Milisler ABD askerlerini öldürerek gerilimin kapısını açıyor

Biden, İran'a sadık güçleri suçladı ve sorumlulardan hesap soracağına söz verdi

Dün Ürdün-Suriye sınırı yakınında hedef alınan "Kule 22" adlı Amerikan üssünün uydu görüntüsü (AP)
Dün Ürdün-Suriye sınırı yakınında hedef alınan "Kule 22" adlı Amerikan üssünün uydu görüntüsü (AP)
TT

Milisler ABD askerlerini öldürerek gerilimin kapısını açıyor

Dün Ürdün-Suriye sınırı yakınında hedef alınan "Kule 22" adlı Amerikan üssünün uydu görüntüsü (AP)
Dün Ürdün-Suriye sınırı yakınında hedef alınan "Kule 22" adlı Amerikan üssünün uydu görüntüsü (AP)

ABD Başkanı Joe Biden, Ürdün-Suriye sınırına yakın bir noktada bulunan askeri üsteki ABD askerlerine düzenlenen insansız hava aracı (İHA) saldırısının ardından üç Amerikan askerinin öldürüldüğünü ifade ederek, İran destekli milislerin gerçekleştirdiğini açıkladığı saldırıya yanıt verme sözü verdi.

ABD ordusu, saldırının Ürdün'ün kuzeydoğusunda, Suriye sınırına yakın bir üsse yapıldığını açıklarken, üssün adını belirtmedi. CNN ise ABD güçlerine İHA ile saldırı düzenlenen Ürdün sınırları içindeki stratejik ABD üssünün Kule 22 olduğunu bildirdi.

Pentagon 3 askerin öldüğünü, 28 askerin de yaralandığını doğruladı, daha sonra Amerikalı bir yetkili en az 34 askerin yaralandığını söyledi. Reuters'a konuşan iki yetkili, yaralılardan bazılarının daha ileri tedavi için üsten tahliye edildiğini söyledi.

Biden, ABD askerlerinin öldürülmesi ve yaralanmasından ‘sorumlu olan herkese’ ‘uygun zamanda ve şekilde’ karşılık verileceğini vurguladı. Açıklamada ayrıca "Hala bu saldırıyla ilgili gerçekleri araştırıken, bunun Suriye ve Irak'ta faaliyet gösteren İran destekli aşırıcı silahlı gruplar tarafından gerçekleştirildiğini biliyoruz" dedi.

Bu, Gazze savaşının başlamasından bu yana Amerikan güçlerinin bölgede yaşadığı ilk can kayıplı saldırı oldu. Uzmanlar ise söz konusu saldırının bölgede zaten gergin olan durumun daha fazla gerilmesine neden olacağına işaret etti.

Amerikan askerlerinin öldürülmesi, Irak'taki 'İslami Direniş' gruplarının Suriye'deki üç üsse ek olarak Ayn el-Esad üssü ve Erbil havaalanı yakınındaki Harir üssüne de İHA saldırıları başlatacağını duyurmasının ardından geldi.

Ayrıca İngiltere Savunma Bakanlığı, Cumartesi günü Kızıldeniz'de kendi destroyeri HMS Diamond'ı hedef alan Husilerin insansız hava aracı saldırısını önlediğini duyurdu.



Suriyeli Yahudiler Şam'daki Faranj Sinagogu’nda ibadet ediyor

Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
TT

Suriyeli Yahudiler Şam'daki Faranj Sinagogu’nda ibadet ediyor

Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)

AFP fotoğrafçısı, ABD'de yaşayan Suriyeli Yahudilerden oluşan bir heyetin bugün Şam'ın eski şehrindeki el- Faranj Sinagogu’nda (Frenk sinagogu) ibadet ettiğini ve bunun Beşşar Esed rejiminin devrilmesinden bu yana Suriye'nin başkentine yapılan bir dizi ziyaretin parçası olduğunu söyledi.

Ziyaret, Suriye'deki Yahudi topluluğunun lideri Bahur Chamntoub’un geçen hafta ortasında kimliği belirsiz saldırganların Yahudi mezarlığına girerek Yahudi mistisizminin sembolü olan Haham Hayyim Vital'in mezarını tahrip ettiklerini açıklamasının ardından gerçekleşti.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda Tevrat'ın el yazmasını taşıyan bir haham, 29 Nisan 2025. (AFP)

Ziyaret heyetinde, Suriye'yi terk eden son haham olan ve 1990'ların başında ülkeyi terk eden binlerce Suriyeli Yahudi arasında yer alan Yusuf Hamra'nın oğlu Haham Henry Hamra da yer aldı. Yusuf Hamra, ayrılışından bu yana ilk kez geçtiğimiz şubat ayında oğluyla birlikte Şam'ı ziyaret etmişti.

Henry Hamra, Suriye'deki 20'den fazla sinagogdan biri olan el- Faranj Sinagogu’nda, aralarında Brooklyn'deki Suriye Yahudi cemaatinden Victor Kemil'in de bulunduğu heyet üyelerinin huzurunda sabah ibadetini yönetti.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden Yahudi erkekler, 29 Nisan 2025. (AFP)

Kemil AFP'ye yaptığı açıklamada, ziyaretin ‘yakında Suriye'yi ziyaret edecek daha büyük bir heyetin hazırlıklarının’ parçası olduğunu söyledi.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre Kemil, “Sinagogu ve buradaki toplumu en azından ziyaretçi kabul etmeye hazırlamak istiyoruz. Umuyoruz ki, ülkedeki durum iyileşir ve geri dönmeyi ya da turizm için gelmeyi daha fazla düşünmeye başlarlar. Biz gururlu Suriyeli Yahudileriz ve çocuklarımız da bizim ne kadar gururlu olduğumuzu biliyorlar. Bu mirası ve bu tarihi kesinlikle sevecekler” ifadelerini kullandı.

Kemil, heyetin dün Şam'da, Şam'daki Yahudi mezarlığında gömülü olan Haham Vital'in ölüm yıldönümünü andığını söyledi.

Anma töreni, geçen hafta kimliği belirsiz saldırganların mezarlıkta Vital'in mezarının bulunduğu bölüme girmelerinin ardından gerçekleşti.

Görsel kaldırıldı.ABD'de yaşayan Suriyeli Yahudilerden oluşan bir heyet, Eski Şam'daki el- Faranj Sinagogu'nda ibadet ediyor. (AFP)

Suriye'deki Yahudi topluluğunun lideri Bahur Chamntoub cuma günü Facebook'ta yaptığı paylaşımda, kimliği belirsiz kişilerin ‘tarihi eser aramak için Haham Vital’in mezarının yanındaki alanı kazdıklarını’ belirtti. Chamntoub, “Bölgeden sorumlu yetkilileri bilgilendirdik. Onlar da vandalizmin gerçekleştiği yeri incelediler ve olayın sorumlularını bulacaklarına dair söz verdiler” dedi.

İslam Ülkeleri Hahamlar İttifakı adına geçtiğimiz pazar günü Chamntoub tarafından yayınlanan açıklamada, “Haham Hayyim Vital'in mezarına yapılan saygısızlık karşısında derin bir şok ve üzüntü duyuyoruz” denildi. Açıklamada ayrıca, ‘Suriye hükümeti, Yahudi kutsal mekanlarını, sinagoglarını ve mezarlıklarını acilen emniyete almaya” çağrıldı.

AFP'ye konuşan Kemil, “Olayın amacını bilmiyoruz ve amacın hahamın kemiklerine dokunmak, taşımak ya da saygısızlık etmek olup olmadığını öğrenmeye çalışıyoruz. Bu hiçbir şeyi değiştirmeyecek. Haham bizim için çok önemli ve gömülü olduğu yer bizim için sonsuza kadar önemli kalacak” ifadelerini kullandı.

Suriye’deki çatışma yıllarında, Şam’ın Cobar mahallesinde bulunan ve dünyanın dört bir yanından gelen Yahudiler için kutsal bir yer olan eski bir sinagog yağmalanmış ve ağır hasar görmüştü.

Suriye'deki varlıkları milattan önceki yüzyıllara kadar uzanan Yahudiler, Esed ailesinin yönetimi sırasında dinlerinin gereklerini yerine getirme özgürlüğüne sahipti. Ancak Esed rejimi 1992 yılına kadar hareketlerini kısıtladı ve seyahat etmelerini engelledi. Seyahat etmelerine izin verildikten sonra sayıları yaklaşık 5 binden şu anda Şam'da ikamet eden 7 yaşlı kişiye düştü.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda Tevrat'ın el yazmasını taşıyan bir Yahudi, 29 Nisan 2025.

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera liderliğindeki yeni yetkililer, Suriye'nin geleceğinin inşasına ve güvenliğinin sağlanmasına tüm toplulukları dahil etme sözü verirken, azınlıklar arasında zaman zaman yaşanan ihlaller nedeniyle kaygılar yaşanıyor.

Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani, New York'a yaptığı bir ziyaret kapsamında, New York'taki Suriyeli Yahudi toplumundan bir heyetle görüştü. Şarku’l Avsat’ın Suriye resmi haber ajansı SANA’dan aktardığına göre Şeybani, görüşmede ‘iletişim ve anlayış köprülerinin güçlendirilmesinin önemini’ ele aldı.