عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Bilim insanları Merkür'de yaşam olabileceğini ileri sürdü

"Gezegen yüzeyinin altında tuz dağları var"

Merkür'de bir gün, 88 Dünya gününe eşit (NASA)
Merkür'de bir gün, 88 Dünya gününe eşit (NASA)
TT
TT

Bilim insanları Merkür'de yaşam olabileceğini ileri sürdü

Merkür'de bir gün, 88 Dünya gününe eşit (NASA)
Merkür'de bir gün, 88 Dünya gününe eşit (NASA)

Güneş'e son derece yakın olan Merkür, yüzey sıcaklıklarının 400 dereceye çıkması nedeniyle yaşama elverişsiz görünüyor.

Ancan yeni bir araştırmanın ardındaki bilim insanları, aynı zamanda Güneş Sistemi'nin en küçük gezegeni olan Merkür'de yaşam formlarının hayatta kalması için gerekli koşulları sağlayabilecek bölgeler tespit ettiklerini söylüyor.

ABD'nin Arizona eyaletindeki Gezegen Bilimi Enstitüsü'nden bir ekip, Merkür'ün yüzeyinde tuz dağları olduğunu ileri sürdü. Dünya'da tuz açısından zengin ekstrem ortamlara benzetilen bu bölgelerde yaşam bir şekilde varlığını koruyabilir.

Hakemli bilimsel dergi Planetary Science Journal'da yayımlanan araştırmanın başyazarı Alexis Rodriguez, "Dünya'daki belirli tuz bileşikleri, Şili'deki kurak Atacama Çölü gibi en zorlu ortamlarda bile yaşanabilir alanlar yaratıyor" dedi. 

Bilim insanı, "Bu düşünce tarzı bizi Merkür'ün sert yüzeyinden daha misafirperver olabilecek yeraltı bölgelerinin varlığını düşünmeye itiyor" diye ekledi.

NASA'nın Merkür'ü inceleyen uzay aracı Messenger, daha önce gezegenin sodyum, potasyum, kükürt ve klor gibi uçucu bileşiklere ev sahipliği yaptığını ortaya çıkarmıştı.

Gökbilimciler gezegenin Güneş'e yakınlığı ve atmosferi olmaması nedeniyle bu türden bileşiklerin uzun zaman önce ortadan kalktığına inanıyordu.

DAHA FAZLA OKU

Merkür çevresinde "ıslık çalan" dalgalar keşfedildi

Merkür çevresinde "ıslık çalan" dalgalar keşfedildi

Merkür'ün 400 dereceye varan sıcaklığı kendi buzunu yapmasını sağlamış

Merkür hakkında ilginç 'buz' araştırması

Messenger'ın keşfi gökbilimcileri bu yüzden şaşkınlığa uğratmıştı.

Yeni araştırmada gezegenin iki bölgesine, Raditladi adlı çarpma krateri ve kuzey kutbundaki Borealis Kaos adı verilen alana odaklanıldı.

Bu bölgeleri inceleyen araştırmacılar, söz konusu uçucu bileşiklerin önemli miktarının, yer altındaki buzul benzeri yapılarda saklandığı sonucuna vardı. 

Bilim insanları, söz konusu tuz katmanlarının, uzak geçmişte volkanların sodyum içeren su buharları yaydığı ve bu buharların yoğunlaşarak geçici su havuzlarına dönüştüğü dönemde oluştuğunu öne sürüyor.

Hipoteze göre Güneş daha sonra suyu buharlaştırdı ve milyarlarca yıl boyunca katmanlar halinde biriken sodyumu geride bıraktı.

Ekip, Dünya'da mikrobiyal yaşamı barındırabilen sert tuz havuzlarına benzer şekilde, bu katmanların yaşamın kanıtlarını içerebileceğini söylüyor.

Avrupa ve Japonya'nın ortak çalışması olan BepiColombo misyonunun 2025'te gezegene ulaşıp veri toplamaya başlamasıyla bu gizem de aydınlatılabilir.

Independent Türkçe

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
TT
TT

Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)

Deepfake videoların gelişmiş saptama yöntemlerini yanıltabildiği ve her geçen gün daha gerçekçi hale geldiği tespit edildi. 

Bir kişinin yüzünün ya da vücudunun dijital olarak değiştirilmesiyle oluşturulan deepfake videolar endişe yaratmaya devam ediyor. 

Bu videolar gerçek bir kişinin görüntüsünün yapay zeka kullanılarak değiştirilmesiyle yapılıyor. Aslında bu teknoloji, kullanıcıların yüzünü kediye dönüştüren veya yaşlandıran uygulamalar gibi zararsız amaçlarla da kullanılabiliyor.

Ancak insanların cinsel içerikli videolarını üretmek veya masum insanlara iftira atmak için de kullanılabilmesi ciddi bir sorun teşkil ediyor.

Bu videoların sahte olup olmadığını anlamak için kullanılan gelişmiş yöntemlerden biri kalp atışlarını izlemek. 

Uzaktan fotopletismografi (rPPP) adlı araç, deriden geçen ışıktaki küçük değişiklikleri tespit ederek nabzı ölçüyor. Nabız ölçen pulse oksimetreyle aynı prensiple çalışan bu araç, çevrimiçi doktor randevularının yanı sıra deepfake videoları tespit etmek için de kullanılıyor.

Ancak bulguları hakemli dergi Frontiers in Imaging'de bugün (30 Nisan) yayımlanan çalışmaya göre deepfake görüntülerde artık gerçekçi kalp atışları var.

Bilim insanları çalışmalarına videolardaki nabız hızını otomatik olarak saptayıp analiz eden bir deepfake dedektörü geliştirerek başladı. 

Ardından rPPP tabanlı bu aracın verilerini, EKG kayıtlarıyla karşılaştırarak hassasiyetini ölçtüler. Son derece iyi performans gösteren aracın EKG'yle arasında dakikada sadece iki-üç atımlık fark vardı. 

Ekip aracı deepfake videolar üzerinde test ettiğindeyse rPPP, videoya kalp atışı eklenmese bile son derece gerçekçi bir kalp atışı algıladı. 

Bilim insanları kalp atışlarının videoya kasten eklenebileceği gibi, kullanılan kaynak videodan kendiliğinden geçebileceğini de söylüyor.

Almanya'daki Humboldt Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Peter Eisert "Kaynak video gerçek bir kişiye aitse, bu artık deepfake videoya aktarılabiliyor" diyerek ekliyor: 

Sanırım tüm deepfake dedektörlerinin kaderi bu; deepfake'ler gittikçe daha iyi hale geliyor ve iki yıl önce iyi çalışan bir dedektör bugün tamamen başarısız olmaya başlıyor.

Araştırmacılar yine de sahte videoları saptamanın başka yolları olduğunu düşünüyor. Örneğin sadece nabız hızını ölçmek yerine, yüzdeki kan akışını ayrıntılı olarak takip eden dedektörler geliştirilebilir.

Eisert, "Kalp atarken kan, damarlardan geçerek yüze akıyor ve daha sonra tüm yüz bölgesine dağılıyor. Bu harekette gerçek görüntülerde tespit edebileceğimiz küçük bir gecikme var" diyor.

Ancak bilim insanına göre nihai çözüm deepfake dedektörlerinden ziyade, bir görüntünün üzerinde oynanıp oynanmadığını anlamaya yarayan dijital işaretlere odaklanmaktan geçiyor:

Bir şeyin sahte olup olmadığını tespit etmek yerine bir şeyin değiştirilmediğini kanıtlayan teknolojiye daha fazla odaklanmadığımız sürece, deepfake'lerin saptanmalarını zorlaştıracak kadar iyi olacağını düşünüyorum.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, TechXplore, Frontiers in Imaging