Araştırmacılar deepfake teknolojisini kullanarak insanların zihnine sahte anılar yerleştirdi

"Deepfake'ler yanlış bilgi yaymak için daha güçlü bir araç olabilir"

Will Smith'in The Matrix'e yerleştirildiği video ilk kez 2019'da paylaşılmıştı (YouTube / Shamook)
Will Smith'in The Matrix'e yerleştirildiği video ilk kez 2019'da paylaşılmıştı (YouTube / Shamook)
TT

Araştırmacılar deepfake teknolojisini kullanarak insanların zihnine sahte anılar yerleştirdi

Will Smith'in The Matrix'e yerleştirildiği video ilk kez 2019'da paylaşılmıştı (YouTube / Shamook)
Will Smith'in The Matrix'e yerleştirildiği video ilk kez 2019'da paylaşılmıştı (YouTube / Shamook)

Araştırmacılar, ünlü filmlerin gerçekte hiç çekilmemiş olan sahte yeniden çevrimleri insanlara izleterek hatalı anılar oluşturabileceklerini tespit etti.

Yakın zamanda hakemli bilimsel dergi Plos One'da yayımlanan araştırmada 436 kişilik bir gruba popüler filmlere deepfake'le başka oyuncuların eklendiği videolar izletildi.

Bunlar arasında Brad ve Pitt ve Angelina Jolie'nin yer aldığı bir The Shining kesiti, Charlize Theron'un yüzünün yerleştirildiği Captain Marvel ve Will Smith'in Neo'yu canlandırmış gibi göründüğü The Matrix videoları vardı.

Tümünde oyuncuların yüzleri film kesitlerine deepfake teknolojisiyle yerleştirilmişti.

Katılımcılara ayrıca gerçekten var olan yeni çevrim filmler de izletildi.

Bulgular, katılımcıların ortalama yüzde 49'unun deepfake videoların gerçek olduğuna inandığını gösterdi. Bu katılımcılar filmleri gerçekten hatırladığını ileri sürüyordu.

Hatta yüzde 41'i Captain Marvel'ın yeniden çevriminin orijinalinden daha iyi olduğunu söylerken, yüzde 12'si de The Matrix'in yeniden çevrimini daha iyi bulduğunu dile getirdi.

İrlanda'daki University College Cork'tan yanlış bilgi araştırmacısı Gillian Murphy, "Gelişmekte olan teknolojilerle ilgili korkularımıza dayanarak distopik gelecek tahminlerine hemen dalmamalıyız" dedi.

Aynı zamanda araştırmanın başyazarı olan Murphy, DailyBeast'e verdiği röportajda şu ifadeleri kullandı:

Evet, deepfake'in neden olduğu çok ciddi zararlar var. Ancak var olabileceğini varsaydığımız sorunları çözmek için acele etmeden önce, her zaman ilk etapta bu zararlara dair kanıt toplamalıyız.

Öte yandan araştırmacılar, deepfake'in ekstra bir tehlike oluşturmayablileceği görüşünde.

Zira deneyin ikinci etabında deepfake'li görüntüler yerine katılımcılara metinler verildi. Bu metinlerde de ünlü filmlerin hiç çekilmemiş yeniden çevrimleri ve bu filmlerde hiç oynamamış oyuncuların isimleri geçiyordu.

Bu yazılı tariflerin de katılımcıların önemli bir kısmında sahte anılar canlandırabildiği görüldü.

Murphy, "Bulgularımız, mevcut yanlış bilgi biçimlerinin ötesinde, benzersiz derecede güçlü bir deepfake tehdidi önermiyor" diye konuştu.

Öte yandan araştırmacı, bu çalışmada yalnızca kısa süreli belleğe odaklandıklarını da sözlerine ekledi:

Deepfake'ler yanlış bilgi yaymak için daha güçlü bir araç olabilir, çünkü örneğin viral olma olasılıkları daha yüksek veya uzun vadede daha akılda kalıcı.

Deepfake nedir?

Türkçedeki birebir sözcük karşılığı "derin sahte" olan deepfake kabaca birinin yüzünü dijital olarak başka birinin vücuduna monte edip elde ettiğiniz görüntüyü istediğiniz gibi kullanmanıza olanak tanıyan bir teknoloji. Kısacası internetten kolayca ulaşılabilen algoritmalar sayesinde A kişisinin yüzü B kişisine montajlanabiliyor.

İnternet kullanıcıları, deepfake içeriğe ilk kez 2017'de maruz kaldı. O yıl anonim bir Reddit kullanıcısı, Scarlett Johansson gibi ünlülerin deepfake'le oluşturulmuş sahte pornografik görüntülerini yayımlamıştı.

Yapay zeka algoritmalarının sağlam bir deepfake örneği oluşturabilmesi için bol miktarda video kaydı gerekiyor. Bu da internet ortamında çok sayıda görüntüsü olan ünlülerle daha gerçekçi deepfake'ler oluşturulmasını sağlıyor.

 

Independent Türkçe, Futurism, DailyBeast



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT