İsrail ordusundan Netanyahu'ya: Smotrich'e yetki verilmesi Batı Şeria'nın resmi ilhakıdır

Netanyahu ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich. (AFP)
Netanyahu ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich. (AFP)
TT

İsrail ordusundan Netanyahu'ya: Smotrich'e yetki verilmesi Batı Şeria'nın resmi ilhakıdır

Netanyahu ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich. (AFP)
Netanyahu ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich. (AFP)

Ordu ve istihbarat servislerindeki bazı üst düzey kanun adamlarının Başbakan Binyamin Netanyahu'ya giderek sivil idarenin yetkilerinin ve işgal altındaki topraklardaki hükümet operasyonlarının koordinasyonunun Savunma Bakanlığı'ndakinin yanı sıra Maliye Bakanı görevini de yürüten Bezalel Smotrich'e devredileceği konusunda uyarıda bulundukları bildirildi. Tel Aviv'deki ordu kaynakları tarafından yapılan açıklamada bunların yasa dışı önlemler olduğu, çünkü asıl tercümesinin Batı Şeria'daki C Bölgesi'nin İsrail'e ilhak edilmesi anlamına geldiği vurgulandı.
Kaynaklar, Netanyahu'nun Likud partisinin liderlerinden Savunma Bakanı Yoav Galant'ın da bu görüşü desteklediğini aktardılar. Bunu, Netanyahu'nun düzenlediği, Smotrich, Galant, Adalet Bakanı Yariv Levin ve bir dizi güvenlik servisi liderinin katıldığı ‘fırtınalı’ bir toplantıda dile getirdi. Haaretz gazetesi ve İsrail Public Broadcasting Corporation (Kan 11) tarafından geçtiğimiz çarşamba akşamı geç saatlerde yayınlanan iki habere göre General Yifat Yerushalmi Tomer ve Hukuk Danışmanı Itay Offir toplantı sırasında, Lahey'deki Uluslararası Adalet Divanı da dahil olmak üzere uluslararası organların Smotrich'e yetki devrini Batı Şeria topraklarının İsrail tarafından fiilen ilhakı olarak görülebilecekleri konusunda uyarıda bulundular.
General Giora Eiland'ın dediği gibi; “Yetki devri, İsrail hukuku anlamında bile yasa dışıdır. Bu yasaya göre Batı Şeria'daki tek otorite ordudur.” Eiland perşembe günü Yedioth Ahronoth gazetesinde yayımlanan makalesinde şu ifadelere yer verdi:
“Batı Şeria işgal edilmiş bir bölge. Bu, solcu bir pozisyon değil, aksine Menachem Begin, Yitzhak Shamir ve diğerleri gibi sağcı başbakanlar da dahil olmak üzere tüm İsrail başbakanlarının 1967'den beri bağlı kaldığı ilkeli bir siyasi pozisyon. Bu nedenle ordudan herhangi bir yetkinin geri çekilmesi, İsrail'e uluslararası konumunu baltalayan uluslararası bir saldırıya kapı açmanın yanı sıra yasa ihlalidir. Batı Şeria'da sivil eylemler  askeri faaliyetlerden ayrılamaz. Sivil işlerle ilgili olsa bile Smotrich'e ordudan herhangi bir yetki vermenin güvenlikle ilgili sonuçları olacaktır. Saha koşulları gerektirmeden Filistin topraklarında bir alevlenmeye ve ordunun güvenlik gerginliğine girmesine yol açabilir. Bu nedenle sivil konularda bile son sözü Savunma Bakanı söylemeli ve Netanyahu'nun Smotrich ile aynı fikirde olması gibi değil.”
Haaretz gazetesi, güvenlik güçlerinin ‘açık bir güvenlik sorunu’ olduğu için işgal kontrol noktalarına ilişkin her konuda Smotrich'e yetki devrinin engellenmesi ve Filistinlilere çalışma izinlerinin onaylanması çağrısında bulunduğunu bildirdi.
İsrail ordusunun ‘aynı nedenlerle Smotrich'in Batı Şeria'daki Sivil İdaredeki subayların atamalarına müdahale etmesine izin vermemesinden’ endişe duyduğunu vurguladı.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre generallerin bu adımı, Netanyahu'nun Smotrich'in yanında yer almasının ardından atıldı. ‘Koalisyon anlaşmalarına göre taleplerinin meşru’ olduğu savunuldu. Önümüzdeki pazar günü yapılacak haftalık toplantısında Smotrich ve parlamenter bloğunun bakanlarının Batı Şeria'daki düzinelerce yerleşim karakolunun yasal yerleşim yeri ilan edilmesini amaçlayan planların onaylanması gibi diğer taleplerini karara bağlamayı planlayan hükümetle çatışmanın hız kazanmasını bekliyorlar.
İsrail Hayom gazetesi perşembe günü, sağın ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken'in önümüzdeki pazartesi İsrail'e yapacağı ziyaretten önce, oldubitti haline gelene kadar bu konuda karar almayı planladığını bildirdi.
Plan, Likud ve ‘dini Siyonizm’ partileri arasındaki koalisyon anlaşmasında, hükümet kararıyla ve hükümetin kurulmasından sonraki 60 gün içinde milyarlarca dolarlık gelişigüzel karakolların yasallaştırılmasını sağlayan bir maddeyi hayata geçirilmesidir. Smotrich’in bakanlığındaki uzmanlara göre 18 ay içinde, ‘hükümet kararı olmaksızın yerleşim yerlerinde inşa edilen tüm rastgele karakollar ve binalar, bunların su ve elektrik şebekelerine bağlanması ve kamu binaları ile kapsamlı altyapı inşa edilmesi de dahil olmak üzere yasallaştırılacak. Yaklaşan İsrail hükümeti toplantısında, Otzma Yehudit partisinden Necef ve Celile Kalkınma Bakanı Yitzhak Wasserlauf, ileri karakolları yasallaştırma adımlarını başlatmak için üç plan sunacak. Bakanlığında ‘Gençlik Yerleşimi’ adı altında gelişigüzel karakollar için özel bir daire kurulmasını içeriyor.



İsrail Savunma Bakanı Gazze Şeridi'ndeki tüm tünellerin yıkılması talimatını verdi

İsrail askerleri, Gazze Şeridi'nin kuzeyinde Hamas tarafından inşa edilen bir tünelden geçiyor... 15 Aralık 2023 (Reuters)
İsrail askerleri, Gazze Şeridi'nin kuzeyinde Hamas tarafından inşa edilen bir tünelden geçiyor... 15 Aralık 2023 (Reuters)
TT

İsrail Savunma Bakanı Gazze Şeridi'ndeki tüm tünellerin yıkılması talimatını verdi

İsrail askerleri, Gazze Şeridi'nin kuzeyinde Hamas tarafından inşa edilen bir tünelden geçiyor... 15 Aralık 2023 (Reuters)
İsrail askerleri, Gazze Şeridi'nin kuzeyinde Hamas tarafından inşa edilen bir tünelden geçiyor... 15 Aralık 2023 (Reuters)

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz bugün (Cuma), ordunun Gazze Şeridi'ndeki tüm Hamas tünellerini “son tünele kadar” imha etmesini ve ortadan kaldırması talimatını verdiğini açıkladı.

Katz, X hesabındaki mesajında şu ifadeleri kullandı:  “Tüneller olmazsa Hamas da olmaz.” Geçen ay Katz, Gazze'yi silahsızlandırma sürecinin sadece grupları silahsızlandırmakla sınırlı olmadığını, aynı zamanda Hamas'ın tünel ağının tamamen yok edilmesini de içerdiğini belirtmişti. Alman Haber Ajansı  DPA'ya göre, ordu İsrail kontrolündeki sarı bölgede tünellerin yıkımını  öncelik hale getirdi.

Görsel kaldırıldı.
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (DPA)

İsrail ordusı  İsrail'in kontrolündeki Gazze Şeridi'nin yüzde 53'ünü temsil eden sarı hattın doğu tarafında, Hamas unsurlarının tünellerde hala saklandığını tahmin ettiklerini belirtti.


Güvenlik Konseyi, Suriye Devlet Başkanı ve İçişleri Bakanı'na yönelik yaptırımları kaldırdı

TT

Güvenlik Konseyi, Suriye Devlet Başkanı ve İçişleri Bakanı'na yönelik yaptırımları kaldırdı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

BM Güvenlik Konseyi, pazartesi günü Beyaz Saray'da ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesi planlanan Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'ya yönelik yaptırımları kaldırdı.

ABD tarafından dün hazırlanan bir karar tasarısı, Suriye İçişleri Bakanı Enes Hattab'a yönelik yaptırımları da kaldırdı.

Karar tasarısına 14 ülke destek verirken, Çin çekimser kaldı.

Güvenlik Konseyi, "Suriye'nin egemenliğine, bağımsızlığına, toprak bütünlüğüne ve ulusal birliğine tam saygı" taahhüdünü yineledi. Ayrıca, Suriye'nin tam, güvenli, hızlı ve engelsiz insani yardım erişimi sağlama ve terörizmle mücadele etme taahhüdünü memnuniyetle karşıladı. Güvenlik Konseyi kararı ayrıca, Suriye'nin "yabancı terörist savaşçıların" oluşturduğu tehdidi ele almasını, tüm Suriyelilerin insan haklarını korumasını, uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele etmesini, geçiş dönemi adaletini ilerletmesini, kalan kimyasal silahları ortadan kaldırmasını ve kapsayıcı, Suriye liderliğinde bir siyasi süreç başlatmasını beklediğini belirtti.

ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, kararı memnuniyetle karşılayarak, "Konsey, bu metnin kabulüyle Suriye'nin yeni bir döneme girdiğine dair güçlü bir siyasi mesaj vermiştir" dedi. Çin ise oylamada çekimser kalırken, Çin Büyükelçisi Fu Cong, Suriye'de "kırılgan güvenlik durumundan" "faydalanabilecek" "yabancı terörist savaşçıların" varlığından özellikle endişe duyduğunu belirterek, Konsey'in durumu tam olarak değerlendirmemiş olmasından duyduğu üzüntüyü dile getirdi.

Suriye'ye Hoş Geldiniz

Suriye Dışişleri Bakanlığı ise Güvenlik Konseyi oylamasının ardından Suriye'ye ve halkına verdiği destekten dolayı ABD'ye teşekkürlerini iletti. Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani, "X" platformunda yaptığı paylaşımda, "Suriye, ABD ve dost ülkelere Suriye'ye ve halkına verdikleri destekten dolayı teşekkürlerini sunar" ifadesini kullandı. Şeybani, Suriye diplomasisinin "engelleri ortadan kaldırma ve daha açık ve istikrarlı bir Suriye geleceğine giden yolu açmada aktif varlığını ve istikrarlı ilerleme kaydetme yeteneğini" bir kez daha teyit ettiğini belirtti.

Eş-Şara'ya yönelik yaptırımların resmen kaldırılması büyük ölçüde sembolik nitelikte; zira benzer adımlar, başkanlık görevi sırasında Suriye dışına çıkmak zorunda kaldığı her seferinde atılmıştı. Varlık dondurma ve silah ambargosu da kaldırılacak. ABD Başkanı Donald Trump, eş-Şara'nın savaştan zarar görmüş ülkesinde barışa doğru "iyi ilerleme" kaydettiğini söylemesinin ardından, 10 Kasım'da Suriye Devlet Başkanı'nı görüşmeler için ağırlayacak.

sdfg
Trump ve Eş-Şara'nın geçen mayıs ayında Riyad'da gerçekleştirdiği görüşmeden (AP)

Bu, eş-Şara'nın Washington'a ilk ziyareti olsa da eylül ayında Birleşmiş Milletler'e yaptığı ve on yıllardır New York'ta BM Genel Kurulu'na hitap eden ilk Suriye devlet başkanı olduğu tarihi ziyaretinin ardından ABD'ye yapacağı ikinci ziyaret olacak. Geçtiğimiz yılın sonlarında yönettiği güçler tarafından Beşşar Esed'i deviren eş-Şara, mayıs ayında ABD başkanının bölge turu sırasında Riyad'da Trump'la ilk kez bir araya geldi. Washington, eş-Şara liderliğindeki silahlı grup Heyet Tahrir eş-Şam'ı geçen temmuz ayında terör örgütleri listesinden çıkardı. Şam, pazar günü yaptığı açıklamada, Suriye devlet başkanının Washington'da kalan yaptırımların kaldırılması, yeniden yapılanma ve terörle mücadele gibi konuları görüşeceğini belirtti.


Refah tünelleri: Hamas militanlarının tahliyesi için ödenebilecek olası bir bedel

Filistinli bir kız, dün Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında oynuyor (Reuters)
Filistinli bir kız, dün Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında oynuyor (Reuters)
TT

Refah tünelleri: Hamas militanlarının tahliyesi için ödenebilecek olası bir bedel

Filistinli bir kız, dün Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında oynuyor (Reuters)
Filistinli bir kız, dün Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında oynuyor (Reuters)

Bilgi sahibi kaynaklar, Gazze Şeridi ile ilgili devam eden görüşmeler hakkında bir öneri sunulduğunu açıkladı. Öneri, İsrail kontrolündeki Refah bölgesinde (Gazze'nin güneyinde) konuşlanmış Hamas militanlarının, tünellerin imha edilebilmesi için tüneller hakkında bilgi vermelerini ve silahlarını teslim etmelerini öngörüyor. Şarku'l Avsat'ın Reuters'ten aktardığına göre kaynaklar bu adımın, militanların Şeridin diğer bölgelerine tahliye edilmesi karşılığında olacağını söyledi. Kaynaklar, Hamas veya İsrail'in henüz öneriye yanıt vermediğini vurguladı.

Ateşkes anlaşmasında öngörüldüğü gibi, Hamas savaşçılarının İsrail kontrolü altındaki bölgelerde varlığını sürdürmesi, ateşkesin sürdürülebilirliğine tehdit olarak görülüyor. Refah, İsrail güçlerine karşı en az iki saldırıya tanık oldu. Hamas olaya müdahil olduğunu reddederken, İsrail onlarca Filistinlinin ölümüne yol açan saldırılarla misillemede bulundu.

Bu arada ABD, BM Güvenlik Konseyi'ne, Başkan Donald Trump'ın Gazze barış planını desteklemeyi amaçlayan bir karar tasarısı sundu. ABD misyonunun bir sözcüsü yaptığı açıklamada, Büyükelçi Mike Waltz'un öneriyi Konsey'in seçilmiş on üyesine ve birkaç bölgesel ortağa sunduğunu belirtti.

Ayrıca İsrail, "silah kaçakçılığını" önlemek amacıyla Mısır sınırında kapalı bir askeri bölge kurulacağını resmen duyurdu ve bu durum, iki ülke arasındaki artan gerilim konusunda yeni endişelere yol açtı.