ABD, 5 polis memurunun 29 yaşındaki siyah Tyre Nichols'ı döverek öldürmesinin ardından başlayan protestolarla sarsıldı.
Tennessee eyaletindeki Memphis şehrinde 7 Ocak'ta yaşanan olaya dair yayımlanan polis kamerası ve MOBESE videolarında, kargo şirketi FedEx'te şoförlük yapan Nichols'ın polis şiddetine maruz kaldığı anlar görülüyor.
1 - Videoda neler var?
Buna göre Nichols, trafikte kendisini durduran polisler tarafından zorla aracından çıkarılıp yere yatırılıyor. Siyah genç, polislere direnmemesine rağmen memurlardan biri kendisine elektroşok tabancası doğrulturken, diğeri de suratına biber gazı sıkıyor.
Bunun üzerine ayağa kalkan Nichols, koşarak olay yerinden kaçıyor. Peşinden giden polisler genci bir sokak köşesinde yakalayıp dövmeye başlıyor. Nichols defalarca "Anne!" diye bağırırken, polisler genci yumrukluyor, tekmeliyor ve copluyor. Memurların Nichols'a defalarca biber gazı sıktığı da görülüyor. Öte yandan bir polis de saldırı sırasında yanlışlıkla kendisine biber gazı sıkıyor.
Ayrıca videolarda, Nichols yerde hareketsiz yatarken bazı polislerin güldüğü ve sigara yaktığı da görülüyor.
ABD'nin önde gelen medya kuruluşlarından CNN, Nichols'ın hiçbir saldırıda bulunmamasına rağmen polislerin 4 dakika içinde gence en az 9 kez vurduğuna dikkat çekti.
Haberde, hastanelik olan Nichols için çağrılan ambulansın 23 dakika gecikmeli geldiği de belirtildi.
ABD'nin ünlü doktorlarından ve sağlık gazetecilerinden Sanjay Gupta, Nichols'ın kafasına birçok darbe aldığını ve böyle bir durumda ilkyardımın zamanlamasının daha da önemli hale geldiğini söyledi.
New York Polis Teşkilatı'ndan emekli Darrin Porcher ise hiçbir polisin diğer meslektaşını durdurmaya çalışmadığına dikkat çekti.
Ülkenin tanınmış gazetelerinden New York Times ve Washington Post'ta yayımlanan haberlerde, polislerin Nichols'ı neden durdurduğunun henüz bilinmediği ifade edildi.
Ayrıca polislerin, kendilerine direnmeyen gence neden şiddet uyguladığının da cevaplanmayan sorular arasında olduğu belirtildi.
Olayın ardından hastaneye kaldırılan Nichols, üç gün sonra yaşamını yitirmişti.
2 - Polislere ne oldu?
Gencin ölümünden sorumlu tutulan Tadarrius Bean, Demetrius Haley, Emmitt Martin III, Desmond Mills Jr. ve Justin Smith 20 Ocak'ta görevden ihraç edildi.
Eski polisler, verdikleri ifadelerde Nichols'ı dikkatsiz araç kullandığı gerekçesiyle durdurduklarını, gencin de tutuklamaya direndiğini iddia ettti. Ancak videolarda bu ifadeleri destekleyecek bir kanıt elde edilemedi.
Söz konusu 5 kişi hakkında ikinci dereceden cinayet ve ağır saldırı gibi suçlarla hukuki işlem başlatılmıştı. 26 Ocak'ta Memphis'te görülen duruşmada Bean, Mills Jr. ve Smith 250 bin dolar, Halet ve Martin III de 350 bin dolar kefaletle serbest bırakılmıştı. Polislerin bir sonraki davası 17 Şubat'ta görülecek.
3 - Akrep Timi nedir?
WP, olayda yer alan memurlardan bazılarının, Memphis Polis Teşkilatı'ndaki SCORPION (Street Crimes Operation to Restore Peace in Our Neighborhoods - Mahallelerimizde Asayişi Sağlamak için Sokak Suçlarıyla Mücadele Operasyonu) adlı görev gücünde yer aldığı bilgisini paylaştı.
Memphis'te yükselen suç oranlarını düşürmek için 2021'de kurulan Akrep Timi, etkili sonuçlar elde ettiği için övgü de toplamıştı.
Öte yandan olaydaki memurlardan kaçının timde yer aldığına dair bilgi verilmedi.
4 - Nerelerde protesto yapıldı?
Memphis polisinin kamera görüntülerini paylaşmasının ardından, şehirde sokağa dökülen protestocular farklı noktalarda yol kapatma eylemleri düzenledi.
"Adalet yoksa huzur da yok" ve "Tyre'a adalet" sloganlarıyla yürüyüş düzenleyen gruplar, güvenlik güçleriyle çatışma yaşanmadan dağıldı.
Memphis'teki protestolara New York şehrinden de destek geldi. Ünlü Times Meydanı'nda toplanan grup yürüyüş düzenlerken, Boston'daki göstericiler de yolları kapattı. Güvenlik güçleri eylemleri engellemek için Grand Central Terminali'nde giriş ve çıkışları yasakladı.
Kaliforniya eyaletindeki Los Angeles'taysa göstericiler, Los Angeles Polis Teşkilatı önünde çevik kuvvetin kurduğu barikata saldırdı. İlk paylaşılan bilgilere göre henüz gözaltına alınan eylemci yok.
Washington DC'deki Seattle şehrinin yanı sıra Michigan eyaletindeki Detroit şehrinde ve Georgia eyaletinin başkenti Atlanta'da da gösteriler düzenlendi.
5 - Nasıl tepkiler geldi?
ABD Başkanı Joe Biden, videonun kendisini öfkelendirdiğini belirterek, sorumlular hakkında hızlı ve şeffaf bir soruşturma yürütülmesi çağrısı yaptı.
Nichols'ın annesi RowVaughn Wells, videoyu izlemeye yüreğinin dayanamadığını belirterek, protestoculardan eylemlerini barışçıl şekilde sürdürmelerini istedi.
Memphis Belediye Başkanı Jim Strickland ise Nichols'ın ailesi için üzüldüğünü ve öfkelendiğini söyledi.
NBA yıldızı LeBron James ise Twitter hesabından yaptığı yorumda "Fazlasıyla gerçek!" ifadelerini kullandı. Los Angeles Lakers oyuncusu daha sonraki paylaşımında "Kendimizin en büyük düşmanıyız!" dedi.
Amerikan yurttaş hakları hareketi önderi Marin Luther King'in oğlu Martin Luther King III ise videodan çok rahatsız olduğunu belirtti.
Vermont Senatörü Bernie Sanders da Twitter'daki paylaşımında "Tyre Nichols hayatta olmalıydı" ifadelerini kullandı.
Independent Türkçe, Washington Post, New York Times, CNN, NPR, NBC News
