Mısır hükümeti kümes hayvanı krizinin üstesinden geliyor mu?

En büyük miktarda yem ve üretim gereksinimlerinin serbest bırakılmasından sonra

Mısır'da yüksek kümes hayvanı fiyatları krizini kontrol altına almak için hükümet çabaları devam ediyor (Tarım ve Arazi Islahı Bakanlığı'nın Facebook'taki resmi sözcü sayfası)
Mısır'da yüksek kümes hayvanı fiyatları krizini kontrol altına almak için hükümet çabaları devam ediyor (Tarım ve Arazi Islahı Bakanlığı'nın Facebook'taki resmi sözcü sayfası)
TT

Mısır hükümeti kümes hayvanı krizinin üstesinden geliyor mu?

Mısır'da yüksek kümes hayvanı fiyatları krizini kontrol altına almak için hükümet çabaları devam ediyor (Tarım ve Arazi Islahı Bakanlığı'nın Facebook'taki resmi sözcü sayfası)
Mısır'da yüksek kümes hayvanı fiyatları krizini kontrol altına almak için hükümet çabaları devam ediyor (Tarım ve Arazi Islahı Bakanlığı'nın Facebook'taki resmi sözcü sayfası)

Mısır hükümeti, ülkenin birkaç ay önce karşı karşıya kümes hayvanı fiyatlarının artışını kontrol altına almak için çabalamaya devam etti. Bu bağlamda Mısır limanlarından geçen ekim ayından bu yana en büyük miktarda yem gümrük tarafından serbest bırakıldı.

Tarım ve Arazi Islahı Bakanı es-Seyyid el-Kasir, 308 bin ton "mısır ve soya" içeren tek seferde en yüksek miktarda yemi serbest bırakacağını duyurdu. Bu yem miktarı 134 milyon dolar (dolar 30,9 Mısır cüneyhine eşit) olarak tahmin ediliyor ve bu da 16 Ekim 2022'den bugüne kadarki en büyük, “benzeri görülmemiş” yem miktarı.

Bakan, yaptığı açıklamada, “16 Ekim 2022'den 11 Mayıs 2023'e kadar olan dönemde serbest bırakılan toplam miktar, 3,5 milyon tonu mısır, 1,2 milyon tonu soya fasulyesi ve yem katkı maddeleri olmak üzere 4,7 milyon ton olarak gerçekleşti. Bunlarım toplam tutarı, 2,3 milyar dolar” açıklamasında bulundu.

Geçtiğimiz aylarda yaşanan yem bulamama krizi, beyaz kümes hayvanları, tavuk fileto (pane), yumurta ve kırmızı et fiyatlarında gözle görülür artışlara neden olurken, yine geçtiğimiz aylarda ülkedeki enflasyon oranlarında da artış yaşandı.

Ancak geçtiğimiz günlerde tavukların kilosu 55 ile 56 lira, tavuk dilim (pane) fiyatı 160 ile 175 lira arasında değişirken kümes hayvanı fiyatlarında son günlerde göreli bir istikrar yaşandı.

Tarım Bakanı, serbest bırakma işleminin, "kümes hayvanları yemi ve çiftlik hayvanlarının temel bileşenleri olan mısır ve soya pazarındaki miktarları temin etmeyi amaçladığını" doğruladı.

Mısır Ticaret Odaları Federasyonu Kümes Hayvanları Bölümü başkanı Abdulaziz es-Seyyid, televizyonda yaptığı açıklamalarda, içinde bulunduğumuz hafta yem fiyatlarının düştüğünü söyledi. Yetkili, bu durumun piyasalara olumlu yansıdığını ve hükümetin bu süreçte üretim gereksinimlerini serbest bırakma politikasının kanatlı hayvan fiyatlarının düşmesine katkı sağladığını vurguladı.

Ekonomi uzmanı Velid Cabullah, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “mal ve ticari eşya için ve özellikle limanlarda olan tavukçuluk üretim gereksinimleri için gümrük serbest bırakma planları da dahil olmak üzere Mısır hükümetinin, ekonomik zorluklarla yüzleşmek için çeşitli çabalar sarf ettiğini” kaydetti.

Cabullah, "arka arkaya yem salınımını duyurmanın, kümes hayvanı sorunu için olumlu bir çalışma olduğunu gösterdiğini" düşünüyor. Cabullah, "Yerel pazarın ihtiyaçları ile yem ithalatı arasındaki denge noktasına ulaşıldığında ve pazarın yem açlığı sona erdiğinde, durumu fiyatlarda göreli istikrara kavuşturacak bir atılımın eşiğinde olacaklarını" ifade etti.

Ekonomi uzmanı, "yurt dışındaki Mısırlıları havaleleri artırmaya teşvik ederek ve finansman açığını çözmeye katkıda bulunan turizmi canlandırarak daha fazla döviz sağlama başarısı" ile kümes hayvanı sektöründeki krizlerin çözümü arasında bağlantı kuruyor.

Cabullah, açıklamalarına şöyle devam etti: “Hükümet, Mısır'ın Uluslararası Para Fonu ile programı ve ilgili tedbirler de dahil olmak üzere dış unsurlar bularak bu boşluğu kapatmaya çalışıyor. Ancak, ithal ikameci stratejinin uygulanması ve yerel endüstrilerin derinleştirilmesi gibi içsel çözüm arayışları da gerekli.”



Şarku'l Avsat'a konuşan bir kaynak: Hamas, Kahire görüşmelerinde 5 madde öne sürecek

Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
TT

Şarku'l Avsat'a konuşan bir kaynak: Hamas, Kahire görüşmelerinde 5 madde öne sürecek

Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)

Hamas hareketinden bir kaynak Şarku'l Avsat'a yaptığı özel açıklamada hareketin Kahire'deki toplantıda kapsamlı bir anlaşma ile bölgesel ve uluslararası garantilerin şart koşulduğu beş yıla kadar uzun süreli bir ateşkes de dahil olmak üzere beş maddelik bir öneri sunacağını açıkladı.

Konumunun hassasiyeti nedeniyle ismini açıklamaktan kaçınan kaynak, hareketin sunacağı çerçevenin ilk olarak, iki taraf arasında kapsamlı bir esir takası anlaşmasını içeriyor. Kaynak, üzerinde mutabık kalınan mekanizmalar ve zamanlamaya göre bir paketle İsrail'in tüm mahkumları, mutabık kalınan sayıda Filistinli mahkum karşılığında, kalıcı ateşkes, işgal güçlerinin Gazze Şeridi'nin tamamından çekilmesi, yeniden imar ve kuşatmanın kaldırılması öngörecek anlaşmayı sunacağını belirtti.

Teklifin ikinci maddesine göre   Hamas bölgesel ve uluslararası garantilerle beş yıllık uzun bir ateşkese de hazır.

Üçüncü maddede ise bu çerçeve üzerinde anlaşmaya varıldığında, askeri operasyonların durdurulması, işgal güçlerinin 17/1/2025 anlaşmasına göre geri çekilmesi ve insani protokole göre yardımların girişi de dahil olmak üzere durumun 2 Mart 2025 öncesine döneceği teyidi yer alıyor.

Teklifin dördüncü maddesinde Mısır'ın Toplum Destek Komitesi önerisine uygun olarak Gazze'yi tam yetki ve görevlerle yönetecek bağımsız teknokratlardan oluşan yerel bir komitenin kurulması.

Hamas'ın Kahire toplantısında sunduğu önerinin beşinci ve son maddesi ise “Filistinli gruplar arasında yapılan ve sonuncusu 2024 Pekin Anlaşması olan anlaşmalar çerçevesinde Filistin ulusal mutabakatına hazır olunmasını içeriyordu.

ıopfgthy
Filistinliler Salı günü Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cebaliye mülteci kampındaki teçhizatı vuran İsrail saldırısının gerçekleştiği bölgeyi inceliyor (Reuters)

Salı günü erken saatlerde İsrail ve Hamas arasındaki ateşkes görüşmelerine aşina olan üst düzey bir Filistinli yetkili BBC'ye yaptığı açıklamada Katarlı ve Mısırlı arabulucuların Gazze'deki savaşı sona erdirmek için yeni bir formül önerdiklerini söylerken, bir Hamas lideri de hareketten bir heyetin ateşkes için “yeni fikirleri” görüşmek üzere Doha'dan Kahire'ye gittiğini doğruladı.

Yetkiliye göre plan, beş ila yedi yıl sürecek bir ateşkes, İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutukluların serbest bırakılması karşılığında tüm İsrailli tutukluların serbest bırakılması, savaşın resmen sona ermesi ve İsrail'in Gazze'den tamamen çekilmesini içeriyor.

Filistinli yetkili ayrıca Hamas'ın Gazze'nin yönetimini “ulusal ve bölgesel düzeyde” üzerinde anlaşmaya varılacak herhangi bir Filistinli oluşuma devretmeye hazır olduğunu ifade ettiğini kaydetti. Bu oluşumun Batı Şeria'daki Filistin Yönetimi ya da yeni bir idari organ olabileceğini de sözlerine ekledi.

Yeni fikirler

Hamas Kahire'deki görüşmelerde liderlik konseyi başkanı Muhammed Derviş ve baş müzakereci Halil El Haya tarafından temsil edilecek.

AFP'ye konuşan ve adının açıklanmasını istemeyen bir Hamas lideri, heyetin Mısırlı yetkililerle ateşkese ulaşmak için yeni fikirler üzerinde görüşmeler yapacağını söyledi. Heyette müzakere heyetinin başkanı Halil El Haya ve bazı liderlerin yer aldığını belirtti.

fyuıo
Sağdan, Hamas liderlik konseyi üyeleri: Muhammed Derviş, Halil El Haya ve Nizar Awadallah geçtiğimiz Şubat ayında Tahran'da (AFP)

İsrail arabulucular tarafından önerilen olası plan hakkında yorum yapmadı. Planın başarı şansını değerlendirmek için henüz çok erken olsa da Filistinli yetkili mevcut arabuluculuk çabalarını ciddi olarak nitelendirdi ve Hamas'ın bu çabalara karşı “eşi görülmemiş bir esneklik” gösterdiğini söyledi.

Son ateşkes anlaşması bir ay önce İsrail'in Gazze'yi yeniden bombalamaya başlamasıyla çökmüştü.

Günler önce Hamas, altı haftalık bir ateşkes karşılığında grubun silahsızlandırılması talebini içeren bir İsrail önerisini reddetti.

Cumartesi günü İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas ortadan kaldırılmadan ve tüm rehineler teslim edilmeden savaşı sona erdirmeyeceğini söyledi. Hamas ise İsrail'den rehineleri serbest bırakmadan önce savaşı sona erdirmeyi taahhüt etmesini talep etti.