Şarku'l Avsat'a konuşan bir kaynak: Hamas, Kahire görüşmelerinde 5 madde öne sürecek

Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
TT

Şarku'l Avsat'a konuşan bir kaynak: Hamas, Kahire görüşmelerinde 5 madde öne sürecek

Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)

Hamas hareketinden bir kaynak Şarku'l Avsat'a yaptığı özel açıklamada hareketin Kahire'deki toplantıda kapsamlı bir anlaşma ile bölgesel ve uluslararası garantilerin şart koşulduğu beş yıla kadar uzun süreli bir ateşkes de dahil olmak üzere beş maddelik bir öneri sunacağını açıkladı.

Konumunun hassasiyeti nedeniyle ismini açıklamaktan kaçınan kaynak, hareketin sunacağı çerçevenin ilk olarak, iki taraf arasında kapsamlı bir esir takası anlaşmasını içeriyor. Kaynak, üzerinde mutabık kalınan mekanizmalar ve zamanlamaya göre bir paketle İsrail'in tüm mahkumları, mutabık kalınan sayıda Filistinli mahkum karşılığında, kalıcı ateşkes, işgal güçlerinin Gazze Şeridi'nin tamamından çekilmesi, yeniden imar ve kuşatmanın kaldırılması öngörecek anlaşmayı sunacağını belirtti.

Teklifin ikinci maddesine göre   Hamas bölgesel ve uluslararası garantilerle beş yıllık uzun bir ateşkese de hazır.

Üçüncü maddede ise bu çerçeve üzerinde anlaşmaya varıldığında, askeri operasyonların durdurulması, işgal güçlerinin 17/1/2025 anlaşmasına göre geri çekilmesi ve insani protokole göre yardımların girişi de dahil olmak üzere durumun 2 Mart 2025 öncesine döneceği teyidi yer alıyor.

Teklifin dördüncü maddesinde Mısır'ın Toplum Destek Komitesi önerisine uygun olarak Gazze'yi tam yetki ve görevlerle yönetecek bağımsız teknokratlardan oluşan yerel bir komitenin kurulması.

Hamas'ın Kahire toplantısında sunduğu önerinin beşinci ve son maddesi ise “Filistinli gruplar arasında yapılan ve sonuncusu 2024 Pekin Anlaşması olan anlaşmalar çerçevesinde Filistin ulusal mutabakatına hazır olunmasını içeriyordu.

ıopfgthy
Filistinliler Salı günü Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cebaliye mülteci kampındaki teçhizatı vuran İsrail saldırısının gerçekleştiği bölgeyi inceliyor (Reuters)

Salı günü erken saatlerde İsrail ve Hamas arasındaki ateşkes görüşmelerine aşina olan üst düzey bir Filistinli yetkili BBC'ye yaptığı açıklamada Katarlı ve Mısırlı arabulucuların Gazze'deki savaşı sona erdirmek için yeni bir formül önerdiklerini söylerken, bir Hamas lideri de hareketten bir heyetin ateşkes için “yeni fikirleri” görüşmek üzere Doha'dan Kahire'ye gittiğini doğruladı.

Yetkiliye göre plan, beş ila yedi yıl sürecek bir ateşkes, İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutukluların serbest bırakılması karşılığında tüm İsrailli tutukluların serbest bırakılması, savaşın resmen sona ermesi ve İsrail'in Gazze'den tamamen çekilmesini içeriyor.

Filistinli yetkili ayrıca Hamas'ın Gazze'nin yönetimini “ulusal ve bölgesel düzeyde” üzerinde anlaşmaya varılacak herhangi bir Filistinli oluşuma devretmeye hazır olduğunu ifade ettiğini kaydetti. Bu oluşumun Batı Şeria'daki Filistin Yönetimi ya da yeni bir idari organ olabileceğini de sözlerine ekledi.

Yeni fikirler

Hamas Kahire'deki görüşmelerde liderlik konseyi başkanı Muhammed Derviş ve baş müzakereci Halil El Haya tarafından temsil edilecek.

AFP'ye konuşan ve adının açıklanmasını istemeyen bir Hamas lideri, heyetin Mısırlı yetkililerle ateşkese ulaşmak için yeni fikirler üzerinde görüşmeler yapacağını söyledi. Heyette müzakere heyetinin başkanı Halil El Haya ve bazı liderlerin yer aldığını belirtti.

fyuıo
Sağdan, Hamas liderlik konseyi üyeleri: Muhammed Derviş, Halil El Haya ve Nizar Awadallah geçtiğimiz Şubat ayında Tahran'da (AFP)

İsrail arabulucular tarafından önerilen olası plan hakkında yorum yapmadı. Planın başarı şansını değerlendirmek için henüz çok erken olsa da Filistinli yetkili mevcut arabuluculuk çabalarını ciddi olarak nitelendirdi ve Hamas'ın bu çabalara karşı “eşi görülmemiş bir esneklik” gösterdiğini söyledi.

Son ateşkes anlaşması bir ay önce İsrail'in Gazze'yi yeniden bombalamaya başlamasıyla çökmüştü.

Günler önce Hamas, altı haftalık bir ateşkes karşılığında grubun silahsızlandırılması talebini içeren bir İsrail önerisini reddetti.

Cumartesi günü İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas ortadan kaldırılmadan ve tüm rehineler teslim edilmeden savaşı sona erdirmeyeceğini söyledi. Hamas ise İsrail'den rehineleri serbest bırakmadan önce savaşı sona erdirmeyi taahhüt etmesini talep etti.



İsrail'in Beyrut'un güneyinde düzenlediği hava saldırısında Cemaat-i İslami liderlerinden Hüseyin Atvi hayatını kaybetti

Bavarta'da İsrail ordusu tarafından hedef alınan aracın yanında duran Lübnan askeri (X)
Bavarta'da İsrail ordusu tarafından hedef alınan aracın yanında duran Lübnan askeri (X)
TT

İsrail'in Beyrut'un güneyinde düzenlediği hava saldırısında Cemaat-i İslami liderlerinden Hüseyin Atvi hayatını kaybetti

Bavarta'da İsrail ordusu tarafından hedef alınan aracın yanında duran Lübnan askeri (X)
Bavarta'da İsrail ordusu tarafından hedef alınan aracın yanında duran Lübnan askeri (X)

AFP'ye konuşan Lübnanlı bir güvenlik kaynağı, İsrail'in bugün Beyrut'un güneyindeki bir kasabada bir araca düzenlediği saldırıda Hamas'ın müttefiki Cemaat-i İslami'nin bir liderinin öldüğünü söyledi.

İsrail, 27 Kasım'dan bu yana yürürlükte olan ateşkese rağmen, özellikle Güney Lübnan'da Hizbullah üyelerini ya da ‘altyapısını’ hedef aldığını söylediği saldırılar düzenlemeye devam ediyor.

Adının açıklanmasını istemeyen Lübnanlı güvenlik kaynağı, “Cemaat-i İslami'nin bir lideri İsrail'in Beyrut'un güneyinde arabasına düzenlediği saldırı sonucu öldürüldü” dedi. Öldürülen isim, Hamas ve Hizbullah'ın müttefiki olan Cemaat-i İslami'nin askeri kanadı Fecr Kuvvetleri'nin komutanlarından Hüseyin Atvi'ydi.

Lübnan Sivil Savunma Müdürlüğü ise Beyrut'a yaklaşık 20 kilometre uzaklıktaki sahil kasabası ed-Damur yakınlarındaki Bavarta yolu üzerinde bir aracın İsrail’e ait insansız hava aracı (İHA) tarafından hedef alınması sonucu bir kişinin öldüğünü bildirdi.

dfergty
İsrail'in Bavarta'da hedef aldığı bölgeden yükselen dumanlar (X)

2024'te Hizbullah-İsrail çatışmasının ilk aylarında Cemaat-i İslami, İbrani devletinin kuzeyine roket atılmasının sorumluluğunu üstlendi.

Örgüt ve askeri kanadı, o dönemde İsrail'in birçok saldırısının da hedefi oldu.

Lübnan Sağlık Bakanlığı'na göre pazar günü İsrail'in düzenlediği bir dizi hava saldırısında iki kişi hayatını kaybetti.

İsrail ordusu, Hizbullah'ın askeri altyapısına saldırdığını ve İran destekli örgütün iki üyesini ‘ortadan kaldırdığını’ bildirdi.

Ateşkesin yürürlüğe girmesinden bu yana Lübnan ordusu, anlaşmanın ordunun ve Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Görev Gücü’nün (UNIFIL) daha fazla konuşlandırılması karşılığında Hizbullah'ın çekilmesini öngördüğü bir bölge olan Litani Nehri'nin güneyindeki Hizbullah askeri yapılarını sökmek için çalışıyor.

Geçtiğimiz çarşamba günü ordu, mart ayında iki roket fırlatılması olayına karışanların tutuklandığını duyurdu. Hizbullah saldırıların sorumluluğunu üstlenmedi ve herhangi bir dahli olduğunu reddetti.

Ordu tutuklananların hangi örgüte mensup olduklarını belirtmezken, bir güvenlik kaynağı, savaş sırasında Lübnan'dan roket atma sorumluluğunu daha önce üstlenen Hamas'ın üç üyesinin gözaltına alındığını bildirdi.

Lübnan ordusu pazar günü ‘İsrail'e roket fırlatmak için yeni bir operasyon’ hazırlığında olan kişilerin yakalandığını duyurdu.

Yapılan açıklamada ordu güçlerinin, ‘Sayda-ez-Zehrani bölgesinde bir apartman dairesine baskın düzenlediği, bir dizi roket ve bunların fırlatıcılarını ele geçirdiği ve operasyona katılan birkaç kişiyi gözaltına aldığı’ belirtildi.