Modern insan, uzun burunları Neandertallerden almış

"Burnumuzun şeklinin doğal seçilim tarafından belirlendiği uzun süredir tartışılıyor"

Neandertallerin soyu, Homo sapiens'in 60 bin yıl önce Avrasya'ya yerleşmeye başlamasıyla tükendi (AFP)
Neandertallerin soyu, Homo sapiens'in 60 bin yıl önce Avrasya'ya yerleşmeye başlamasıyla tükendi (AFP)
TT

Modern insan, uzun burunları Neandertallerden almış

Neandertallerin soyu, Homo sapiens'in 60 bin yıl önce Avrasya'ya yerleşmeye başlamasıyla tükendi (AFP)
Neandertallerin soyu, Homo sapiens'in 60 bin yıl önce Avrasya'ya yerleşmeye başlamasıyla tükendi (AFP)

Yeni bilimsel araştırma, genellikle "modern insan" diye nitelenen Homo sapiens'in daha uzun burunların arkasındaki genleri Neandertallerden devraldığını ortaya koydu.

Dr. Kaustubh Adhikari liderliğindeki araştırma ekibinin elde ettiği bulgulara göre, Neandertaller, soğuk Avrasya iklimiyle başa çıkmalarına yardımcı olacak uzun burunlar geliştirdi.

Daha sonra Homo sapiens'le karşılaşıp çiftleştiklerinde bu burunların ortaya çıkmasını sağlayan genleri de onlara aktardılar.

Britanya'nın saygın eğitim kurumlarından University of College London'da görev alan Adhikari, "Son 15 yılda, Neandertal genomunun dizilenmesinden bu yana, kendi atalarımızın Neandertallerle iç içe geçtiğini ve bize onların DNA'sının küçük parçalarını bıraktığını öğrendik" diye konuştu.

Bilim insanı, "Bu çalışmada, Neandertallerden miras kalan bazı DNA'ların yüzümüzün şeklini etkilediğini bulduk" ifadelerini kullandı:

Bunlar, binlerce nesilden nesile aktarıldı.

Neandertal kafataslarının şekli, burnun tepesinin kaşla birleştiği yer olan burun kökü (nasion) ve burunla üst dudağı birleştiren dikey biçimdeki iki ince çizgi olan "philtrum" arasındaki mesafenin daha fazla olduğunu gösteriyor.

Bu da Neandertallerin daha uzun burunlara sahip olduğu anlamına geliyor.

Araştırma ekibi aktarılan genlerin burun uzunluğunu nasıl etkilediğini anlamak için Latin Amerika'daki 6 binden fazla kişinin DNA'sını inceledi.

Bunun sonucunda yüz şekliyle ilişkili 33 genom bölümü tanımlanadı. Takip analizleri, bu bölümlerden 26'sına Avrupa, Afrika ve Asya'daki ayrı topluluklarda da rastladı.

Neandertallerden geldiği tespit edilen ve burnun uzunluğunu artırdığı anlaşılan "1q32.3" adlı genetik bölüm özellikle ilgi çekiciydi. 

Bu bölümde ATF3 adlı spesifik bir genin doğal seçilimle ortaya çıktığı anlaşıldı. Bu da söz konusu genin, Neandertallerin hayatta kalma şansını artırmış olması gerektiği anlamına geliyor.

Başka bir deyişle, daha büyük burunlara sahip Neandertallerin DNA'larını aktarma şansları daha fazla olabilir.

Hakemli bilimsel dergi Communications Biology'de yayımlanan çalışmanın yazarlarından Dr. Qing Li, "Burnumuzun şeklinin doğal seçilim tarafından belirlendiği uzun süredir tartışılıyor. Burunlarımız soluduğumuz havanın sıcaklığını ve nemini düzenlememizi sağladığından farklı burun şekilleri, atalarımızın yaşadığı farklı iklimlere daha uygun olabilir" dedi:

Burada tanımladığımız gen, atalarımız Afrika'dan göç ederken, daha soğuk iklimlere uyum sağlamak adına Neandertallerden miras alınmış olabilir.

Independent Türkçe, IFL Science, Eurek Alert



TikTok algoritmasına yeni ayar

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

TikTok algoritmasına yeni ayar

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

TikTok, kullanıcıların "Sizin İçin" sayfasında görünen konuları daha iyi kontrol etmelerine olanak tanıyacak ancak bu kontrol kısmi olacak.

Yeni güncellemeyle kullanıcılar, seyahatten spora ve mizaha kadar çeşitli konulardaki içerikleri daha fazla veya daha az görmeyi seçebilecek.

Özellik, kullanıcıların bu konulardaki içerikleri tamamen kapatmasına izin vermeyecek. Ancak TikTok, belirli içeriklerin görünme sıklığını azaltabileceklerini ifade ediyor.

TikTok artık kullanıcıların belirli türdeki içerikleri daha kolay filtreleyebilmesi için "akıllı anahtar kelime filtreleri"ni kullanmasına da izin verecek.

Uygulama, kullanıcıların algoritmasından kısıtlamak istedikleri belirli anahtar kelimeleri seçmesine uzun zamandır izin veriyordu. Ancak yeni özellik, yapay zeka kullanarak eşanlamlı kelimeleri ve benzer içerikleri de bularak bunları akıştan gizleyecek.

TikTok'un algoritması ve "Sizin İçin" sayfası, kullanıcılar için uygulamanın en çekici özellikleri. Ancak bu özellikler tartışmalara ve kullanıcıların aynı içeriği izleyerek sorunlu ve zararlı bir döngüye girmesine yol açabileceği iddiaları gibi eleştirilere de neden oluyor.

TikTok bunun sonucunda algoritmaya kontroller getiriyor. Ayrıca kullanıcıların beğeniler ve favoriler aracılığıyla gördükleri içeriklere tepki vererek uygulamayla daha fazla etkileşime girmesini teşvik ediyor.

Bu duyuru, TikTok'un #skinnytok ("sıska tiktok kullanıcısı" anlamına gelen bu etiket altında kullanıcılar zayıflamaya dair içerikler paylaşıyordu -ed.n.) anahtar kelimesini arama sonuçlarından yasaklamasından kısa süre sonra geldi. Bu karar uygulamanın, genç kullanıcıların vücut algısıyla ilgili sorunları körüklediğini söyleyen Avrupalı düzenleyicilerin baskısı üzerine alınmıştı.

TikTok yeni özellikleri açıklarken, 2025 yaz trendi raporunu da yayımladı. Raporda BritTok, bahçecilik ve retro TV'nin yükselişine dikkat çekildi.

Independent Türkçe