Mısırlı komedyen Youssef: "İsrail'in Gazze'deki Filistinlileri Sina'ya tehcir planı, olabilecek en kötü çözüm"

"Bu, onların (Filistinlilerin) toprakları ve bu topraklar aniden ellerinden alınıyor. Bu insanlar evlerinden kovuluyor, şimdi de onları başka bir ülke mi almalı?"

AA
AA
TT

Mısırlı komedyen Youssef: "İsrail'in Gazze'deki Filistinlileri Sina'ya tehcir planı, olabilecek en kötü çözüm"

AA
AA

Mısırlı kalp cerrahı ve komedyen Bassem Youssef, İsrail'in, abluka altındaki Gazze Şeridi'nde yaşayan Filistinlileri topraklarından zorla çıkartarak Mısır'ın Sina Yarımadası'na yerleştirme planıyla ilgili, "Bu, olabilecek en kötü çözüm. Bu, onların (Filistinlilerin) toprakları ve bu topraklar aniden ellerinden alınıyor. Bu insanlar evlerinden kovuluyor, şimdi de onları başka bir ülke mi almalı?" dedi.

İngiliz sunucu Piers Morgan, "Sansürsüz" programının özel bölümünde konuk ettiği Youssef ile İsrail'in Gazze'deki sivillere yönelik saldırılarını konuştu.

Youssef, Morgan'ın "7 Ekim'de olanlara karşı orantılı bir yanıt nasıl verilebilir?" sorusunu cevaplarken Hamas'ı ya da İsrail'i kınamanın tamamen faydasız, yalnızca bir tür "vicdan rahatlatmadan" ibaret olduğunu söyledi.

İsrail ve Filistin'e yönelik farklı bakış açılarını gösterebilmek için yapay zeka uygulaması ChatGPT'ye sorular sorduğunu ifade eden Youssef, "'İsrailliler özgür olmayı hak ediyor mu?' diye sorunca bana ne dedi biliyor musunuz? Evet, İsrailliler de diğer insanlar gibi bunu hak ediyor. Sonra aynı soruyu Filistinliler için de sorunca bana ne dedi biliyor musunuz? Bu, karmaşık ve hassas bir konu..." dedi.

Youssef, "İsrail'in, 7 Ekim'den itibaren Batı'yı ahlaki açıdan hiç olmadığı kadar yozlaştırdığını ve Batı'nın toparlanmasının çok zaman alacağını" belirterek "Batı, bize yıllardır liberal olduğunu, insan haklarını önemsediğini, herkesin eşit olduğunu ve değerlerini benimsememiz gerektiğini söylüyor fakat ateşkese yanaşmıyor, hatta İsrail'e durmasını bile söylemiyor." değerlendirmesinde bulundu.

Dünyaca ünlü bir fastfood firmasının, İsrailli askerlere bedava yemek dağıttığı haberlerini de hicvederek eleştiren Youssef, "Çünkü Filistinli bir grup çocuğu öldürdükten sonra hiçbir şey sizi 'Happy Meal" (çocuk menüsü) yemek kadar mutlu edemez." ifadesini kullandı.

"İsrail'in Gazze'deki Filistinlileri Sina'ya tehcir planı olabilecek en kötü çözüm"

Bassem Youssef, Morgan'ın İsrail'in abluka altındaki Gazze Şeridi'nde yaşayan Filistinlileri topraklarından zorla çıkartarak Mısır'ın Sina Yarımadası'na yerleştirme planına ilişkin, bunun "en kötü çözüm olduğunu kaydetti. Youssef, "Bu, onların (Filistinlilerin) toprakları ve bu topraklar aniden ellerinden alınıyor. Bu insanlar evlerinden kovuluyor, şimdi de onları başka bir ülke mi almalı?" diye konuştu.

Youssef, İsrail'in Gazze'deki Filistinlileri Sina'ya tehcir girişimiyle 2 milyonluk Filistin nüfusunun mülteci kamplarında yaşamaya zorlanacağını belirterek şu değerlendirmeyi yaptı:

"Bu insanlar Sina'ya itilecek ve 2 milyonluk nüfus mülteci kamplarında yaşayacak. Sizce ne olacak? Huzursuzluk ve kaos. Ardından birkaç yıl sonra Batı medyası kameralarıyla gelip 'Şu Araplara bakın, birbirlerini öldürüyorlar. İsrail iyi ki onlardan kurtuldu.' diyecek."

Aynı senaryonun İsrailliler için düşünülmediğini sorgulayan Youssef, "Avrupa'nın 44 ülkesi var. Neden İsraillileri almıyorlar? Amerika'nın 50 eyaleti var. Neden Florida'yı onlara vermiyorlar? Florida'dan hep şikayet ediyorlar. Neden o zaman orayı İsrail'e vermiyorlar?" ifadelerini kullandı.

"Bütün bir kültür yok edildi"

Youssef, "örnek laiklik ve demokrasi" imajıyla kendisini parlatan ancak "ırkçı ve apartheid bir ülke" olan İsrail'in yaptıklarını meşru gören kişilerin, Filistinlileri hor gördüğünü belirterek "Çünkü onlar (Batılılar) Filistinlileri küçük görüyorlar. Bütün mesele bu. Winston Churchill'den bir alıntı yapmak istiyorum. 'Amerika'daki yerliler ya da Avustralya'daki siyahlara büyük bir yanlış yaptığımızı düşünmüyorum çünkü onların yerini daha üstün, daha güçlü ve daha akıllı bir ırk aldı.' diyor. Sorunun özü ne Hamas ne de Filistin. Sorunun özü, bizi hor gören insanlar." değerlendirmesinde bulundu.

Batı dünyasının bu bakış açısı sebebiyle İsrail'in saldırılarına ses çıkarılmadığını söyleyen Youssef, "Orada canlı bir Filistin kültürü vardı ve şu anda bu kültürü yok ediyorlar. Bütün bir kültür yok edildi." dedi.

"Medya, diğer tarafın sesinin duyulmasına izin vermiyor"

Medyanın uzun yıllar boyunca Orta Doğu'yu ele aldığı haberlerde sadece belli bir bakış açısını yansıttığını ve diğer tarafın sesinin duyulmasına izin vermediğini ifade eden Youssef, bu yüzden hayal kırıklığı yaşandığını belirtti.

Youssef, Gazze'de yaşanan dramın Batı medyası tarafından göz ardı edildiğini aktarırken bir önceki röportajla sesi duyulmayanların bakış açısını az da olsa yansıtmaya çalıştığını söyledi.

Morgan'ın yaptıkları ilk röportajın Youssef'ın kullandığı dil ve hicivlerden dolayı iyi veya kötü çok fazla tepki aldığını ifade etmesi üzerine Youssef, "Hiciv, gerçekliği abartılı bir şekilde ters yüz eder. Bu sayede bahsedilen konunun kulağa ne kadar rahatsız edici ve hatta bazen de aptalca geldiğini görebilirsiniz. Ben bunu yaparken sadece medyanın bana aktardığı şeylere tepki veriyordum. Birdenbire, en uç önlemleri öneren kişiler 'bu kadarı da çok fazla' demeye başladı. Benim kullandığım çok basit bir teknikti. Sadece konu hakkında konuştum ve konuya dikkati çektim." diye konuştu.



Hasm Hareketi'nin terör planının Kahire ile Ankara arasındaki ilişkiler üzerinde nasıl bir etkisi olacak?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi G20 Zirvesi çerçevesinde bir araya geldi. (Arşiv - Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi G20 Zirvesi çerçevesinde bir araya geldi. (Arşiv - Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
TT

Hasm Hareketi'nin terör planının Kahire ile Ankara arasındaki ilişkiler üzerinde nasıl bir etkisi olacak?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi G20 Zirvesi çerçevesinde bir araya geldi. (Arşiv - Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi G20 Zirvesi çerçevesinde bir araya geldi. (Arşiv - Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

Mısırlı uzmanlar, Mısır İçişleri Bakanlığı'nın Hasm Hareketi’nin terör planını Türkiye'deki Müslüman Kardeşler (İhvan-ı Müslimin) unsurlarıyla ilişkilendiren açıklamasının iki ülke arasındaki ilişkiler üzerindeki etkisini küçümsedi. Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan yetkililer, Kahire ve Ankara'nın şu anda iki ülke arasındaki anlaşmazlığın merkezinde yer alan Müslüman Kardeşler meselesini bir kenara bırakarak ‘daha derin’ stratejik konulara odaklandığını vurguladı.

Mısır İçişleri Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, Müslüman Kardeşler'e bağlı Hasm Hareketi’ne ait bir sığınağa baskın düzenlendiğini duyurdu. Açıklamaya göre, Müslüman Kardeşler'in Türkiye'ye kaçan askeri kanadı Hasm Hareketi’nin liderlerinin faaliyetlerini yeniden canlandırmak ve ülkedeki güvenlik ve ekonomik tesisleri hedef alan düşmanca operasyonlar düzenlemek için hazırlık ve planlama yaptıkları yönünde bilgi alındı.

Açıklamada, “Hasm Hareketi, ileri askeri eğitim aldığı bir sınır ülkesine kaçan unsurlarından birini, söz konusu planı gerçekleştirmek üzere ülkeye yasadışı yollardan sızmaya zorlayarak operasyonlarını planladı” denildi.

Komşu ülkenin adını açıklamayan bakanlık, hareketin ‘birçok sosyal medya sitesinde dolaşıma sokulan, komşu bir ülkedeki çöllük alanda elemanlarına eğitim verdiğini ve ülkede terör operasyonları gerçekleştirme sözü verdiğini içeren bir video hazırladığını’ bildirdi.

Açıklamada Türkiye'ye atıfta bulunulması, özellikle de Mısırlı yetkililerin terör örgütü olarak sınıflandırdığı Müslüman Kardeşler'in iki ülke arasında yaklaşık on yıldır süren soğukluğa neden olduğu düşünüldüğünde, Kahire ile Ankara arasındaki ilişkilerin güçlenme hızına etkisi konusunda soru işaretleri yarattı.

Ulusal güvenlik ve uluslararası ilişkiler danışmanı Tümgeneral Muhammed Abdulvahid, Mısır İçişleri Bakanlığı’nın açıklamasında Türkiye'ye yapılan atfın iki ülke arasındaki ilişkileri etkilemeyeceğini söyledi. Abdulvahid, “Türkiye'den bahsedilmesi, Müslüman Kardeşler'in Türkiye'ye kaçtığı gerçeğinin kabul edilmesi bağlamında tesadüfi bir durumdu” dedi.

Abdulvahid, Türkiye ile ilişkilerin ‘pek çok alanda çok iyi ve güçlü olduğunu ve Müslüman Kardeşler dosyasının artık etkili olmadığını’ belirtti. Abdulvahid, Mısır'ın ‘hareketin kaçak unsurlarının’ iadesine yönelik taleplerine işaret ederek şöyle dedi: “Açıklamada Türkiye'den bahsedilmesi iade sürecinin tamamlanması için bir tür baskı olabilir.”

İki ülke arasındaki normalleşme, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi’nin Katar'da düzenlenen 2022 FIFA Dünya Kupası'nın açılışında el sıkışmalarından bu yana hız kazandı. Erdoğan'ın Şubat 2024'te Kahire'ye yaptığı ziyaretle zirveye ulaşan yakınlaşmayı, Sisi'nin aynı yılın eylül ayında Ankara'ya yaptığı ziyaret izledi ve iki ülke arasında ‘yeni bir iş birliği dönemi’ başladı.

Demokrasi Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Yardımcısı ve bölgesel ilişkiler araştırmacısı Kerem Said'e göre “Müslüman Kardeşler dosyası artık Mısır-Türkiye ilişkilerinde acil bir mesele değil. İki ülke arasındaki ilişkiler Kahire ile Ankara'nın çıkarlarına hizmet eden daha büyük ve daha derin stratejik meseleler tarafından yönetiliyor.”

Şarku’l Avsat'a konuşan Said, “Mısır ve Türkiye arasında Müslüman Kardeşler dosyası konusunda ilan edilmemiş bir koordinasyon var. Zira Kahire bazı hükümlülerin iadesini talep ediyor, bu da Kahire ve Ankara arasındaki anlaşmalara göre belirli prosedürlerin tamamlanmasını gerektiriyor” ifadelerini kullandı.

Said sözlerini şöyle sürdürdü: “İçişleri Bakanlığı'nın açıklaması ve Hasm Hareketi’ne yapılan atıf, Mısır ile Türkiye arasındaki ilişkilere yönelik bir meydan okuma içermiyor. İki ülke arasındaki ilişkilerin gelişmesi şu anda Libya'daki durum, Akdeniz gaz dosyasının çözümü ve diğer bazı konular gibi daha önemli dosyalarla bağlantılı.”

Mısırlı akademisyen ve uluslararası ilişkiler araştırmacısı Beşir Abdulfettah da İçişleri Bakanlığı'nın açıklamasında Hasm Hareketi'nin terör planının Türkiye'deki Müslüman Kardeşler unsurlarıyla bağlantısına atıfta bulunulmasının ‘Kahire ile Ankara arasındaki ikili ilişkilerin gidişatını etkilemeyeceği’ görüşünde.

Şarku’l Avsat'a konuşan Abdulfettah, ‘Mısır ve Türkiye'nin Müslüman Kardeşler dosyasındaki herhangi bir çatışmanın iki ülke arasındaki ilişkilerin gelişimini etkilemesine izin vermeme konusunda anlaştıklarını’ söyledi ve ‘Müslüman Kardeşler dosyasının diğer dosyaların önüne geçtiği bir dönemde ilişkilerin merkezinde yer aldığını ve anlaşmazlık nedeni olduğunu’ belirtti.

Abdulfettah, “Müslüman Kardeşler dosyasının yerine stratejik ve ekonomik dosyalar konuldu ve bu da Mısır ve Türkiye'nin ikili ilişkileri güçlendirmede ilerleme kaydetmesini sağladı. Ankara, Mısır'ın Hasm Hareketi’ne karşı attığı adımları anlıyor ve destekliyor. Türkiye, Mısır tarafıyla stratejik çıkarlara değer veriyor” şeklinde konuştu.

Mısır-Türkiye ilişkileri, Ankara'nın 30 Haziran 2013'teki gösterilerin ardından yasaklı Müslüman Kardeşler'e verdiği destek nedeniyle on yıldır süren kopukluk ve gerginliğin ardından giderek normalleşme eğilimine girdi.

Mart 2021'de Ankara, Mısır ile diplomatik temasların yeniden başladığını duyurdu. Türk makamları daha sonra Müslüman Kardeşler yanlısı üç kanaldan (Mekameleen, Vatan ve eş-Şark) ‘Mısır'a karşı kışkırtıcı programlarını durdurmalarını ya da Türkiye topraklarından yayınlarını kalıcı olarak durdurmalarını’ talep etti.

Mısır eski Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Mısır Dış İlişkiler Konseyi üyesi Reha Ahmed Hasan, Mısır İçişleri Bakanlığı'nın Türkiye'ye yaptığı atfın ‘Ankara-Kahire ilişkilerini etkilemeyeceğini’ söyledi. Hasan Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, “Ankara, Kahire ile ilişkilerine önem veriyor ve şu anda komşu ülkelerle sıfır sorun politikası izliyor” dedi. Hasan, İçişleri Bakanlığı açıklamasında Hasm Hareketi’nin Türkiye'ye kaçan Müslüman Kardeşler unsurlarıyla bağlantısına atıfta bulunulmasını ‘örgüt unsurlarının 2013 yılında Türkiye'ye kaçtığı gerçeğini kabul ettiği ve Ankara'ya yönelik herhangi bir suçlama içermediği’ değerlendirmesinde bulundu.