya Latin Amerika'da satılıyor ya da sonu çöldeki çöplükler oluyor.
Haber ajansı, Alto Hospicio adlı serbest bölgeye geçen yıl yaklaşık 46 bin tonu aşkın kıyafetin gönderildiğini bildirdi.
Çevre aktivistleri, kimyasallarla dolu bu kıyafetlerin biyolojik parçalanmasının 200 yıl kadar sürebildiğini; toprağı, havayı ve yeraltı sularını kirlettiğini belirtti. Bu yığınlarda ara ara yangınlar da meydana geliyor.
Avuakt ve aktivist Paulin Silva şöyle konuştu:
"Malzeme son derece yanıcı. Yangınlar zehirli. Sorumluları bulmamız gerektiğini düşünüyorum. Atılan nesneler çevreyi ve insan sağlığını tehdit ediyor."
Serbest bölgeden Peru, Bolivya ve Paraguay gibi ülkelere çok sayıda otomobil gönderiliyor. Satılmayan araçlarsa, Atacama Çölü'ndeki mezarlıklara atılıyor. Lastik yığınları da çöle dağılmış durumda.

"Terk edilmiş gibi hissediyoruz"
Atacama'da ayrıca bakır ve lityum madenciliği de yoğun şekilde yapılıyor. Endemic Roots adlı çevreci örgütün başkanı Carmen Serrano, Atacama'nın pek çok kişi tarafından "kaynak çıkarılabilecek veya cepleri doldurabilecek bir yer" olarak görüldüğünü savundu.
Çöl kasabası Alto Hospicio'nun belediye başkanı Patricio Ferreira ise "Artık sadece ülkenin arka bahçesi değil, aynı zamanda dünyanın arka bahçesiyiz. Bu daha da kötü" dedi.
Dünya genelindeki farkındalık ve çevre koruma faaliyetlerindeki eksikliklerinden yakınan Ferreira, şu ifadeler kullandı:
"Terk edilmiş gibi hissediyoruz. Topraklarımız kurban edilmiş gibi geliyor."
Benzersiz ve kırılgan bir ekosisteme sahip Atacama Çölü'nün genişliği 100 bin kilometreye ulaşıyor. Dünyanın en kurak çölü unvanına sahip bölgede yağmur nadiren görülüyor. Bazı yerlerdeyse hiç yağmıyor.
Çölün en kurak yeri Yungay bölgesinde susuzluğa, güneşten gelen radyasyona ve çok az besine uyum sağlayan mikroorganizmalar yaşıyor. Bilim insanları bu yaşam formlarının hem Dünya hem de diğer gezegenlerdeki evrime dair bilgiler barındırabileceğini düşünüyor.
Şili'deki Ekoloji ve Biyolojik Çeşitlilik Enstitüsü'nde görev yapan araştırmacı Pablo Guerrero, bu ekosistemin çok kırılgan olduğunu vurguladı.
Guerrero kirlilik, iklim değişikliği ve insanlar sebebiyle nesli tükendiği düşünülen kaktüs türleri olduğunu belirtti:
"Maalesef bu durum son yıllarda sistematik olarak kötüleşiyor."



Sinemaseverler "10 üzerinden 10" dedikleri filmi birbirine öneriyor

Olivia Newman'ın yönettiği Kya'nın Şarkı Söylediği Yer'de, Taylor Swift'in film için yazdığı Carolina parçasını da duymak mümkün (Sony Pictures Releasing)
Olivia Newman'ın yönettiği Kya'nın Şarkı Söylediği Yer'de, Taylor Swift'in film için yazdığı Carolina parçasını da duymak mümkün (Sony Pictures Releasing)
TT

Sinemaseverler "10 üzerinden 10" dedikleri filmi birbirine öneriyor

Olivia Newman'ın yönettiği Kya'nın Şarkı Söylediği Yer'de, Taylor Swift'in film için yazdığı Carolina parçasını da duymak mümkün (Sony Pictures Releasing)
Olivia Newman'ın yönettiği Kya'nın Şarkı Söylediği Yer'de, Taylor Swift'in film için yazdığı Carolina parçasını da duymak mümkün (Sony Pictures Releasing)

Netflix izleyicileri, aynı adlı romandan beyazperdeye uyarlanan Kya'nın Şarkı Söylediği Yer'e (Where the Crawdads Sing) övgüler yağdırıyor.

Facebook'ta 3,2 milyondan fazla üyesi bulunan Netflix Bangers grubunun bir üyesi, henüz izlememiş olan herkese "şiddetle tavsiye edeceğini" söylediği filmden bir kare paylaştı.  

Bu paylaşıma yorum yapan kullanıcılardan biri, "İyi bir film ama kitabı daha iyi" dedi. 

Ona katılan başka bir grup üyesi, "Kitabı şiddetle tavsiye ederim" diye ekledi.

Başka bir sinemaseverse şöyle dedi: 

İyi bir film. Gerçekten hoşuma gitmişti ama sonu üzücü. Yine de tekrar izleyebilirim.

Diğer kullanıcılarsa Kya'nın Şarkı Söylediği Yer'i "çok iyi", "olağanüstü" ve "10 üzerinden 10'luk film" diye niteledi.

Delia Owens'ın 2018 tarihli romanından uyarlanan filmde Daisy Edgar-Jones, Taylor John Smith, Harris Dickinson, Michael Hyatt, Sterling Macer Jr, Jojo Regina, Garret Dillahunt, Ahna O'Reilly ve David Strathairn rol alıyor.

Filmin Dublin galasında, yıllarca New York Times'ın en çok satanlar listesinde yer alan kitapla ilgili konuşan Daisy Edgar-Jones, şöyle demişti: 

Seçmelere katılırken okudum, kitaba bayıldım. O dünyaya gerçekten aşık oldum. Daha önce hiç bataklığa gitmemiştim, yazım dilini çok etkili buldum ve gerçekten kendimi kaptırdım.

Film, terk edildikten sonra Kuzey Karolina'daki bir bataklıkta yetişkinliğe adım atan Kya adlı genç ve cesur bir kadının etrafında şekilleniyor. 

Kasabanın en önemli adamı ölü bulunduğunda ise baş şüpheli haline gelerek cinayetle yargılanıyor.

Temmuz 2022'de sinemalarda gösterime giren film, sinematografisi ve Edgar-Jones'un etkileyici performansıyla çoğunlukla övgü dolu yorumlar almıştı.

Gişede de başarılı olan film, 24 milyon dolarlık bütçesine karşılık dünya çapında 144,3 milyon dolar hasılat elde etmeyi başarmıştı.

Independent Türkçe, Daily Mail, Mirror