Baraj patlaması ‘karşı saldırıyı’ boğmakla tehdit ediyor

Moskova, Harkov yakınlarındaki amonyak boru hattının bombalandığını duyurdu.

Kakhovka Barajı'nın patlaması sonucu dün Herson'da geniş alanları su bastı. (AP)
Kakhovka Barajı'nın patlaması sonucu dün Herson'da geniş alanları su bastı. (AP)
TT

Baraj patlaması ‘karşı saldırıyı’ boğmakla tehdit ediyor

Kakhovka Barajı'nın patlaması sonucu dün Herson'da geniş alanları su bastı. (AP)
Kakhovka Barajı'nın patlaması sonucu dün Herson'da geniş alanları su bastı. (AP)

Rusya ve Ukrayna'nın Herson'daki Kakhovka Barajı'nın çöküşünün feci sonuçlarıyla başa çıkma çabaları, barajın çöküşünün aylardır hazırlanan ‘Ukrayna karşı saldırısını’ boğacağı beklentileri arasında devam etti.

Kazanın sorumluluğu hakkında iki taraf arasında devam eden karşılıklı suçlamalar ve Sovyet döneminde Çernobil Nükleer Santrali’nin patlamasından beri yaşanan en kötü ‘çevresel felaketin’ kayıplarını hatırlatma sürüyor. Diğer yandan, Rusya'nın Ukrayna kuvvetlerinin büyük bir amonyak ikmal hattını imha ettiğini duyurması, Rusya ve Ukrayna tarafları arasındaki çatışmaların iki ülke için çok önemli ve tehlikeli stratejik tesisleri hedef alacağına dair korkuları güçlendirdi. Rusya Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, “Pazartesi günü Ukraynalı sabotajcılar Harkov bölgesindeki Tolyatti-Odessa amonyak boru hattını havaya uçurdu. Sivil kayıpların yanında yaralananlar da oldu ve onlara tıbbi yardım sağlandı. Rus ordusundan ise hiçbir asker yaralanmadı.” ifadeleri yer aldı.

1970’li yılların sonlarında inşa edilen boru hattı yılda yaklaşık 2,5 milyon ton ham madde pompalıyordu. Ancak Ukrayna'da savaşın patlak vermesinden beri boru hattından akış kesildi. Amonyak boru hattının yeniden açılması talebi, tahıl anlaşması uygulanmasının bir parçası olarak Rusya'nın koşullarından biri.

Herson bölgesinde Moskova yanlısı bir yetkili olan Vladimir Saldo, Rusya'nın “Kakhovka Barajı'nın yıkılmasından sonra askeri bir avantaj elde ettiğini ve askerî açıdan bakıldığında taktik harekatın Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetleri’nin lehine döndüğünü” söyledi. “Barajın bombalanmasının neden olduğu yıkıcı seller nedeniyle Ukrayna'nın karşı saldırı başlatamayacağını” belirten Saldo, akışı gerçek boyutunun üzerine çıkmış olan Dnipro Nehri'ne atıfta bulunarak “Güçlerimize bir şey yapamıyorlar. Karşı tarafta bir pencere açıldı. Bakalım kim, nasıl karşıya geçmeye çalışacak?” değerlendirmesinde bulundu.

Diğer yandan yetkililer, özellikle Kakhovka su rezervuarının seviyesindeki düşüşün Dnipro Nehri’nin yatağını değiştirebileceğine dikkat çekerek (nükleer reaktörleri soğutmak için nehre dayanan istasyondan çok uzakta olacak), yeni bir rotanın ortaya çıkmasının Zaporijya Nükleer Santrali’nin çalışması üzerindeki olası yansımaları konusunda uyarıda bulundu.



COP29 zirvesinde iklim finansmanı alanında 300 milyar dolar değerinde anlaşma sağlandı

COP29 zirvesinin cuma günü sonuçlanması planlandı, ancak ek süre uzatıldı (Reuters)
COP29 zirvesinin cuma günü sonuçlanması planlandı, ancak ek süre uzatıldı (Reuters)
TT

COP29 zirvesinde iklim finansmanı alanında 300 milyar dolar değerinde anlaşma sağlandı

COP29 zirvesinin cuma günü sonuçlanması planlandı, ancak ek süre uzatıldı (Reuters)
COP29 zirvesinin cuma günü sonuçlanması planlandı, ancak ek süre uzatıldı (Reuters)

İki hafta süren zorlu müzakerelerin ardından dünya ülkeleri, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de düzenlenen BM İklim Değişikliği Konferansı (COP29) zirvesinde varılan zorlu anlaşmaya göre, en yoksul ülkelerin iklim değişikliğinin etkileriyle başa çıkmalarına yardımcı olmak için yıllık 300 milyar dolarlık bir finansman hedefi üzerinde uzlaştı.

Yeni hedefin, gelişmiş ülkelerin 2020 yılına kadar yoksul ülkelere yılda 100 milyar dolar iklim finansmanı sağlama yönündeki önceki taahhütlerinin yerini alması amaçlanıyor. Hedefe 2022 yılında, planlanandan iki yıl sonra ulaşıldı ve süresi 2025 yılında sona erecek.

Ülkeler ayrıca, küresel ısınmayla mücadeleyi desteklemek üzere yeni projelere milyarlarca dolar yatırım yapılmasını sağlayacağını söyledikleri karbon kredilerinin alınıp satılacağı küresel bir pazarın kuralları üzerinde de anlaşmaya vardılar.

Zirve, cuma günü sona erecekti ancak yaklaşık 200 ülkeden müzakerecilerin önümüzdeki on yıl için küresel bir iklim finansmanı planı üzerinde anlaşmaya varmaya çalışması nedeniyle süre uzatıldı.

Gelişmekte olan ülkeler cuma günü, konferansa ev sahipliği yapan Azerbaycan'ın 250 milyar dolarlık bir anlaşma önerisini reddetti ve bunu aşağılayıcı derecede düşük olarak nitelendirdi. Gelişmekte olan ülkeler iklim değişikliğinin yol açtığı fırtınalar, seller ve kuraklıklar nedeniyle büyük maddi kayıplar yaşamakta.

COP29, katı iç bütçelerle kısıtlanan zengin hükümetlerle gelişmekte olan ülkeler arasındaki bölünmeleri ortaya çıkardı ve iklim finansmanı taahhütlerinin yerine getirilmesinde geçmişte yaşanan başarısızlıklar, gelişmekte olan ülkelerin yeni vaatlere şüpheyle yaklaşmasına neden oldu.

Anlaşmanın açıklanmasının ardından Avrupa Komisyonu Üyesi Wopke Hoekstra iklim finansmanı için “yeni bir dönemin başlangıcını” selamladı. İklim müzakerelerinden sorumlu komisyon üyesi “Masada daha fazla para olmasını sağlamak için hepinizle birlikte çok çalıştık” dedi. “100 milyar dolarlık hedefi üç katına çıkarıyoruz ve bunun iddialı olduğuna inanıyoruz. Bu gerekli, gerçekçi ve ulaşılabilir bir hedeftir.”

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres anlaşmayla ilgili karışık duygular taşıdığını ifade ederek, ülkeleri anlaşmayı üzerine inşa edilecek bir “temel” olarak görmeye çağırdı.

Guterres yaptığı açıklamada, "Karşılaştığımız büyük zorlukla yüzleşmek için daha iddialı bir sonuca ulaşmayı umuyordum" dedi ve "hükümetlere bu anlaşmayı, üzerine inşa etmeye devam etmek için bir temel olarak değerlendirmeleri" çağrısında bulundu.