Türkmenistan milyonlarca yıllık dinozor ayak izlerine ev sahipliği yapıyor

AA
AA
TT

Türkmenistan milyonlarca yıllık dinozor ayak izlerine ev sahipliği yapıyor

AA
AA

Türkmenistan'da milyonlarca yıllık dinozor ayak izleri turistlerin ilgisini çekiyor.

Türkmenistan'ın doğusundaki Köytendağ bölgesinde dinozorlara ait olduğu belirlenen fosilleşmiş ve uzunluğu 20 ile 90 santimetre arasında olan yaklaşık 3 bin ayak izi bulunuyor.

Konuyla ilgili AA muhabirine bilgi veren Türkmenistan Bilimler Akademisi, Tarih ve Arkeoloji Enstitüsünün başaraştırmacısı Kakacan Bayramov, Türkmenistan topraklarının kadim ve tarihi değerler açısından zengin olduğunu ifade ederek "Dinozorların kalıntıları Türkmenistan topraklarında bulunuyor." dedi.

Köytendağ’da farklı ölçeklerde binlerce dinozor ayak izinin bulunduğunu kaydeden Bayramov, "Dağdaki dinozor ayak izleri, iki güçlü arka ayak üzerinde yürüyen dinozor türü olmalı. Ayak izlerine bakılırsa, bunlar 100 milyon yıl önce yaşamış Iguanodonlara benzeyen dinozorlar olabilir. Dinozor ayak izlerinin bilimsel olarak incelenmesi gerekiyor." diye konuştu.

AA
AA

Dinozor ayak izlerinin olduğu bölgenin, Türkmenistan'da önemli turizm merkezi olduğunu dile getiren Bayramov, "Türkmenistan turizm açısından çok önemli değerlere ve mirasa sahip. Ülke toprakları içerisinde yer alan tarihi değerlere ve tarihi kalıntılara sahip yerler turizm açısından oldukça önemli." ifadelerini kullandı.

Bölgedeki dinozor ayak izleri, yerel halk tarafından yüzyıllardır bilinmesine rağmen 20. yüzyılın ikinci yarısında jeologlar ve tarihçiler tarafından yapılan keşifler sonrası paleontoloji bilimine kazandırıldı.

Köytendağ dinozor yaylası, yaklaşık 400 metre uzunluğunda ve 300 metre genişliğiyle, uzmanlara göre yüzeyinde yaklaşık 3 bin civarı dinozor ayak izinin bulunmasıyla dünyadaki en fazla dinozor ayak izlerinin bir arada olduğu gerçek bir "paleontoloji mucizesi" olarak dikkati çekiyor.



Bataryalar için yeni bir malzeme geliştiren bilim insanlarından dünya rekoru

(Reuters)
(Reuters)
TT

Bataryalar için yeni bir malzeme geliştiren bilim insanlarından dünya rekoru

(Reuters)
(Reuters)

Andrew Griffin 

Bu çığır açıcı gelişme, sonunda katı hal bataryalarının üretimine ve yaygın kullanımına olanak sağlayabilir. Bunlar, alev alabilen mevcut lityum iyon bataryalardan daha fazla kapasiteye sahip olduğundan geleceğin kilit teknolojisi olarak görülüyor ve bir gün elektrikli arabalara ve diğer teknolojilere güç sağlamak için kullanılabilir.

Ancak katı hal bataryaları, imalat ve kullanım aşamasındaki çeşitli zorluklar nedeniyle henüz yaygın bir şekilde benimsenip üretilemiyor.

Araştırmacılar yeni bir malzemenin, artık bu sorunların bazılarını çözmeyi sağlayarak bu bataryaları gerçekten piyasaya sürmeye yönelik bir adım olabileceğini söylüyor.

Araştırmacılar lityumdan, daha önce bilinen tüm maddelerden yüzde 30 daha hızlı yeni bir malzeme üretti. Lityum, antimon ve skandiyumdan oluşan malzeme sadece rekor kırmakla kalmayıp başka pratik uygulamaların geliştirilmesinin de önünü açabilir.

Bulguları açıklayan makalenin yazarlarından Jingwen Jiang, "Keşfimizin geniş bir yelpazedeki diğer malzemelerde iletkenliği artırma yönünde daha geniş etkileri olabileceğine inanıyoruz" diyor. Araştırmacılar, yeni bataryaların geliştirilmesine yol açan aynı ilkelerin başka atılımlara da uygulanabileceğini öne sürüyor.

Münih Teknik Üniversitesi'nden Hubert Gasteiger, "Az miktarda skandiyum ekleyerek diğer element kombinasyonlarına model olabilecek yeni bir ilkeyi ortaya çıkardık" ifadelerini kullanıyor. 

Malzemenin batarya hücrelerinde kullanılabilmesi için hâlâ birçok test yapılması gerekse de iyimseriz.

Çığır açıcı adım, hakemli dergi Advanced Energy Materials'ta yayımlanan "Scandium Induced Structural Disorder and Vacancy Engineering in Li3Sb – Superior Ionic Conductivity in Li3−3xScxSbv" (Li3Sb'de Skandiyum Kaynaklı Yapısal Bozukluk ve Boşluk Tasarımı: Li3-3xScxSbv'de Üstün İyonik İletkenlik) başlıklı yeni bir makalede aktarılıyor.

Independent Türkçe, independent.co.uk/tech