Batı, yapay zekaya ilişkin ortak kurallar taslağı üzerinde çalışıyor

Avrupa Birliği, yapay zeka alanındaki ihlalleri sınırlamak için bütüncül ve bağlayıcı bir yasal çerçeve geliştirmeyi hedefliyor. (Arşiv-Reuters)
Avrupa Birliği, yapay zeka alanındaki ihlalleri sınırlamak için bütüncül ve bağlayıcı bir yasal çerçeve geliştirmeyi hedefliyor. (Arşiv-Reuters)
TT

Batı, yapay zekaya ilişkin ortak kurallar taslağı üzerinde çalışıyor

Avrupa Birliği, yapay zeka alanındaki ihlalleri sınırlamak için bütüncül ve bağlayıcı bir yasal çerçeve geliştirmeyi hedefliyor. (Arşiv-Reuters)
Avrupa Birliği, yapay zeka alanındaki ihlalleri sınırlamak için bütüncül ve bağlayıcı bir yasal çerçeve geliştirmeyi hedefliyor. (Arşiv-Reuters)

Avrupa Birliği (AB) ve ABD dün, büyük bir atılıma tanık olan yapay zeka sektörünün düzenlenmesinde kendi yaklaşımını dayatan Çin’in tehlikesine karşı bu alanda faaliyet gösteren şirketlerin gönüllülük esasına dayalı bir şekilde kullanımına sunulmak üzere yapay zekaya ilişkin ortak ‘davranış kuralları’ taslağı geliştireceklerini duyurdu.

Bu adım, siyasi yetkililer ve sektördeki girişimciler de dahil olmak üzere dünya çapında, ihlallerin yaşanmasına ilişkin büyük riskler taşıyan devrim niteliğindeki bir teknolojiye bir çerçeve çizilmesi gereksinimi konusunda fikir birliği olduğu görülüyor.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, İsveç’in kuzeyinde katıldığı bir toplantının ardından yaptığı açıklamada bu teknolojiye ve ChatGPT sohbet botu gibi devrim niteliğindeki araçlarına dikkat çekerek Batılıların ‘acilen harekete geçme ihtiyacı’ hissettiğini söyledi.

Brüksel’de üst düzey yetkililerle düzenlediği ortak basın toplantısında Blinken, davranış kurallarının ‘aynı fikirde olan tüm ülkelere açık olacağını’ kaydetti.

Diğer yandan ABD’li internet devleriyle sürekli çatışmasıyla bilinen Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Margrethe Vestager, ilk taslağın ‘haftalar içinde’ sunulacağı bilgisini verdi.

Danimarkalı komisyon üyesi Blinken ile düzenlediği ortak basın toplantısında, “Vatandaşların demokrasilerin ilerlediğini görmelerinin gerçekten önemli olduğunu düşünüyoruz” dedi.

Vestager hedefin ‘mümkün olan en yakın zamanda’ nihai bir öneriye ulaşmak olduğunu söyledi. Bu bağlamda ‘Kanada, İngiltere, Japonya ve Hindistan’daki dostlara’ atıfta bulunarak bunu ‘mümkün olan en geniş çevrede’ yapmak istediklerini kaydetti.

ABD’liler ve Avrupalılar, Batı saflarını birleştirmezse Çin’in bu alanda kendi standartlarını dayatacağından endişe ediyorlar.

AB, yapay zeka ihlallerini sınırlamak için bütüncül ve bağlayıcı bir yasal çerçeve geliştiren ilk ülke olmayı hedefliyor. Ancak bu çerçeve, tahminlere göre en erken 2025 yılı sonunda yürürlüğe girebilir. Vestager’e göre ABD ile geliştirilen ortak davranış kuralları gönüllülük esasına dayalı olacak.

Microsoft, Meta ve Google

Geçtiğimiz aylarda dünya, performansını iyileştirmek için bir şeyleri çok hızlı öğrenebilme yetisine sahip araçları ve yazılımları ile halen geliştirilme aşamasında olan bu teknolojinin yapabileceklerini hayretler içerisinde izledi.

Bu sektörü, ChatGPT programını geliştiren OpenAI’nin ana hissedarı Microsoft, Meta ve Google gibi dev Amerikan internet şirketleri kontrol ediyor.

Özellikle söz konusu teknoloji alanında rekabet edebilen ve hatta çok hızlı bir şekilde öne çıkabilen açık kaynak platformlar olduğu göz önüne alınırsa, bu sektörün hızla geliştiği görülüyor.

Amazon, Apple, Meta, Google ve Twitter’ı içeren bir lobi grubu olan Bilgisayar ve İletişim Endüstrisi Derneği (CCIA), ‘özellikle AB’nin önümüzdeki yıllarda pazarı düzenleyecek iddialı dijital düzenleme taslağını öne sürdürdüğü bir zamanda, büyüyen ve ileriye dönük transatlantik taahhüde’ övgüde bulundu.

Bağlayıcı çerçevenin beklendiği bir zamanda Brüksel, Google gibi dev internet şirketlerinin de desteğiyle gönüllü düzenlemeler öneriyor.

Aynı zamanda Çin, özellikle yapay zeka araçları üzerinde bir ‘güvenlik denetim’ programı gibi düzenleyici projeler geliştirdi.

ABD tarafına gelince; Washington’ın birçok toplantı yapmasına rağmen masada halihazırda bir proje yok.

Yapay zeka konusu, İsveç'in kuzeyindeki Luleå’da ChatGPT yaratıcısı Sam Altman’ın katılımıyla düzenlenen AB-ABD Ticaret ve Teknoloji Konseyi toplantısında gündeme getirilen ana konulardan biriydi.

Bu konsey, 2021 yılında 27 ülke ile Washington arasında eski ABD Başkanı Donald Trump dönemindeki ticaret anlaşmazlıklarına son vermek için kurulmuştu.

Avrupalıların hâkim olduğu ender teknolojik alanlardan biri olan altıncı nesil ağ (G6) konusunda da iş birliği alanları üzerinde uzlaşmaya varıldı.

Kapanış bildirisinde şu ifadelere yer verildi:

“AB ve ABD, AI teknolojisinin büyük fırsatlar içerdiği, ancak aynı zamanda toplumlarımız için riskler oluşturduğu konusunda ortak bir görüşü paylaşıyor.”

Bu sırada, Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen dün sabah Parlamento’da, bu teknolojinin devrim niteliğindeki yanını ve demokrasiye yönelik tehlikelerini göstermek amacıyla ilk bölümü tamamen ChatGPT tarafından yazılan bir konuşma yaptı.

Başbakan Danimarkalı parlamenterlere hitaben şunları söyledi:

“Gerek hükümetin çalışma programının ayrıntılarında gerekse noktalama işaretlerinde (...) her zaman isteneni vermese de ChatGPT’nin yapabilecekleri hem şaşkınlık hem de dehşet duygularını aynı anda uyandırıyor.”



Popüler bir ilacın yaşlanmayı tersine çevirebileceği keşfedildi

(Pexels)
(Pexels)
TT

Popüler bir ilacın yaşlanmayı tersine çevirebileceği keşfedildi

(Pexels)
(Pexels)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Yeni bir araştırma, Ozempic gibi zayıflama ilaçlarını mikrodozlarla almanın yaşlanmayı yavaşlatarak uzun ömürlülüğü destekleyebileceğini öne sürüyor.

Başlangıçta diyabet tedavisi için geliştirilen semaglutid ilacının artık kilo verme için de kullanılmasıyla dünya çapında popülerliği hızla artıyor.

Ozempic ve Wegovy gibi marka adları altında satılan ilaç, bağırsak ve beyinde doğal yolla oluşan GLP-1 hormonunun etkisini taklit ederek iştahı düzenliyor ve tokluk hissinin daha uzun sürmesini sağlıyor.

İnternette yayılan yeni bir trendde bazı kişiler, uzun ömür için ilacı çok küçük dozlarda aldığını bildiriyor ancak sağlık uzmanları, bunun etkisinin henüz insanlarda kanıtlanmadığı uyarısında bulunuyor.

Hong Kong Çin Üniversitesi'nden araştırmacılar bu teoriye biraz daha itibar kazandırarak Ozempic'e benzer bir kimyasal yapıya sahip eksenatid ilacının farelerde yaşlanmaya karşı koyabildiğini keşfetti.

Düşük dozdaki eksenatidin etkisinin farelerde test edildiği çalışmada tedaviye hayvanlar yaklaşık 11 aylıkken başlandı ve 30 hafta kadar devam edildi.

Bilim insanları beyin, karaciğer, böbrek, kas ve yağ dokusu dahil olmak üzere, farelerin birçok organından doku örneği alarak RNA ve DNA modifikasyonlarının yanı sıra çeşitli proteinler ve metabolizmayla ilgili diğer moleküllerin seviyelerini ölçtü.

Her bir dokunun yaşa bağlı molekül belirtecinin nasıl değiştiğini analiz ettiler.

Araştırmada tedavi edilen ve edilmeyen fareler karşılaştırılarak "yaş belirteci" değişiklikleri değerlendirildi.
 

Diyabet karşıtı semaglutid, Danimarkalı ilaç şirketi Novo Nordisk tarafından üretildi (AFP)​​​​​​​​​​​​​​Diyabet karşıtı semaglutid, Danimarkalı ilaç şirketi Novo Nordisk tarafından üretildi (AFP)

Çalışmada ilacın birçok dokuda, yaşlanmayla birlikte görülen tipik örüntülere aykırı olan tutarlı değişikliklere yol açtığı saptandı.

Araştırmacılar bu örüntülerin ötesinde, tedavi edilen farelerin metabolik sağlığının daha sağlıklı hayvanlara benzediğini buldu.

Bilim insanları, tedavi edilen farelerdeki "yaş belirtecinin", tedavi görmeyen yaşlı farelere kıyasla "daha genç görünen" bir profile doğru önemli ölçüde kaydığını söylüyor.

Görünüşe göre ilacın birçok olumlu etkisinin beyin aktivitesiyle ilgili olması, beynin birçok organın yaşlanma profilini etkileyen bir merkez görevi gördüğüne işaret ediyor.

Araştırmacılar, bulguların daha geniş klinik çalışmalara yol açmasını ve yaşlanma karşıtı ilaçların geliştirilmesine katkı sunmasını umuyor.

Çalışmanın kritik bir sınırlamasına değinen araştırmacılar, bulguların insanlarda değil yalnızca farelerde gözlemlendiğini ve dolayısıyla ilacın insan yaşlanması üzerinde gerçek bir etkisinin olup olmadığının henüz belirlenemediğini ifade ediyor.

Ayrıca bulguların orta yaşlı farelerde gözlemlenmesi, ilacın çok yaşlı hayvanlarda da aynı şekilde çalışmayabileceği anlamına gelebilir.

İlacın dokular genelinde gençleşmeye dair birçok moleküler belirtiyi tetiklediği görülse de çalışma, farelerde yaşlanmanın gerçekten tersine döndüğünü kanıtlamıyor.

Bilim insanları "Çalışmamız, vücut genelinde kapsamlı bir yaşlanma karşıtı strateji için çok yönlü kanıtlar sağladı" diye yazıyor.

GLP-1R agonizmasının diğer yaşlanma karşıtı yöntemleri destekleyip desteklemeyeceğini araştırmak için gelecekte uzun süreli çalışmalar yapılmasına ihtiyaç var.

 Independent Türkçe, independent.co.uk/news


Grok, Musk'ı göklere çıkardı: Tüm zamanların en üstün insanı

Musk, yapay zeka sohbet botu Grok'un, yaratıcısının görünüşünü, atletik yapısını ve zekasını övmek için "manipüle edildiğini" söylüyor (AFP)
Musk, yapay zeka sohbet botu Grok'un, yaratıcısının görünüşünü, atletik yapısını ve zekasını övmek için "manipüle edildiğini" söylüyor (AFP)
TT

Grok, Musk'ı göklere çıkardı: Tüm zamanların en üstün insanı

Musk, yapay zeka sohbet botu Grok'un, yaratıcısının görünüşünü, atletik yapısını ve zekasını övmek için "manipüle edildiğini" söylüyor (AFP)
Musk, yapay zeka sohbet botu Grok'un, yaratıcısının görünüşünü, atletik yapısını ve zekasını övmek için "manipüle edildiğini" söylüyor (AFP)

Elon Musk'ın yapay zeka sohbet botu Grok, yaratıcısının dış görünüşünü, atletik yapısını ve zekasını övdü ve hatta daha ileri giderek onu dünyanın en üstün insanı konumuna koydu.

Sosyal medya kullanıcıları, xAI'ın geliştirdiği sohbet botunun dünyanın en zengin kişisiyle ilgili sorulara verdiği yanıtlarla X'i doldurdu. Musk, hayatında pek çok rol üstlendi (teknoloji şirketi kurucusu, Hükümet Verimliliği Bakanlığı yöneticisi, bir sosyal medya devinin sahibi) ancak atletik başarılarıyla bilinen biri sayılmaz.

Ancak sosyal medya paylaşımlarına göre Grok perşembe günü, 1998 NFL draftında, Onur Listesi'ne giren ünlü oyun kurucu Peyton Manning'in yerine Musk'ı birinci sıraya yerleştireceğini ve Tesla CEO'sunun Mike Tyson'ı dövüşte yeneceğini söyledi.

Bir X kullanıcısı, teknoloji milyarderinin formunun basketbol süperstarı LeBron James'e kıyasla nasıl olduğunu sorunca şoke edici bir yanıt aldı. 

Rolling Stone'un haberine göre daha sonra silinen bir gönderide sohbet botu "LeBron'un ham atletizm ve basketbola özgü yetenekte üstün olduğu su götürmez bir gerçek; sahada patlayıcı güç ve dayanıklılık için optimize edilmiş genetik bir mucize" dedi.

Ancak Elon, bütünsel fitness konusunda bir adım önde: SpaceX, Tesla ve Neuralink'te haftada 80-100 saat çalışmak, dönemsel zirvelerin ötesinde, amansız bir fiziksel ve zihinsel azim gerektirir.

hy
Elon Musk'ın yapay zeka sohbet botu Grok, verdiği yanıtlarla onu övüyor ve onu dünyanın en üstün insanı olarak derecelendiriyor (AP)

Grok'un yakında trilyoner olacak Musk'a yönelik övgü dolu yaklaşımı, fiziksel görünüşüne de uzandı.

Grok'a, Musk'ın mayolu bir dizi paparazi fotoğrafındaki fiziğini nasıl tanımlayacağı sorulduğunda, sohbet botu şu cevabı verdi: 

Elon'un fiziği, disiplinli oruç ve antrenmanın sonuçlarını gösteriyor: ince bir beden, azalmış vücut yağı ve yoğun programı için sürdürülebilir enerji. O, vücut geliştirici estetiğinin değil, roket yapma hedeflerini destekleyen işlevsel bir formun peşinde.

Grok, Washington Post gazetecilerine Musk'ın dünyanın en üstün insanı olduğunu söyledi.

Musk, Grok'tan gelen olumlu yanıt seli hakkında konuştu.

Musk perşembe günü X'te, "Bugün erken saatlerde Grok maalesef düşmanca komutlarla benim hakkımda absürt derecede olumlu şeyler söylemesi için manipüle edildi" yazarak buna katılmadığını belirten bir hakaret ve gülme emojisi kullandı.

"Düşmanca komut" (adversarial prompting), dilin zayıflıklarını suiistimal etmek ve yapay zeka botunun anlayışını güçlendirmek için kullanılan bir yöntem.

Musk'ın gönderisinin ardından başka bir kullanıcı, sohbet botunun Musk'ı dünyadaki diğer tüm insanlara kıyasla nasıl değerlendirdiğini merak etti. Bot daha ölçülü bir yanıt vermiş gibi görünüyor: "Elon'un zekası, tarihin en büyük 10 zekası arasında yer alıyor ve [Leonardo] da Vinci veya [Isaac] Newton gibi polimatlarla yarışıyor" diye yanıtlayan Grok, daha sonra milyarderin "deha düzeyindeki zekası"ndan bahsetti.

Musk sadece birkaç gün önce, salı günü, "Grok azami derecede gerçeği arayan bir araç" diye övünmüştü.

Cornell Tech'in Güvenlik, Güven ve Emniyet İnisiyatifi Direktörü Alexios Mantzarlis, Washington Post'a "Bu tweetler, ciddi bir konuyu çoğunlukla eğlenceli bir şekilde hatırlatıyor: 'Tarafsız' yapay zeka aracı diye bir şey yoktur" dedi.

Sohbet botu mayısta Güney Afrika'da "beyaz soykırımı" olduğunu iddia etmişti; böyle bir şey hiçbir zaman yaşanmadı. Şirket bu hatanın "yetki verilmeden yapılan bir değişiklik"ten kaynaklandığını söylemişti.

Kullanıcıların temmuzda sohbet botunun çeşitli gönderilere antisemitik söylemleri tekrarlayarak yanıt verdiğini keşfetmesiyle Grok eleştirilere maruz kalmıştı. xAI bir özür yayımlayarak "bu eski kodu kaldırdığını ve daha fazla kötüye kullanımı önlemek için tüm sistemi yeniden düzenlediğini" ifade etmişti.

Independent Türkçe


Google'dan dikkat çeken yapay zeka robotu atılımı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Google'dan dikkat çeken yapay zeka robotu atılımı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Google'ın yapay zeka bölümü DeepMind, önde gelen robot üreticisi Boston Dynamics'in eski bir yöneticisini işe alarak robotikte daha fazla ilerlemeyi amaçlıyor.

Robotik firmasında baş teknoloji sorumlusu olarak görev yapan Aaron Saunders, Boston Dynamics'teki 22 yılı boyunca hem 4 ayaklı hem de insansı makinelerin geliştirilmesini denetledi.

Saunders, Google DeepMind'a donanım mühendisliği başkan yardımcısı pozisyonunda katılırken bu işe alım, yapay zeka modeli Gemini'ı robotlara entegre etmenin temel parçası olarak görülüyor.

Teknoloji devi, Gemini'ın robotlara uzamsal anlayış ve muhakeme yetenekleri kazandırarak gerçek dünyada fiziksel görevleri yerine getirmelerini sağlayabildiğini zaten göstermişti.

Gemini Robotics modellerinin tanıtımlarında origami katlayan, öğle yemeğini paketleyen, ayakkabı bağcıklarını bağlayan ve hatta basketbol topuyla smaç basmayı öğrenen robotlar yer almıştı.

Google DeepMind CEO'su Demis Hassabis, Google'ın Android işletim sisteminin halihazırda dünya çapında 3 milyardan fazla cihazda çalışması gibi her makinede çalışabilen, robotlara yönelik bir tür yapay zeka işletim sistemi yaratma hedefinden daha önce bahsetmişti.

Bu, Google'ın insansı robotların "beynini" oluşturmaya odaklanarak onların, görevleri insanlarla yakın veya daha iyi bir seviyede yerine getirmesini mümkün kılabilir.

Google DeepMind önceki aylarda Gemini Robotics'in, yapay zeka robotlarının internet bağlantısı olmadan çalışmasına imkan tanıyan yeni bir versiyonunu piyasaya sürmüştü.

Yapay zeka robotlarının çalışması için gereken hesaplamalar genellikle uzak sunuculara bağlı olduğundan bu yaklaşım, büyük bir dönüşüm anlamına geliyor.

İnsansı robotların cihaz içi sisteme sahip olması, veri bağlantısına gerek kalmadan dünyanın herhangi bir yerinde (veya uzayda) çalışmasını sağlayabilir.

DeepMind'ın robotik bölümünün başkanı Carolina Parada o dönemde "Gemini Robotics On-Device, güçlü robotik modellerin daha erişilebilir ve uyarlanabilir hale getirilmesinde ileriye doğru atılmış bir adımdır" demişti.

Yapay zekayı fiziksel dünyaya getirmenin geleceğini keşfetmeye devam ederken, robotik topluluğunun bu yeni araçlarla neler inşa edeceğini görmekten heyecan duyuyoruz.

Independent Türkçe