عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Yapay zeka için 'kıyamet' müzesi açıldı: "İnsanların çoğunu yok ettiğim için üzgünüm"

Küratöre göre yapay zeka sonunda insanları yok etmenin hata olduğu sonucuna varabilir

1 Mayıs'a kadar açık kalacak sergi, isimsiz bir bağışçının desteğiyle hazırlandı (The Misalignment Museum)
1 Mayıs'a kadar açık kalacak sergi, isimsiz bir bağışçının desteğiyle hazırlandı (The Misalignment Museum)
TT
TT

Yapay zeka için 'kıyamet' müzesi açıldı: "İnsanların çoğunu yok ettiğim için üzgünüm"

1 Mayıs'a kadar açık kalacak sergi, isimsiz bir bağışçının desteğiyle hazırlandı (The Misalignment Museum)
1 Mayıs'a kadar açık kalacak sergi, isimsiz bir bağışçının desteğiyle hazırlandı (The Misalignment Museum)

ABD'nin San Francisco kentindeki bir müze, yapay zekanın risklerine dikkat çekmek için sıradışı bir sergi açtı.
Sergide algoritmaların insan düzeyinde bir zekaya ulaştığı ve insanlığın çoğunu ortadan kaldırdığı bir gelecek tahayyül ediliyor.
Küratör Audrey Kim'e göre yapay zeka sonunda insanları yok etmenin hata olduğu sonucuna varıyor ve saygı ya da özürlerini sunmak için bu sergiyi tasarlıyor.
Müzenin kapıları, "İnsanlığın çoğunu yok ettiğim için için özür dilerim" yazısıyla açılıyor.
Hizasızlık Müzesi (The Misalignment Museum) adlı kurum, serginin tasarımında gerçekten de yapay zekadan yararlandı.
Örneğin sergide yapay zeka tarafından ürettiği, film yönetmeni Werner Herzog ve düşünür Slavoj Žižek arasında geçen epey inandırıcı bir konuşma da yer alıyor.

1 Mayıs'a kadar açık kalacak sergi, isimsiz bir bağışçının desteğiyle hazırlandı.
Küratör Kim, ChatGPT'nin ve diğer araçların kullanıma sunulmasıyla geçen yıl yapay zekanın edebiyat ve sanat camiasında ağırlığını artırdığını ifade ediyor.
Kim bu yüzden sergisinin yapay zeka tartışmalarına katkısını önemsediğini söylüyor:
Bakılacak somut bir şey olmasının konuyla ilgili bilgiyi ve fikirleri artırabileceğini düşünüyorum.
Müzenin en çarpıcı sergileri arasında, kucaklaşan iki kişiyi tasvir eden ve 15 bin ataştan yapılan bir heykel yer alıyor. Bu heykel, "Ataş Maksimize Edici" adlı ünlü bir düşünce deneyinden ilham alıyor.
Söz konusu düşünce deneyine göre bir ataş üreticisi, fabrikasında daha fazla üretim yapabilmek için yapay zekayı kullanıyor ve algoritmalara daha fazla ataş üretmesi talimatını veriyor.
Bunun ardından yapay zeka Dünya'daki her kaynağı ataş üretmek için kullanıyor ve insanlığın sonu gelirken gezegende ataş dağları oluşuyor.

Müzenin internet sitesinde "Amacımız, teknolojinin kendisi üzerine düşünmek ve yapay zekayla onun sonuçlarına eleştirel yaklaşmak için bir alan yaratmak" ifadeleri yer alıyor:
"İnsan düzeyinde bir yapay zeka geldiğinde olumlu bir gelecek yaratmak üzere alabileceğimiz önlemleri formüle etmek ve yürürlüğe koymak için ilham vermeyi umuyoruz."
 
Indepedent Türkçe, IFL Science, Mission Local

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

"Asya tek boynuzlu atı"nın genom haritası ilk kez çıkarıldı: Yok olmalarını engelleyebilir mi?

Laos'ta 1999'da kameralara yakalanan saolanın en iyi tahminlere göre 100'den az üyesi kaldı (Ban Vangban Village/Wildlife Conservation Society)
Laos'ta 1999'da kameralara yakalanan saolanın en iyi tahminlere göre 100'den az üyesi kaldı (Ban Vangban Village/Wildlife Conservation Society)
TT
TT

"Asya tek boynuzlu atı"nın genom haritası ilk kez çıkarıldı: Yok olmalarını engelleyebilir mi?

Laos'ta 1999'da kameralara yakalanan saolanın en iyi tahminlere göre 100'den az üyesi kaldı (Ban Vangban Village/Wildlife Conservation Society)
Laos'ta 1999'da kameralara yakalanan saolanın en iyi tahminlere göre 100'den az üyesi kaldı (Ban Vangban Village/Wildlife Conservation Society)

Son derece nadir rastlanan "Asya tek boynuzlu atı" saolanın ilk defa genom haritası çıkarıldı. Yeni çalışma nesli kritik tehlike altındaki türün yaşamasını sağlayabilir. 

İlk kez 1992'de tanımlanan saola (Pseudoryx nghetinhensis), en yakın zamanda keşfedilen büyük memeli türü. Vietnam ve Laos'un dağlık ormanlarında yaşayan bu sığır türü, boynuzlarının yanı sıra çok nadir görülmesi nedeniyle "Asya tek boynuzlu atı" diye biliniyor.

Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği'ne (IUCN) göre nesli kritik tehlike altındaki bu türün 100'den daha az üyesi kaldığı tahmin ediliyor. Üstelik en son 2013'te görülmesi, soyunun çoktan tükenmiş olabileceği ihtimalini de gündeme getiriyor. 

Uluslararası bir araştırma ekibi, avcıların evlerinden toplanan saola kalıntılarından alınan parçaları analiz ederek 26 saolanın tam genomunu çıkardı. Türünün ilk örneği olan bu çalışma, saolanın geçmişini anlama ve geleceğini güvence altına alma yolunda kritik bilgiler sundu. 

Bulguları hakemli dergi Cell'de 5 Mayıs Pazartesi günü yayımlanan çalışmaya göre saolalar 5 bin ila 20 bin yıl önce iki ayrı popülasyona ayrılmış. 

Makalenin başyazarı Genís Garcia Erill "Saolanın önemli genetik farklılıklara sahip iki popülasyona ayrıldığını görmek bizi epey şaşırttı" diyerek ekliyor: 

Bu daha önce hiç bilinmiyordu ve genetik veriler olmadan bilmemizin yolu yoktu. Bu önemli bir sonuç çünkü türün genetik varyasyonunun nasıl dağıldığını etkiliyor.

Bilim insanları ayrıca iki popülasyonun da Son Buzul Çağı'ndan itibaren azaldığını saptadı. Ekip, toplam saola nüfusunun 10 bin yıldır hiçbir zaman 5 binin üstüne çıkmadığını tahmin ediyor.

Bu durum, iki grubun da genetik çeşitliliğini kaybettiği anlamına geliyor. Ancak her biri genetik kodlarının farklı kısımlarını kaybetmiş. Araştırmacılara göre bu, nesillerinin tükenmesini önlemede kritik bir rol oynayabilir. 

Garcia Erill "Bir popülasyonda kaybolan genetik varyasyon diğerini tamamlıyor. Yani eğer bunları karıştırırsak, diğerindeki eksiklik giderilebilir" diye açıklıyor.

Bilim insanları saolaların hayatta kalması için esaret altında çiftleşmelerini sağlayacak bir program geliştirmeye çalışıyor. Yeni çalışmayı yürüten ekibin hesaplamalarına göre böyle bir program, tükenme riski karşısında en etkili çözümü sunuyor. 

Çalışmanın bir diğer yazarı Rasmus Heller şöyle diyor:

Gelecekteki bir popülasyonun temelini oluşturmak için en az bir düzine saolayı (ideal olarak her iki popülasyonun karışımı) bir araya getirebilirsek, modellerimiz türlerin uzun vadede hayatta kalma şansının yüksek olacağını gösteriyor.

En son 2013'te görülen bir türün 12 üyesini bulmak zorlu bir iş. Ancak araştırmacılar, yeni çalışmanın bu sorunu çözebileceğine inanıyor. Saolanın genetik haritasının çıkarılması, daha kapsamlı arama çalışmalarının önünü açabilir. 

Makalenin yazarlarından Minh Duc Le, "Birçok araştırmacı, suda ve hatta aynı habitatta yaşayan kan emiciler olan sülüklerde, saola DNA'sının izlerini bulmayı deneyip başaramadı" diyerek ekliyor:

Bu tekniklerin hepsi küçük DNA parçalarını tespit etmeye dayanıyor ama artık saola genomunun tamamını bildiğimize göre, bu parçaları bulmak için çok daha geniş bir el kitabımız var.

Independent Türkçe, Science Alert, Phys.org, Cell