Rus doktor Velieva’dan kokulu mum uyarısı

Rus doktor Velieva’dan kokulu mum uyarısı
TT

Rus doktor Velieva’dan kokulu mum uyarısı

Rus doktor Velieva’dan kokulu mum uyarısı

Rus Doktor Alexandra Velieva, sprey, tütsü ve mum gibi aromatik ürünlerin ftalat, benzen, formaldehit ve diğerleri gibi tehlikeli uçucu organik maddeler içerebileceği için sağlık sorunlarına neden olabileceği uyarısında bulundu. Şarku’l Avsat’ın İzvestiya gazetesinden aktardığu habere şu bilgilere yer verildi: "Bu maddelerin solunum sisteminin mukoza zarı ile teması tahrişe neden olur ve ayrıca astım ve diğer solunum yolu hastalıklarının semptomlarının şiddetlenmesine yol açabilir. Bu nedenle, formaldehit ve benzen gibi bazı bileşikler toksiktir ve vücutta birikerek hücre hasarına ve mutasyonlara neden olabilir."

Doktor Velieva, "Bu kokulu malzemeleri uzun süre kullanmak kanser de dahil olmak üzere kronik hastalık riskini artırıyor. Çünkü ftalatlar endokrin sistemin işleyişini bozarak hormonal bozukluklara yol açabilir ve bileşenleri merkezi sinir sistemi üzerinde olumsuz etki yaratabilir; bu da baş ağrısı, yorgunluk, uyku eksikliği ve zayıf bilişe neden olur. Birçok kimyasal bileşenden oluşan koku yağları da mumlara eklenmektedir” şeklinde konuştu.

En tehlikeli bileşenin parfüm kokusunu yoğunlaştırmak için kullanılan dietil ftalat olduğuna dikkat çeken Velieva “Bu kimyasal üreme fonksiyonuyla ilgili sorunlara neden olabilir. Bu nedenle, sağlık açısından en güvenli mumlar soya ya da balmumundan yapılan ve esansiyel yağlar eklenen mumlardır. Tütsü gibi tamamen doğal içeriklerden oluşan ürünler bile tehlikeli olabilir çünkü yanmaları sırasında sağlığa zararlı kimyasal bileşikler oluşabilir" dedi.

Doktor Velieva, mumların kısa süreli şekilde ve havalandırması iyi olan alanlarda kullanılmasını önerdi.



Bilinç, beynin neresinde? Öne çıkan iki teori de sınavı geçemedi

Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
TT

Bilinç, beynin neresinde? Öne çıkan iki teori de sınavı geçemedi

Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)

Bilincin beynin hangi bölümünde olduğunu araştıran bilim insanları ilginç sonuçlara ulaştı. 

Kişinin kendisini, etrafını, deneyimlerini, duygularını anlamasını sağlayan bilinç, insan varlığının temel bileşenlerinden biri. 

Bilim insanları uzun zamandır bilincin beynin hangi bölümünde, nasıl meydana geldiğini anlamaya çalışıyor. Pek çok fikir ortaya atılırken halihazırda 30'a yakın teori olduğu tahmin ediliyor. 

Bunlar arasında en çok öne çıkan ikisiyse Küresel Çalışma Alanı Teorisi (GWT) ve Bütünleşik Bilgi Teorisi (IIT). Bunlardan ilki bilincin, beynin ön kısmında olduğunu ve buradaki kilit bölgeler duyusal bilgileri tüm beyne yaydığında bilinçli deneyimin ortaya çıktığını savunuyor. 

IIT ise beyindeki bilginin son derece entegre ve bütünleşik olduğunu ve bu şekilde bilinçli bir deneyimin mümkün olduğunu öne sürüyor.

Önde gelen hakemli dergi Nature'da 1 Mayıs Perşembe günü yayımlanan çalışmada bilim insanları, bu iki teoriyi test ederek hangisinin geçerli olduğunu bulmaya çalıştı. Bulgular, ikisinin de yetersiz olduğuna işaret ediyor. 

Max Planck Enstitüsü'nden Dr. Lucia Melloni ve ekip arkadaşları, ABD, Avrupa ve Çin'deki 12 laboratuvarda 256 kişiye çeşitli görüntüleri izleterek beyinlerindeki elektrik ve manyetik aktiviteyi ve kan akışını ölçtü. 

Katılımcıların bilinçli farkındalığını ölçmek için onlara çeşitli yüzler, nesneler ve semboller gösterildi. Katılımcılar ekranda belirli görüntüler belirdiğinde bir düğmeye bastı. Ekip katılımcıların beynini üç farklı yöntem kullanarak izledi.

Bulgular bilincin, beynin düşünmeyle ilişkili ön kısmından ziyade, görme ve işitmeyle bağlantılı duyusal bölgeleri içeren arka kortekste ortaya çıktığına işaret ediyor. 

Çalışma, beynin arka kısmındaki nöronlarla öndeki bölgeler arasındaki önemli bağlantılar saptasa da bilincin ana merkezinin arka kortekste olduğu fikrini destekliyor.

Araştırmada ayrıca IIT'nin öne sürdüğü gibi bilincin, beynin çeşitli bölümlerinin etkileşimi ve işbirliğiyle oluştuğunu destekleyen güçlü kanıtlar da bulunmadı. 

Makalenin başyazarlarından Christof Koch, "Burada kanıtlar kesinlikle arka korteks lehine. Bilinçli deneyimle ilgili bilgiler ön loblarda ya yoktu ya da arka kortekse kıyasla çok daha zayıftı" diyerek ekliyor: 

Bu durum, ön lobların zeka, yargılama, muhakemede kritik önem taşımasına karşın görme, bilinçli görsel algılama gibi konularda kritik bir rol oynamadığı fikrini destekliyor.

Araştırmacılar yeni çalışmanın komadaki veya bitkisel hayattaki hastalar açısından da önem taşıdığını ifade ediyor.  

Bu durumdaki hastalar birkaç gün boyunca yanıt vermediği zaman genellikle bilinçlerini kaybettikleri varsayılarak yaşam destek ünitesiyle bağları kesiliyor. Ancak geçen yıl yayımlanan bir çalışmada tepkisiz hastaların yaklaşık 4'te birinin bilinci olabileceği tespit edilmişti.

Bu araştırmaya gönderme yapan Koch "Bilincin beyindeki temelini bilmek, sinyal vermeden 'orada olmanın' bu gizli biçimini daha iyi saptamamızı sağlar" diyor. 

Independent Türkçe, Reuters, New York Times, SciTechDaily, Nature