Gazze’de ateşkes anlaşması tarafların şartlarını esnetmesini bekliyor

Belge, Sinvar’ın Hizbullah’a olan öfkesini gösteriyor. Knesset, Filistin devletini tanımayı reddediyor

Çarşamba günü Refah mezarlığında daha fazla kurban ve gözyaşı (AFP)
Çarşamba günü Refah mezarlığında daha fazla kurban ve gözyaşı (AFP)
TT

Gazze’de ateşkes anlaşması tarafların şartlarını esnetmesini bekliyor

Çarşamba günü Refah mezarlığında daha fazla kurban ve gözyaşı (AFP)
Çarşamba günü Refah mezarlığında daha fazla kurban ve gözyaşı (AFP)

İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik saldırıları devam ederken, Han Yunus’ta şiddetli çatışmaların ortasında, Çarşamba günü (21 Şubat) rehine ve mahkumların takası için bir anlaşma ve Ramazan ayının başlamasından önce Hamas ve İsrail arasında ateşkes ilanı olasılığına dair işaretler ortaya çıktı.
Ancak anlaşma müzakerelerini izleyen Mısırlı kaynağın Şarku'l Avsat'a aktardığına göre bu, her iki tarafın da ‘şartlarını esnetmesine’ bağlı.

İyimser atmosfer, İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz'ın dün akşam bir açıklama yapmasıyla daha da arttı. Gantz, “rehinelerle ilgili yeni bir anlaşmanın ön belirtilerinden” bahsetti.

Ancak Bakan “Rehineler konusunda anlaşma sağlanamadığı takdirde operasyonlarımıza Ramazan ayı boyunca devam edeceğiz” ifadelerini de kullandı.

Öte yandan Mısırlı kaynak Şarku'l Avsat'a, “Şu anda Kahire'de yürütülen tartışmalar, İsrail ile Hamas'ın görüşmelerini birbirine yaklaştırmayı, Ramazan ayının başlangıcından önce ateşkes ve tutuklu değişimi konusunda anlaşmaya varmak amacıyla her iki tarafın karşı tarafa sunduğu şartları esnetmesini amaçlıyor” dedi. Hamas müzakere heyeti, Kahire'deki yetkililerle çeşitli önerileri tartışmaya başladı.

Öte yandan, İsrail televizyon kanalı Kanal 12 yetkililerin, savaş kabinesi bakanlarının, ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı Başkanı (CIA) William Burns’ün İsrail ziyaretini beklerken, görüşmelerde bir ilerleme kaydedildiğini aktardı. Bu bakanlardan biri, “Ramazan ayına iki buçuk hafta kaldığı için, tüm tarafların anlaşmaya varmada bu fırsatı değerlendirmesinde bir çıkar var gibi görünüyor” dedi.

Bu arada, İsrail ordusu, Çarşamba günü, Han Yunus’ta bulunduğu iddia edilen ve Gazze’deki Hamas lideri Yahya Sinvar’ın Hizbullah’a yönelik eleştiriler içeren raporlar yazdığını ortaya koyan belgeleri yayınladı. İddia edilen belgeye göre Sinvar, Hizbullah’ın 7 Ekim saldırısında Hamas'a katılmaması ve Celile'de İsrail'e karşı cephe açmayı reddetmesi karşısında kendisinden duyduğu hayal kırıklığını dile getiriyor. Yediot Ahronot gazetesi söz konusu belgeler ile ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: “Sonuçta Tahran'daki Ayetullahlar ve Beyrut'taki Hasan Nasrallah, Sinvar'ı hayal kırıklığına uğrattı.”

Dün Knesset'in (İsrail Parlamentosu) özel oturumunda, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun Filistin devletinin uluslararası tanınmasına karşı açıklaması toplam 120 oydan, 99 oy alarak onaylandı.



Hizbullah yavaş yavaş savaşa yeni silahlar katıyor

Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
TT

Hizbullah yavaş yavaş savaşa yeni silahlar katıyor

Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)

Hizbullah, İsrail'le yıllardır süren ve bir ay önce tüm Lübnan'ı kapsayacak şekilde genişleyerek yoğunlaşan savaş sahasına silahlarını birer birer sokuyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu geçtiğimiz günlerde “(Hizbullah'ın) Güney Litani bölgesinde yüzlerce tünel ve sığınak kazdığını ve İsrail güçlerinin burada bir miktar modern Rus silahı bulduğunu” açıkladı.

Bu açıklama, ABD'de yayınlanan Washington Post gazetesinin İsrailli yetkililere dayandırdığı, İsrail'in Lübnan'a düzenlediği saldırılar sırasında, Rus ve Çin yapımı tanksavar silahlarının bulunduğu haberinden saatler sonra geldi.

Askeri uzmanlar Hizbullah'ın silahlarını, özellikle de füzelerini kullanma konusundaki isteksizliğini birden fazla faktöre bağlıyor: Bunlardan ilki, İsrail'in iletişim araçlarını bombalayarak ve genel sekreterine suikast düzenleyerek Lübnan'ın tüm bölgelerine, özellikle de Hizbullah'ın etkisi ve kontrolü altındaki bölgelere karşı yürüttüğü yoğun hava savaşında kullandığı sürpriz unsurudur. İkincisi, İsrail'in silah depolarının büyük bir kısmını imha etmesinin yanı sıra, zamanında oraya ulaşamaması ve bu durumun Hizbullah'ta, Tel Aviv'in kendisine giden tüm ikmalleri kesme niyeti göz önüne alındığında, savaşın uzun olacağı ve tüm füzelerin aynı anda kullanılmasının uygun olmayacağı kanaatine yol açmasıdır.

Tanksavar silahları

Askeri ve stratejik Uzman Tuğgeneral Hasan Jouni, "Netanyahu'nun bahsettiği modern Rus silahlarını ve söylediklerinin doğruluğunu belirlemenin mümkün olmadığını, özellikle de Hizbullah'ın kullanmadan önce benzer bir silahı ortaya çıkarmayacağı" görüşünde. Rusya ve Çin'de geliştirilen tanklar için hafif silahların modern olup olmaması fark etmediğinden büyük bir önem taşımıyor. Uzun menzilli füzeler Hizbullah’ın elinde ama İsrail'in girdiği bölgede değil.”

Sürpriz oyun

Jouni, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada "Hizbullah'ın sürprizler oyununda, silahların ve bunların kullanımının kademeli olarak tespit edilmesinde ustalaştığına" inanıyor ve şuna dikkat çekiyor: "Son zamanlarda Golani üssünü vuran ve çok sayıda ölüme yol açan saldırı İsrail askerleri arasında meydana gelen yaralanmalar, hedefleme doğruluğu, zamanlama ve etki açısından öncekilerden farklıydı. Bu nedenle Hizbullah'ın kullanmaya başladıkları modern insansız hava araçları neslindendir.”

“Füzelere gelince, Hizbullah, savaşın uzun olduğunu bildiği için bunları kademeli olarak kullanıyor ve son zamanlarda 100 kilometre menzilli ve 100 kilogram patlayıcı başlık taşıyan Nasr 1 füzesini kullandı ve daha uzağa giden, varlığın tüm noktalarına ulaşan füzelere sahip” dedi.

Couni, "Dengeyi değiştiren silahlardan söz edemeyiz, bunun yerine grubun, iki ülkedeki eşitsiz nüfuza bakılmaksızın, Lübnan'da kaybedilen güvenlik ile İsrail'de kaybedilen güvenlik arasındaki denklemi istikrara kavuşturma çabasından söz edebiliriz" değerlendirmesinde bulundu.

Füzelerin kademeli kullanımı

Gazze'de savaşın başladığı Ekim 2023'ten bu yana Hizbullah'ın İsrail'e ateşlediği füzeler arasında, patlayıcı yükü 300 ile 500 kilogram arasında değişen "Katyuşa" ve "Burkan" füzeleri yer alıyordu.

Hizbullah, geçen Eylül ayı sonuna kadar balistik füzelerini Tel Aviv'deki Mossad karargâhını bombalamak için kullanmadı; bunun sorumlusunun "çağrı cihazları ve radyo cihazlarının katliamına ilave olarak liderlerinin suikastı olduğunu" belirtti.

İsrail Ordu Radyosu geçtiğimiz günlerde Hizbullah'ın balistik füze kullanımını yoğunlaştırmaya başladığını ve son zamanlarda Rusya'da üretilen taşınabilir tanksavar füzeleri "Kornet" ile "Fadi 1" ve "Fadi 2" füzelerini birden fazla kez kullandığını belirtti. Bunlar, "noktasız alan bombalamasında" kullanılan taktiksel "yerden yüzeye" füzelerdir.

Ayrıca İsrail insansız hava araçlarını düşürmek için İran yapımı uçaksavar karadan havaya füzelere de başvurdu.

Hizbullah, en az iki olayda İsrail savaş uçaklarına karşı yaklaşık 90.000 feet yükseklikteki hedeflere ulaşabilen radar güdümlü füze kullandı ve onları geri çekilmeye zorladı.

Füze cephaneliği

İsrail'deki araştırma merkezlerine göre Hizbullah 150.000 ila 200.000 arasında normal balistik ve güdümlü olmayan füzeye sahiptir; bunlar 150 kilometreye kadar menzile sahip kısa, orta ve uzun menzilli füzelerdir. Ayrıca 10,000 hassas balistik füzeye ve İsraillilerin 75 olarak tahmin ettiği Yakhont karadan denize hassas füzeleri bulunmaktadır. Husiler tarafından kullanılanlar gibi sürat teknelerine sahiptir. Sayıları muhtemelen on binleri bulan çok sayıda insansız hava aracına sahip olduğunu da unutmamak gerekir.

ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın (CIA) tahminlerine göre Hizbullah'ın elinde yaklaşık 150.000 roket ve füze bulunuyor.