Mısır hükümeti et fiyatlarındaki artışı kontrol altına almak için hangi adımları atıyor?

Mısır Başbakanı, pazarın yem ihtiyacını karşılamaya çalışıyor (Başbakan’ın Facebook sayfası)
Mısır Başbakanı, pazarın yem ihtiyacını karşılamaya çalışıyor (Başbakan’ın Facebook sayfası)
TT

Mısır hükümeti et fiyatlarındaki artışı kontrol altına almak için hangi adımları atıyor?

Mısır Başbakanı, pazarın yem ihtiyacını karşılamaya çalışıyor (Başbakan’ın Facebook sayfası)
Mısır Başbakanı, pazarın yem ihtiyacını karşılamaya çalışıyor (Başbakan’ın Facebook sayfası)

Mısır’da Müslümanlar mübarek Ramazan ayı boyunca oruç tutmaya devam edip, ülkedeki Hristiyanlar da gelecek Pazar günü oruçlarını tamamlamaya hazırlanırken, ülkede et için talep giderek artıyor. Bu talep, et fiyatlarına bir artış olarak yansıdı ve hükümetin, fiyat artışı krizini kontrol altına almak için et üreticilerine yem sağlamaya yönelik adımlarını açıklamasına yol açtı.
Kahire Ticaret Odası’ndaki Kümes Hayvancılığı Bölümü’ne göre, son günlerde kırmızı ve beyaz et fiyatları ile yumurta fiyatları, piyasalardaki yem fiyatlarının artışının etkisiyle sürekli artışlara sahne olarak, rekorlar kırmaya devam ediyor.
Mısır Tarım ve Arazi Islahı Bakanı es-Seyyid el-Kasir dün (Pazartesi), 31 Mart’tan 6 Nisan’a kadar 6 gün boyunca, yaklaşık 97 milyon dolara mal olan 210 bin ton mısır ve soya fasulyesinin (kümes hayvanları ve çiftlik hayvanlarının yemi için temel bileşenler) piyasaya sürüldüğünü açıkladı. Bu bir önceki haftaya kıyasla 50 tonluk bir artış anlamına geliyordu.
Duyuru, Mısır Başbakanı Mustafa Medbuli’nin Mısır Merkez Bankası Başkanı Hassan Abdalla ve Tarım Bakanı ile Pazar akşamı yem, sarı mısır ve soya fasulyesinin yerel piyasa ihtiyaçlarını karşılama konusunu ele aldıkları toplantıdan saatler sonra yapıldı. Tarım Bakanı bu görüşmede, önümüzdeki dönemde ihtiyaç duyulan yem miktarları hakkında bir rapor sundu. Raporda, kümes hayvanı çiftliklerinin ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli miktarların sağlanması gerektiği vurgulandı. Bunun kümes hayvanları ve yumurtaların yerli üretimi ile bağlantılı olan yem fiyatlarının düşmesini sağlayacağı ve fiyatlarının yükselmesini engelleyeceği belirtildi.
Toplantı, çiftliklerde kümes hayvanı üretiminin devamlılığını sağlamak ve üretimde herhangi bir kesinti olmamasını sağlamak amacıyla, bankacılık sektörünün yerel pazardaki yem miktarını artırmak için gerekli döviz kaynaklarının sağlanması ve sarı mısır ve soya fasulyesi sevkiyatlarının serbest bırakılmasına yönelik prosedürlerin hızlandırılması için acil önlemler alması konusunda anlaşmaya varılmasıyla sona erdi.
Bunun yanı sıra, Mısır’daki Çiftçi Sendikası Başkanı Hüseyin Ebu Saddam yaptığı açıklamada, “Et ve gıda malzemelerinin fiyatları çılgınca arttı” dedi. Hükümetin ‘et fiyatlarındaki artışı önümüzdeki günlerde düşürmek için’ elinden geleni yapması gerektiğini belirtti. Mısır Ticaret Odası’ndaki Kümes Hayvanı Bölümü Başkanı Abdulaziz es-Seyid’e göre, “Piyasa yapılan ürün akımına rağmen şiddetlenen bir kriz var” ifadelerini kullandı ve bunun nedenini, ‘ürünlerin piyasa sürülmesinden sonra devlet takibinin veya yem fiyatlandırmasının üzerinde kontrolün olmamasına’ bağladı.
Seyid Şarku’l Avsat’a “Arz Bakanlığı, yemin piyasa sürülmesini takip etmeli ve ardından satış fiyatlarını izlemelidir. Küresel ve yerel bir krizin ortasındayız. Bu nedenle işin başıboş bırakılmaması, denetimin devlette olması ve fiyatı belirleme yetkisinin üstlenilmesi gerekiyor” dedi.
Diğer yandan Şarku’l Avsat’a konuşan ekonomist Dr. Ali el-İdrisi, hükümetin et fiyatlarındaki artışı kontrol altına almak için izlemesi gereken birkaç yol olduğuna dikkati çekti. El-İdrisi “Hükümet, üretim gereksinimlerini piyasaya sürmeye ve kırmızı ve beyaz et düzeyinde üreticilere daha fazla teşvik vermeye devam etmeli. Sanayi ortamında vergi teşvikleri ve kolaylıklar da sağlamalı. Piyasa, gerek kırmızı gerek beyaz et için büyük oranlarda fiyat artışlarına tanık olurken, hükümet devlet kurumları aracılığıyla daha fazla et ve emtiayı rekabetçi fiyatlara piyasaya sunarak pazarda bir tür rekabet hali oluşturmalı” ifadelerini kullandı.
İdrisi “Hükümet, krizi kontrol altına almaya yönelik çabalarına rağmen son aylarda fiyatları kontrol altına alamadı. Brezilya’dan kümes hayvanları ve Çad’dan et ithal etti. Ancak soru şu, bu et gerçekten pazara pompalanıp tüketiciye mi ulaştı yoksa tüccarların eline mi geçti?” diye sordu.



Şarku'l Avsat'a konuşan bir kaynak: Hamas, Kahire görüşmelerinde 5 madde öne sürecek

Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
TT

Şarku'l Avsat'a konuşan bir kaynak: Hamas, Kahire görüşmelerinde 5 madde öne sürecek

Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)

Hamas hareketinden bir kaynak Şarku'l Avsat'a yaptığı özel açıklamada hareketin Kahire'deki toplantıda kapsamlı bir anlaşma ile bölgesel ve uluslararası garantilerin şart koşulduğu beş yıla kadar uzun süreli bir ateşkes de dahil olmak üzere beş maddelik bir öneri sunacağını açıkladı.

Konumunun hassasiyeti nedeniyle ismini açıklamaktan kaçınan kaynak, hareketin sunacağı çerçevenin ilk olarak, iki taraf arasında kapsamlı bir esir takası anlaşmasını içeriyor. Kaynak, üzerinde mutabık kalınan mekanizmalar ve zamanlamaya göre bir paketle İsrail'in tüm mahkumları, mutabık kalınan sayıda Filistinli mahkum karşılığında, kalıcı ateşkes, işgal güçlerinin Gazze Şeridi'nin tamamından çekilmesi, yeniden imar ve kuşatmanın kaldırılması öngörecek anlaşmayı sunacağını belirtti.

Teklifin ikinci maddesine göre   Hamas bölgesel ve uluslararası garantilerle beş yıllık uzun bir ateşkese de hazır.

Üçüncü maddede ise bu çerçeve üzerinde anlaşmaya varıldığında, askeri operasyonların durdurulması, işgal güçlerinin 17/1/2025 anlaşmasına göre geri çekilmesi ve insani protokole göre yardımların girişi de dahil olmak üzere durumun 2 Mart 2025 öncesine döneceği teyidi yer alıyor.

Teklifin dördüncü maddesinde Mısır'ın Toplum Destek Komitesi önerisine uygun olarak Gazze'yi tam yetki ve görevlerle yönetecek bağımsız teknokratlardan oluşan yerel bir komitenin kurulması.

Hamas'ın Kahire toplantısında sunduğu önerinin beşinci ve son maddesi ise “Filistinli gruplar arasında yapılan ve sonuncusu 2024 Pekin Anlaşması olan anlaşmalar çerçevesinde Filistin ulusal mutabakatına hazır olunmasını içeriyordu.

ıopfgthy
Filistinliler Salı günü Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cebaliye mülteci kampındaki teçhizatı vuran İsrail saldırısının gerçekleştiği bölgeyi inceliyor (Reuters)

Salı günü erken saatlerde İsrail ve Hamas arasındaki ateşkes görüşmelerine aşina olan üst düzey bir Filistinli yetkili BBC'ye yaptığı açıklamada Katarlı ve Mısırlı arabulucuların Gazze'deki savaşı sona erdirmek için yeni bir formül önerdiklerini söylerken, bir Hamas lideri de hareketten bir heyetin ateşkes için “yeni fikirleri” görüşmek üzere Doha'dan Kahire'ye gittiğini doğruladı.

Yetkiliye göre plan, beş ila yedi yıl sürecek bir ateşkes, İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutukluların serbest bırakılması karşılığında tüm İsrailli tutukluların serbest bırakılması, savaşın resmen sona ermesi ve İsrail'in Gazze'den tamamen çekilmesini içeriyor.

Filistinli yetkili ayrıca Hamas'ın Gazze'nin yönetimini “ulusal ve bölgesel düzeyde” üzerinde anlaşmaya varılacak herhangi bir Filistinli oluşuma devretmeye hazır olduğunu ifade ettiğini kaydetti. Bu oluşumun Batı Şeria'daki Filistin Yönetimi ya da yeni bir idari organ olabileceğini de sözlerine ekledi.

Yeni fikirler

Hamas Kahire'deki görüşmelerde liderlik konseyi başkanı Muhammed Derviş ve baş müzakereci Halil El Haya tarafından temsil edilecek.

AFP'ye konuşan ve adının açıklanmasını istemeyen bir Hamas lideri, heyetin Mısırlı yetkililerle ateşkese ulaşmak için yeni fikirler üzerinde görüşmeler yapacağını söyledi. Heyette müzakere heyetinin başkanı Halil El Haya ve bazı liderlerin yer aldığını belirtti.

fyuıo
Sağdan, Hamas liderlik konseyi üyeleri: Muhammed Derviş, Halil El Haya ve Nizar Awadallah geçtiğimiz Şubat ayında Tahran'da (AFP)

İsrail arabulucular tarafından önerilen olası plan hakkında yorum yapmadı. Planın başarı şansını değerlendirmek için henüz çok erken olsa da Filistinli yetkili mevcut arabuluculuk çabalarını ciddi olarak nitelendirdi ve Hamas'ın bu çabalara karşı “eşi görülmemiş bir esneklik” gösterdiğini söyledi.

Son ateşkes anlaşması bir ay önce İsrail'in Gazze'yi yeniden bombalamaya başlamasıyla çökmüştü.

Günler önce Hamas, altı haftalık bir ateşkes karşılığında grubun silahsızlandırılması talebini içeren bir İsrail önerisini reddetti.

Cumartesi günü İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas ortadan kaldırılmadan ve tüm rehineler teslim edilmeden savaşı sona erdirmeyeceğini söyledi. Hamas ise İsrail'den rehineleri serbest bırakmadan önce savaşı sona erdirmeyi taahhüt etmesini talep etti.