Evde dikkat etmeniz gereken 6 astım tetikleyicisi

Astım, çocukları ve yetişkinleri etkileyen kronik bir hastalıktır (Reuters)
Astım, çocukları ve yetişkinleri etkileyen kronik bir hastalıktır (Reuters)
TT

Evde dikkat etmeniz gereken 6 astım tetikleyicisi

Astım, çocukları ve yetişkinleri etkileyen kronik bir hastalıktır (Reuters)
Astım, çocukları ve yetişkinleri etkileyen kronik bir hastalıktır (Reuters)

Dünya çapında yaklaşık 262 milyon insan, hem çocukları hem de yetişkinleri etkileyen kronik bir hastalık olan astımdan mustarip. Astım, akciğerlerdeki küçük hava yollarının iltihaplanması ve daralması sonucu oluşur. Bu da kişinin öksürük ve nefes darlığı çekmesine neden olur ve ölümcül bir astım krizi ile sonuçlanabilir.
Bu bağlamda İngiltere merkezli The Sun gazetesi, her evde bulunabilecek 6 astım tetikleyicisini belirterek insanları bunlara karşı dikkatli olmaya çağırdı.

Bu tetikleyiciler neler?
Yatak:
Uzmanlar, mikrofiber, naylon veya akrilik malzemeler gibi doğal olmayan liflerden yapılmış örtülerin ‘toz ve uçucu organik kimyasallar için tuzak’ görevi gördüklerinden astım için en tehlikelisi olduğunu söylüyor.

Toz:
Toz ve kir astım ataklarını önemli ölçüde artırabilir. Asthma UK (Astım İngiltere) adlı yardım kuruluşu web sitesi üzerinden “Aslında sorun toz içinde yaşayan minik böcekler, yani toz güveleri. Bu güveler görünemeyecek kadar küçükler ve bunlardan tamamen kurtulmak çok zor” açıklaması yayımladı.

Kuruluş, ‘toz güvelerinin dışkılarında astım hastaları için çok tehlikeli belirtiler olan gözlerde kaşıntı, hapşırma veya burun akıntısı gibi semptomların ortaya çıkmasına neden olan bir madde var’ açıklamasında bulundu.

Gaz:
Uzmanlar, yemek pişirmek için gaz kullanmanın astım hastaları için büyük bir endişe kaynağı olduğunu ve bunun onlar üzerindeki etkisinin ‘sigaranın etkisine’ benzediğini söylüyor.
Uzmanlar ayrıca gazla çalışan ısıtma cihazlarının astım semptomlarını şiddetlendirebileceğini vurguladı.

Gazın bu etkisinin, solunum sisteminin uyarılmasına ve astım semptomlarına neden olabilen nitrojen dioksitin salınmasından kaynaklandığına dikkat çektiler. Uzmanlar astım hastalarına bu aletleri kullanmamalarını tavsiye etti.

Küf veya nem:
Rutubetli evlerde oluşan küf, astım oluşmasına neden olabilir. Çünkü küfün ürettiği mikroplar solunum yollarını ve akciğerleri tahriş edebilir.
Küf ayrıca sizi daha sonra göğüs enfeksiyonu gibi astımı alevlendiren bir enfeksiyon geliştirme riskine de sokabilir.

Küf, evdeki nem, yağmurlu hava, yemek pişirme, içeride çamaşır kurutma ve iyi havalandırma olmaması gibi birçok nedenden dolayı oluşur.

Spreyler ve parfümler:
Deodorantlar ve temizlik ürünleri, oje ve diğer kişisel bakım ürünleri ve hatta mumlar, astımı olan bazı insanlar için bir kabustur.
Uzmanlar, spreylerin ve parfümlerin iltihaba sebep olan kimyasallar içerdiğini söylüyor.

Uzmanlar astım hastaları ve ailelerine güçlü ve uyarıcı kokular içermeyen ürünler kullanmalarını tavsiye ediyor.

Pasif İçicilik:
Pasif içicilik yani sigara içen kişinin yanında kalıp sigarasının dumanını teneffüs etmek sadece astım hastaları için değil, herkes için çok tehlikeli.

Uzmanlar, dumanı teneffüs etmenin akciğer ve bağışıklık sisteminin normal gelişimini bozduğunu ve hava yolu tahrişine neden olduğunu söylüyor. Bu da, astım semptomlarına ve diğer akciğer hastalıklarına yol açabilir.



Avengers: Doomsday yıldızı, filmi anlattı: Daha önce hiç yapılmadı

The Night Manager'la da tanınan 44 yaşındaki Britanyalı aktör Tom Hiddleston, Fesatlık Tanrısı Loki rolünde (Disney+)
The Night Manager'la da tanınan 44 yaşındaki Britanyalı aktör Tom Hiddleston, Fesatlık Tanrısı Loki rolünde (Disney+)
TT

Avengers: Doomsday yıldızı, filmi anlattı: Daha önce hiç yapılmadı

The Night Manager'la da tanınan 44 yaşındaki Britanyalı aktör Tom Hiddleston, Fesatlık Tanrısı Loki rolünde (Disney+)
The Night Manager'la da tanınan 44 yaşındaki Britanyalı aktör Tom Hiddleston, Fesatlık Tanrısı Loki rolünde (Disney+)

Tom Hiddleston, Avengers: Doomsday için heyecanı büyütürken, filmin yeni tanıtımında bu kez ekrana onun "kardeşi" damga vuruyor.

Loki'ye hayat veren Hiddleston, Marvel'ın merakla beklenen filmi hakkında GQ'nun Birleşik Krallık edisyonuna konuştu ve yapımı "muazzam" diye niteledi.

"Bence hikayenin merkezindeki fikir kesinlikle müthiş ve okuduğumda beni çok şaşırttı" diyen oyuncu, "Böyle bir şey daha önce hiç yapılmadı" ifadelerini kullandı.

Hiddleston'ın canlandırdığı karakteri en son, Kasım 2023'te sona eren ve henüz yeni sezon onayı almayan Disney+ dizisi Loki'nin ikinci sezonunda görmüştük. Oyuncu, karakteri bıraktığımız noktaya da değindi.

Hiddleston, "Farklı birine dönüşebilmesi, hikayesinin farklı bir sona ulaşabilmesi için yaptığı şeylerle barışması gerekiyordu" dedi ve ekledi: 

Bu da ona kendi hikayesinin yazarlığını üstlenme gücünü verdi.

Röportaj, Loki'nin Marvel Sinematik Evreni'ndeki kardeşi Thor'u canlandıran Chris Hemsworth'ün Avengers: Doomsday'in yeni tanıtımında öne çıktığı döneme denk geldi. 

Sözkonusu tanıtım, Avatar: Ateş ve Kül (Avatar: Fire and Ash) gösterimleri öncesinde sinemalarda ilk kez seyirciyle buluşan ve sonrasında internete düşen birkaç ön izlemeden biri.

Tanıtımda Thor'un şu sözleri duyuluyor: 

Baba... Hayatım boyunca onur, görev ve savaş için her çağrıya karşılık verdim. Ama artık kader bana hiç beklemediğim bir şey verdi: Bir çocuk. Fırtına değmemiş bir can. Yüce babalarımızın gücünü bahşet bana. Bahşet ki bir kez daha savaşabileyim ve bir düşmanı daha yenip eve, kızıma dönebileyim. Savaşçı olarak değil, baba olarak. Tehlikeyi değil sükuneti öğretmek için, hiç bilmediğim bir şeyi. Lütfen baba, duy sesimi.

Loki ve Thor'u uzun zamandır aynı sahnede görmesek de ikilinin Avengers: Doomsday'de yer alacağı doğrulandı. 

18 Aralık 2026'da gösterime girmesi planlanan yapım, yalnızca Marvel'ın ağır toplarını değil, X-Men oyuncularını da bir araya getiriyor. Kadroda ayrıca Fantastik Dörtlü: İlk Adımlar (The Fantastic Four: First Steps) ve Thunderbolts* filmlerinin oyuncuları da yer alıyor.

Hikaye daha sonra 17 Aralık 2027'de gösterime girecek Avengers: Secret Wars'la devam edecek.

Independent Türkçe, Entertainment Weekly, Deadline, GQ


69 yaşındaki Mel Gibson, 34 yaş küçük sevgilisiyle ayrıldı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

69 yaşındaki Mel Gibson, 34 yaş küçük sevgilisiyle ayrıldı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Mel Gibson ve uzun süredir birlikte olduğu kız arkadaşı Rosalind Ross ayrıldı.

69 yaşındaki Oscar ödüllü oyuncu ve 35 yaşındaki senaristin, ilişkilerini bir yıldan uzun süre önce sonlandırdıkları ancak küçük oğulları Lars'ın ortak velayetini sürdürecekleri bildirildi.

Gibson ve Ross, People dergisine yaptıkları ortak açıklamada, "Hayatımızın bu bölümünü sonlandırmak üzücü olsa da güzel bir oğlumuz var ve mümkün olan en iyi ebeveynler olmaya devam edeceğiz" dediler.

Independent, yorum için Gibson'ın temsilcileriyle iletişime geçti.

Eski çift, 2014'te ortak arkadaşlar aracılığıyla tanışmış ve kısa süre sonra çıkmaya başlamıştı. 2017'de Ross'un hamile olduğu duyurulmuştu.

Cesur Yürek'in (Braveheart) yıldızı ve Ross, yıllar boyunca ilişkilerini büyük ölçüde gizli tuttu. Ancak 2016'da 69. Cannes Film Festivali'nde kırmızı halıda ilk kez birlikte göründüler ve 2017 Oscar töreninde de kırmızı halıda yürüdüler.

Özel hayatlarını gizli tutmalarına rağmen, eski çift 34 yıllık yaş farkları nedeniyle eleştiriliyordu; Gibson bu konuya 2016'da The Mirror'a verdiği röportajda değinmişti:

Yaş ve ilişkiler sözkonusu olduğunda, bu sadece bir sayı. Birbirimizi seviyoruz. O yetişkin biri ve birbirimizi seviyoruz. Bu bir sorun yaratabilir ve bu konularda endişeler olabilir ama her şey harika gidiyor. O gerçekten özel bir insan. Onu seviyorum. Durum bu. İşte bu kadar. Daha ne isteyebilirim ki?

Çift bu yıl Los Angeles'taki orman yangınlarında Malibu'daki evlerini kaybetmişti. Gibson o sırada şehir dışında çalışıyor olsa da ailesinin ve hayvanlarının güvenli bir şekilde tahliye edildiğini söylemişti.

Ocak ayında NewsNation'da yaptığı bir açıklamada, "İyi haber şu ki ailemdekiler ve sevdiklerim iyi durumda, hepimiz mutluyuz, sağlıklıyız ve tehlikeden uzaktayız, gerçekten tek önemsediğim bu" demişti.

Ayrıca, evinin yangınlarda "tamamen kül olduğunu" ve artık hiçbir eşyasının kalmadığını açıklamıştı.

Gibson, "Orada uzun süredir yaşıyordum ve tüm eşyalarım oradaydı" demişti.

George Carlin'in eşyalardan bahsettiğini hatırlıyor musunuz? Eşyalarım oradaydı ve şimdi hepsi küle döndüğü için, onların yükünden kurtulmuş gibiyim.

Lars'a ek olarak Gibson'ın 8 büyük çocuğu daha var. Eski eşi Robyn Moore'dan Hannah adında 45 yaşında bir kızı ve ikisi de 43 yaşında olan Christian'la Edward, 40 yaşındaki William, 37'sindeki Louis, 35 yaşındaki Milo ve 26 yaşındaki Thomas adında 6 oğlu; ayrıca eski kız arkadaşı, söz yazarı ve piyanist Oksana Grigorieva'dan 16 yaşında Lucia adında bir kızı var.

Independent Türkçe


Prostat sağlığı için yararlı ve zararlı besinler

Prostat kanseri, erkekler arasında en yaygın kanser türlerinden biridir
Prostat kanseri, erkekler arasında en yaygın kanser türlerinden biridir
TT

Prostat sağlığı için yararlı ve zararlı besinler

Prostat kanseri, erkekler arasında en yaygın kanser türlerinden biridir
Prostat kanseri, erkekler arasında en yaygın kanser türlerinden biridir

Yaş ilerledikçe prostat bezinde, “iyi huylu prostat büyümesi” (BPH) olarak bilinen bir durum ortaya çıkabiliyor. Araştırmalar, beslenme ve yaşam tarzındaki değişikliklerin prostatın büyümesini yavaşlatabileceğini ve genel sağlığı destekleyebileceğini gösteriyor.

Şarku’l Avsat’ın Medical News Today’den aktardığı haber göre prostat büyümesi yaşayan kişiler için sağlıklı bir beslenme düzeni; meyve, sebze ve sağlıklı yağlar açısından zengin olmalı. Somon balığı, domates ve çeşitli meyveler gibi bazı besinlerin prostat sağlığına özellikle fayda sağlayabileceği belirtiliyor.

Beslenme ve prostat büyümesi

Prostat, erkek üreme sisteminin temel bir parçası olan küçük bir bez. Testosteron hormonunu, dihidrotestosteron (DHT) adı verilen başka bir hormona dönüştürüyor. DHT seviyelerinin yükselmesi, prostat hücrelerinin büyümesine yol açabiliyor.

defrt
Her yıl iki milyondan fazla erkek prostatit belirtileri nedeniyle doktora başvuruyor (Reuters)

Bazı yiyecek ve içeceklerin, testosteron ve diğer hormonlar üzerindeki etkileri nedeniyle prostat sağlığını doğrudan etkilediği biliniyor. Araştırmalar; meyve, sebze ve sağlıklı yağlar bakımından zengin bir diyetin prostat sağlığını iyileştirdiğini ve büyümeyi yavaşlattığını ortaya koyuyor.

Önerilen besinler

Akdeniz diyeti gibi, meyve-sebze ve sağlıklı yağlar açısından zengin beslenme modellerinin prostat sağlığına katkı sağladığı belirtiliyor. Çalışmalar, bu tür diyetlere uyumun prostat büyümesini yavaşlattığını, genel sağlığı iyileştirdiğini ve prostat kanseri riskini azalttığını gösteriyor.

Öne çıkan besinler şöyle sıralanıyor:

Somon balığı: Omega-3 yağ asitleri bakımından zengin olan somon, vücuttaki iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı oluyor. Sardalya gibi soğuk su balıkları da benzer faydalar sağlıyor.

Domates: Güçlü bir antioksidan olan likopen açısından zengin. Domatesin pişirilmesi, likopenin vücut tarafından daha kolay emilmesini sağlıyor.

Meyveler (özellikle böğürtlen, yaban mersini, çilek): Serbest radikallerle savaşan antioksidanlar içeriyor.

Brokoli ve turpgiller: Brokoli, karnabahar, lahana ve benzeri sebzeler; prostat sağlığını desteklediği düşünülen sulforafan adlı bileşiği barındırıyor.

Kuruyemişler: Çinko açısından zengin. Çinko, prostatta yüksek yoğunlukta bulunuyor ve testosteron ile DHT dengesinde rol oynadığı düşünülüyor. Baklagiller ve istiridye de iyi çinko kaynakları arasında yer alıyor.

Turunçgiller: Portakal, limon ve greyfurt gibi meyveler, prostatı koruyucu etkisi olabileceği belirtilen C vitamini içeriyor.

Prostat sağlığı için en iyi içecek hangisi?

Antioksidanlar, vitaminler ve mineraller bakımından zengin içecekler sağlıklı bir diyetin parçası olabilir. Sınırlı sayıda çalışma, yeşil çayın alt idrar yolu sağlığını iyileştirebileceğini ve prostat kanserine karşı koruyucu etki gösterebileceğini öne sürüyor. Ancak bu bulguların kesinleşmesi için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var.

Kaçınılması veya sınırlandırılması gereken besinler

Prostat büyümesi için sağlıklı bir diyet, yalnızca faydalı besinleri tüketmekle sınırlı değil; bazı gıdalardan kaçınmayı da içeriyor. Uzmanlar şu besinlere dikkat çekiyor:

Kırmızı et: Doymuş yağ oranı yüksek olduğu için iltihabı artırabilir. Tüketimin azaltılması prostat sağlığına olumlu katkı sağlayabilir.

Kafein: İdrar söktürücü etkisi nedeniyle idrar miktarını ve tuvalete çıkma sıklığını artırabilir.

Sodyum (tuz): Aşırı tuz tüketimi, prostat büyümesine bağlı idrar yolu şikâyetlerini ağırlaştırabilir. Bu nedenle işlenmiş gıdalardan kaçınılması ve tuzun sınırlandırılması öneriliyor.

Yaşam tarzı önerileri

Beslenme değişiklikleri, iyi huylu prostat büyümesinin bazı belirtilerini yönetmede etkili olabilir. Ayrıca stresin azaltılması, sigaranın bırakılması, akşam saatlerinde sıvı tüketiminin kısıtlanması, mesanenin tamamen boşaltılması, pelvik taban egzersizleri yapılması ve bazı ilaçlardan (antihistaminikler, diüretikler, burun açıcılar) mümkün olduğunca kaçınılması öneriliyor.

Bu önlemler yeterli olmazsa, doktorlar ilaç tedavisi ya da cerrahi müdahale önerebiliyor.

İyi huylu prostat büyümesinin belirtileri

Sık idrara çıkma, ani idrar yapma ihtiyacı, idrara başlamada zorlanma, zayıf ya da kesintili idrar akışı, gece sık idrara kalkma, idrar kaçırma, boşalma sonrası veya idrar yaparken ağrı ve idrar yapamama gibi şikâyetler görülebiliyor.

Bu belirtiler, büyüyen prostat bezinin idrar kanalını sıkıştırması sonucu ortaya çıkıyor. Tedavi, belirtilerin şiddetine göre değişiyor ve bazı durumlarda yalnızca yaşam tarzı değişiklikleri yeterli olabiliyor. Daha ileri vakalarda ise ilaçlar veya cerrahi yöntemlerle prostatın küçültülmesi ya da belirtilerin hafifletilmesi mümkün oluyor.