Fas'taki halk protestolarına öncülük eden grup, sağlık ve eğitim hizmetlerinin iyileştirilmesi talebiyle altıncı gece düzenlenen gösterilerin ardından bugün hükümetin istifasını istedi.
“Generation Z 212” hareketi, Kral VI. Muhammed'e hitaben yaptığı açıklamada, “Faslıların anayasal haklarını korumakta ve sosyal taleplerine cevap vermekte başarısız olduğu için mevcut hükümetin istifasını talep ediyoruz” dedi.
Şarku’l Avsat’ın yerel basından aktardığına göre, dün “Z Kuşağı 212” hareketinin çağrısına yanıt veren gençler tarafından Rabat, Kazablanka, Agadir ve Marakeş'te barışçıl gösteriler düzenlendi. Gösterilerde, güvenlik güçleri tarafından üç kişinin öldürüldüğü bir gecenin ardından kamu hizmetlerinin iyileştirilmesi çağrısında bulunuldu.
Başkentin merkezindeki Agdal ticaret bölgesinde toplanan onlarca genç, ulusal bayraklar taşıyarak "Sadece stadyum değil, hastane istiyoruz" ve "Halk sağlık ve eğitim istiyor" gibi sloganlar attıktan sonra barışçıl bir şekilde dağıldı. Fas haber sitelerinin canlı yayınlarına göre yüzlerce kişi Kazablanka, Agadir ve Marakeş'te de benzer gösterilerde toplandı ve benzer sloganlar atarak "barışı" vurguladılar.
Hükümetin diyaloğa girme isteğini teyit etmesinden birkaç saat sonra, Başbakan Aziz Ahnuş'a yönelik bazı sloganlar atılarak istifası istendi. Bu, yetkililerin sağlık, eğitim ve yolsuzlukla mücadele gibi konularda kendisini "tartışma alanı" olarak tanımlayan bu gençlik grubunun çağrısına yanıt olarak bir izin verdiği ikinci gösteri.
Protestolar, hareketin protesto çağrısı yapmadığı şehirlerdeki gösterilere yönelik çağrının ardından yaşanan eşi görülmemiş şiddet olaylarında, krallığın güneyindeki bir jandarma karakoluna baskın yapmaya çalışan üç kişinin Fas güvenlik güçleri tarafından vurularak öldürülmesinden bir gün sonra gerçekleşti.
Hareket dün yaptığı açıklamada, "Kamuoyuna ve yetkililere gösterilerimizin tamamen barışçıl olacağını temin ediyor ve her türlü şiddet, vandalizm veya isyanı reddediyoruz" ifadelerini kullandı. Ayrıca, özellikle "insan onuruna yakışır ve eşitsizlikten uzak eğitim" ve "istisnasız her vatandaş için sağlık" taleplerini yineledi.
Hareket, her gece Discord'da toplanarak tartışan ve oylama yapan liderlerinin kimliklerini açıklamasa da Sosyal Entegrasyon Bakanı Abdeljabbar Rachedi, “hükümetin gençlerin talepleriyle ilgili tartışmayı sanal dünyadan kurumlar arası diyaloga taşımaya istekli olduğunu” doğruladı.
Hareket, üyeleri her gece Discord'u tartışmak ve oylamak için bir araya geldiğinden, örgütleyicilerinin kimliğini açıklamasa da Sosyal Entegrasyon Bakanı Abdulcabbar Raşidi, “hükümetin gençlerin talepleriyle ilgili tartışmayı sanal dünyadan kurumlar arası diyaloga taşımaya hazıri olduğunu” vurguladı.
Bu hareketin adı, üyelerinin ait olduğu ve 1990'ların sonu ile 2000'lerin başı arasında doğan "Z Kuşağı" ile Krallık'ta arama yapmak için kullanılan ülke kodu 212 numarasının birleşmesinden geliyor. Eylül ayı ortasında Agadir'de sezaryen doğum için hastaneye kaldırılan 8 hamile kadının hayatını kaybetmesinden sonra düzenlenen gösterilerin ardından başlayan protestolar, diğer şehirlerde yayıldı.
2030 Dünya Kupası'na İspanya ve Portekiz ile ev sahipliği yapacak olan ve 2025 sonunda Afrika Uluslar Kupası'na ev sahipliği yapacak olan Krallık, yeni stadyumlar inşa etmek, hızlı tren ağını genişletmek ve çeşitli havalimanlarını modernize etmek gibi önemli altyapı projelerine girişti.
Sağlık Bakanı Amine Tahraoui, çarşamba akşamı Parlamento'da yaptığı açıklamada, "özellikle bazı bölgelerde sektörün karşı karşıya olduğu eksiklikleri gidermek için yetersiz kalan" hastaneler inşa etmek ve doktor sayısını artırmak için de çeşitli projeler başlattıklarını belirtti.
Fas Başbakanı Aziz Ahnuş dün, çarşamba akşamı Fas'ın birkaç küçük şehrinde meydana gelen şiddet olaylarında üç kişinin hayatını kaybetmesinden duyduğu üzüntüyü dile getirdi. Geçen cumartesi başlayan protestoların ardından yaptığı ilk açıklamada Ahnuş, “Maalesef, son iki gün içinde tanık olduğumuz üzücü olayların ardından üç kişinin hayatını kaybettiğini” söyledi.
İçişleri Bakanlığı sözcüsü Raşid el Halfi ise kimlikleri açıklanmayan üç kişinin, ülkenin güneyinde bir jandarma tugayına "baskın" yapmaya çalışırken, jandarmalar tarafından "meşru müdafaa" amacıyla öldürüldüğünü açıkladı.
Yetkililere göre saldırganlar, “mühimmat ve hizmet silahlarını” ele geçirmek için merkeze girmeye çalışıyordu. Bir önceki gün yaşanan şiddet ve ayaklanmaların “maalesef çeşitli bölgelerde daha ciddi ve tehlikeli boyutlara ulaştığını, isyancıların kesici silahlar kullanarak saldırılarda bulunduğunu, devlet binalarını ve güvenlik merkezlerini basıp yağmaladığını” belirtti. Yetkililerin “kamu düzenini korumaya ve hak ve özgürlüklerin meşru sınırları ve belirlenen yasal çerçeve içinde kullanılmasını sağlamaya” kararlı olduğunu vurguladı.
Çarşamba günkü olaylar, genellikle barışçıl olan krallıkta şok etkisi yarattı ve birçok reşit olmayan kişinin katılımıyla gerçekleşti. Gösterileri çağrısı yapan hareket, bu olaylardan uzak durdu. Rabat'ın ikiz şehri Salé'de maskeli kişiler, herhangi bir slogan atmadan iki polis arabasını ve bir banka şubesini ateşe verdi.
Bu olayların ertesi günü, Hişam Medeni adlı bir şehir sakini, “Salé'de vandalizm eylemlerini gerçekleştirenlerin, Z212 gençlik hareketiyle hiçbir ilgisi yok. Onlar, kargaşa çıkarmak amacıyla gelen haydutlar." dedi. Şiddet olayları salı gecesi, özellikle Oujda (doğu) ve Inzegan (güney) bölgelerinde güvenlik güçleriyle yaşanan ilk çatışmalarla başladı. Çatışmalarda çoğu polis memuru olmak üzere yaklaşık 300 kişi yaralandı ve 400'den fazla kişi gözaltına alındı.
Fas İnsan Hakları Derneği'ne göre, cumartesi gününden bu yana Rabat'ta yüzlerce genç gözaltına alındı ve bunların çoğu serbest bırakıldı. Fas'ın başkentinde, yakında altısı tutuklu olmak üzere toplam 134 kişi yargılanması bekleniyor.