Eski İsrail Başbakanı Barak: Hamas'ın Gazze Şeridi'nin güneyinde yenilme ihtimali düşük

Eski İsrail Başbakanı Ehud Barak, Hamas Hareketi'nin Gazze Şeridi'nin kuzeyinde gücünü koruduğunu, güneyde de yenilme ihtimalinin düşük olduğunu belirtti

Ehud Barak (AA)
Ehud Barak (AA)
TT

Eski İsrail Başbakanı Barak: Hamas'ın Gazze Şeridi'nin güneyinde yenilme ihtimali düşük

Ehud Barak (AA)
Ehud Barak (AA)

Barak'ın Başbakan Binyamin Netanyahu ve Gazze'deki gelişmelere ilişkin düşüncelerini kaleme aldığı makalesi Haaretz gazetesinde yayımlandı.

İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin kuzeyinde büyük kazanımlar elde ettiğini ancak yaklaşık 2 aylık savaşın ardından keskin bir yol ayrımına yaklaşıldığını kaydeden Barak, "Hamas'ın, Gazze Şeridi'nin güneyinde yenilme ihtimali düşük. Üstelik kuzeyde gücünü henüz koruyor." ifadelerini kullandı.

"Bu işin gerçekleşmesi, aylar belki daha fazla zaman alacaktır." değerlendirmesi yapan Barak, dış baskılara rağmen Hamas'ın askeri ve yönetim becerilerini yok etme görevinin tamamlanması gerektiğini savundu.

Eski Başbakan Barak, "Savaşa uluslararası destek hızla tükeniyor. ABD de dahil kapalı kapılar ardında üst üste biriken endişeler artabilir." sözleriyle uluslararası kamuoyunda İsrail'e desteğin gün geçtikçe azaldığı değerlendirmelerine katıldığını ifade etti.

Netanyahu'ya eleştiriler

Ehud Barak, Başbakan Netanyahu'nun başarısız olduğunu, bu yüzden keskin bir yol ayrımına yaklaştıklarını kaydetti.

Netahyahu'yu "ülkenin hedeflerini gerçekleştirirken ABD'nin önemini görmezden gelmekle" suçlayan Barak, "Beyaz Saray ile güven ilişkisi, İsrail'in hedeflerini gerçekleştirmesi için büyük bir öneme sahip." diye yazdı.

Barak, Netanyahu'ya ilişkin değerlendirmelerinde şu ifadelere yer verdi:

Netanyahu'nun savaşı yönetme başarısızlığının sebebi, savaş sonrası için net pozisyon ve vizyon içeren bir plan olmadan zafere ulaşılamayacağını inkar etmesi. Böyle bir vizyona sahip olmak, ilgili kritik unsurları tanımlamanıza ve zamanı geldiğinde işlevli olmaları için bugün onlarla nasıl çalışacağınızı belirlemenize imkan tanır. Kesin olan şey, bugün Netanyahu'yu tanıyan ve izleyen herkesin kafasında onun bu kadar karmaşık bir hamleyi yürütmeye ehil olup olmadığı konusunda ciddi şüpheleri olduğudur. Destekçilerinin de bir an durup düşünmesi gerekiyor; Netanyahu gerçekten bu görevi yürütecek düzeyde mi?

"Arap barış gücü ve yeni bir Filistin yönetimi oluşturulacak"

Eski İsrail Başbakanı, savaş sonrası döneme ilişkin, "ABD, Hamas'ın yok edilmesi ve geçiş sürecinde güvenlik tedbirleri alındıktan sonra kontrolü İsrail'den devralacak ılımlı ülkelerden oluşan bir Arap barış gücü oluşturulmasını öngörüyor. Bu sınırlı geçiş süreci için ise iki numaralı bir Filistin yönetimi yani, yenilenmiş bir Filistin yönetimi getirilecek." öngörüsünde bulundu.

Kurulacağını öngördüğü Arap gücünün görevini "Filistin yönetiminin Gazze Şeridi'ni kontrol altına almasına yardımcı olmak." olarak tanımlayan Barak, "ABD Başkanı Joe Biden'ın iki devletli çözüm yolunda atacağı ilk adım bu. Sonraki adım da İsrail'i Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi ve Lahey'de desteklemek olacaktır." ifadesini kullandı.

"Ben Gvir ve Smotrich Netanyahu'yu kullanıyor"

Başbakan Netanyahu'nun "Batı Şeria'yı ateşe verme konusunda takıntılı olan (Ulusal Güvenlik Bakanı) Itamar Ben Gvir ve (Maliye Bakanı) Bezalel Smotrich ile kutsal olmayan bir ittifakla bağlı olduğunu" savunan Barak, "Bu kişiler (Ben Gvir ve Smotrich) 'Gazze, İsrail kontrolünde olmalı' ideolojilerini empoze etmek için Netanyahu'yu kullanıyorlar." yorumunu yaptı.

Barak, makalesinde şunları kaydetti:

Bu hedef gerçekleşirse İsrail, Gazze batağına saplanacak ve yıllarca sürecek bir mücadeleye sürüklenecek. Öte yandan ABD, Mısır ve Ürdün'le ilişkilerde ciddi krizler, İbrahim Anlaşması ve Suudi Arabistan ile normalleşme sürecinde ciddi tehlikeler meydana gelebilir.

İsrail'in savaştan sonra ABD ve komşularıyla "perde arkasındaki kulislerde güven ilişkileri inşa etmesi gerekeceğini" ifade eden Barak, "Bu, mevcut hükümetle mümkün görünmüyor. Kimse Netanyahu'nun sözlerine inanmıyor. Tabii ki İsrail'in gelecekteki pozisyonlarına ilişkin kapalı kapılar ardında verilen sözler buna dahil değil." diye yazdı.

İsrailli siyasetçi, Netanyahu hükümetinin İsrail'in stratejik konumuna büyük zarar verdiğini ve ülkeyi sonu olmayan bir savaşa sürüklediğini savundu.

Netanyahu, Ben Gvir ve Smotrich'ın yer almadığı yeni bir hükümet

Ehud Barak, İsrail adına yapılması gerekenleri, "Netanyahu'nun başbakanlığına son verilmeli. Şu anki şartlarda yapılması gereken şey, Netanyahu, Bezalel Smotrich ve Itamar Ben Gvir'in yer almadığı bir ulusal birlik hükümeti kurmak." şeklinde sıraladı.

Barak, makalesinde, "Yalnızca sorumlu ve kararlı davranan bir hükümet, İsrail'i savaşın sonuna ve zafere taşıyabilir." yorumunu yaptı.



Arakçi: İran'ın Washington ile müzakereleri yeniden başlatmak için henüz bir “planı” yok

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi Moskova'da (EPA)
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi Moskova'da (EPA)
TT

Arakçi: İran'ın Washington ile müzakereleri yeniden başlatmak için henüz bir “planı” yok

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi Moskova'da (EPA)
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi Moskova'da (EPA)

İran dün yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump'ın görüşmelerin “gelecek hafta” yapılacağını duyurmasının ardından, ABD ile nükleer programı konusundaki müzakerelerin yeniden başlatılması konusunda hala bir “plan” olmadığını belirtti.

Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığına göre İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, "Müzakerelerin yeniden başlatılmasıyla ilgili spekülasyonlar ciddiye alınmamalı. Yeni müzakerelere başlamak için hiçbir anlaşmaya veya düzenlemeye varılmadığını açıkça söylüyorum. Müzakerelere başlamak için henüz bir plan yok" ifadelerini kullandı.

Arakçi, İsrail ve ABD'nin İran'ın nükleer tesislerine saldırmasının ardından durdurulan önceki beş müzakere turunun ardından Tahran'ın ABD ile görüşmelerin kendi çıkarına olup olmadığını değerlendirdiğini ifade etti.

Hollanda'da düzenlenen Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) zirvesi çerçevesinde bir basın toplantısı düzenleyen Trump, yönetiminin İranlılarla yeniden müzakere etmeyi planladığını söyledi ve “Önümüzdeki hafta İranlılarla temasa geçebiliriz” dedi.

'Önemli' hasar

Arakçi, İslam Cumhuriyeti'nin çatışmanın etkilerini değerlendirmeye başlamasıyla birlikte İsrail ile savaşın yol açtığı zararın “önemli” olduğunu vurgulayarak, “(İran) Nükleer Enerji Örgütü'nden uzmanların şu anda ayrıntılı bir hasar değerlendirmesi yürüttüğünü” ve “tazminat taleplerinin görüşülmesinin” hükümet gündeminin üst sıralarında yer aldığını belirtti.

ABD ve İsrail, saldırıların İran'ın nükleer silah yapma kabiliyetini sınırlamayı amaçladığını söylerken, İran nükleer programının sadece sivil kullanım amaçlı olduğunu belirtiyor. Arakçi, ilgili makamların İran'ın nükleer programına ilişkin yeni gerçekliğin farkında olduğunu ve İran'ın gelecekteki diplomatik tutumunu belirleyeceklerini kaydetti.

İşbirliğinin askıya alınması “bağlayıcı”

İran Dışişleri Bakanı, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile ilgili olarak, ajansla iş birliğinin askıya alınmasına ilişkin tasarının milletvekilleri tarafından kabul edilmesi ve ülkenin en üst anayasal ve denetim organı tarafından onaylanmasının ardından “bağlayıcı” hale geldiğini vurguladı.

Arakçi, “(Parlamento) tarafından kabul edilen ve bugün Muhafız Konseyi tarafından onaylanan tasarı (...) bizim için bağlayıcıdır ve uygulanması konusunda hiçbir şüphe yoktur” dedi. Dışişleri Bakanı, “Bundan böyle (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı) ile ilişkilerimiz ve iş birliğimiz yeni bir şekil alacaktır” ifadesinde bulundu.

İran parlamentosundaki milletvekilleri, İsrail ile 12 gün süren savaşı sona erdiren ateşkesin ardından çarşamba günü UAEK ile iş birliğinin askıya alınmasını öngören yasa tasarısı lehinde oy kullandı.

Son günlerde İranlı yetkililer UAEA'nın İsrail ve ABD'nin nükleer tesislere yönelik saldırılarını “kınamamasını” eleştirdiler.

'Yakın Temas'

Beyaz Saray sözcüsü Caroline Leavitt daha önce yaptığı açıklamada, ABD yönetiminin “İranlılarla yakın temas halinde” olduğunu söylemiş, ancak İran'ın nükleer programı konusunda şu anda planlanmış bir görüşme olmadığını açıkça ifade etmişti.

Beyaz Saray'da düzenlenen basın toplantısında Leavitt, “Henüz planlanmış bir toplantımız yok, ancak bu sabah özel temsilcimiz (Steve) Witkoff ile uzun uzun konuştum ve hepinizi temin ederim ki, İranlılarla aracılarımız vasıtasıyla yakın temas halindeyiz” ifadelerini kullandı. Leavitt, ABD yönetiminin “her zaman diplomasi ve barışa odaklandığını ve İran'ın zenginleştirme olmaksızın sivil bir nükleer programı kabul ettiği bir noktaya ulaşmak istediklerini” belirtti.