Yahya Sinvar liderliğindeki Hamas'ın İran'la ilişkileri nasıl şekillenecek?

İsrail, 61 yaşındaki Yahya Sinvar'ı 7 Ekim Aksa Tufanı saldırılarının mimarı olarak görüyor (AFP)
İsrail, 61 yaşındaki Yahya Sinvar'ı 7 Ekim Aksa Tufanı saldırılarının mimarı olarak görüyor (AFP)
TT

Yahya Sinvar liderliğindeki Hamas'ın İran'la ilişkileri nasıl şekillenecek?

İsrail, 61 yaşındaki Yahya Sinvar'ı 7 Ekim Aksa Tufanı saldırılarının mimarı olarak görüyor (AFP)
İsrail, 61 yaşındaki Yahya Sinvar'ı 7 Ekim Aksa Tufanı saldırılarının mimarı olarak görüyor (AFP)

Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye'nin suikastla öldürülmesinin ardından yerine Yahya Sinvar'ın geçmesinin, örgütle İran arasındaki bağı güçlendirdiğini yazıyor.

Analizde, Tahran yönetimindeki Şii Müslüman din adamlarıyla Sünni Müslüman Hamas arasında "tarihsel açıdan gergin bir ilişki olduğuna" dikkat çekiliyor.

Suriye'deki Arap Baharı olaylarına desteği nedeniyle İran ve Hamas'ın arasının açıldığı anımsatılarak, Tahran yönetiminin "Sinvar'ın umduğu gibi 7 Ekim'deki Aksa Tufanı saldırılarının ardından doğrudan savaşa girmediği, bunun da Hamas içinde İran'a ne kadar güvenileceğine dair bölünme yarattığı" savunuluyor.

WSJ'ye konuşan ve kimliklerinin paylaşılmasını istemeyen Arap yetkililerle Hamas kaynakları, Haniye'nin ardından yeni lider seçimi için yapılan görüşmelerde Sinvar'ın "Yeni lider İran'a yakın bir isim olmalı" mesajını gönderdiğini belirtiyor. 

Hamas, 31 Temmuz'da Tahran'da suikastla öldürülen Haniye'nin yerine örgütün Gazze'deki lideri Yahya Sinvar'ın getirildiğini salı günü duyurmuştu. 

Analizde, göreve Sinvar'ın getirilmesine ilişkin şu iddialar paylaşılıyor: 

Bu karar, Hamas'ın uzun süredir Sünni destekçileri olan Türkiye ve Katar tarafından desteklenen Halid Meşal de dahil, İsrail'le müzakere eden diğer Hamas liderlerini saf dışı bıraktı.

Haniye yerine düşünülen adaylardan biri de Hamas'ın yurtdışı sorumlusu Halid Meşal'di. Haberde, "Sinvar'ın Meşal'e karşı kazandığı zafer, İran'ın Sünni Müslüman dünyasında artan nüfuzunun altını çiziyor" değerlendirmesi paylaşılıyor. 

İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz da çarşamba günkü açıklamasında Sinvar'ın lider olarak seçilmesinin "Filistin meselesinin artık tamamen İran ve Hamas tarafından kontrol edildiğini gösterdiğini" savunmuştu. 

WSJ'ye konuşan Arap yetkililer, Sinvar'ın seçilmesinin ABD'nin arabuluculuğunda yürütülen ateşkes müzakerelerini zora sokabileceğini öne sürüyor. Yetkililer, Sinvar'ın sert bir çizgiye sahip olduğuna dikkat çekerek, İsrail'i köşeye sıkıştırmak için agresif taktikler kullanabileceğini iddia ediyor. 

Gazze'deki Filistinli siyasi analist Yunus El-Zureyi, Hamas'ın yeni liderine dair şu yorumları yapıyor: 

Sinvar her şeyden önce askeri bir lider. Silahlı kanadın bölgede sadece İran'la bağlantısı var.

Analizde, Sinvar'ın 2011'de Hamas ve İsrail arasındaki takasla hapishaneden çıktığı hatırlatılırken, bunun örgütün İran'la ilişkilerinin gergin olduğu bir döneme denk geldiği vurgulanıyor. 

Ayrıca Arap Baharı'nın yarattığı gerginliklerin ardından Hamas'ın İran'la ilişkilerini onarmasının en güçlü savunucularından birinin Sinvar olduğuna işaret ediliyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, JNS



Polis şiddeti iddiası Tunus sokaklarını karıştırdı

Başkent Tunus'ta Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said'in politikalarına karşı düzenlenen protesto gösterisinden bir kare (EPA)
Başkent Tunus'ta Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said'in politikalarına karşı düzenlenen protesto gösterisinden bir kare (EPA)
TT

Polis şiddeti iddiası Tunus sokaklarını karıştırdı

Başkent Tunus'ta Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said'in politikalarına karşı düzenlenen protesto gösterisinden bir kare (EPA)
Başkent Tunus'ta Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said'in politikalarına karşı düzenlenen protesto gösterisinden bir kare (EPA)

Tunus’ta bir adamın polis kovalamacasının ardından ailesinin ifadesine göre kendisine uygulanan şiddet sonucu hayatını kaybetmişti. Reuters'a konuşan görgü tanıkları, Tunus polisi ile bir kişinin uğradığı şiddet sonucu hayatını kaybetmesini protesto eden öfkeli gençler arasında dün gece üst üste ikinci kez çatışmaların çıktığını söylediler.

Tunus’taki bu tür şiddetin karıştığı protesto gösterileri, ülkede 2011 yılındaki Arap Baharı ayaklanmalarını tetikleyen devrimin yıl dönümü yaklaşırken yetkililer arasında protestoların diğer bölgelere de sıçrayabileceği endişesini artırıyor.

Tunus, çeşitli alanlarda artan protestolar ve grevlerin yanı sıra Tunus Genel İşçi Sendikası'nın gelecek ay ülke çapında grev çağrısı yapmasıyla birlikte, siyasi ve sosyal gerilimin tırmandığı bir dönemden geçiyor.

Son haftalarda, binlerce protestocu, ülkenin güneydeki Gabes kentinde hava kirliliğinin başlıca kaynağı olduğunu söyledikleri bir kimya fabrikasının kapatılması talebiyle protesto gösterisi düzenledi.

Öte yandan polis şiddeti sonucu öldüğü iddia edilen adamın yakınları, şahsın ehliyetsiz motosiklet sürerken polis tarafından takibe alındığı, dövüldüğü ve hastaneye kaldırıldığını, ancak daha sonra hastaneden kaçtığını, ancak dün kafasındaki bir kanama nedeniyle hayatını kaybettiğini söyledi.

Olayla ilgili henüz resmi bir açıklama yapılmadı.

Yerel kaynaklar ve basın, Kayravan Valisi’nin durumu yatıştırmak amacıyla, dün hayatını kaybeden kişinin ailesini ziyaret ettiğini ve hangi şartlarda öldüğünü belirlemek ve sorumluları tespit etmek için soruşturma açma sözü verdiğini bildirdi.

İnsan hakları örgütleri, Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said'i muhaliflerini bastırmak için yargı ve polisi kullandığını iddia ediyor. Ancak Cumhurbaşkanı Said, hakkındaki bu suçlamaları kategorik olarak reddediyor.


(Video haber) Avustralya'da Yahudilerin Hanuka Bayramı kutlamaları sırasında silahlı saldırı: En az 10 ölü

Medyada dolaşan bir fotoğrafta saldırının failleri görülüyor.
Medyada dolaşan bir fotoğrafta saldırının failleri görülüyor.
TT

(Video haber) Avustralya'da Yahudilerin Hanuka Bayramı kutlamaları sırasında silahlı saldırı: En az 10 ölü

Medyada dolaşan bir fotoğrafta saldırının failleri görülüyor.
Medyada dolaşan bir fotoğrafta saldırının failleri görülüyor.

Avustralya'nın Sidney kentinde bir plajda Yahudilerin Hanuka Bayramı kutlamaları sırasında meydana gelen silahlı saldırıda en az 10 kişi öldü, çok sayıda  kişi yaralandı. İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth'a göre olay sırasında yaklaşık 2 bin kişi panik içinde tahliye edildi ve birçoğu sığınaklara sığındı.

Öte yandan Avustralya polisi tarafından bugün yapılan açıklamada, olay nedeniyle Bondi Plajı'ndan uzak durulması çağrısı yapıldı. Polis daha sonra, silahlı saldırının ardından iki kişinin gözaltına alındığını duyurdu.

Şarku’l Avsat’ın Fransız Haber Ajansı AFP’den aktardığı  habere göre bir görgü tanığı, ‘siyah giysili iki kişinin’ plajda ateş açtığını söyledi.

dfgthy
Avustralya medyasında yayınlanan, saldırganlardan birine ait bir fotoğraf.

Avustralya medyası tarafından yayınlanan saldırganlardan birinin fotoğrafı

Öte yandan İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, saldırıyı ‘Yahudilere yönelik acımasız bir saldırı’ olarak nitelendirerek kınadı.

uı89o
Kurtarma ekipleri, Sidney sahilinde meydana gelen silahlı saldırının ardından yaralı bir kişiyi taşıyor (AP)

Herzog, açıklamasında şunları söyledi:

“Sidney'deki kardeşlerimiz, Bondi Plajı'nda Hanuka'nın ilk mumunu yakmaya giden Yahudilere yönelik acımasız bir saldırıda kötü niyetli teröristler tarafından saldırıya uğradı.”

Görgü tanıkları, kutlamaya katılanların saldırı mahallinden panik halinde kaçtıklarını söylerken yerel medya, silahlı saldırganların olay yerinden kaçtığını ve yetkililerin yoğun bir arama çalışması yürüttüğünü bildirdi.


Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
TT

Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)

Hamas, bugün (pazar) yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi üzerinde her türlü vesayet ve manda uygulamasını reddettiğini duyurdu. Hareket, yayımladığı bildiride, “Gazze’ye yönelik her türlü vesayet ve mandayı reddediyoruz. İşgal altındaki topraklarımızın herhangi bir karışı üzerinde de vesayeti kabul etmiyoruz; zorla yerinden etme girişimleri ve Gazze’nin yeniden mühendisliğine yönelik çabalarla uyumlu adımlara karşı uyarıyoruz” ifadelerini kullandı.

Açıklamada, “Ulusal birliğin sağlanması ve ulusal uzlaşı inşa edilmesi için seferber olunması, işgalin ve onu destekleyenlerin planlarıyla yüzleşmenin tek yoludur” denildi.

Hamas, arabuluculara ve ABD yönetimine de çağrıda bulunarak, İsrail’e baskı yapılmasını, anlaşmanın maddelerini uygulamaya zorlanmasını ve anlaşmaya yönelik süregelen ve sistematik ihlallerinin kınanmasını talep etti.

gth
Trump'ın planına göre Gazze'den çekilmenin aşamalarını gösteren harita (Beyaz Saray)

Öte yandan dün İsrailli yetkililer, ABD yönetiminin Gazze’de savaşı sona erdirmeyi hedefleyen planın ikinci aşamasını şekillendirmek üzere çalıştığını ve çok uluslu uluslararası bir gücün gelecek aydan itibaren Gazze’de göreve başlamasının planlandığını açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kamu Yayın Kurumu’ndan (Kan 11) aktardığı habere göre Amerikalı yetkililer bu bilgileri son günlerde yapılan görüşmelerde İsrailli muhataplarına iletti.

ABD planına göre, barış komitesinin başkanlığını Birleşmiş Milletler’in eski Orta Doğu Özel Temsilcisi Nikolay Mladenov’un üstlenmesi, Gazze’de konuşlandırılması öngörülen uluslararası gücün komutasının ise bir ABD’li general tarafından yürütülmesi öngörülüyor.

Amerikalı yetkililere göre söz konusu gücün; güvenlik istikrarının korunması, geçiş sürecinin güvence altına alınması ve askeri operasyonların durmasının ardından Gazze’de yeni siyasi ve idari düzenlemelere zemin hazırlanması gibi görevler üstlenmesi planlanıyor.