ABD’li yetkililerden uyarı: Ortadoğu’daki savaş daha büyük bir çatışmaya dönüşebilir

İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik bombardımanı sürüyor. (DPA)
İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik bombardımanı sürüyor. (DPA)
TT

ABD’li yetkililerden uyarı: Ortadoğu’daki savaş daha büyük bir çatışmaya dönüşebilir

İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik bombardımanı sürüyor. (DPA)
İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik bombardımanı sürüyor. (DPA)

Üst düzey ABD yetkililer dün, İsrail ile Hamas arasındaki çatışmanın şiddetlenmesi ve tüm Ortadoğu’ya yayılması olasılığına ilişkin uyarıda bulundu. Bu bağlamda, Lübnan Hizbullahı’nın İsrail’in kuzeyine saldırması veya İran’ın çatışmalara dahil olması ihtimalinden endişe duyduklarını belirttiler.

ABD filosu, bu tür bir gerilimin yaşanmasını önlemek amacıyla güç gösterisi yapmak için bölgeye geldi. ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin dün, ikinci bir uçak gemisinin konuşlandırıldığını duyurdu ve bunu ‘bu savaşı şiddetlendirmek isteyen herhangi bir ülke veya grubu caydırmaya yönelik kararlılığın’ bir işareti olarak tanımladı. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre USS Eisenhower uçak gemisinin Doğu Akdeniz’deki devasa uçak gemisi USS Gerald R. Ford’u da içeren bir filoya katılması kararlaştırıldı.

İsrail, Hamas’ın 7 Ekim’de İsrail içinde gerçekleştirdiği, çoğu sivil yaklaşık bin 400 İsraillinin öldürüldüğü benzeri görülmemiş saldırılara yanıt olarak Gazze Şeridi’ne şiddetli bir bombardıman başlattı. Gazze yetkilileri dörtte biri çocuk olmak üzere iki bin 670 kişinin öldürüldüğünü açıkladı. İsrail küçük alana sahip yoğun nüfuslu bölgeye kara saldırısı başlatmaya hazırlanırken ölü sayısının artması bekleniyor.

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan CBS’ye verdiği demeçte “Bu çatışmanın şiddetlenmesi, kuzeyde ikinci bir cephe açılması ve elbette İran’ın da devreye girmesi tehlikesi var” ifadelerini kullandı.

Bu yorumlar Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby tarafından da yinelendi. Kirby, Fox News’e Beyaz Saray’ın ‘çatışmanın şiddetlenme veya genişleme potansiyeli’ konusunda endişe duyduğunu söyledi.

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ülkesinin harekete geçebileceği konusunda uyarıda bulundu. Ülkesinin, destekçileri aracılığıyla İsrailli yetkililere ‘İsrail’in savaş suçlarını ve soykırımı durdurmaması halinde İran’ın bu duruma seyirci kalamayacağı’ mesajını ilettiğini belirtti. Bakan “Savaşın kapsamı genişlerse ABD de ağır kayıplar verecek” ifadelerini kullandı.

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Sullivan, İsrail ve Ukrayna’ya sağlanması beklenen yeni silah yardım paketinin değerinin iki milyar dolardan çok daha fazla olacağını söyledi. CBS’ye verdiği röportajda Başkan Joe Biden’ın Kongre ile bu yardıma ilişkin yoğun görüşmelerde bulunma niyetinde olduğunu da sözlerine ekledi.

Cumhuriyetçilerin yaklaşık iki hafta önce ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy’nin görevden alınmasının ardından Temsilciler Meclisi’ne yeni bir başkan seçme çabaları, söz konusu yasayla ilgili harekete geçmede gecikmelere yol açtı.

ABD Kongresi Senato Çoğunluk Lideri Charles Schumer dün Tel Aviv’den yaptığı açıklamada, önce Senato’nun harekete geçebileceğini söyledi. Bu bağlamda “Temsilciler Meclisini beklemiyoruz” dedi.

İnsani kriz

ABD hükümet yetkilileri Gazze’deki insani krizin hafifletilmesine yardımcı olmak için harekete geçtiklerini söyledi. Biden, X platformunda (eski adıyla Twitter) yayınlanan mesajında “Filistinlilerin büyük çoğunluğunun Hamas’ın korkunç saldırılarıyla hiçbir ilgisinin olmadığı ve bunların sonucunda acı çektikleri gerçeğini göz ardı etmemeliyiz” dedi.

ABD, eski Türkiye büyükelçisi David Satterfield’ı Ortadoğu’daki insani konulardan sorumlu özel elçi olarak atadı. ABD Dışişleri Bakanlığı, Satterfield’ın ‘en savunmasız insanlara hayat kurtarıcı yardımların ulaştırılmasını kolaylaştırma ve sivil güvenliği artırma çalışmalarını da içerecek şekilde’ Gazze krizi üzerinde odaklanacağını açıkladı.

ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken bugün, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ile yaptığı görüşmede, ‘Gazze’deki sivilleri tehlikeden uzak tutmanın ve ABD vatandaşlarını Gazze Şeridinden tahliye etmenin yollarını’ ele aldı.

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Sullivan, CBS’ye verdiği röportajda “Henüz ABD vatandaşlarını sınır kapısından geçiremedik ve şu ana kadar başka kimsenin çıkabildiğine yönelik bir bilgi almadım” ifadelerini kullandı.

ABD’nin Gazze’den ayrılan sivillere gıda, su, ilaç ve barınak sağlanmasına ve bu hizmetlere güvenli bölgelerde erişim sağlanmalarına odaklanıldığını da sözlerine ekledi.

Sullivan ayrıca CNN’e İsrailli yetkililerin ‘yakın zamanda Gazze’nin güneyindeki su boru hattının yeniden çalıştırmaya başlanacağını’ belirtti.



İran'ın salı günkü saldırısında 23 füze İsrail askeri üslerini vurdu

 İsrail hava savunması 1 Ekim 2024'te Tel Aviv üzerindeki füzeleri engelledi (AFP)
İsrail hava savunması 1 Ekim 2024'te Tel Aviv üzerindeki füzeleri engelledi (AFP)
TT

İran'ın salı günkü saldırısında 23 füze İsrail askeri üslerini vurdu

 İsrail hava savunması 1 Ekim 2024'te Tel Aviv üzerindeki füzeleri engelledi (AFP)
İsrail hava savunması 1 Ekim 2024'te Tel Aviv üzerindeki füzeleri engelledi (AFP)

Washington Post'un haberine göre İran'ın salı günü İsrail'e fırlattığı yaklaşık 200 balistik füzeden en az 20'si İsrail hava savunma sistemlerini aşmayı başardı ve en az üç askeri tesisi vurdu ya da yakınlarına düştü.

İran'ın saldırısı, İsrail'in Beyrut ve Tahran'da Hizbullah ve Hamas liderlerini öldürdüğü saldırılara yanıt olarak geldi.

ABD gazetesi, İsrail'in güneyindeki Nevatim Hava Üssü’ne 20, İsrail'in merkezindeki Tel Nof Hava Üssü’ne ise üç füzenin isabet ettiğini gösteren videoları doğruladığını bildirdi. Diğer videolarda ise en az iki roketin Tel Aviv'in eteklerindeki Glilot'ta bulunan İsrail dış istihbarat servisi Mossad merkezinin yakınına düştüğü görülüyor.

Hasarın tam boyutu

Washington Post'a göre bulgular İsrail askeri üslerine verilen zararın tam boyutuna ilişkin soru işaretleri yarattı. Ancak İran'ın İsrail hava savunma sistemlerinden kaçma konusunda, sadece iki füzenin hava savunma sistemlerinden kaçarak İsrail'e isabet ettiği geçen nisan ayındaki saldırıya kıyasla daha başarılı olduğu görüldü.

Tahran'ın nisan ayındaki saldırısı, İsrail'in İran'ın Şam'daki konsolosluğuna düzenlediği ve İranlı askeri personelin öldüğü saldırıya bir yanıt niteliğindeydi.

Monterey, California'daki Middlebury Uluslararası Çalışmalar Enstitüsü Doğu Asya Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Programı Direktörü Jeffrey Lewis, “Füze ne kadar uzağa fırlatılırsa hata payı o kadar artar” dedi. Lewis, İran'ın daha önce nisan ayında Nevatim Hava Üssü’ne attığı füzelerin üssün çok uzağına düştüğünü de belirtti.

Uydu görüntüleri

İsrail ordusu çarşamba günü yaptığı açıklamada, İran'ın önceki gece ülkeye düzenlediği büyük füze saldırısında bazı hava üslerinin vurulduğunu kabul etti, ancak saldırının İsrail Hava Kuvvetleri'nin operasyonlarına herhangi bir zarar vermediğini vurguladı.

İsrail ordusu, saldırının etkinliğini inen füzelerin sayısına göre değil, altyapı ve hayati varlıklara verilen zararın miktarına ve yaşanan kayıpların sayısına göre ölçtüğünü bildirdi. Ordu tarafından yapılan açıklamada, hava savunma sistemlerinin ‘bu tür bir hasarı önlemede başarılı olduğu’ ve ‘önemli kayıpları önlediği’ ifade edildi.

Planet Plus uydu görüntüleri saldırı sonucunda Nevatim Hava Üssü’nde büyük hasar meydana geldiğini gösterirken, üssün hangarlarından birinin füzelerin ateşlenmesinden sonra çekilen fotoğraflarında hangarın çatısında büyük bir delik olduğu görülüyor.

İsrail'in güneyindeki Nevatim Hava Üssü’nde meydana gelen hasarı gösteren uydu görüntüleri (AFP)

İsrail'in güneyindeki Nevatim Hava Üssü’nde meydana gelen hasarı gösteren uydu görüntüleri (AFP)

Çarşamba günü hava üssünden çekilen görüntülerde, ana pistin yakınındaki bir dizi binanın çatısında hasar olduğu ve büyük enkaz parçalarının binanın etrafına dağıldığı görülüyor. Üs, ABD yapımı F-35 hayalet savaş uçakları da dahil olmak üzere İsrail Hava Kuvvetleri'nin en gelişmiş uçaklarına ev sahipliği yapıyor.

ABD Savunma Bakanlığı, Washington Post'un bulguları hakkında yorum yapmayı reddetti ve İsrail ordusu da yorum talebine yanıt vermedi.