Hamas'ın üst düzey yetkilisi Basim Naim dün (Çarşamba) yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi'ndeki köklü kriz çözülmeden Ortadoğu'da hızla büyüyen ve Lübnan'a ve ötesine yayılan çatışmaların sona ermesinin mümkün olmadığını söyledi.
Gazze savaşı ikinci yılına girerken, İsrail güçlerinin İran destekli Hizbullah militanlarıyla sahada çatıştığı Güney Lübnan'da çatışmalar alevlendi ve söz konusu çatışmaların Tahran'la kapsamlı bir savaşa dönüşeceği korkusu arttı.
Çatışmaları durdurmaya yönelik diplomatik çabalar durdu. Şimdi gözler İsrail'e iki hafta önce ikinci kez füze saldırısı düzenleyen İran'a yönelik olası bir İsrail saldırısına çevrildi.
Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre Naim şunları söyledi: “Mesele çok karmaşık ve her iki cephede de iç içe geçmiş durumda. Gazze Şeridi'ndeki asıl çatışma çözülmeden bir ateşkes anlaşmasına varmak ya da bu çatışmaya kalıcı bir çözüm bulmak kolay değil.”
Naim'in sözleri, Yemen'deki İran destekli Husileri de içine alan ve bu hafta İsrail'e bir füze savunma bataryası gönderen ABD'yi de tehdit eden bir savaşı durdurmanın ne kadar zor olduğunun altını çiziyor.
Gazze savaşı, Hamas savaşçılarının 7 Ekim 2023'te İsrail'in güneyine düzenlediği ve İsrail istatistiklerine göre bin 200 kişinin ölümüne ve 250'den fazla kişinin de esir alınmasına neden olan saldırıyla başladı. Gazze'deki yetkililer, İsrail'in buna karşılık olarak başlattığı askerî harekâtın 42 binden fazla insanın ölümüne yol açtığını, Gazze Şeridi'nin büyük bölümünü tahrip ettiğini ve nüfusun büyük bölümünü göçe zorladığını söylüyor. İsrail, Hamas'ı Gazze Şeridi'nde askeri ve idari bir güç olarak ortadan kaldırma sözü verdi.
Ateşkes olsa bile sükûnet yok
Hizbullah son zamanlarda Lübnan'da olası bir ateşkesten bahsetmeye başladı, ancak Naim bunun Ortadoğu'daki diğer cephelere yayılan çatışmayı çözmeyeceğini ifade etti. Naim, “Lübnan'da ateşkese varsalar bile bölge sakinleşmeyecek. Çünkü ister Lübnan ister Filistin'le ilgili olsun tüm meseleleri çözmeyi tartışmıyorlar” dedi.
Katar ve Mısır'ın aracılık ettiği ateşkes ve İsrailli esirlerin iadesi çabaları sonuçsuz kalırken, İsrail ve Hamas görüşmelerin tıkanmasından birbirlerini sorumlu tutuyor.
Naim, arabulucuların çatışmanın Gazze sınırlarının ötesine yayılmasından dolayı ‘hayal kırıklığına uğradıklarını’ söyledi ve görüşmelerin başarısız olmasından İsrail'i sorumlu tuttu.
Naim, “İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu tarafından belirlenen yeni şartlarla müzakerelere başlayamayız” ifadesini kullandı.
Hamas'ın askeri kabiliyetlerini ve Gazze Şeridi'ni yönetme yetkisini ortadan kaldırmaya söz veren İsrail’in, iki hafta önce Gazze Şeridi'nin kuzey kesiminde gerçekleştirdiği büyük saldırının ardından Gazze Şeridi'ndeki askerî harekâtında görünürde bir son yok.
Naim, İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyine yönelik son saldırısını diğer saldırılardan farklı olarak ‘boğucu ve şiddetli bir kuşatma’ olarak tanımladı.
Naim, “Bu saldırı önceki operasyonlardan daha acımasız ve saldırgan; doğrudan sivillerin yaşadığı evleri hedef aldı” dedi.
Filistinlilerin karşı karşıya kaldığı vahim insani koşullar konusunda uluslararası kaygılar artarken İsrail, askeri operasyonları sırasında son birkaç gün içinde onlarca Hamas militanını öldürdüğünü açıkladı. ABD İsrail'e daha fazla yardımın girmesini sağlaması çağrısında bulundu.
Ancak Naim, ABD'nin çağrılarının İsrail'e verdiği açık destekle tutarsız olduğunu belirtti.
Naim sözlerini noktalarken, “Amerikalıların daha fazla yardım ve insani yardım çağrısı yaptıkları bir dönemde, İsrail'e milyarlarca dolar göndermeleri, askeri teçhizat sevkiyatı yapmaları ve uluslararası iradeyi engellemek için Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nde her seferinde veto kullanmaları nasıl anlaşılabilir?” diye sordu.
Gazze şehrindeki en-Nasr Caddesi'nde İsrail hava saldırısı sonucu yıkılan bir binayı inceleyen Filistinliler, 22 Mayıs 2025 (EPA)