Güney Afrika'da çalışmalarını yürüten bilim insanları, dünyada bilinen en eski mezarlığı bulduklarını söyledi. Kalıntıların, Latince adı Homo naledi olan primatlara ait olduğu açıklandı.
Dünyaca ünlü paleoantropolog Prof. Lee Berger'in yönettiği araştırma ekibi, keşfin insanın evrimine dair düşünceleri değiştirebileceğini belirtti. Zira ölüleri gömmek gibi davranışlar şimdiye kadar daha büyük beyinlere sahip Homo sapiens ve Neandertallerle ilişkilendiriliyordu.
Araştırmacılar mezarlığı, Güney Afrika Cumhuriyeti'nin Johannesburg kenti yakınındaki "İnsanlığın Beşiği" (Cradle of Humankind) adı verilen paleoantropolojik sit alanında buldu.
Mezarlıkta Homo naledi'lere ait kalıntılar keşfedildi. Dünyadaki en eski mezarların daha önce Ortadoğu ve Afrika'da yer aldığı ve yaklaşık 100 bin yıllık olduğu düşünülüyordu. Güney Afrika'daki mezarlıkta tespit edilen kemiklerse 236 bin ila 335 bin yıllık.
Bilim insanları, mezarlıkta iskelet kalıntıları içeren sığ ve oval çukurların cesetlerin gömülmesi için kasten kazıldığını ve üzerlerinin örtüldüğünü kaydetti:
Bu keşifler, ölüm sonrası uygulamaların Homo sapiens ya da beyni büyük boyutlarda olan diğer insansılarla sınırlı olmadığını gösteriyor.
Mezarlığın yakınında, yüzeyinin kasten düzleştirildiği düşünülen bir sütunda geometrik şekiller yer aldığı da görüldü. Berger, "Bu, sadece insanların sembolik uygulamaların geliştirilmesinde benzersiz olmadığını değil bu tür davranışları icat etmemiş olma ihtimalini de akıllara getiriyor" diye konuştu.
57 yaşındaki paleoantropolog, Homo naledilerle ilgili önceki çalışmalarında bilimsel titizlik eksikliği ve acele ettiği gerekçeleriyle bilim camiasının tepkisi çekmişti. AFP, Berger'in yeni açıklamalarının paleontoloji dünyasında tüyleri diken diken edeceğini yazdı.
Homo naledi, Pleistosen Devri'nde, yaklaşık 335 bin yıl önce ortaya çıkmış ve 236 bin yıl önce soyu tükenmiş arkaik bir insan türü.
Türün beyni modern insanlara göre epey küçük. Zira beyin boyutları Homo sapiens'inkinin kabaca üçte birine denk geliyor.
Türün kalıntıları ilk kez 2013'te, yine Rising Star mağara sisteminde keşfedilmişti. Berger bundan iki yıl sonra, küçük beyne sahip Homo naledi'lerin düşünülenden daha fazla iş yaptığını öne sürmüştü. Berger'e çok sayıda kişi karşı çıkmıştı.
Ünlü paleoantropolog şimdiyse şöyle konuştu:
O zamanlar bu, bilim insanlarının kabul etmesi için çok fazlaydı... Dünyaya bunun doğru olmadığını söylemek üzereyiz.
Araştırmacılar daha fazla analize ihtiyaç duyulduğunu ancak yine de keşiflerin "insanın evrimine dair anlayışı değiştirdiğini" yazdı.
Araştırmada yer almaya antropolog Carol Ward, bulguların doğrulanması halinde önemli arz edeceğini ifade etti.
Berger ve ekibinin konu hakkında yaptığı üç araştırma, eLife adlı hakemli bilimsel dergide yayımlanacak.
Independent Türkçe, AFP, CNN International