Wikipedia'nın kurucusu Wales: Gerçek bilgi çaba, eleştiri ve algoritmaların ötesine geçmeyi gerektirir

Jimmy Wales: Acil olarak güven, şeffaflık ve sorumlu veri kullanımına ihtiyaç var. (Web Summit)
Jimmy Wales: Acil olarak güven, şeffaflık ve sorumlu veri kullanımına ihtiyaç var. (Web Summit)
TT

Wikipedia'nın kurucusu Wales: Gerçek bilgi çaba, eleştiri ve algoritmaların ötesine geçmeyi gerektirir

Jimmy Wales: Acil olarak güven, şeffaflık ve sorumlu veri kullanımına ihtiyaç var. (Web Summit)
Jimmy Wales: Acil olarak güven, şeffaflık ve sorumlu veri kullanımına ihtiyaç var. (Web Summit)

Bu yıl Portekiz'in başkenti Lizbon'da düzenlenen ve bugün sona eren Web Zirvesi'nde, Wikipedia'nın CEO'su ve kurucusu Jimmy Wales, yapay zeka (AI) ile Wikipedia gibi insan odaklı bilgi platformları arasındaki karmaşık ilişkiyi gündeme taşıdı.

Şarku’l Avsat'ın katıldığı oturumda açıklamalarda bulunan Wales, yapay zekanın değişen dinamikleri ve bu platformlar üzerindeki etkisi hakkında derinlemesine bilgi vermeye çalıştı.

2023 Zirvesi'ndeki toplantı ve tartışmaların büyük bir bölümünü yapay zeka ve hayatın çeşitli yönleri üzerindeki etkisi oluşturuyor.

Yeni teknolojilerin karşılaştığı zorluklar

Wikipedia'nın CEO'su sözlerine eBay gibi devrim niteliğindeki teknolojilerin ilk günlerini anımsatarak başladı ve tüketicilerin bu tür hizmetleri kullanmaya yönelik kuşkularının nasıl bugün sahip olunan yaygın benimseme ve güvene dönüştüğünü vurguladı. Benzer şekilde, Wikipedia'nın da bir yandan içeriğin tahrif edilmesine ilişkin endişeler, diğer yandan da güvenilirlik gibi zorluklarla karşılaştığını anlattı. Tartışma aynı zamanda yeni olan her şeye ilişkin kamuoyu algılarının ve kamuoyu kabulünün zaman içinde nasıl geliştiğine de ışık tuttu.

Günümüze doğru ilerlerken Jimmy Wales, GPT-3 ve GPT-4 gibi büyük dil modellerine özellikle odaklanarak yapay zekanın mevcut haliyle sınırlamalarını tartıştı.

Bu modellerin ‘etkileyici’ yeteneklerini kabul etmekle birlikte, genellikle ‘makul görünen ancak yanlış olan bilgiler ürettiğini’ vurguladı. Wales, ‘gerçeklerin ve sağlam kaynakların doğrulanmasının yanlış bilgiyle mücadele için elzem olduğuna’ inanıyor.

Fotoğraf Altı: Jimmy Wales: Yapay zeka, insan dokunuşunu korurken, Wikipedia'daki içerik boşluklarını belirlemeye yardımcı oluyor. (Web Summit)

Yapay zeka ve Wikipedia'daki potansiyel rolü

Görüşmenin bir başka yönü de yapay zekanın Wikipedia ansiklopedisine potansiyel entegrasyonuna odaklandı. Şirketin CEO'su yapay zekanın içerik boşluklarını belirlemeye yardımcı olacağını, böylece ansiklopedinin doğruluğunu ve güvenilirliğini artırırken bilgi ve içerikle beslemek için çalışan editörlerin rolünü yani insan dokunuşunu da koruyacağını öngördü.

Bu bağlamda Wales, insanların oynadığı rolün ve geniş editör topluluğunun Wikipedia'ya katkıda bulunduğu farklı bakış açılarının önemini vurguladı. Wales ayrıca, ‘yapay zekânın, kendini Wikipedia'ya adamış bu gönüllülerin hassas anlayış ve eleştirel düşünme becerilerinden yoksun olduğunu’ göz önünde bulundurarak, insan müdahalesinin kalıcı değerine dikkat çekti.

Fotoğraf Altı: 13-16 Kasım tarihleri arasında Lizbon'da düzenlenen Web Summit 2023’e 70 binin üzerinde kişi katıldı. (Web Summit)

Yapay zeka geliştirmede etik hususlar

Yapay zekanın gelişimini çevreleyen etik hususlar tartışmanın önemli bir bölümünü oluştururken, Wikipedia CEO'su güven, şeffaflık ve verilerin sorumlu bir şekilde kullanılması gerektiğini vurguladı. Wales, geleceğe bakarken Wikipedia'nın bağımsızlığının ve finansman için birkaç teknoloji devine aşırı bağımlılıktan kaçınmanın önemine dikkat çekti.

Konuşma, yapay zekanın bilgi ve toplum üzerindeki etkisi üzerine daha geniş değerlendirmelerle sona erdi. Wales, açıklamasında “Gerçek bilginin, algoritmaların ve verilerin ötesine geçerek çaba, eleştirel düşünme ve gerçeğe bağlılık gerektirir" dedi.

Wikipedia CEO'su Jimmy Wales'in Web Summit 2023'teki görüşleri, yapay zeka ile Wikipedia gibi insan odaklı bilgi platformları arasındaki sürekli gelişen ilişkiye geniş bir bakış açısı sağladı.

Görüşmenin hedefi, teknolojik ilerleme ile dijital çağda insani değerlerin korunması arasında bir denge kurmak olarak vurgulandı.



Gene Hackman ve eşinin mülkü, hantavirüs yuvası ilan edildi

Gene Hackman ve eşi Betsy Arakawa şubatta Santa Fe'deki evlerinde ölü bulunmuştu (AP)
Gene Hackman ve eşi Betsy Arakawa şubatta Santa Fe'deki evlerinde ölü bulunmuştu (AP)
TT

Gene Hackman ve eşinin mülkü, hantavirüs yuvası ilan edildi

Gene Hackman ve eşi Betsy Arakawa şubatta Santa Fe'deki evlerinde ölü bulunmuştu (AP)
Gene Hackman ve eşi Betsy Arakawa şubatta Santa Fe'deki evlerinde ölü bulunmuştu (AP)

Bir halk sağlığı raporuna göre Gene Hackman'ın mülkü hantavirüs için olası üreme alanıydı.

Oscar ödüllü 95 yaşındaki aktör ve 30 yıllık eşi 65 yaşındaki Betsy Arakawa'nın cesetleri 27 Şubat'ta köpekleriyle birlikte bulunmuştu. Bakım görevlisi cesetleri çift öldükten bir süre sonra bulmuştu.

Kanunun Kuvveti (The French Connection), Affedilmeyen (Unforgiven) ve Tenenbaum Ailesi (The Royal Tenenbaums) gibi filmlerde rol alan Hackman, 1991'de klasik piyanist Arakawa'yla evlenmişti.

İlk incelemelerde ölüm sebebi olarak karbonmonoksit zehirlenmesi ihtimal dışı bırakıldı. Daha sonra hazırlanan otopsi raporu Arakawa'nın kemirgen kaynaklı nadir görülen hastalık hantavirüs pulmoner sendromundan öldüğünü doğruladı. Hackman, Alzheimer'la komplike olan kalp hastalığından öldü ve eşinin yaşamını yitirdiğinden haberdar olmayabilir.

TMZ'nin ulaştığı belgelere göre, New Mexico Halk Sağlığı Departmanı'nın daha sonra yaptığı çevresel risk değerlendirmesinde, çiftin arazisindeki birden fazla binada kemirgen izlerine rastlandı.

Hantavirüs hastalığı enfekte kemirgenlerin idrarı, dışkısı ve tükürüğü yoluyla yayılıyor ve ABD'de en çok zararsız görünen geyik faresi tarafından bulaştırılıyor. Ölümcül olabilen ciddi hastalık akciğerleri etkiliyor ve ilerlemeden önce grip benzeri semptomlar gösteriyor.

Çiftin arazisindeki üç garaj, iki casita (misafir evi) ve üç barakada kemirgen dışkıları bulundu. Üç müstakil garajda iki kemirgen (biri ölü) ve bir kemirgen yuvası tespit edildi. Mülkte bulunan iki araçta da kemirgen yuvaları, dışkıları ve bu hayvanlara rastlandı.

Rapora göre, ek binalara canlı tuzaklar kurulduğu için istila sürüyor gibi görünüyordu.

Bununla birlikte ana konutun düşük riskli olduğu ve çiftin evinin içinde kemirgen faaliyetine dair herhangi bir işaret bulunmadığı belirtildi. Soruşturma, ölümlerin ardından evi ziyaret eden ilk müdahale ekiplerine ve aile üyelerine yönelik riski belirlemek amacıyla yürütüldü.

Ayrıca yayılma riskini belirlemek için de gerekliydi. Arakawa'nın ölümüyle ilgisi olmayan küçük bir Kaliforniya kasabasında üç kişi daha virüs nedeniyle hayatını kaybetti.

Hantavirüs akciğer hastalığı, enfekte olan her 10 kişiden yaklaşık 4'ünü öldürüyor. ABD'de 1993'le 2017 arasında 730'dan az vaka tespit edildi. Vakaların neredeyse tamamı Mississippi Nehri'nin batısında görüldü.

Independent Türkçe