Çin'de ChatGPT gözaltısı

Hong, 5 ila 10 yıl hapis cezasıyla karşı karşıya

 OpenAI'ın geliştirdiği ChatGPT ilk kez Kasım 2022'de piyasaya sürüldü (Reuters)
OpenAI'ın geliştirdiği ChatGPT ilk kez Kasım 2022'de piyasaya sürüldü (Reuters)
TT

Çin'de ChatGPT gözaltısı

 OpenAI'ın geliştirdiği ChatGPT ilk kez Kasım 2022'de piyasaya sürüldü (Reuters)
OpenAI'ın geliştirdiği ChatGPT ilk kez Kasım 2022'de piyasaya sürüldü (Reuters)

Çinli yetkililer, ChatGPT'yi kullanarak uydurma kaza haberleri üreten ve paylaşan bir kişiyi gözaltına aldı.

"Hong" soyadıyla anılan zanlının, yapay zeka aracını kullanarak, yerel bir bölgede tren kazası olduğunu ve 9 kişinin hayatını kaybettiğini ileri süren bir makale yazdığı öne sürüldü.

Söz konusu makalenin, Çinli teknoloji devi Baidu'nun blog uygulaması Baijahao'da 20'den fazla hesap tarafından paylaşıldığı ve yetkililer tarafından fark edilene dek 15 binden fazla görüntülendiği ifade edildi.

Gansu eyalet polisi, Hong'u "yanlış bilgiler yaymak için yapay zeka teknolojisini kullandığı" gerekçesiyle gözaltına aldıklarını bildirdi.

Polis teşkilatının açıklamasında zanlının "sahte bilgiler üretmek için modern teknolojik yöntemlerden yararlandığı ve bunu sosyal medyada yaymaya devam ettiği" ifadeleri yer aldı.

Hong'un aynı sahte haberin farklı versiyonlarını üretmek için son birkaç yılda ülkede viral olan içerikleri ChatGPT'ye aktardığı söyleniyor. Bunun ardından zanlının, elde ettiği metinleri Baijiahao'daki hesaplarına yüklediği aktarılıyor.

Hong'u, kamu düzenini bozmak ve internette yanlış haber yaymak gibi suçlamalar yöneltiliyor. Çin'de bu suçlar, en fazla 5 yıl hapis cezasıyla karşılanıyor. Ancak ciddi suçlar için bu ceza 10 yıla kadar çıkabiliyor.

Çin, şubat ayında ülkedeki teknoloji şirketlerine ChatGPT yasağı getirmiş, böylece ABD'li yapay zeka firması OpenAI'ın geliştirdiği sohbet botunu yasaklayan ilk ülke olmuştu.

O dönemde devlet medyasında yer alan haberlerde, ChatGPT'nin, Çin'in egemenliğe zarar verebilecek yanlış bilgiler yaydığı iddia edilmişti.

Çinli teknoloji şirketleri, o zamandan beri platformları aracılığıyla ChatGPT hizmeti veya bağlantılı hizmetler sunamıyor.

Ancak VPN gibi yöntemlerle Çinli yurttaşların ChatGPT'ye erişim sağlaması da halen mümkün.

 

Independent Türkçe, VICE, South China Morning Post



Yapay zekaya yöneltilince çevreye en çok zarar veren sorular belirlendi

Tablet ekranında ChatGPT ve DeepSeek sohbet botlarının logoları görülüyor (AFP)
Tablet ekranında ChatGPT ve DeepSeek sohbet botlarının logoları görülüyor (AFP)
TT

Yapay zekaya yöneltilince çevreye en çok zarar veren sorular belirlendi

Tablet ekranında ChatGPT ve DeepSeek sohbet botlarının logoları görülüyor (AFP)
Tablet ekranında ChatGPT ve DeepSeek sohbet botlarının logoları görülüyor (AFP)

Yeni bir araştırmaya göre OpenAI'ın ChatGPT'si gibi yapay zeka sohbet botlarının mantıklı düşünmesini ve akıl yürütmesini gerektiren sorgular, diğer soru türlerine göre daha fazla karbon salımına yol açıyor.

ChatGPT gibi geniş dil modellerine (GDM) yazılan her sorgu enerji gerektiriyor ve karbondioksit salımına yol açıyor. Almanya'daki Münih Uygulamalı Bilimler Üniversitesi'nden araştırmacılar bu emisyon seviyelerinin sohbet botuna, kullanıcıya ve konuya bağlı olarak değiştiğini söylüyor.

Hakemli dergi Frontiers'ta yayımlanan araştırma, 14 yapay zeka modelini karşılaştırarak karmaşık akıl yürütme gerektiren cevapların, basit cevaplara göre daha fazla karbon salımı yaptığını ortaya koydu.

Soyut cebir veya felsefe gibi uzun uzun muhakeme gerektiren sorgular, lise tarih dersi gibi daha dolambaçsız konulara göre 6 kat daha fazla emisyon üretiyor.

Araştırmacılar yapay zeka sohbet botlarını sık kullananların, karbon emisyonlarını sınırlamak için sordukları soruların türünü ayarlamasını öneriyor.

Çalışma, farklı konularda bin standart soru üzerinden 14 GDM'yi değerlendirerek karbon salımlarını karşılaştırdı.

Çalışmanın yazarı Maximilian Dauner, "Eğitimli GDM'lere sorulan soruların çevresel etkisi, bunların muhakeme yaklaşımına büyük ölçüde bağlı ve doğrudan akıl yürütme süreçleri, enerji tüketimini ve karbon salımlarını önemli ölçüde artırıyor" diyor.

Akıl yürütme özelliğine sahip modellerin, yalın yanıt veren modellere kıyasla 50 kata kadar daha fazla karbondioksit salımına yol açtığını gördük.

Bir kullanıcı yapay zeka sohbet botuna soru sorduğunda, sorgudaki kelimeler veya kelime parçaları bir dizi sayıya dönüştürülerek model tarafından işleniyor. Bu dönüştürme ve yapay zekanın diğer hesaplama süreçleri karbon salımlarına neden oluyor.

Çalışma muhakeme becerisine sahip modellerin soru başına ortalama 543,5 jeton (token) oluştururken, yalın modellerin sadece 40 jeton gerektirdiğini belirtiyor.

Makalede "Daha yüksek jeton ayak izi, her zaman daha yüksek CO2 emisyonu anlamına gelir" ifadeleri kullanılıyor.

Örneğin yaklaşık yüze 85 doğruluk oranına ulaşan Cogito, en isabetli modellerden biri. Yalın cevaplar veren benzer boyutlardaki modellere göre üç kat daha fazla karbon emisyonu üretiyor.

Dr. Dauner, "Şu anda GDM teknolojilerinin doğasında, doğruluk ve sürdürülebilirlik arasında bir taviz verme ilişkisi görüyoruz" diyor. 

Emisyonları 500 gram karbondioksit eşdeğerinin altında tutan modellerin hiçbiri, bin soruyu doğru cevaplamada yüzde 80'in üzerinde doğruluk oranına ulaşamadı.

Karbondioksit eşdeğeri, çeşitli sera gazlarının iklim değişikliği üzerindeki etkisini ölçmek için kullanılan bir birim.

Araştırmacılar yeni bulguların, insanların yapay zeka kullanımı hakkında daha bilinçli kararlar almasını sağlayacağını umuyor.

Araştırmacılar bir örnek vererek DeepSeek R1 sohbet botundan 600 bin soruyu yanıtlamasını isteyen sorguların, Londra'dan New York'a gidiş-dönüş uçuşuna eşdeğer karbon emisyonu yaratabileceğini söylüyor.

Buna karşılık Alibaba Cloud'ın Qwen 2.5'i, benzer doğruluk oranlarıyla üç kat daha fazla soruya cevap verirken aynı emisyon seviyelerine ulaşıyor.

Dr. Dauner, "Kullanıcılar, yapay zekadan yalın cevaplar vermesini isteyerek veya yüksek kapasiteli modellerin kullanımını, gerçekten bu gücü gerektiren görevlerle sınırlayarak emisyonları önemli ölçüde azaltabilir" diyor.

Independent Türkçe