Gazze’de savaş devam ederken sükuneti sağlamaya yönelik uluslararası çabalar tüm hızıyla sürüyor

BM raporu: Gazze’deki gıda krizi Afganistan ve Yemen’deki açlık krizini aştı

Gazze’nin Şucaiye Mahallesi’ne yaptıkları kara operasyonu sırasında İsrail askerleri (AP)
Gazze’nin Şucaiye Mahallesi’ne yaptıkları kara operasyonu sırasında İsrail askerleri (AP)
TT

Gazze’de savaş devam ederken sükuneti sağlamaya yönelik uluslararası çabalar tüm hızıyla sürüyor

Gazze’nin Şucaiye Mahallesi’ne yaptıkları kara operasyonu sırasında İsrail askerleri (AP)
Gazze’nin Şucaiye Mahallesi’ne yaptıkları kara operasyonu sırasında İsrail askerleri (AP)

Dün Gazze Şeridi, yeni bir insani ateşkes üzerinde anlaşmaya varmaya yönelik yoğun uluslararası çabalarla rekabet eden bir gerilime tanık oldu. İsrail ordusu, en şiddetli ve kıyasıya olarak nitelendirilen çatışmalar sonucunda Şucaiye Mahallesi’nin kontrolünü ele geçirdiğini duyurdu. Ordu yaptığı açıklamada, 36. Tümen’in Şucaiye’deki Hamas hareketinin ‘temel gücünü dağıtmayı’ tamamladığını vurguladı. Bununla birlikte, ‘Hamas’ın kurduğu pusuda aralarında iki üst düzey subayın da bulunduğu dokuz İsrail askerinin’ öldüğüne de dikkat çekti.

İsrail’in Gazze Şeridi’nin güneyindeki Kerem Şalom sınır kapısına düzenlediği bombalı saldırıda sınır kapısı sorumlusu dahil dört kişi hayatını kaybetti. Bu sırada ordu, Han Yunus şehrini bombalamayı ve kuşatmayı yoğunlaştırdı ve ‘Hamas’ın Filistin Meydanı’nın altındaki stratejik tünel ağını’ yok ettiğini duyurdu.

Öte yandan Hamas’ın askeri kanadı El-Kassam Tugayları, Gazze’nin farklı bölgelerindeki çatışmalarda 19 İsrail askerinin öldürüldüğünü duyurdu. Kassam, savaşçılarının Gazze şehrinin kuzeyindeki Et-Tevam bölgesindeki özel bir İsrail kuvvetini Şevaz adlı el yapımı patlayıcılar ve ağır makineli silahlarla hedef aldıklarını, 11 askeri öldürdüklerini, sekiz askerden oluşan destek gücüne karşı anti-personel mayını kullandıklarını ve yedi İsrail aracını imha ettiklerini duyurdu.

Sahadaki gerilim tırmanırken sükunete ulaşmaya yönelik uluslararası çabalar yoğunlaştırılıyor. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron dün Ürdün Kralı 2. Abdullah ile Gazze krizi ve Ortadoğu’daki barış sürecini görüştü.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ve İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron da Kahire’de yaptıkları görüşmede sürdürülebilir bir ateşkese ulaşmanın gerekliliğini vurguladılar. ABD ayrıca Gazze Şeridi’ndeki savaşa ilişkin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) bir karar tasarısı üzerinde çalışmaya devam ettiğini duyurdu. Bu konuyla ilgili bir tasarıyı oylamayı defalarca erteledikten sonra Beyaz Saray’ın Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby, Washington’un karar tasarısı ve bunun formüle edilmesi için BM’deki ortaklarıyla hala aktif olarak çalıştığını belirtti. Öte yandan Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) hazırladığı raporda, savaş nedeniyle Gazze’de yaşanan gıda krizinin, Afganistan ve Yemen’de yaşanan açlık krizlerini aştığı kaydedildi.



İsrail saldırılarının ardından Hamas “gizlilik politikasını” devreye soktu

İsmail Haniye'nin Tahran'da öldürülmesinin ardından İran'da İsrail karşıtı protestolar düzenlenmişti (Reuters)
İsmail Haniye'nin Tahran'da öldürülmesinin ardından İran'da İsrail karşıtı protestolar düzenlenmişti (Reuters)
TT

İsrail saldırılarının ardından Hamas “gizlilik politikasını” devreye soktu

İsmail Haniye'nin Tahran'da öldürülmesinin ardından İran'da İsrail karşıtı protestolar düzenlenmişti (Reuters)
İsmail Haniye'nin Tahran'da öldürülmesinin ardından İran'da İsrail karşıtı protestolar düzenlenmişti (Reuters)

İsrail ordusunun örgüt liderlerini öldürmesinin ardından Hamas, üst kademedeki yetkililerin kimliklerini gizli tutuyor.

İsrail ordusunun geçen yılki saldırılarında Hamas lideri İsmail Haniye, onun yerine geçen Yahya Sinvar ve örgütün silahlı kanadı İzzeddin Kassam Tugayları’nın komutanı Muhammed Dayf öldürülmüştü.

Fransız haber ajansı AFP’nin analizinde, art arda gelen kayıpların ardından Hamas’ın “gizlilik politikasıyla” hareket ederek üst kademeye getirilen kişilerin kimliklerini açıklamadığını yazıyor.

İzzeddin Kassam Tugayları, 7 Ekim 2023’te Aksa Tufanı saldırısını düzenleyerek Gazze savaşının fitilini ateşlemişti. Kimliğinin açıklanmaması şartıyla ajansa konuşan bir Hamas yetkilisi, “İzzeddin Kassam Tugayları komutanının adı gizli tutulacak” diyor.

Diğer yandan Dayf’ın yerine Yahya Sinvar’ın küçük kardeşi Muhammed Sinvar’ın geçtiği düşünülüyor.

Fransız üniversitesi Doğu Dilleri ve Medeniyetleri Enstitüsü’nden (INALCO) Laetitia Bucaille, Hamas savaşçılarının Yahya Sinvar’ı “kahraman” olarak gördüğüne dikkat çekerek, Muhammed’in eski lidere kan bağının yanı sıra savaş deneyimi nedeniyle İzzeddin Kassam Tugayları’nın başına getirilmiş olabileceğini söylüyor.

Adının açıklanmaması kaydıyla konuşan bir Hamas yetkilisiyse, Siyasi Büro’nün örgütün “yürütme kolu” gibi çalıştığını, alınan kararları oyladığını ve harekete geçtiğini anlatıyor. Siyasi Büro üyeliğine, Şura Konseyi tarafından karar verildiğini de sözlerine ekliyor.

AFP’nin analizinde, Hizbullah’ın aksine Hamas’ın “karizmatik liderliğe” dayalı bir hareket olmadığı, örgütün “kolektif bir gücü elinde tutmak istediği” değerlendirmesi paylaşılıyor.

Gazze’nin savaş sonrası yönetimi de Hamas’ın akıbetini şekillendirecek sorunlardan biri. İsrail ve ABD, Gazze Şeridi’nin Hamas tarafından yönetilmesine karşı çıkıyor ve yetkinin, El Fetih’in kontrolündeki Filistin Ulusal Yönetimi’nden “yeniden yapılandırılmış” bir kadroya verilmesini istiyor.

ABD merkezli düşünce kuruluşu Soufan Merkezi’nin martta yayımladığı bir raporda, Gazze’nin geleceği konusunda Hamas’ın ihtilaf yaşadığı savunulmuş, örgütün sürgündeki siyasi liderlerinin askeri kanatla arasının açıldığı iddia edilmişti.

Öte yandan Gazze’de 25 Mart’ta Hamas karşıtı gösteriler düzenlenmişti. Yaklaşık bir hafta süren küçük çaplı protestolarda, “Hamas defol” ve “Savaşı durdurdun” sloganlarıyla yürüyüş yapılmıştı. Örgüt, protestolara müdahale etmezken, eylemlerin arkasında İsrail ve Filistin Ulusal Yönetimi’nin olabileceğini savunmuş, protestoları körükleyenlerin “cezalandırılacağını” bildirmişti.

2006'daki Filistin seçimlerini kazanan Hamas'ın El Fetih'le çıkan çatışmaların ardından Gazze Şeridi'nde yönetimi ele geçirdiği 2007'den bu yana, iki hareket arasında büyük bir siyasi bölünmüşlük yaşanıyor. 

O dönemden bu yana Gazze Şeridi, Hamas'ın, işgal altındaki Batı Şeria ise Filistin Yönetimi'nin kontrolünde.

Independent Türkçe, AFP, Times of Israel