Güney Sudan muhalefeti bugün yaptığı açıklamada, ülkenin Birinci Başkan Yardımcısı Riek Machar'ın dün akşam Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit'e bağlı güçler tarafından tutuklanmasının, iki kamp arasındaki iç savaşı sona erdiren 2018 barış anlaşmasının ‘iptal edildiği’ anlamına geldiğini söyledi.
Machar'ın partisi tarafından yapılan açıklamada, Machar'ın tutuklanmasının ‘verilen sözün tutulmaması, anlaşmaya saygı gösterilmemesi ve ülkeye barış ve istikrar getirme konusunda siyasi irade eksikliği anlamına geldiği’ belirtilerek, bu tutuklamayla birlikte ‘2018 barış anlaşmasının iptal edildiği’ ifade edildi.
Güney Sudan'daki Sudan Halk Kurtuluş Hareketi-Muhalefet (SPLM-IO) dün lideri Riek Machar'ın hükümet tarafından tutuklandığını açıklarken, Birleşmiş Milletler (BM) tüm taraflara 2018 yılında imzalanan barış anlaşmasına uymaları çağrısında bulundu. Söz konusu anlaşma ülkedeki iç savaşı sona erdirmişti.
BM pazartesi günü, ülkenin kuzeyinde Machar'a sadık silahlı bir grup ile hükümet güçleri arasında çatışmaların patlak vermesinin ardından ülkenin yeni bir iç savaşın eşiğinde olduğu uyarısında bulundu. Dün akşam medyada yayınlanan bir videoda muhalefet sözcüsü Bal Mai Deng, Machar'ın ‘hükümet tarafından tutulduğunu’ ve hayatının ‘tehlikede’ olduğunu belirtti.
Güney Sudan'daki Birleşmiş Milletler Misyonu (UNMISS) Başkanı Nicolas Haysom, Machar'ın gözaltına alındığına dair haberlerin ardından tüm tarafların ‘itidal göstermesi ve güçlendirilmiş barış anlaşmasına uyması’ gerektiğini vurguladı. Güney Sudan'da beş yıl süren ve 400 bin kişinin ölümüne neden olan iç savaş, Devlet Başkanı Kiir ve Machar'ı ulusal birlik hükümetinde bir araya getiren 2018 barış anlaşmasının imzalanmasıyla sona erdi.
Ancak Kiir ve Machar'ın partileri arasındaki gerilim son dönemde arttı; şubat ayında Machar'a bağlı Beyaz Ordu silahlı grubunun Yukarı Nil eyaletindeki bir askeri üssün kontrolünü ele geçirmesi ve bir BM helikopterine saldırmasıyla doruğa ulaştı.
Hükümet hava saldırılarıyla karşılık verdi ve askeri grubun bulunduğu bölgedeki sivilleri tahliye etmeleri ya da ‘sonuçlarına katlanmaları’ konusunda uyardı. Hava saldırılarının başladığı mart ayının ortasından bu yana 12'den fazla kişi hayatını kaybetti ve BM, liderlerin ülkenin çıkarlarını ön planda tutmaması halinde yeni bir iç savaş çıkabileceği uyarısında bulundu.
