Kuzey Kore dışişleri bakanı Çin ziyaretine başladı

Kuzey Kore Dışişleri Bakanı Choe Son Hui, Çin'e gitmek üzere Pyongyang havaalanında (AFP)
Kuzey Kore Dışişleri Bakanı Choe Son Hui, Çin'e gitmek üzere Pyongyang havaalanında (AFP)
TT

Kuzey Kore dışişleri bakanı Çin ziyaretine başladı

Kuzey Kore Dışişleri Bakanı Choe Son Hui, Çin'e gitmek üzere Pyongyang havaalanında (AFP)
Kuzey Kore Dışişleri Bakanı Choe Son Hui, Çin'e gitmek üzere Pyongyang havaalanında (AFP)

Kuzey Kore Dışişleri Bakanı Choe Son Hui, Çin'i ziyaret etmek üzere Pyongyang'dan ayrıldı.

Choe ve beraberindeki heyet, dün Çin'i ziyaret etmek üzere kiralık bir uçakla ülkeyi terk etti ve bakanlık yetkilileri ve Çin Büyükelçisi Wang Jiajun tarafından uğurlandı.

Çin Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada ziyaretin Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi'nin daveti üzerine cumartesi gününden salı gününe kadar süreceğini duyurmuştu.

Ziyaret, Kuzey Kore'nin 10 Ekim'de iktidardaki Kore İşçi Partisi'nin kuruluşunun 80. yıldönümünü kutlamak için büyük bir askeri geçit töreni hazırlıkları yaptığı sırada gerçekleşiyor.

Ziyaret, Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un 3 Eylül'de Pekin'de düzenlenen Çin askeri geçit törenine katılması ve ertesi gün Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile görüşmesi sonrasında kararlaştırıldı. Choe, Kim'in son Çin gezisinde ona eşlik etmişti.



Moldova yol ayrımında: AB mi Rusya mı?

Moldova, 2022'de Ukrayna'yla birlikte AB üyeliği sürecinde "aday ülke" statüsü almıştı (AP)
Moldova, 2022'de Ukrayna'yla birlikte AB üyeliği sürecinde "aday ülke" statüsü almıştı (AP)
TT

Moldova yol ayrımında: AB mi Rusya mı?

Moldova, 2022'de Ukrayna'yla birlikte AB üyeliği sürecinde "aday ülke" statüsü almıştı (AP)
Moldova, 2022'de Ukrayna'yla birlikte AB üyeliği sürecinde "aday ülke" statüsü almıştı (AP)

Rusya'nın nüfuzunu artırmaya çalıştığı Moldova'da yarın parlamento seçimi düzenlenecek.

Moldova Merkez Seçim Komisyonu'nun verilerine göre, 1 milyon 98 bini yurtdışında olmak üzere toplamda 3 milyon 299 bin seçmen yarın sandığa gidecek.

Moldova Parlamentosu'ndaki 101 sandalye için 14 siyasi parti, 4 siyasi blok ve 4 bağımsız aday yarışacak.

Seçim mücadelesinin iktidardaki Avrupa Birliği (AB) yanlısı Eylem ve Dayanışma Partisi'yle (PAS) Sosyalistler, Komünistler ve Moldova'nın Geleceği partilerinden oluşan Vatansever bloku arasında geçmesi öngörülüyor.

Nüfusu 3 milyonu bulmayan Moldova'daki Kamu Politikaları Enstitüsü'nün anket çalışmasında PAS'ın yüzde 49,6, sosyalist ve komünistlerin oluşturduğu blokun yüzde 24,1, Bizim Parti'nin yüzde 9,2 ve üç partili Alternativa blokunun yüzde 8,6 oy alarak parlamentoya girmesi bekleniyor.

PAS'ın çoğunluğu kaybetmesiyle koalisyon hükümeti oluşabileceği de belirtiliyor. Guardian'ın analizinde böyle bir senaryoda küçük partilerin önemli rol oynayacağına dikkat çekiliyor.

PAS'ın genel başkanı Igor Grosu, seçimin önemine dair şunları söylüyor:

Bu seçimin sonuçları, ülkenin sadece 4 yılını değil, uzun vadeli geleceğini belirleyecek.

PAS'ın seçimde çoğunluğu elde etmesi halinde Grosu'nun başbakan olarak atanması muhtemel görülüyor. Analizde, Grosu'nun Moldova Cumhurbaşkanı Maya Sandu ve Başbakan Dorin Recean'a yakın isimlerden biri olduğuna işaret ediliyor.

Moldova'da iktidar doğrudan seçilen cumhurbaşkanıyla Parlamento tarafından atanan başbakan arasında paylaşılıyor. Cumhurbaşkanı dış politika ve güvenlikle ilgili konulara odaklanırken, başbakan ve kabine de iç siyaseti yürütüyor.

PAS'ın farkla kaybetmesi halinde, 2016-2020'de Moldova Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Kremlin yanlısı Igor Dodon başbakan olabilir. Moldova Sosyalist Partisi'nin lideri Dodon, yolsuzluk suçundan Mayıs 2022'de 30 gün ev hapsine mahkum edilmişti.

Kimliğinin paylaşılmamasını isteyen bir Avrupalı diplomat, seçimin AB yanlısı Maya Sandu için bir test olacağını söylüyor:

Pazartesi günü Moldova'nın nasıl bir ülke olacağını kimse bilmiyor.

Rusya'nın seçimlere müdahale etmeye çalıştığına yönelik iddialar da gündemden düşmüyor.

Moldova polisi, seçim öncesinde "Rusya destekli darbe" planlandığı iddiaları üzerine geçen hafta 250 baskın düzenlemiş, 70'ten fazla kişiyi gözaltına almıştı. Operasyonun ardından Cumhurbaşkanı Sandu, Moskova'nın seçimleri etkilemek için "milyonlarca euro harcadığını" savunmuştu.

Reuters'ın çarşamba günü yayımladığı analizde de Kremlin'in, kilise cemaatini PAS'a karşı oy kullanmaya teşvik etmeleri amacıyla Moldova'daki Ortodoks rahipleri maaşa bağladığı öne sürülmüştü.

Moskova ise Moldova'nın içişlerine karıştığı iddialarını defalarca reddetmişti.

Öte yandan Rusya Dış İstihbarat Servisi de bu hafta yayımladığı açıklamada, NATO birliklerinin Romanya'da konuşlandırıldığını, muhalefetin seçimleri kazanması halinde ülkenin "işgal edileceğini" savunmuştu.

Independent Türkçe, Guardian, BBC


İsrail, Gazze'deki seçilmişlerin ve ileri gelenlerin ailelerini öldürüyor

İsrail'in dün Gazze şehrine düzenlediği hava saldırısının ardından yoğun dumanın içinden geçen bir Filistinli (EPA)
İsrail'in dün Gazze şehrine düzenlediği hava saldırısının ardından yoğun dumanın içinden geçen bir Filistinli (EPA)
TT

İsrail, Gazze'deki seçilmişlerin ve ileri gelenlerin ailelerini öldürüyor

İsrail'in dün Gazze şehrine düzenlediği hava saldırısının ardından yoğun dumanın içinden geçen bir Filistinli (EPA)
İsrail'in dün Gazze şehrine düzenlediği hava saldırısının ardından yoğun dumanın içinden geçen bir Filistinli (EPA)

ABD yönetimi ile Arap ve İslam ülkeleri savaş sonrası Gazze Şeridi'nin geleceğini tartışırken, İsrail, Gazze Şeridi'nin bazı bölgelerinde kurduğu ve desteklediği silahlı gruplara benzer şekilde, belirli bölgelerde faaliyet gösteren yerel oluşumların kurulması ve yönetilmesinde kendisiyle iş birliği yapmayı reddeden Gazzeli aileleri hedef almaya başladı.

Son birkaç gün ve saat içinde İsrail, Gazze şehrindeki tanınmış ailelere yönelik saldırılarını yoğunlaştırdı. Daha sonra, bu ailelerin önde gelenleri ve büyüklerinin, İsrail iç istihbarat teşkilatı Şin-Bet’in (Şabak) ‘yaşadıkları bölgelerde yerel işleri ve insani yardımı yönetmek üzere kurulacak organların oluşturulması ve yönetimine katılma’ teklifini reddettikleri ortaya çıktı.

dfv
Gazze şehrinde dün meydana gelen İsrail hava saldırısı sırasında Filistinliler (EPA)

Gazze şehrindeki güvenlik ve saha kaynakları Şarku’l Avsat'a, Şin-Bet görevlilerinin, Gazze Şeridi'ni büyük aileler tarafından kontrol edilen yerel bölgelere bölmeyi amaçlayan İsrail projesinde çalışmak üzere, şehirdeki evlerinde kalan Bekr ve Dağmeş ailelerinin önde gelen üyeleriyle temasa geçtiklerini söyledi. Bu projenin amacı, Hamas ve direnişle savaşmak, İsrail'e ücretsiz güvenlik bilgileri sağlamak ve bu konuda İsrail'in siyasi hedeflerine hizmet etmek, böylece İsrail'in daha sonra geri çekilmesini ve Gazze Şeridi'ni yönetecek herhangi bir Filistin hükümetinin kurulmasını engelleyerek, Filistin devletinin geleceği için herhangi bir temel oluşturulmasını önlemekti.

Kaynaklara göre bu aileler, Şin-Bet görevlileriyle iş birliği yapmayı reddettikten sonra, İsrail güçleri bu ailelerin üyelerine ait evlere bir dizi saldırı düzenledi.

Kaynaklar, İsrail ordusunun Gazze şehrinin güneyindeki es-Sabra mahallesinde Dağmeş ailesine karşı bir katliam gerçekleştirdiğini, bir evde 30 kişiyi öldürdüğünü ve en az 20 kişinin halen enkaz altında olduğunu, kurtarma ekiplerinin bu kişileri kurtaramadığını belirtti.

Kaynaklar, İsrail ordusunun dün şafak vakti, Gazze şehrinin batısındaki eş-Şati Mülteci Kampı’nın güneyinde Bekr ailesine ait bir evi bombaladığını, altı aile üyesini öldürdüğünü ve 11 kişiyi yaraladığını bildirdi. Öğle saatlerinde ise İsrail ordusu, aileye ait olduğu bilinen çok katlı bir evi bombalayarak birçok çocuğu yaraladı ve şehrin batısındaki Gazze limanı yakınlarında boş bir binayı daha bombaladı.

dfgt
Aileleriyle birlikte Gazze şehrinden ayrılıp güneye gelmek zorunda kalan iki Filistinli çocuk, 27 Eylül 2025 (Reuters)

Bekr ailesinin önde gelen bir üyesi Şarku’l Avsat'a, İsrail istihbaratının ailenin diğer önde gelen üyeleriyle temasa geçerek, Hamas unsurlarının temizlendiği eş-Şati Mülteci Kampı’nı kontrol etmek için silahlı bir grup kurmalarını istediğini söyledi. Ailenin bu plana katılmayı kategorik olarak reddettiğini doğruladı.

Güvenliği nedeniyle ismini vermek istemeyen aile üyesi, temas kurulduğu andan itibaren ailenin misillemeye maruz kalacağını anladığını ve şu anda da bunun gerçekleştiğini söyledi. Bu nedenle aile, hemen bir toplantı düzenleyerek, özellikle kadın ve çocukların şehrin güneyindeki bölgeden ayrılmalarını ve Gazze Şeridi'nin güneyine kaçmalarını istedi.

Bekr ailesi, Gazze Şeridi'nin en büyük ailelerinden biri ve balıkçılık sektöründe önemli bir rol oynuyor. Aile mensupları arasında, savaş sırasında ve öncesinde suikasta kurban giden bazı El Fetih ve İslami Cihat Hareketi liderleri de bulunuyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan aile üyesi, ailenin kararının, işgalle her türlü iş birliğini reddeden milliyetçi bir tutumdan kaynaklandığını ve amacının Hamas'ı veya başka herhangi bir örgütü desteklemek olmadığını açıkladı.

dfv
Gazze şehrinden ayrılıp Gazze Şeridi’nin güneyine giden Filistinliler, 26 Eylül 2025 (EPA)

Şarku’l Avsat, Dağmeş ailesinin hiçbir büyük üyesine ulaşamadı.

İsrail son zamanlarda, bu ailelerden güvenlik veya suç geçmişi olan ve şu anda doğu Refah, doğu Han Yunus, Gazze şehrinin doğusu ve Gazze Şeridi’nin kuzeyi dahil olmak üzere çeşitli bölgelerde faaliyet gösteren bireylerden oluşan silahlı grupların oluşturulmasına güveniyor.

Birçok aile, Yaser Ebu Şebab, Rami Halas, Husam el-Astal ve diğerleri gibi bu gruplarla çalışan aile üyelerini reddetti. Hamas, bu silahlı gruplara mensup militanlara defalarca pusu kurmayı başardı, bazılarını öldürdü ve yaraladı, hatta bazılarını güvenlik etkisinin halen devam ettiği bölgelerde halkın gözü önünde kasten tutuklayıp infaz etti.

İsrail'in bu hamlesi, Gazze Şeridi'ni bölme girişimidir. Bu plan, Yoav Gallant'ın İsrail Savunma Bakanlığı'nın başına geçtiği savaşın ilk yılından sonra uygulanmaya çalışılmıştı. Ancak Hamas, liderleri uyarmayı ve tehdit etmeyi başardı ve o dönemde İsrail ile iş birliği yapmaya çalışan en az iki ismi öldürdü. Bu da planın başarısız olmasına neden oldu.

ABD yönetimi, Arap, İslam ve diğer ülkelerle iş birliği içinde, Filistin Yönetimi sorumluluklarını üstlenip Mısır'da eğitim gördükten sonra kendi polis gücünü konuşlandırıncaya kadar, Arap katılımı ve Arap ordularından bir güvenlik gücünün varlığıyla Gazze Şeridi'ni yönetmek üzere geçici bir komite kurma planını bir kez daha değerlendiriyor.

Son günlerde Şarku’l Avsat'a konuşan bazı Hamas kaynaklarına göre hareket, iktidarı bırakmak da dahil olmak üzere Gazze Şeridi'nin geleceği ile ilgili tüm önerileri olumlu bir şekilde değerlendirmeye açık.

Aslında, ABD dahil birçok taraf arasında, geçici bir ateşkes olsa bile, İsrail'in Gazze Şeridi'nden kademeli olarak çekilmesi ve geçici yönetim komitesine iktidarın devredilmesi için kapsamlı bir planın uygulanmasının önünü açacak bir anlaşmaya varılabileceğine dair bir iyimserlik var. Bu, reformlar gerçekleştirildikten sonra Filistin Yönetimi'nin geri dönüşünün önünü açacak.


İsrail, Gazze savaşını sona erdirmek için sancılı ve önemli tavizler vermek zorunda kalabilir

Gazze Şeridi sınırına konuşlandırılan topçuların atışlarını yöneten İsrail askerleri, 25 Eylül 2025 (AFP)
Gazze Şeridi sınırına konuşlandırılan topçuların atışlarını yöneten İsrail askerleri, 25 Eylül 2025 (AFP)
TT

İsrail, Gazze savaşını sona erdirmek için sancılı ve önemli tavizler vermek zorunda kalabilir

Gazze Şeridi sınırına konuşlandırılan topçuların atışlarını yöneten İsrail askerleri, 25 Eylül 2025 (AFP)
Gazze Şeridi sınırına konuşlandırılan topçuların atışlarını yöneten İsrail askerleri, 25 Eylül 2025 (AFP)

İsrail merkezli haber sitesi Ynet dün bazı kaynaklara dayanarak, ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze Şeridi’ndeki savaşı sona erdirme planının şartlarının İsrail için ‘kabul edilebilir ve uygun’ olduğunu bildirdi.

Ynet, İsrail'in Trump'ın Gazze'deki savaşı sona erdirme planının uygulanabilir olduğuna inandığını bildirirken kaynaklar, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Trump ile görüşmeden önce plandaki bazı maddeleri değiştirmek istediğini belirtti.

The Times of Israel gazetesi, Gazze'deki savaşın ABD'nin planına göre sona erdirilmesi halinde İsrail’in ‘sancılı ve önemli tavizler’ vermek zorunda kalabileceğini bildirdi.

Gazete, söz konusu tavizlerin İsrail'in savaşla ilgili beyan ettiği politika ile, özellikle de savaşın sona ermesinden sonra Gazze'de Filistin Yönetimi'nin rolünün genişletilmesi konusunda çelişebileceğini kaydetti.

cdfgh
Gazze Şeridi sınırı yakınlarında topçu birliğine ait zırhlı araçta bulunan İsrailli askerler, 23 Eylül 2025 (Reuters)

Gazete, ABD'nin şu an Katar'a ‘önemli baskı’ uyguladığını ve Netanyahu'ya baskı yapabilmek için Hamas liderlerinin planın ayrıntılarını kabul etmesini sağladığını aktardı.

CNN televizyonu cuma günü, Trump'ın barış planının Gazzelilerin zorla yerinden edilmesinin imkansız olduğunu ve Hamas'ın Gazze Şeridi'nin yönetiminde hiçbir rol oynamayacağını öngördüğünü bildirdi.

CNN, kaynaklara dayanarak, 21 maddelik planın, İsrail'in Gazze Şeridi’nden kademeli olarak çekilmesi karşılığında anlaşmanın imzalanmasından sonraki iki gün içinde tüm rehinelerin serbest bırakılmasını öngördüğünü, ancak İsrail askerlerinin Gazze Şeridi'nden çekilmesi için bir takvim belirlenmediğini bildirdi.