Ukrayna pizza kutusu boyutundaki cihazla elektrik kesintisinden kurtuldu

ABD gizli operasyonla ulaştırdı

Rusya'nın Ukrayna'daki elektrik şebekelerine düzenlediği saldırılar nedeniyle ülkede sık sık elektrik kesintisi yaşanıyor (Reuters)
Rusya'nın Ukrayna'daki elektrik şebekelerine düzenlediği saldırılar nedeniyle ülkede sık sık elektrik kesintisi yaşanıyor (Reuters)
TT

Ukrayna pizza kutusu boyutundaki cihazla elektrik kesintisinden kurtuldu

Rusya'nın Ukrayna'daki elektrik şebekelerine düzenlediği saldırılar nedeniyle ülkede sık sık elektrik kesintisi yaşanıyor (Reuters)
Rusya'nın Ukrayna'daki elektrik şebekelerine düzenlediği saldırılar nedeniyle ülkede sık sık elektrik kesintisi yaşanıyor (Reuters)

Rusya'nın elektrik altyapılarına düzenlediği saldırılarla mücadele eden Ukrayna, pizza kutusu boyutundaki bir cihazla bu kışı elektrik kesintisi yaşamadan geçirebilecek. 

ABD'nin önde gelen medya kuruluşlarından CNN, ülkenin telekomünikasyon devi Cisco'nun Ukrayna'ya gönderdiği elektrik şebekesi cihazlarını inceledi.

Haberde cihazların, Ukrayna'ya insani yardım taşıyan ABD Hava Kuvvetleri'ne ait uçaklarla ülkeye nisanda gönderildiği belirtildi. 

CNN, Cisco'nun Ukrayna devletine ait elektrik dağıtım firması Ukrenergo'yla yaptığı anlaşma kapsamında, söz konusu cihazdan onlarcasını ülkeye bağışladığını aktardı. Ekipmanın 1 milyon dolar değerinde olduğu belirtilirken, toplamda kaç cihaz sevk edildiğine dair bilgi paylaşılmadı. 

Ukrenergo'nun işlettiği santrallerde elektrik akımının şebekeler arasında yönlendirilebilmesi için GPS teknolojisinden faydalanılıyor. Ancak Rusya'nın askeri istihbarat örgütü Baş İstihbarat Dairesi'nin (GRU), askeri alanda da kullanılan GPS'lere karşı düzenlediği siber saldırılar, elektrik şebekelerinin de devredışı kalmasına neden oluyor. 

Cisco'nun siber güvenlik birimi Talos'un geliştirdiği cihaz ise GPS sistemleri olmadan da elektrik akımının sağlanmasını mümkün kılıyor. 

Bir anahtar görevi gören cihaz, içinde GPS yerine analog teknolojiyle çalışan elektrik saatleri barındırıyor. Böylelikle GPS sistemine saldırı düzenlense bile trafo merkezlerinin şebekenin diğer bölümleriyle iletişim halinde kalmasını sağlıyor. 

"Gizli operasyon"

CNN, söz konusu elektrik cihazlarının Ukrayna'ya gizli operasyonla sokulduğunu yazdı. 

Haberde, Ukrenergo'dan üst düzey yöneticilerin, Cisco'daki yöneticilerle şubatta ABD'de buluşarak, elektrik sistemlerinden ve GRU'nun sabotajlarından bahsederek destek istediği belirtildi.

Buluşmada yer alan ve Talos'ta çalışan araştırmacı Joe Marshall'ın, bunun üzerine bir ekip toplayarak cihazı geliştirmeye başladığı ifade edildi.

Talos'un Teksas'taki laboratuvarında testleri tamamlanan makinenin teslimatında ABD Savunma Bakanlığı'yla Enerji Bakanlığı'nın ortak çalıştığı da aktarıldı. 

ABD Hava Kuvvetleri'ne ait uçaklarla cihazların önce Almanya'ya, oradan da Ukrayna sınırına yaklaşık 97 kilometre uzaklıktaki Polonya şehri Rzeszów'a nakledildiği belirtildi. 

Ukraynalı ve ABD'li yetkililerin, GRU'nun sabotaj ihtimaline karşı sevkıyatı gizli tuttuğu bilgisi de aktarıldı. 

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in geçen yıl 24 Şubat'ta başlattığı savaşta teknoloji milyarderi Elon Musk da internet kesintilerinin önüne geçilmesi için Ukrayna'ya Starlink uydularından göndermişti.

Independent Türkçe



YouTube videoların "kamerayla çekilip çekilmediğini" belirtecek

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

YouTube videoların "kamerayla çekilip çekilmediğini" belirtecek

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

YouTube artık kullanıcılarına videolar "kamerayla çekildiğinde" söyleyecek çünkü videoların birçoğu öyle değil.

Etiketler, videonun altında "bu içerik nasıl yapıldı" yazan bir mesajla birlikte yer alacak. Etikette "Bu içerik, kamera veya başka bir kayıt cihazı kullanılarak çekildi" yazacak.

Etiketler, yapay zekanın yükselişine ve onunla üretilen videoların yaratabileceği risklere bir yanıt. Birçok uzman, videoları gerçek olup olmadığına göre etiketlemenin insanların sahte görüntüler yüzünden yanlış yönlendirilmesini engellemeye yardımcı olacağını ileri sürüyor.

Videolar, çeşitli platformların videonun montaj veya gerçek olup olmadığını netleştirmek için kullanabileceği bir standart olan C2PA (İçerik Güvenirliği ve Özgünlüğü Koalisyonu) standardını kullanıyor. Örneğin bazı kamera şirketleri, YouTube'un videonun gerçekten bir cihazda kaydedilip kaydedilmediğini otomatik olarak görebilmesi için bu teknolojiyi kameralarına eklemişti.

Videolar montaj edilse de bu etiketi alabiliyor. Ancak, videonun "temel doğasında veya içeriğinde" "önemli değişiklikler" yaratacak veya videonun nereden geldiğinin tespit edilmesini imkansız kılacak şekilde montajlanmaması gerekiyor.

Google halihazırda kendi yapay zeka üretimlerini işaretleyebilmeleri için YouTube kullanıcılarının videolarında "değiştirilmiş veya sentetik içerik" bulundurduğunu belirtmek için bir düğme kullanmasına izin veriyordu. Ancak yeni sistem, kullanıcıların gerçek videoları işaretlemesine izin vererek tam tersi şekilde çalışıyor ve yalan söylemeyi zorlaştıracak teknik sistemlere de başvuruluyor.

Independent Türkçe