ABD'de kızamığa bağlı üçüncü ölüm gerçekleşti

ABD Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy (Reuters)
ABD Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy (Reuters)
TT

ABD'de kızamığa bağlı üçüncü ölüm gerçekleşti

ABD Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy (Reuters)
ABD Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy (Reuters)

Kızamık nedeniyle hastaneye kaldırılan okul çağındaki ikinci çocuk, virüsün ocak ayı sonlarında Batı Teksas'ta yayılmaya başlamasından bu yana Amerika Birleşik Devletleri'nde kızamığa bağlı üçüncü ölüm vakası oldu.

Çocuk, Teksas'ın Lubbock kentindeki Teksas Üniversitesi Tıp Merkezi sağlık sisteminde kızamık komplikasyonları nedeniyle tedavi görüyordu ve aşılanmamıştı.

ABD'deki kızamık vakalarının sayısı şu anda 2024 yılının tamamında kaydedilen vaka sayısının iki katından fazla. Teksas cuma günü, enfeksiyon ve hastaneye yatış sayısında önemli bir yeni artış olduğunu duyurdu. Üç veya daha fazla vaka olarak tanımlanan aktif salgınların görüldüğü diğer eyaletler arasında New Mexico, Kansas, Ohio ve Oklahoma da bulunuyor.

Virüs, aşılama oranlarının düşük olduğu toplumlarda yayılmaya başladı. Eyaletler arası salgın, sağlık uzmanlarının virüsün aşılama oranlarının düşük olduğu diğer ABD topluluklarında da etkili olabileceği ve salgının bir yıla kadar sürebileceği yönündeki endişelerini doğruluyor. Geçtiğimiz hafta Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Meksika'daki vakaların Teksas'taki bir kızamık salgınıyla bağlantılı olduğunu duyurdu. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre kızamık, enfekte olmuş bir kişinin nefes alması, hapşırması ya da öksürmesiyle kolayca yayılan, oldukça bulaşıcı, hava yoluyla bulaşan bir virüsün neden olduğu, aşılarla önlenebilen ve 2000 yılından bu yana ABD'de yok edildiği düşünülen bir hastalıktır.

Teksas Eyaleti Sağlık Hizmetleri Departmanı cuma günü, üç gün içinde 59 yeni kızamık vakasının görüldüğünü ve ocak sonundan bu yana eyaletteki toplam vaka sayısının 481'e ulaştığını duyurdu.

ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) perşembe günü itibariyle ülke genelinde haftalık 124 kızamık vakası artışı olduğunu ve toplam vaka sayısının 607'ye ulaştığını bildirdi. Ülke genelindeki toplam vaka sayısı 2024 yılının tamamında 285 idi.



Uzmanlar armudun faydalarını saymakla bitiremedi

Antiinflamatuvar özelliğe sahip armut, kanser ve kalp hastalıklarına karşı faydalı (Unsplash)
Antiinflamatuvar özelliğe sahip armut, kanser ve kalp hastalıklarına karşı faydalı (Unsplash)
TT

Uzmanlar armudun faydalarını saymakla bitiremedi

Antiinflamatuvar özelliğe sahip armut, kanser ve kalp hastalıklarına karşı faydalı (Unsplash)
Antiinflamatuvar özelliğe sahip armut, kanser ve kalp hastalıklarına karşı faydalı (Unsplash)

Yine armut mevsimi geldi ve bu sonbahar meyvesi, kronik hastalık riskini ve iltihaplanmanın zararlarını azaltmaya fayda sağlayabilecek birçok faydalı besin sunuyor.

Peki armudun aynı zamanda lif açısından en zengin ikinci meyve olduğunu da biliyor muydunuz?

Bir tanesi 6 gram lif içeren armut, 7 gram barındıran orman meyvelerinin hemen arkasından geliyor.

Bu yumuşak çekirdekli meyve ayrıca önerilen günlük değerin yaklaşık yüzde 21'ini karşılıyor; Amerikalı yetişkinlerin çoğu bu miktarı almıyor. UCSF Health'e göre beslenme yoluyla toplam 25 ila 30 gram lif tüketilmeli.

Houston Methodist'te sağlıklı yaşam diyetisyeni olan Amanda Beaver, "Sanırım çoğu kişi lifi yalnızca bağırsaklara iyi gelmesi veya kabızlığı önlemesiyle ilişkilendiriyor" diyor. 

Mide-bağırsak sağlığında önemli roller oynasa da lifin faydaları bunun çok ötesine de uzanıyor.

Lif, sindirimi kolaylaştırır, bağırsak sağlığını destekler, kan şekerini düzenler, kolesterol seviyelerini dengeler ve daha uzun süre tokluk hissi verir.

Beaver'a göre bu karbonhidrat türü kalp hastalığı, tip 2 diyabet ve kalın bağırsak kanseri riskini azaltabilir.

Diyetisyen, "Kalp hastalığı Amerikalıların bir numaralı katili, bu nedenle lifin en önemli faydalarından biri kalp ve damarlara yönelik" ifadelerini kullanıyor.

Sadece 100 kalori olan orta boy bir armut bu faydaları sağlayabilir ancak kabuğunu soymamak gerekiyor.

USA Pears'a göre armuttaki lifin çoğu kırmızı, sarı veya yeşil kabuklarda yer alıyor. Antioksidanların çoğu da kabukta. Antioksidanların, iltihapların kansere ve kalp hastalığına yol açabilen etkileriyle savaştığı saptanmıştı.

Ancak ister bütün bir armut yiyin, ister doğrayıp salatanıza katın, armutlar çeşitli kritik vitaminleri ve temel mineralleri içerir.

Bir armutta 8 miligram C vitamini var ve bu, soğuk aylarda solunum yolu virüsleri yayılırken bağışıklık sistemini güçlü tutmayı sağlayabilir.

ABD Ulusal Yaşlanma Konseyi'ne göre bu çok yönlü meyve, sodyumu dengeleyebilen, kan damarlarını gevşetebilen ve kan basıncını düşürebilen potasyum açısından da iyi bir kaynak.

Cleveland Clinic'e konuşan kayıtlı diyetisyen Beth Czerwony, "Armut çok sağlıklı ve çoğu insan bu meyveyi çok iyi tolere eder" diyor.

Canınız tatlı bir şeyler çekiyorsa mükemmel bir atıştırmalıktır.

Independent Türkçe


Uzun yaşamın genetik sırrı çıplak kör farede saklı olabilir

Çıplak kör fareler, tuhaf görünümleri ve kansere karşı dayanıklılıklarıyla biliniyor (Reuters)
Çıplak kör fareler, tuhaf görünümleri ve kansere karşı dayanıklılıklarıyla biliniyor (Reuters)
TT

Uzun yaşamın genetik sırrı çıplak kör farede saklı olabilir

Çıplak kör fareler, tuhaf görünümleri ve kansere karşı dayanıklılıklarıyla biliniyor (Reuters)
Çıplak kör fareler, tuhaf görünümleri ve kansere karşı dayanıklılıklarıyla biliniyor (Reuters)

Bilim insanları, doğanın en tuhaf hayvanlarından birinin uzun yaşamın sırrını barındırabileceğini ortaya koydu.

Çıplak kör fare güzelliğiyle bilinmese de bu kel kemirgen, kansere karşı direnci ve neredeyse 40 yıla kadar ulaşabilen uzun yaşam beklentisiyle epeydir ilgi görüyor.

Hakemli dergi Science'ta yayımlanan yeni bir çalışmada bu yeraltı hayvanının karmaşık bir DNA onarım mekanizması geliştirdiği tespit edildi ve araştırmacılar bunun, uzun ömürlerinin anahtarı olabileceğini söylüyor.

Çin'in Şanghay kentindeki Tonji Üniversitesi'nden bilim insanları makalede, buruşuk farelerin cGAS proteininde evrimsel mutasyonlar geliştirdiğini söylüyor; cGAS, DNA zincirlerindeki hasarı algılayıp onarmada rol oynayan ve bağışıklık tepkilerini tetikleyebilen bir protein.

Bu mutasyonların, hayvanın yaşlanmaya bağlı genetik hasarı onarma becerisini geliştirebileceğini saptadılar. Öte yandan fareler ve insanlar gibi diğer türlerde cGAS, DNA onarımını baskılayabiliyor.

Çalışmayı yürüten bilim insanları, cGAS'in DNA üzerindeki bu farklı etkisinin, çıplak kör farenin uzun ömrünün yanıtı olabileceğini düşünüyor.

Ayrıca tuhaf görünümüne rağmen hayvanın genetik yapısının farelere kıyasla insanlara "şaşırtıcı derecede" daha çok benzediğini ve bu nedenle uzun yaşamın sırlarını incelemek için "değerli bir model" haline geldiğini belirtiyorlar.

Cambridge Üniversitesi'nde DNA onarımı ve yaşlanma üzerine çalışan Profesör Gabriel Balmus, BBC'ye yaptığı açıklamada keşfin heyecan verici olduğunu ve kemirgenlerin neden bu kadar uzun yaşadığını anlamada "buzdağının sadece görünen kısmı" olduğunu söylüyor.

Prof. Balmus, "Çıplak kör farenin biyolojisini tersine mühendislikle çözebilirsek, yaşlanan toplumun çok ihtiyaç duyduğu bazı tedaviler geliştirebileceğimizi düşünüyorum" diyor.

Yeni keşiflere ileriye dönük bir bakış açısı sunan bir akademik inceleme türü olan Perspective'deki ilgili bir makalede, biyolog John Martinez şöyle diyor:

Chen ve ekip arkadaşlarının bulguları, çekirdekteki çıplak kör fare cGAS'inin uzun yaşamı etkileyen beklenmedik rolünü açıklıyor. cGAS'ın hem kısa hem de uzun ömürlü diğer organizmaların çekirdeğinde oynayabileceği rolleri belirlemek için daha fazla araştırma yapılması gerekecek ama cevap başlangıçta tahmin edilenden çok daha karmaşık olabilir.

Independent Türkçe


Kylie Jenner ve Alexander Skarsgård, Charli XCX'in filminde başrollerde

Kylie Jenner ve Alexander Skarsgård'ın, The Moment'ta Charli XCX'le oynaması bekleniyor (Reuters)
Kylie Jenner ve Alexander Skarsgård'ın, The Moment'ta Charli XCX'le oynaması bekleniyor (Reuters)
TT

Kylie Jenner ve Alexander Skarsgård, Charli XCX'in filminde başrollerde

Kylie Jenner ve Alexander Skarsgård'ın, The Moment'ta Charli XCX'le oynaması bekleniyor (Reuters)
Kylie Jenner ve Alexander Skarsgård'ın, The Moment'ta Charli XCX'le oynaması bekleniyor (Reuters)

Charli XCX, A24 filmi The Moment'ın oyuncu kadrosunu açıkladı.

Yönetmenliğini, şarkıcının sık sık birlikte çalıştığı Aidan Zamiri'nin üstleneceği filmin senaryosu, Zamiri ve Bertie Brandes tarafından "Charli XCX'in orijinal bir fikrinden" uyarlandı.

Bir Instagram paylaşımında, filmde Charli'nin yanı sıra Kylie Jenner, Alexander Skarsgård, Rachel Sennott, Rosanna Arquette, Kate Berlant ve Jamie Demetriou gibi yıldızlarla dolu bir oyuncu kadrosunun yer alacağı duyuruldu.

Charli XCX, A24 filmi The Moment'ın oyuncu kadrosunu açıkladı.

Yönetmenliğini, şarkıcının sık sık birlikte çalıştığı Aidan Zamiri'nin üstleneceği filmin senaryosu, Zamiri ve Bertie Brandes tarafından "Charli XCX'in orijinal bir fikrinden" uyarlandı.

Bir Instagram paylaşımında, filmde Charli'nin yanı sıra Kylie Jenner, Alexander Skarsgård, Rachel Sennott, Rosanna Arquette, Kate Berlant ve Jamie Demetriou gibi yıldızlarla dolu bir oyuncu kadrosunun yer alacağı duyuruldu.

Swift, yeni albümü The Life of a Showgirl'den çokça konuşulan ve eleştirilen şarkıya, "Bana 'Sıkıcı Barbie' diyormuşsun, sense cesaretini kokainden alıyorsun" sözleriyle giriyor.

Daha sonra şöyle söylüyor:

Eski sevgilimle çak yapıp beni görmezden geldiğine sevindiğini söyledin. Yüzümü görmenin mideni bulandırdığını söyleyen bir şarkı yazdın…

Birçok hayran Swift'in bu parçayla, Charli'nin eleştirmenlerce beğenilen 2024 albümü Brat'teki Sympathy is a Knife'a cevap verdiğine inanıyor.

Swift, Amazon Music için albümündeki her şarkıyı sesli olarak analiz ederken, bu şarkının "tek taraflı, düşmanca bir ilişki" hakkında olduğunu açıklamıştı.

Şarkıcı Actually Romantic için "Başka birinin sizinle, bilmediğiniz, tek taraflı, düşmanca bir ilişki yaşadığını fark etmekle ilgili bir şarkı. Ve aniden çok fazla şey yapmaya başlıyorlar ve aslında sizin hiçbir şeyden haberiniz yokken onların kafasında kira ödemeden yaşadığınızı size hissettirmeye başlıyorlar" demişti.

Bu, onların size kızması veya sizinle bir derdi olması şeklinde kendini gösteriyor ama siz bunu alıp sevgi olarak, ilgi ve şefkat olarak kabul ediyorsunuz ve birinin sizi hiç düşünmediğiniz bir anda, gerçekliğinin bu kadar büyük bir parçası haline getirmesinin ne kadar da gurur verici olduğunu anlıyorsunuz. Düşününce aslında gerçekten romantik.

Independent Türkçe