Dibeybe ve Başağa hükümetleri ‘Batili Planını’ desteklemek üzere yakında Cenevre'de bir araya gelecek

Toplantı, Libyalı taraflar ile bölgesel ve uluslararası ülkelerin talebi üzerine önümüzdeki ay yapılacak

Libya Temsilciler Meclisi heyetinin Moskova'daki görüşmesinden bir kare (TM)
Libya Temsilciler Meclisi heyetinin Moskova'daki görüşmesinden bir kare (TM)
TT

Dibeybe ve Başağa hükümetleri ‘Batili Planını’ desteklemek üzere yakında Cenevre'de bir araya gelecek

Libya Temsilciler Meclisi heyetinin Moskova'daki görüşmesinden bir kare (TM)
Libya Temsilciler Meclisi heyetinin Moskova'daki görüşmesinden bir kare (TM)

Abdulhamid ed-Dibeybe liderliğindeki geçici Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) ve Fetih Başağa liderliğindeki paralel İstikrar Hükümeti, önümüzdeki ay, merkezi Cenevre'de bulunan düşünce kuruluşu İnsani Diyalog Merkezi (Center for Humanitarian Dialogue/HD) tarafından düzenlenecek bir toplantıya katılacaklarını açıkladılar.  
HD’den bir kaynak, gayri resmi olacağını söylediği toplantı için devam eden hazırlıklara ilişkin açıklamasında “Merkez, Dibeybe ve Başağa hükümetlerinden toplantıya katılacaklarına dair onay aldı” dedi. Kaynak, Libyalı tüm tarafların temsil edildiğini açıkladı.
Kimliğinin gizli tutulması şartıyla Şarku'l Avsat'a konuşan kaynak, toplantının, Libyalı tarafların yanı sıra bölgesel ve uluslararası ülkelerden gelecek taleplere yanıt olarak yapılacağını söyledi.
Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu’nun (UNSMIL) bu toplantıyla hiçbir ilgisi olmadığını vurgulayan kaynak, ancak UNSMIL’in taraf olarak toplantıya davet edildiğini de sözlerine ekledi.
Kaynak, toplantının, Libyalı taraflar arasında UNSMIL Başkanı Abdullah Batili’nin kısa bir süre önce BM Güvenlik Konseyi’ndeki (BMGK) brifing sırasında açıkladığı planın başarılı olmasını sağlayacak bir fikir birliğine ulaşmayı hedeflediğini açıkça belirtti.
Libyalı tarafların ve uluslararası toplumun temsilcileriyle mevcut yıl içinde cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerinin yapılması için barışçıl görüşmeler yapılmasını destekleyen tavsiyeler geliştirmek amacıyla gayri resmi bir toplantının 5 Nisan’da İsviçre'nin Cenevre kentinde yapılması planlanıyor.
Şarku’l Avsat’ın bir kopyasına ulaştığı davete göre toplantı, ‘Libyalı katılımcılar arasında 3-5 Nisan tarihlerinde gerçekleştirilecek müzakerelerin son oturumunu’ oluşturacak. Görüşmelerde seçim öncesi ve seçim sonrası döneme ilişkin garantilerin yanı sıra seçim takvimi ve seçimlere ilişkin güvenlik düzenlemeleri ele alınacak. Davet metnine göre toplantıdan BM’ye ve diğer ilgili taraflara tavsiye niteliğinde sonuçların çıkması bekleniyor. Libyalı katılımcılar, Cenevre’deki bir otelde gerçekleşmesi planlanan toplantıda, yaptıkları görüşmelerin sonuçlarını ve genel olarak siyasi sürece ilişkin görüşlerini sunacaklar. Uluslararası toplumdan temsilciler ise katılımcılarla görüşleri, vardıkları sonuçlar ve endişeleri hakkında iletişim kurabilecekler.
Libyalı taraflar arasında önümüzdeki salı günü yapılması planlanan gayrı resmi toplantının ve ertesi gün (çarşamba), uluslararası temsilcilerle Libya'da cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerinin düzenlenmesine yönelik tavsiyelerin yanı sıra uluslararası toplumdan temsilcilerin tepkileri ve tavsiyelerin ve sonraki adımların uygulanmasına yönelik önerilerin sunulacağı toplantının gündemi HD Ortadoğu ve Kuzey Afrika Bölgesi Direktörü Romain Grandjean tarafından belirlendi. HD, 2021 yılı ortalarında İsviçre'de BM himayesinde düzenlenen Libya Siyasi Diyalog Forumu'nun (LSDF) düzenlenmesinde ve denetlenmesinde büyük rol oynadı.
Öte yandan Libya Temsilciler Meclisi’nden (TM), Milletvekili Abdulhadi es-Sagir başkanlığındaki bir heyet, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Orta Doğu ve Afrika Ülkeleri Özel Temsilcisi Mihail Bogdanov ile bir araya geldi. Toplantıya, Rusya’nın mevcut ve eski Trablus büyükelçileri de katıldı. TM’den yapılan açıklamada, “Rusya Dışişleri Bakanlığı binasında gerçekleşen görüşmede Libya'daki mevcut duruma ilişkin görüş alışverişinde bulunuldu” denildi. Görüşmede Libya krizinin kapsamlı bir şekilde çözülmesine yönelik sorunlara odaklanıldığına işaret edilen açıklamada, tüm siyasi güçlerin katılımıyla Libya devletinin birliğini ve egemenliğini garanti altına almak için yapıcı bir ulusal diyalogun desteklenmeye devam edilmesi gerektiği vurgulandı. Görüşmede ayrıca, Libya-Rusya ilişkilerinin daha da geliştirilmesine ilişkin çeşitli konular da ayrı ayrı ele alındı.
Bogdanov tarafından yapılan açıklamaya göre Rusya’nın Trablus Büyükelçisi Aydar Aganin, Rusya'nın büyükelçiliğini yeniden açmayı planladığı başkent Trablus'a gidecek. Bunun yanında Rusya, ülkenin doğusundaki Bingazi şehrinde bir konsolosluk açmayı planlıyor.
Diğer taraftan Devlet Yüksek Konseyi (DYK) Başkanı Halid el-Mişri, dün DYK merkezinde Referandum ve Seçim Kanun Tasarısı Hazırlama Komisyonu ile bir araya geldi. DYK’dan yapılan açıklamaya göre Referandum ve Seçim Kanun Tasarısı Hazırlama Komisyonu, ilk toplantısında Ömer Ebulife’yi oybirliğiyle komisyon başkanı olarak seçti. Açıklamada, DYK, TM’nin önümüzdeki hafta Trablus'ta bir toplantı gerçekleştirme çağrısında bulunduğu belirtildi.
Açıklamada, ‘TM ve DYK ortak çalışmalarının, cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerini 13. Anayasa değişikliği çerçevesinde bu yıl bitmeden düzenlenmeyi hedeflediği’ vurgulandı.



Arap diplomatik kaynak: Şara, cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Zirvesi'ne katılmayacak

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
TT

Arap diplomatik kaynak: Şara, cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Zirvesi'ne katılmayacak

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)

-Arap diplomatik kaynaklar, dün, Suriye'nin geçici Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara'nın cumartesi günü Bağdat'ta düzenlenecek Arap zirvesine katılmayacağını açıkladı. Eş-Şara’ya gönderilen resmi davet, İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından sert eleştirilere maruz kalmıştı.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre kaynak yaptığı açıklamada, “Suriye Arap Cumhuriyeti Geçici Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta düzenlenecek 34. Arap Zirvesi'ne katılmayacak” dedi. Kaynak, “Suriye’yi zirvede Dışişleri Bakanı Esad Şeybani'nin temsil edeceğini” belirtti.

Bağdat, yakın müttefiki Beşşar Esed'in devrilmesinden bu yana komşusu ile yakın ilişkiler kurmak isteyen Şam'a karşı temkinli davranıyor. Ulusal İstihbarat Servisi Başkanı Hamid eş-Şatri başkanlığındaki Irak heyeti, geçen ayın sonlarında Şam'ı ziyaret ederek, güvenlik, ticaret ve terörle mücadele konularında iş birliği konularını görüşmek üzere eş-Şara ve hükümet yetkilileriyle bir araya geldi.

Esed'e en büyük destek Rusya, İran ve Hizbullah'tan gelirken, İran yanlısı Iraklı milisler de Esed'in demokrasi yanlısı protestoları bastırmak için başlattığı kanlı kampanyanın sürdüğü 13 yıllık savaşta rejimi savunmak için mücadele etti. Bu gruplar, sosyal medyadaki destekçileriyle birlikte Şeriat yasalarına karşı sert söylemlerini sürdürüyor.

xsdfrgt

Irak güvenlik kaynakları AFP'ye yaptığı açıklamada, Eş Şara'nın Irak'ta, eski bir tutuklama emri olduğunu ve bu emrin, Şara'nın El Kaide örgütü saflarında ABD ve müttefiklerine karşı savaştığı ve ardından Irak'ta yıllarca hapis yattığı döneme ait olduğunu söyledi.

sdfgthy
Şam sokaklarında devrik Başkan Esed ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in afişi, Mart 2022 (Arşiv-Reuters)

İçişleri Bakanı Abdul Emir el-Şammari, geçen hafta El-Hadath televizyonuna verdiği röportajda, 40 yıllık çatışma ve savaşın ardından göreceli bir istikrara kavuşan Irak'ın, zirveye katılan ileri gelenleri korumak için "kapsamlı güvenlik planları" uygulamaya koyduğunu doğruladı. Irak'ın Şara'nın katılımı için güvenlik garantisi vermesinin istenip istenmediği sorusuna El-Şammari, "Bizden herhangi bir güvenlik garantisi istenmedi ve güvenlik önlemlerimiz herkesi kapsıyor. Bütün konuklar eşit derecede önemlidir" yanıtını verdi.

Zirve ile eş zamanlı olarak Irak İçişleri Bakanlığı cumartesi günü, “11 Mayıs'tan 20 Mayıs'a kadar” gösterilerin yasaklandığını ve “gösteriye yapmaya çalışanların tutuklanacağını” duyurdu.