Hollanda'da seçmenler, Wilders'ın İslam hakkındaki görüşlerini desteklemiyor

Hollanda'da 22 Kasım'da yapılan genel seçimleri önde tamamlayan Özgürlük Partisi (PVV) seçmenleri arasında yapılan araştırmada, seçmenlerin İslam karşıtı olan PVV lideri Geert Wilders'ın İslam hakkındaki görüşlerini desteklemediği tespit edildi

Geert Wilders (AA)
Geert Wilders (AA)
TT

Hollanda'da seçmenler, Wilders'ın İslam hakkındaki görüşlerini desteklemiyor

Geert Wilders (AA)
Geert Wilders (AA)

Hollanda'da haber sitesi Hart van Nederland'ın 1000 kişilik PVV seçmeni arasında yaptığı anketin sonuçlarının yer aldığı haberde, seçmenlerin, Wilders'in İslam karşıtı politikalarını benimsemediği belirtildi.

Haberde, PVV seçmenlerinin sadece yüzde 22'sinin Kur’an-ı Kerim’in yasaklanmasını, yüzde 32'sinin ise camilerin kapatılmasını istediği kaydedildi.

Araştırmaya katılanların sadece yüzde 36'sının Nexit'i (Hollanda'nın Avrupa Birliğinden çıkması) desteklediği belirtilen haberde, "İslam'ı geri püskürtme" fikrinin "PVV seçmenlerinin Wilders'a oy vermesindeki esas neden olmaktan çıkalı uzun zaman olduğu" ifade edildi.

Haberde, ayrıca sanat ve kültüre yönelik sübvansiyonların sonlandırılması ve kamu yayın kurumlarının finansmanının durdurulmasına ilişkin PVV politikalarını destekleyenlerin oranının yüzde 44'te kaldığına işaret edildi.

Göçmen karşıtlığı devam ediyor

PVV seçmenlerinin göçmen karşıtlığının devam ettiği aktarılan haberde, araştırmaya katılanların yüzde 87'sinin ülkeye daha fazla sığınmacı alınmasına karşı çıktığı ve partisinin bu konudaki politikalarını desteklediği vurgulandı.

En büyük destek sosyal güvenlik politikalarında

Haberde, PVV seçmenlerinin partisiyle en çok uzlaştığı konuların başında sağlık sigortaları ve emeklilik yaşı gibi sosyal güvenlik politikalarının geldiği belirtildi.

PVV destekçilerinin yüzde 93'ünün diş tedavilerinin de temel sağlık sigortası paketine dahil edilmesini, yüzde 89'unun da yaşlılık aylığına hak kazanma yaşının 65'e indirilmesi yönündeki parti politikalarını desteklediği kaydedildi.

Haberde, PVV seçmenlerinin yüzde 83’ünün sağlık harcamalarına katılım payının ve konut yapımını sınırlayan iklim politikalarının kaldırılmasını öngören parti politikalarını desteklediği ifade edildi.

Anket sonuçlarında, PVV seçmeninin, partisinin radikal ve aşırı sağ pozisyondan merkeze yaklaşmasına karşı çıkmayacağının saptandığı aktarılan haberde, PVV seçmenlerinin yüzde 70'inin, partilerinin koalisyon müzakerelerinde aşırı sağcı politikalarında ısrarcı olmayacağını ve uzlaşmaya varacağını düşündüğü belirtildi.

Koalisyon çalışmaları başladı

Hollanda'da bugün açıklanan resmi seçim sonuçlara göre, İslam düşmanı ve aşırı sağcı Geert Wilders liderliğindeki PVV 37 milletvekili, eski AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Frans Timmermans'ın liderliğinde seçimlere ittifakla giren İşçi Partisi (PvdA) ve Yeşil Sol (Groen Links) 25 milletvekili ve Dilan Yeşilgöz-Zegerius liderliğindeki Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi (VVD) 24 milletvekili çıkardı.

2021 seçimlerinde Hristiyan Demokratlar Birliğinden (CDA) milletvekili seçilen ve daha sonra ayrılarak yeni parti kuran Pieter Omtzigt'in lideri olduğu, ilk defa seçimlere katılan Yeni Sosyal Sözleşme Partisi (NSC) 20 sandalye ile seçimlerde 4'üncü parti oldu.

Bir önceki koalisyon hükümetinde yer alan partilerinden Demokratlar 66 (D66) 24'ten 9, CDA 15'ten 5 ve Hristiyan Birlik Partisi (CU) 5'ten 3 sandalyeye düştü.

Wilders'in koalisyon görüşmelerini yürütmekle görevlendirdiği PVV'li senatör Gom van Strien, eski çalıştığı kurumda yolsuzluk yaptığına ilişkin ulusal basında çıkan haberlerin ardından istifa etmişti.

Wilders, van Strien'in yerine eski Eğitim, Kültür ve Bilim Bakanı Ronald Plasterk'i görevlendirmiş ve Plasterk, koalisyon müzakereleri için seçimde ilk dört sırayı alan parti liderleriyle görüşmelere başlamıştı.

Yeşilgöz-Zegerius ve Omtzigt, Wilders'in başında olduğu bir koalisyon hükümetine girmeyeceklerine ilişkin açıklamalarda bulunurken, PVV'nin aşırı sağcı politikalarında ısrarcı olmaması durumunda diğer partilerin koalisyon hükümeti müzakerelerine katılma noktasındaki kararlarının değişmesi mümkün gözüküyor.



İran, Husiler ve İsrail: Washington karşısındaki üçlü ittifak

ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
TT

İran, Husiler ve İsrail: Washington karşısındaki üçlü ittifak

ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump (AFP)

Hüda Rauf

İran ile ABD arasındaki müzakereler, her iki müzakereci ve arabulucu tarafın iyimser ve olumlu açıklamalarıyla ilerleyen üç turdan sonra durdu. Dördüncü turun ertelenmesi, ABD-İran arasında geçici veya kalıcı bir anlaşmaya varılma şansı konusunda soru işaretlerine yol açtı.

Donald Trump'ın göreve gelmesinden bu yana tüm göstergeler, hem İran hem de Amerikan tarafının bir anlaşma imzalamaya hazır ve niyetli olduğuna işaret etse de, şimdilik görüşmelerin üçüncü turda durmasının -ama bu geçici ve yakında dördüncü turla devam edecek gibi görünüyor- her bir tarafın istediği şeyin teknik ayrıntılarından ibaret olmayan başka nedenleri de vardı. Nitekim Washington'daki bazı taraflar İran'ın nükleer programının tamamen ortadan kaldırılmasından bahsederken, diğerleri ise sıfır zenginleştirmeden bahsediyor ve İran her ikisini de reddediyor.

Trump yönetiminin İran ile müzakerelerdeki temsilcisi Steve Witkoff, Tahran'ın uranyumu yüzde 3.67 oranında zenginleştirme hakkı olduğunu söylese de, ertesi gün İran'ın uranyum zenginleştirmemesi gerektiğini açıkladı. Ardından Dışişleri Bakanı Marco Rubio, İran'ın uranyum zenginleştiren tek nükleer olmayan ülke olmak istediğini söyledi.

Öte yandan İran'ın yüzde 3.67 oranında uranyum zenginleştirme imkânına sahip olması durumunda bu oranın barışçıl amaçlarla uyumlu olmadığı belirtiliyor. Zira birkaç hafta içinde yüzde 20, sonra yüzde 60 ve en sonunda da yüzde 90 zenginleştirme oranına ulaşabilir ki bu da silah üretmek için gereken oran.

Her iki taraftan gelen belirsiz açıklamalara rağmen İran ve Washington'un çok yakında bir anlaşmaya varma noktasında olduğu kesin. Ancak görüşmelerdeki duraklamanın bölgesel bir başka gelişmeyle bağlantılı olduğu anlaşılıyor. İran'da Recai Limanı’nda ağır kayıplara yol açan ve etkileri halen devam eden bir patlama meydana gelirken, Husilerin İsrail hedeflerine yönelik saldırısı gerçekleşti. Husilere ait bir insansız hava aracı İsrail'deki enerji merkezini çevreleyen köprünün yakınına düşerek geniş çaplı bir hasara yol açtı. İsrail güvenlik birimlerinin yaptığı değerlendirmelerde, Husilerin Ben Gurion Havalimanı'na yeni tip bir füze fırlattığı belirtiliyor. Saldırı üzerine İsrail, İran’ı hedef alma ve eleştirme bahanesi bulma fırsatını kaçırmayarak, Tahran’ı Husi saldırısının arkasında olmakla suçladı.

İran'ın yıllardır Husilere askeri, mali ve lojistik destek sağladığı biliniyor. Ancak İsrail, bu olayı İran'ı eleştirmek ve Washington ile yürüttüğü müzakereler kapsamında ona baskı yapmak için kullandı. Öte yandan İran da Husi saldırılarını, Washington'u Kızıldeniz'deki saldırıları durdurmaları için Husileri etkileme gücüne sahip olduğuna ikna etmek amacıyla kullanıyor ve bu, İran'ın bilinen meseleleri birbirine bağlama politikasıyla örtüşüyor.

Daha sonra üçüncü tur görüşmelerin ardından müzakereler durdu, ama dördüncü tur görüşmeler yakın. Trump da Husiler ile Kızıldeniz'de ABD gemilerine yönelik saldırıların durdurulması ve ABD’nin Yemen'deki Husilere yönelik saldırılarının durması konusunda anlaşmaya vardıklarını duyurdu.

Bilhassa saldırılardan zarar gören Mısır ve Suudi Arabistan gibi Kızıldeniz'e kıyısı olan bölge ülkeleri olduğu için, iki taraf arasındaki saldırıların durması, bölgede sükunetin sağlanması ve gerginliğin azalması için olumlu bir gösterge. Suudi Arabistan, Yemen'de gerginliğin azaltılması ve Yemen krizinin barışçıl bir şekilde çözülmesi amacıyla bu anlaşmaya mutlaka destek verecektir. Ancak anlaşma diğer yandan, Trump'ın övünebileceği herhangi bir başarı elde etmek isteyen Washington'a baskı yaparak, İran ve İsrail'in çıkarları doğrultusunda birbirlerini nasıl kullandıklarını da ortaya koydu.

Kaldı ki Washington ile Husiler arasındaki anlaşmaya ilişkin soru işaretleri de gündemde; anlaşma Trump'ın bölge ziyareti bitene kadar geçici mi olacak, yoksa devam mı edecek? Yemenli isyancılar sadece İsrail gemilerine saldırmaya devam ederse ne olacak? Bu durum İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarının durmasına yol açacak mı? Tüm bunlar önümüzdeki ziyaretten sonra cevapları daha da netleşebilecek sorular.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre İran, İsrail ve Husiler, mevcut süreçte çıkarlarını korumak için Amerikan rolünü kullanmayı, ondan faydalanmayı başardılar. Ancak gelişmeler henüz şekillenme aşamasında ve bunların kısa sürede çökecek geçici düzenlemelerle mi yoksa daha uzun süre devam edecek düzenlemelerle mi sonuçlanacağı belirsiz.