BM Libya Özel Temsilcisİ Bathiliy: Ortak hükümet acil ihtiyaç

Ulusal Uzlaşma Hazırlık Komitesi’nin beşinci olağan toplantısı Zintan’da başladı.

Dibeybe, hükümet üyeleriyle toplantıda (Ulusal Birlik Hükümeti)
Dibeybe, hükümet üyeleriyle toplantıda (Ulusal Birlik Hükümeti)
TT

BM Libya Özel Temsilcisİ Bathiliy: Ortak hükümet acil ihtiyaç

Dibeybe, hükümet üyeleriyle toplantıda (Ulusal Birlik Hükümeti)
Dibeybe, hükümet üyeleriyle toplantıda (Ulusal Birlik Hükümeti)

Trablus merkezli Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, iktidarda kalma konusundaki kararlılığını yinelerken, Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi ve BM Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Başkanı Abdullah Bathiliy, ülkeyi ertelenen seçimlere götürecek yeni bir ortak hükümet üzerinde anlaşmaya varılmasının acil ihtiyaç olduğunu vurguladı.

Dibeybe, (13 Şubat) yaptığı televizyon açıklamalarında görevinde kalacağını açıklayarak, önce anayasa konusunda referandum yapılması çağrısında bulundu. Dibeybe, anayasal kural üzerinde uzlaşmaya varılması ve ardından Libya’da seçim yapılması çabalarına dikkat çekti. Temsilciler Meclisi’nin yeni bir geçiş aşamasını içeren her türlü fikrini reddettiğini yineleyerek, hükümetinin Libya’daki son geçiş aşaması olması gerektiğine söz veren Dibeybe, “Bir sonraki seçimlerin yapılabilmesi için adil yasaların çıkarılması gerekiyor” dedi.

Temsilciler Meclisi ve Yüksek Konsey’i ‘mevcut pozisyonlarını sürdürmek istemekle’ suçlayarak, “Yasa çıkarmak istemiyorlar. İki meclisin kanunları onaylayarak yasama görevlerini tamamlamasını bekliyoruz” şeklinde konuştu. Libya’daki pek çok sorunun, savaşlara ve cinayetlere yol açan, 17 Şubat öncesi ve sonrasındaki anlaşmazlıklar döneminden kaynaklandığını belirten Dibeybe, “Ama bunların sonlanması gerekiyor. Bu nedenle Libya işlerinin yeniden düzenlenmesini içeren ‘Hayata Dönüş’ projesini başlattık ve ilk aşamasının süresi 3 yıl” ifadelerini kullandı.

Dibeybe, Libya’dan göç eden ve 20 milyar doları aştığını söylediği sermayenin güvenlik istikrarı sağlandıktan sonra Libya’ya dönmesi çağrısında bulunarak, maaşların vadesinin ötesinde ödenmesindeki gecikmeden dolayı Libya halkından özür diledi. Dibeybe ayrıca, “Nedenleri bizim kontrolümüz dışında” diyerek, bunu bir daha yapmayacağına yemin etti.

Aynı şekilde Dibeybe, bir televizyon röportajında, Libyalıları ikna ettikten sonra akaryakıt sübvansiyonlarının bu yılın ortasında veya sonunda kaldırılmasını beklediğini söyledi. Hükümetinin vatandaşların gelirini artırarak doğrudan yakıt sübvansiyonlarının telafisini sağlamak üzere olduğuna dikkati çeken Abdulhamid Dibeybe, Libyalıların değişiklikleri anlayabilmesi için desteğin kaldırılmasının gerçekçi bir girişe ihtiyacı olduğunu söyledi. Dibeybe, Libya halkının yüzde 40’ının yoksulluk sınırının altında yaşadığını yalanlarken, “Vatandaşların gelir düzeyinin iyileştirilmesi için çalışıyoruz. Bazı işlerde maaşlara yüzde 400 ve yüzde 500 civarında zam yapıldı” ifadelerini kullandı.

Bathiliy, Misrata’da güvenlik ve askeri liderlerle görüştü (BM misyonu)
Bathiliy, Misrata’da güvenlik ve askeri liderlerle görüştü (BM misyonu)

Öte yandan UNSMIL Başkanı Abdullah Bathiliy, geçen pazartesi akşamı Japonya’nın Trablus büyükelçi adayı Izuru Shimura ile yaptığı görüşmede, Japonya’nın Güvenlik Konseyi’ndeki (BMGK) kararlı desteğini ve Libya Yaptırımlar Komitesi başkanlığını takdir ettiğini dile getirdi. Ayrıca Bathiliy, Libya’nın doğusundaki selden etkilenenlere BM kuruluşları aracılığıyla sağlanan yardımlara övgüde bulundu. Libya’da kalıcı barış ve istikrarı teşvik etmek için ortak bölgesel ve uluslararası çabaların önemini vurgulayan Bathiliy, devam eden krize yönelik çözümün, BM’nin kolaylaştırdığı bir süreç aracılığıyla Libyalıların kendilerinden gelmesi gerektiği konusunda hemfikir olduklarını belirtti.

BM Libya Misyonu’nun aktardığına göre Bathiliy, pazartesi akşamı Misrata’nın ileri gelenleri, güvenlik ve askeri liderlerinden oluşan bir heyetle bir araya geldi. Bathiliy, yaptığı açıklamada, tüm anlaşmazlık noktalarının ele alınması, ülkeyi seçimlere götürecek yeni bir birleşik hükümet üzerinde anlaşmaya varılması ve barış, istikrar ve refahın desteklenmesi amacıyla sorumlu bir siyasi çözüme acil ihtiyaç duyulduğunu vurguladı. Ayrıca Bathiliy, mevcut siyasi krizi çözmelerine yardımcı olmak için BM misyonunun tüm Libyalı tarafları dahil etme taahhüdüne dikkati çekti.

Zintan’daki Ulusal Uzlaşma Konferansı Hazırlık Komitesi toplantısı (Libya Başkanlık Konseyi)
Zintan’daki Ulusal Uzlaşma Konferansı Hazırlık Komitesi toplantısı (Libya Başkanlık Konseyi)

Diğer taraftan Başkanlık Konseyi üyesi Abdullah el-Lafi, Hazırlık Komitesi üyeleri, siyasi sürece katılan tarafların temsilcileri ve ülkesinin Libya meselesiyle ilgili üst düzey komiteye başkanlık eden ve Afrika Birliği tarafından görevlendirilen Kongo Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Jean-Claude Gakosso’nun katılımıyla Ulusal Uzlaşma Hazırlık Komitesi’nin Zintan şehrinde beşinci olağan toplantısının başladığını duyurdu.

Temsilciler Meclisi Dışişleri Komitesi Başkanı Yusuf el-Akuri, Başkan Akile Salih’in Suriye Halk Meclisi Başkanı Hammuda Sabbah’tan Suriye’yi ziyaret etmesi için resmi bir davet aldığını duyurdu.

Temsilciler Meclisi tarafından dağıtılan, heyetin Suriye Halk Meclisi Başkanı ile yaptığı görüşmeden bir fotoğraf (Temsilciler Meclisi)
Temsilciler Meclisi tarafından dağıtılan, heyetin Suriye Halk Meclisi Başkanı ile yaptığı görüşmeden bir fotoğraf (Temsilciler Meclisi)

Akuri, pazartesi akşamı İstikrar Hükümeti’ne Dışişleri Bakanı Abdulhadi el-Huveyc’in de katılımıyla Şam’da Sabbah ile yaptığı görüşmede, ‘iki ülke arasındaki ikili ilişkileri güçlendirmenin ve iki taraf arasındaki parlamenter iş birliğini geliştirmenin yollarını’ ele aldıklarını belirtti. Akuri, Suriye Halk Meclisi Başkanı’nı Bingazi’yi ve Libya Parlamentosu’nun genel merkezini ziyaret etmeye davet ettiğini dile getirdi.

Öte yandan UBH İçişleri Bakanlığı, Sınır Muhafız Teşkilatı Başkanı Muhammed el-Marhani’nin Libya- Tunus sınırında yer alan güvenlik noktalarını ziyaret ettiğini açıkladı. Marhani’nin, Dhiba bölgesinden, Batın el-Cebel bölgesi üzerinden ve Ebu eş-Şul ve Meşhed Salih noktalarından geçerek el-Gazaya ve el-Maşkik noktalarına ulaştığı aktarıldı. Bakanlık ayrıca, Nalut sınır güvenlik sektörünün açıldığını açıkladı.



HRW: İsrail’in İran’daki Evin Hapishanesi’ne saldırısı savaş suçudur

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
TT

HRW: İsrail’in İran’daki Evin Hapishanesi’ne saldırısı savaş suçudur

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)

ABD merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), İsrail'in İran'daki Evin Hapishanesi'ne düzenlediği saldırıyı savaş suçu saydı.

HRW'nin uydu görüntüleri, video kayıtları ve tanık ifadelerine dayanarak yaptığı araştırmaya göre İsrail ordusunun 23 Haziran'da düzenlediği saldırıda cezaevindeki ziyaret salonları, koğuşlar, mutfaklar, sağlık kliniği ve idari ofisler hasar aldı.

İncelemede, yaklaşık 80 mahkumun hayatını kaybettiği hapishanede "askeri hedef tespit edilemediği" belirtildi.

Raporda, saldırının cezaevine ziyaret saatinde gerçekleştirildiğine dikkat çekildi. HRW'nin Ortadoğu direktör yardımcısı Michael Page şu değerlendirmeleri yaptı:

İsrail'in 23 Haziran'da Evin Hapishanesi'ne düzenlediği saldırılarda, savaş hukuk ihlal edildi ve açık bir savaş suçu işlendi. Belirgin bir askeri hedef olmaksızın yapılan saldırılarda çok sayıda sivili öldü ve yaralandı. İsrail'in saldırısı, çoğu haksız yere tutuklanan muhalif ve aktivistlerden oluşan Evin Hapishanesi'ndeki mahkumların zaten risk altındaki yaşamlarını daha da tehlikeye attı.

Evin'e düzenlenen saldırı, İsrail ve İran arasında 12 gün süren çatışmalar sırasında gerçekleşmişti. ABD merkezli İran'daki İnsan Hakları Aktivistleri'ne (HRAI) göre İsrail'in İran'a saldırılarında 1190 kişi ölürken, 4 bin 475 kişi de yaralandı.

HRAI ayrıca İran güvenlik güçlerinin 12 günlük savaş boyunca 1596 kişiyi tutukladığı bilgisini de paylaştı.

HRW, saldırının ardından kadın mahkumların Karçak Hapishanesi'ne, erkeklerinse Büyük Tahran Merkezi Cezaevi'ne transfer edildiğini aktardı. Hak örgütü, sözkonusu hapishanelerde mahkumların çok kötü koşullarda tutulduğunu, transfer sürecinde şiddet gördüklerini savundu. Bazı mahkumların daha sonra Evin'e tekrar geri gönderildiği fakat bazılarından haber alınamadığı ifade edildi.

İsrail'in 13 Haziran'daki saldırısıyla başlayan çatışmalarda İran vakit kaybetmeden misilleme yapmıştı. ABD de devreye girerek İran'daki İsfahan, Fordo ve Natanz tesislerine 22 Haziran'da hava saldırısı düzenlemiş, operasyonda 14 "sığınak delici" GBU-57 bombası kullanılmıştı.

İran, ABD'nin saldırısına cevap olarak 23 Haziran'da Amerikan ordusunun Katar'daki El-Udeyd Hava Üssü'ne saldırmıştı. Operasyonda Tahran'ın önceden Washington'a haber verdiği ve hiçbir can kaybı yaşanmadığı aktarılmıştı.

Washington operasyonun ardından 24 Haziran'da taraflar arasında ateşkes sağlandığını duyurmuştu.

"Gazze'de yardım silah olarak kullanılmamalı"

Diğer yandan İsrail ordusu, Gazze'ye yönelik saldırı ve ablukayı sürdürüyor. Aralarında Oxfam ve Sınır Tanımayan Doktorlar'ın (MSF) da bulunduğu 100'den fazla yardım örgütü, Tel Aviv yönetimine gönderdikleri ortak mektupta bölgede yaşanan kıtlığın sonlandırılmasını istedi.

Yardım grupları, Gazze'de faaliyet göstermelerinin İsrail hükümeti tarafından engellendiğini belirtiyor. Amerika Yakındoğu Mülteci Yardımı'nın (Anera) CEO'su Sean Carroll, "Gazze'ye gönderilmeye hazır 7 milyon dolar değerinde hayat kurtarıcı yardım malzemesi var. Sadece birkaç kilometre ötedeki Aşdod'da bloke edilmiş durumda" dedi.

Tel Aviv yönetimi, yardım kuruluşlarının faaliyetlerini kısıtlayan düzenlemeleri martta yürürlüğe koymuştu.

Independent Türkçe, BBC, Guardian