NASA'nın Mars helikopteri, günler boyunca tamamen sessizliğe gömüldü

"En kötü iletişim ortamlarında bile, her zaman bazı faaliyet belirtileri görürdük"

Ingenuity, İngilizcede "hüner" anlamına geliyor (NASA)​​
Ingenuity, İngilizcede "hüner" anlamına geliyor (NASA)​​
TT

NASA'nın Mars helikopteri, günler boyunca tamamen sessizliğe gömüldü

Ingenuity, İngilizcede "hüner" anlamına geliyor (NASA)​​
Ingenuity, İngilizcede "hüner" anlamına geliyor (NASA)​​

Şubat 2021'de Kızıl Gezegen'e ulaşan ve başka bir gezegendeki ilk kontrollü uçuşu gerçekleştirmeyi başaran Mars helikopteri Ingenuity, iletişim sorunları yaşıyor.

Başta sadece 5 uçuş yapması için tasarlanan Ingenuity, beklenen ömrünü çok aştı ve kısa süre önce 51. uçuşunu gerçekleştirdi.

Ancak NASA ekibine göre bu uçuş az kalsın gerçekleşemiyordu.

Zira ekibin helikopterle iletişimi tam 6 gün boyunca kesildi.

İletişim kesintisi helikopterin Mars zamanıyla gezegendeki 755. gününde meydana geldi.

NASA araştırmacıları ilk başta bu kesintiyi çok önemsemedi. Zira Güneş enerjisiyle çalışan helikopterin enerjisi, zaman zaman yeterince ışık alamadığında düşebiliyor.

Ancak kısa sürede bu seferki kesintinin daha farklı ve şiddetli olduğu ortaya çıktı.

Ingenuity'nin Baş Mühendisi Travis Brown, "Mars'ta helikopterin çalıştığı 700'den fazla gün boyunca bir kez bile tam bir radyo kesintisi yaşamamıştık" dedi:

En kötü iletişim ortamlarında bile, her zaman bazı faaliyet belirtileri görürdük.

Öte yandan ekip, bu kez Ingenuity'den hiçbir sinyal alamadı. Hatta helikopterden bir daha haber alamayacaklarından endişelenmeye başladılar.

Ancak 6. günün sonunda sinyal almayı başardıklarında rahat bir nefes aldılar.

Araştırmacılara göre sinyal kesintisinin nedeni Perseverance'la Ingenuity arasındaki arazinin yapısından kaynaklanıyor.

Ingenuity, Mars'a 2021'de NASA'nın Perseverance adlı uzay aracının karın bölmesinde gelmişti. Daha sonra araçtan ayrılan helikopter halen onun aracılığıyla Dünya'yla iletişim kuruyor.

Uzay aracı Mars arazisinde gezerken, helikopter de bir yandan uçuşlarını sürdürerek veri toplamaya devam ediyor.

Ekibe göre son dönemde helikopter ve Perseverance arasında bir sırt yer alıyor. Bu da helikopterin iletişim sinyallerinin Perseverance'a ulaşamamasına neden oldu. Daha sonra uzay aracı helikoptere yeniden yaklaştığında sinyallerin de yeniden ulaşabildiği düşünülüyor.

 

Independent Türkçe, Universe Today, Interesting Engineering



Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
TT

Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Yeni bir araştırmaya göre, çığır açan bir gen tedavisi tek bir enjeksiyonla insanlardaki işitme kaybını birkaç hafta içinde tersine çevirebiliyor.

İsveç'in Karolinska Enstitüsü'nden araştırmacılar son teknoloji tedavinin, doğuştan sağırlığı veya ileri derecede işitme bozukluğu olan çocuk ve yetişkinlerin işitme yetisini iyileştirdiğini ve klinik bir deneyde 7 yaşındaki bir çocuğun duyma becerisini neredeyse tamamen geri kazandığını açıkladı.

Hakemli dergi Nature Medicine'da detaylandırılan klinik çalışma, OTOF geninin sağlıklı bir kopyasının iç kulağa enjekte edilmesiyle 10 katılımcının tümünün işitmesinin gelişme gösterdiğini ortaya koydu.

Küçük ölçekli deney, OTOF adı verilen bir gendeki mutasyonlar sonucu genetik sağırlık veya ileri seviye işitme bozukluğundan muzdarip kişileri içeriyordu.

Bu mutasyonlar, ses sinyallerinin kulaktan beyne iletilmesinde kilit rol oynayan otoferlin proteininin eksikliğine neden oluyor.

Araştırmacılar tedavinin en çok çocuklarda işe yaradığını belirtse de yetişkinlere de fayda sağlayabileceğini söylüyor.

Deneyde adeno ilişkili virüsün sentetik ve zararsız bir versiyonu kullanılarak düzgün işleyen bir OTOF geni tek bir enjeksiyonla iç kulağa verildi.

Tedavinin etkileri hastaların çoğunda belirgin biçimde görülürken, işitme yetisi sadece bir ay sonra hızla iyileşti.

Araştırmacılar 6 ay sonra tüm katılımcılarda işitmede önemli ölçüde iyileşme kaydedildiğini ve algılanabilir ortalama ses seviyesinin 106 desibelden 52 desibele düştüğünü belirtiyor.

Çalışmada tedaviye en iyi yanıt verenlerin 5 ila 8 yaşındakiler olduğu tespit edildi.

7 yaşındaki bir kız çocuğu işitme yetisini neredeyse tamamen hızla geri kazandı ve 4 ay sonra annesiyle günlük konuşmalar yapabilmeye başladı.

Karolinska Enstitüsü'nden çalışmanın ortak yazarı Maoli Duan, "Bu yöntem ilk kez ergenler ve yetişkinlerde test edildi" diyor.

Katılımcıların çoğunda işitme duyusunun büyük ölçüde iyileşmesi, yaşam kaliteleri üzerinde derin bir etki yaratabilir. Şimdi bu etkinin ne kadar kalıcı olduğunu görmek için bu hastaları takip edeceğiz.

Araştırmacılar ayrıca tedavinin güvenli olduğunu ve iyi tolere edildiğini de saptadı. Katılımcılar 6-12 aylık takip süresinde herhangi bir ciddi yan etki bildirmedi.

En yaygın reaksiyon, bir tür akyuvar olan bağışıklık sistemi nötrofillerinin sayısındaki azalmaydı.

"OTOF sadece başlangıç" diyen Dr. Duan, araştırmacıların GJB2 ve TMC1 gibi diğer yaygın sağırlık genleri üzerinde de çalıştığını ekliyor.

Bunların tedavisi daha karmaşık ancak bugüne kadarki hayvan deneyleri umut verici sonuçlar ortaya koyuyor. Farklı genetik sağırlık türlerinden muzdarip hastaların bir gün tedavi görebileceğine güvenimiz tam.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news