Satürn'ün devasa bir su bulutu fışkırtan uydusu, uzaylı yaşam barındırıyor olabilir

Satürn'ün yörüngesindeki Enceladus, uzaylı yaşamı bulmak için en iyi umut olabilir

NASA
NASA
TT

Satürn'ün devasa bir su bulutu fışkırtan uydusu, uzaylı yaşam barındırıyor olabilir

NASA
NASA

Satürn'ün uydularından biri olan Enceladus'tan devasa bir bulut çıktığı görüldü.

Uydu, kendi gezegenimiz dışında yaşam bulmak için en iyi umutlardan biri. Tuzlu suyun yanı sıra bilim insanlarını uzaylı yaşamı destekleyebileceğine inandıran diğer koşullara sahip.

Şimdi James Webb Uzay Teleskobu, gezegenden dışarı atılan devasa bir bulutu görüntüledi. Teleskop, gezegenden fışkıran suyun, uydunun kendisinin 20 katından daha büyük olduğunu tespit etti.

Araştırmacılar, Enceladus'tan su jetleri püskürdüğünü zaten biliyordu. Ancak Webb tarafından bulunanın devasa boyutu, araştırmacıların bir hata yapıp yapmadıklarını sorgulamalarına yol açtı.

ABD'nin Maryland eyaletinin Greenbelt şehrindeki NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezi'nden baş yazar Geronimo Villanueva, "Verilere bakarken, ilk başta yanılmış olmam gerektiğini düşünüyordum. Uydunun 20 katından daha büyük bir su bulutu tespit etmek çok şaşırtıcıydı" dedi.

Su bulutu güney kutbundaki salınım bölgesinin çok ötesine uzanıyor.

Bununla birlikte, verilerde bulutun boyutundan başka şoke edici şeyler de vardı. Araştırmacılar ayrıca fışkıran su miktarının da şaşırtıcı derecede yüksek olduğunu tespit etti: Her saniye yaklaşık 300 litre fışkırıyor, bu da olimpik bir yüzme havuzunu birkaç saatte doldurmaya yetiyor.

The Independent'ın haberine göre, bBilim insanları, Enceladus'u kısmen uzaylı yaşam bulma umudu nedeniyle zaten derinlemesine inceledi. Ancak bu gözlemlerin çoğu, Satürn ve çevresindeki sistemin etrafında uçan ve püskürtülen suların içinden de geçen Cassini uzay aracı tarafından gerçekleştirildi.

Fakat Webb teleskobu, Enceladus'a ve güneş sistemimizdeki diğer nesnelere farklı bir bakış sunarak, genel bir görünümü yüksek hassasiyetle birleştirip uyduya ve püskürtülerine dair yeni bilgiler veriyor.

Villanueva, "Enceladus'un Satürn etrafındaki yörüngesi nispeten hızlı, sadece 33 saat. Satürn'ün etrafında dönerken, uydu ve jetleri temelde su püskürtüyor, arkasında neredeyse bir çörek gibi bir hale bırakıyor" dedi.

Webb'in gözlemlerinde sadece bulut devasa değildi, aynı zamanda kesinlikle her yerde su vardı.

Araştırmacılar zaman içinde Enceladus'u izlemeye devam ederek, püskürtmelerin ve oluştukları suyun uyduda nasıl değiştiği hakkında daha fazla bilgi edinmeyi umuyor.

NASA Goddard'dan ortak yazar Stefanie Milam, "Şu anda Webb, Enceladus'un muazzam boyuttaki bulutu boyunca suyun nasıl geliştiğini ve zaman içinde nasıl değiştiğini doğrudan ölçmek için benzersiz bir yol sağlıyor ve burada gördüğümüz gibi, yeni keşifler de yapacağız ve altta yatan okyanusun bileşimi hakkında daha fazla şey öğreneceğiz" dedi.

Webb'in dalga boyu kapsamı ve hassasiyetinin yanı sıra önceki görevlerden öğrendiklerimiz sayesinde önümüzde yepyeni bir fırsat penceresi var.



İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
TT

İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Çin'in güneybatısında keşfedilen 300 bin yıllık nadir ahşap aletler, bölgedeki ilk insanların büyük ölçüde kök ve yumrular gibi yeraltı bitkileriyle beslendiğini gösteriyor.

Hakemli dergi Science'da perşembe günü yayımlanan bulgular, Doğu Asya'daki erken insan atalarının gelişmiş bilişsel becerilerine, yaşantılarına, beslenme biçimlerine ve çevrelerine ışık tutuyor.

Yunnan eyaletinin Jiangchuan bölgesinde yer alan göl kıyısındaki Gantangqing arkeolojik kazı alanında, oksijenden yoksun kil tortularda ahşap aletlerin korunması sayesinde bu nadir buluntu elde edildi.

Araştırmacılar tortularda yaklaşık bin organik kalıntı da buldu.

Ortaya çıkarılan kalıntıları gelişmiş teknikler kullanarak tarihlendiren bilim insanları, aletlerin 250 bin ila 350 bin yıllık olduğunu tespit etti.

Bilim insanları, çeşitli biçim ve işlevlere sahip "son derece nadir" ahşap aletlerin yaklaşık 300 bin yıllık katmanlardan çıkarıldığını söylüyor.

Bugüne kadar bu döneme ait, biri Avrupa'da diğeri Afrika'da olmak üzere ahşap alet içeren sadece iki keşif yapılmıştı.
 

Görsel kaldırıldı.

Gantangqing'deki ahşap aletler (Liu ve ekip arkadaşları/Science)


Yeni keşfedilen çubuklardan ikisi, İtalya'nın Poggetti Vecchi bölgesinde bulunan 171 bin yıllık aletlere benzerlik gösteriyor.

Kanca biçimli benzersiz 4 aletin daha ortaya çıkarıldığını belirten bilim insanları, bunların muhtemelen kökleri kesmek için kullanıldığını söylüyor.

Ayrıca araştırmacıların ahşap aletlerin üzerinde kasıtlı cilalama ve kazıma izleri, kenarlarındaysa toprak kalıntıları saptaması, bunların kök ve yumrular gibi yeraltı bitkilerini kazmak için kullanıldığına işaret ediyor.

Bilim insanları, "Ahşap aletler arasında kazma çubukları ve küçük, eksiksiz, elle tutulan sivri uçlu aletler var" diye yazıyor.

Bilim insanları bu bulgulara dayanarak insanların Doğu Asya'daki atalarının muhtemelen bitki temelli bir beslenme biçimi izlediğinden şüphelenirken, bölgede çam fıstığı, fındık, kivi meyvesi ve su yumrularına dair kanıtlar tespit edildi.

Buna karşılık Avrupa ve Afrika'da saptanan ahşap aletler av aletleri, mızraklar ve mızrak uçlarıydı.

Çalışmanın ortak yazarı arkeolog Bo Li şöyle diyor:

Bu keşif, erken insan adaptasyonuna ilişkin önceki varsayımlara meydan okuyor. Çağdaş Avrupa yerleşimleri (Almanya'daki Schöningen gibi) büyük memelileri avlamaya odaklanırken, Gantangqing subtropik bölgelerde bitki temelli, eşsiz bir hayatta kalma stratejisini ortaya koyuyor.

Dr. Li, "Ahşap aletlerin çeşitliliği ve karmaşıklığı da arkeolojik kayıtlardaki önemli bir boşluğu dolduruyor, çünkü 100 bin yıldan daha eski ahşap aletler Afrika ve Batı Avrasya dışında son derece nadir görülüyor" ifadelerini kullanıyor.

Keşif, ahşap aletleri kullanan erken insanların dünya genelinde çok daha geniş bir alana yayıldığını gösteriyor.

Ayrıca farklı ortamlarda yaşayan tarih öncesi kültürlerin yerel olarak işlerine yarayacak aletler geliştirdiğine de işaret ediyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/news