Yapay zeka büyük kurumlara ve şirketlere sızıyor

Yeni tasarımlar, mahremiyet ve veri gizliliğini sağlamak için hassas bir denge gerektiriyor.
Yeni tasarımlar, mahremiyet ve veri gizliliğini sağlamak için hassas bir denge gerektiriyor.
TT

Yapay zeka büyük kurumlara ve şirketlere sızıyor

Yeni tasarımlar, mahremiyet ve veri gizliliğini sağlamak için hassas bir denge gerektiriyor.
Yeni tasarımlar, mahremiyet ve veri gizliliğini sağlamak için hassas bir denge gerektiriyor.

Morgan Stanley'de çalışan binlerce finans danışmanın bu yılın ortasında yapay zeka ile tasarlanmış yeni bir iletişim aracına sahip olması bekleniyor.

600'e yakın çalışanın kullandığı araç, "Apple, IBM ve Microsoft'un yatırım senaryolarını karşılaştırabilir misiniz?" ve “Bu vakaların her biri için riskler nelerdir?” gibi sorulara yanıt veriyor. Danışman, örneğin müşterinin değerli bir tablosu varsa ne yapılabileceğini de sorabiliyor ve böylece bilgi aracı kendisine izleyebileceği adımların bir listesinin yanı sıra şirket içinden yardımcı olacak bir uzmanın adını veriyor.

Analiz ve yenilik

Morgan Stanley'nin Servet Yönetimi bölümünün analitik, veri ve inovasyon başkanı Jeff McMillan açıklamasında "Yapmaya çalıştığımız şey, her müşteriyi veya finansal danışmanı herhangi bir konuda gerçek zamanlı olarak daha akıllı, daha bilgili bir uzman haline getirmek" dedi.

Uzmanlar, yapay zekanın zaman içinde yaratacağından daha fazla işi yok edip etmeyeceği konusunda farklı görüşlerde olabilir. Ancak kesin olan, yapay zekanın, çoğu çalışanın bilgi alanlarında çalışma şeklini değiştirecek olması. Zira yapay zeka, ihtiyaç duydukları becerilere ve çoğu şirketteki iş ihtiyacına göre ayarlamalar yapacak. Günümüzde girişimciler, çalışanları yeni yapay zeka araçlarının orta vadede yaratabileceği engellere hazırlarken teknolojiden nasıl faydalanacaklarını da bilmek durumundalar.

Yavaş hareket etmek, geçmişte internetten tam olarak veya doğru hızda yararlanmayan şirketlerde olduğu gibi, verimlilik, müşteri hizmetleri ve son olarak rekabet gücü açısından kazanç kaybına neden olabilir.

Ancak aynı zamanda girişimciler, yapay zekanın kötü şöhretli hataları ve önyargılarına karşı dikkatli olmalı ve çalışanlar için nelere yol açabileceğini dikkatlice düşünmeli. Finans şirketlerinde yapay zekanın yeteneklerini analiz etmede uzmanlaşmış, gelişmekte olan Evident şirketinin kurucusu ve CEO’su olan Alexandra Mousavizadeh, konuyla ilgili olarak “Çalışma alanınız ne olursa olsun, şirketinizin ağırlıklı olarak yapay zekaya güvenen şirketlerden biri olduğunu düşünmelisiniz” dedi.

Morgan Stanley'nin danışmanlar aracına güç veren yapay zeka türü ‘üretken yapay zeka’ olarak biliniyor ve analiz ettiği bilgileri kullanarak metin, resim, ses ve video gibi içerikler oluşturabiliyor.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre söz konusu yapay zeka, soruları yanıtlamanın yanı sıra e-postalar yazmak, slayt gösterileri yapmak ve uzun belgeleri özetlemek gibi sayısız başka şekilde kullanılabiliyor. Ön araştırmalar, üretken yapay zeka kullanılarak geliştirilen araçların birçok görevi hızlandırabileceğini ve çalışan üretkenliğini artırabileceğini gösteriyor.

Çalışanların performansının yükseltilmesi

Örneğin MIT ve Stanford Üniversitesi'nden araştırmacılar, kendilerine yanıt sağlayan bir yapay zeka aracıyla donatılmış müşteri destek personelinin her saat yüzde 14 daha fazla müşteri sorunu çözdüğünü ortaya koydu.

Ancak bu aracın kazanımları eşit olarak dağıtılmadı. Araç, yetenekli meslektaşlarının uygulamalarını etkili bir şekilde algıladığı ve yaydığı için deneyimsiz çalışanlar üretkenliklerinde önemli sıçramalar yaptı. Massachusetts Institute of Technology'nin yakın tarihli bir araştırması, yapay zekanın, başlangıçta işlerinde vasıfsız olan işçilerin kendileriyle daha vasıflı işçiler arasındaki farkı azalttığını ve yapay zekayı kullandıklarında daha kısa sürede daha iyi performans gösterdiğini buldu.

Exponential View araştırma grubunun başkanı Azim Azhar bu çalışmaların sonuçlarının şu tek bir noktada birleştiğini söyledi:

"Bugün artık bir kişinin pozisyonunda performansı sayesinde elde ettiği kazanımlar azaldı çünkü (ChatGPT) kullanan genç çalışanlar ve yılların tecrübesine sahip olanlar kadar iyi performans gösteriyor."

Araştırma sahadaki uygulamaları içerecek şekilde genişlerse, bazı şirketleri daha genç çalışanlara yatırım yapmaya ve yıllardır çalışan daha pahalı çalışanları işten çıkarmaya teşvik edebilir.

Hatta bazı şirketler, yapay zeka araçlarının beklenen etkisine göre işe alım kararları vermeye bile başladı. IBM kısa süre önce, insan kaynakları gibi önümüzdeki birkaç yıl içinde yapay zekanın yerini alabilecek bazı pozisyonlarda işe alımı yavaşlattığını veya durdurduğunu açıkladı. PwC Global Tax & Legal Service CTO'su (Baş Teknoloji Sorumlusu) Pevek Sharma, yapay zekanın sağladığı hız ve kazanımların müşteri beklentilerini yükselttiğine belirtti. Sharma, ‘çalışanların iş gücü becerilerini yenilemeye ve yapay zekaya yönelik açık talebi karşılayacak kadar hızlı bir şekilde anlamalarını sağlamaya özen gösterilmesi gerektiğine’ dikkat çekti.

PwC, önümüzdeki birkaç ay içinde tüm hukuk danışmanlarına yapay zeka destekli bir konuşma aracı sunmak için avukatlar için çeşitli araçlar geliştiren bir AI girişimi olan Harvey ile birlikte çalışıyor. Şirket ayrıca teknolojisini vergi ve insan kaynakları uzmanlarını da içerecek şekilde genişletmeyi planlıyor.

Sharma, PwC'nin hedefinin, çalışanlarına şirketin deneyimlerinden elde edilen yanıtları sağlamanın ötesinde, nihayetinde müşteri verilerinin de analiz edilmesine bağlı olacak yeni içgörüler üretmeye geçtiğini açıkladı. Yapay zeka nihayet örneğin birleşme fikrini düşünen iki şirket arasındaki tüm sözleşmeleri kaydedebilir, örneğin PwC uzmanlarının belirli türdeki yetkileri ve riskleri araştırmasına olanak tanır.

Genel olarak büyük şirketlerin, teknolojiyi işlerine uyarlayabilen yapay zeka konusunda bilgili teknik personele yatırım yapması gerekiyor. Mousavizadeh, birçok şirketin ChatGBT'yi kullanamayacağını çünkü onu çalıştırmak için temel yapı taşlarına, yani içerik ve veri yönetimine sahip olmadıklarını vurguladı.

Söz konusu şirketlerin ayrıca teknik uzmanlık gerektirmeyen rollerde profesyonelleri işe alması veya eğitmesi gerekiyor. McMillan ve diğer yöneticiler, yapay zeka platformlarının, kullanıcıların en iyi sonuçları almasını sağlamak için bilgi ve bilgi kaynaklarının ince ayarını yapmaktan sorumlu insanların yardımıyla sürekli ‘ayarlanması’ gerektiğini söylüyor. Bu ayarlama, yeni bir mühendis grubuna olan ihtiyaca işaret ediyor.

Özellik ve gizlilik

Morgan Stanley ve PwC, içeriden öğrenilen materyallerden yararlanan yapay zeka destekli konuşma araçlarının kendi sürümlerini geliştiren şirketler arasında yer alıyor. Mahremiyet, gizlilik, doğruluk ve fikri mülkiyet haklarıyla ilgili endişeler, birçok şirketin çalışanlarının ChatGPT ve diğer yapay zeka araçlarına erişimini engelleyerek Samsung'a olanlardan kaçınmak istiyor. Çünkü raporlar, yarı iletken bölümündeki çalışanların GPT Sohbeti kullanarak bir toplantıdan hassas kod ve notlar paylaştığını gösterdi. Şirket yöneticileri, bazı yapay zeka araçlarında yerleşik olarak bulunan sık sık yapılan hatalar ve önyargılar konusunda da endişeleniyor.

Ancak, kullanıcıların soruları veya komutları sade bir dille yazmasına izin veren üretici yapay zeka araçlarından yararlanma fırsatı kısmen görevi bu araçların şirketin çalışma şeklini nasıl değiştirebileceğini göstermek olan daha geniş bir teknik olmayan çalışan grubunu bir araya getirmeyi gerektiriyor. Azhar açıklamasını "Çalışanlarınızın, kendi becerilerini ve şirketinizin dahili becerilerini geliştirmeye başlayabilmeleri için bu araçları gerçekten düzenli bir şekilde kullanmaları gerekiyor" diyerek sonlandırdı.



Cep telefonu deneyinin sonuçları bilim insanlarını şaşırttı

Fotoğraf: Unplash
Fotoğraf: Unplash
TT

Cep telefonu deneyinin sonuçları bilim insanlarını şaşırttı

Fotoğraf: Unplash
Fotoğraf: Unplash

Araştırmacılar, işyerinde akıllı telefonunuzu kenara koymanın ertelemeyi durdurmak için yeterince iyi bir strateji olmayabileceğini söyledi.

Akıllı telefon erişiminin sınırlandırılması kullanımın azalmasına sağlasa da yakın zamanda yapılan çalışmada, katılımcıların sadece odaklarını farklı bir cihaza kaydırdığı tespit edildi.

Londra Ekonomi Okulu'ndan araştırmacı Dr. Maxi Heitmayer yaptığı açıklamada, "Bu çalışma, akıllı telefonu bir kenara bırakmanın işin bölünmesini ve ertelemeyi azaltmak ya da odaklanmayı artırmak için yeterli olmayabileceğini gösteriyor" dedi.

Sorun cihazın kendisinden değil, cihazlarımızla geliştirdiğimiz alışkanlık ve rutinlerden kaynaklanıyor.

Heitmayer, Frontiers in Computer Science adlı akademik dergide yayımlanan çalışmanın yazarı.

Bu küçük deneyde Londra'da yaşayan, çalışan ya da okuyan 22 katılımcı yer aldı. Çoğunluğu kendini kadın olarak tanımlıyordu ve yaşları 22'yle 31 arasındaydı.

Katılımcılardan iki gün boyunca özel, ses geçirmez odada çalışmaları ve normalde iş için yanlarında bulundurdukları cihazları getirmeleri istendi. Özellikle, bildirim ayarlarında herhangi bir değişiklik yapmadılar.

Deneylerden birinde telefonlar doğrudan katılımcıların masasına yerleştirildi. Bir diğerindeyse telefon, yaklaşık 1,5 metre uzaklıktaki ayrı bir masaya yerleştirildi. Telefon daha uzakta olduğunda, araştırmacılar daha az kullanıldığını ancak dikkatin daha yakındaki dizüstü bilgisayara kaydığını tespit etti.

Heitmayer, "Bu sizin sevdiklerinizle ve işinizle olan bağlantınız. Navigasyon sisteminiz, çalar saatiniz, müzik çalarınız ve bilgi kaynağınız. Beklendiği üzere kişiler, her şeyi yapan araca yöneliyor" dedi.

Net amacınız olmasa bile, sosyal medya hesaplarınızı içerdiğini ve eğlence sağlayabileceğini biliyorsunuz.

Kişilerin işin bölünmesinin önüne geçmek için yapabileceği şeyler var. Bildirimlerini belirli zamanlarda gelecek şekilde ayarlayabilirler. Telefonlarını sessize alabilirler.

Ancak özellikle sosyal medya uygulamalarının cazibesinden ötürü çekim gücü epey yüksek. Reviews.org'un 2023'teki araştırmasına göre, Amerikalıların yüzde 40'ından fazlası telefonlarına bağımlı olduğunu kabul ediyor.

Heitmayer, "Telefonlarımızı kullanırken her birimizin verdiği ve hiç adil olmayan bir savaş var" diye açıkladı.

Telefonların içinde bulunan ve en çok dikkat çeken şeyler, onları kullanma isteğimize karşı koyamamamızdan büyük kazanç sağlayan büyük şirketler tarafından geliştiriliyor. Tüm bunlar kelimenin tam anlamıyla bile bile yapılıyor.

Independent Türkçe