İklim krizine sıradışı çözüm: Asteroide bağlanacak dev "şemsiye"

Araştırmada, güneş radyasyonunu yaklaşık yüzde 1,7 oranında azaltmak için gereken "şemsiyenin" türü tespit edildi

(Brooks Bays, Hawaii Üniversitesi Astronomi Enstitüsü)
(Brooks Bays, Hawaii Üniversitesi Astronomi Enstitüsü)
TT

İklim krizine sıradışı çözüm: Asteroide bağlanacak dev "şemsiye"

(Brooks Bays, Hawaii Üniversitesi Astronomi Enstitüsü)
(Brooks Bays, Hawaii Üniversitesi Astronomi Enstitüsü)

Bilim insanlarının geliştirdiği teori, Dünya'yı aşırı güneş ışığından korumak ve böylece küresel ısınma üzerindeki etkinin azalmasını sağlamak amacıyla güneş kalkanı olarak kullanılacak dev bir uzay "şemsiyesini" içeren yeni bir yaklaşımı ortaya koydu.

Hawaii Üniversitesi Astronomi Enstitüsü'nden gökbilimci István Szapudi, yakalanan bir asteroide karşı ağırlık olarak bağlanacak güneş kalkanının, onlarca yıl içinde iklim krizini hafifletebilecek uygulanabilir bir tasarım haline getirilebileceğini söyledi.

Dünya hızla ısınırken, gezegenin dört bir yanındaki bilim insanları iklim değişikliğinin etkilerini azaltmak için bir dizi yeni yol geliştiriyor.

Küresel sıcaklığı azaltmak için daha önce önerilen yaklaşımlardan biri, güneş "şemsiyesi" kullanarak Dünya'yı Güneş ışığının bir kısmına karşı gölgede bırakmak olmuştu.

Ancak böyle bir kalkanı yerçekimi kuvvetlerini dengeleyecek ve güneş radyasyonu basıncının kalkanı savurmasını önleyecek kadar devasa inşa etmek için gereken büyük miktarda ağırlık, kalkanın inşasında kullanılabilecek en hafif malzemeleri bile imkansız derecede pahalı kılıyor.

Dr. Szapudi, yakın zamanda PNAS adlı bilimsel dergide yayımlanan yeni çalışmada, devasa bir kalkan yerine toplam kütleyi 100 kattan daha aza indirgeyebilecek bağlı bir karşı ağırlık kullanılmasını öneriyor.

Araştırmanın ortaya koyduğu teoride kalkanın kütlesinin çoğunu Dünya'dan fırlatmamak için, yakalanacak bir asteroidin karşı ağırlık olarak kullanılabileceği belirtiliyor.

Dr. Szapudi, "Hawaii'de gündüz dışarıda yürürken birçok kimse güneş ışığını kesmek için şemsiye kullanır. Ben de şöyle düşündüm, bunun aynısını Dünya için yapıp yaklaşan iklim değişikliği felaketini hafifletebilir miyiz?" dedi.

Yeni araştırma, güneş radyasyonunun Dünya'da doğurduğu etkiyi yaklaşık yüzde 1,7 oranında azaltma hedefine ulaşmak için ihtiyaç duyulacak bu tarz bir "şemsiyenin" türünü belirledi. Yüzde 1,7 azalma, küresel sıcaklıklarda felaket boyutundaki artışı önlemek için gerekli olabilecek bir oran.

Çalışmada, kalkana Güneş doğrultusunda bağlı bir karşı dengeleyici yerleştirmenin toplam ağırlığı 3 milyon 500 bin tona indirebileceği bulundu. Bu, daha önce hesaplanan bağlantısız kalkan ağırlıklarından yaklaşık 100 kat daha hafif.

Yine de bu miktar Dünya'dan uzaya yapılan fırlatmaların mevcut kapasitesinin çok ötesinde. Halihazırda en büyük roketler bile alçak Dünya yörüngesine sadece 50 ton civarı yük taşıyabiliyor.

Ancak çalışmaya göre karşı ağırlık olarak asteroit kullanıldığında, bu ağırlığın yalnızca yüzde 1'inin (yaklaşık 35 bin ton) yani sadece kalkanın Dünya'dan fırlatılması yeterli olacak.

Üstelik daha yeni ve hafif malzemelerle kalkanın kütlesi daha da hafifletilebilir.

Dr. Szapudi, bu tarz bağlantılı bir yapının inşasının ve konuşlandırılmasının mevcut kalkan tasarımlarına göre daha hızlı ve ucuz olacağını belirtti.

Independent Türkçe



Meta'nın spam temizliği iyi niyetli kullanıcıları da vurdu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Meta'nın spam temizliği iyi niyetli kullanıcıları da vurdu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Facebook, dünyanın en popüler sosyal ağında devam eden temizlik kapsamında 10 milyondan fazla hesabı sildi.

Facebook'un ana şirketi Meta bu hamlenin amacının "spam içerikleri engellemek" ve gerçek hesapları teşvik etmek olduğunu belirtse de bazı kullanıcılar, hesaplarının bir yanlış anlamayla silinmesinden şikayet ediyor.

Bir blog yazısında bu rakamı doğrulayan Facebook, 2025'in ilk yarısında her ay 1 milyondan fazla hesabın silindiğini açıkladı.

Şirket blog gönderisinde, "Çoğu zaman aynı mim ya da video, bazen bunun yaratıcısı gibi davranan hesaplarda, bazen de farklı spam hesaplarda tekrar tekrar ortaya çıkıyor" diye yazdı.

Bu durum kullanıcı deneyimini herkes için olumsuz etkiliyor ve yeni seslerin ortaya çıkmasını zorlaştırıyor. Facebook'taki orijinal olmayan içeriği azaltmak ve nihayetinde orijinal içerik paylaşan üreticileri koruyup desteklemek için daha güçlü önlemler alıyoruz.

Düzinelerce kullanıcı, sahte olmamasına rağmen hesaplarının kaldırıldığına dair benzer deneyimlerini sosyal medyada paylaşırken bazıları, hesaplarını yanlışlıkla sahte diye tanımlayan yapay zeka sistemlerini sorumlu tutuyor.

Bir kullanıcı Reddit forumu MetaLawsuits'te yazdığı bir gönderide "Görünüşe göre bağlantı kurma becerisi, anlayıştan yoksun bir algoritma tarafından elimizden alınıyor" diyor.

Müşterilerimize, iş bağlantılarımıza ulaşmaya ve ilişkilerimizi sürdürmeye çalıştığımız için işletmemiz şu anda sıkıntı içinde. Oğlumun otizm destek ağının da kesilmesi terk edilmiş hissetmemize neden oldu... Bu kopukluk insanlık dışı, adaletsiz ve son derece yürek parçalayıcı.

"Meta'nın engelleme dalgası" diye adlandırılan toplu silinmelerin, yine Meta'ya ait olan Instagram'daki kullanıcıları da etkilediği anlaşılıyor.

The Independent, silinen gerçek hesaplarla ilgili daha fazla yorum için şirketle temasa geçti.

Hesabı silinen tüm kullanıcılara bu işlemi bildiren bir e-posta gönderiliyor.

Şirketin destek sayfalarına göre Facebook kullanıcıları hesaplarının herhangi bir şekilde askıya alınmasına 180 gün içinde itiraz edebiliyor ve bu sürenin sonunda profil kalıcı olarak siliniyor.

Bu büyük ölçekli hesap silme işlemi, diğer teknoloji şirketlerinin de kendi platformlarını temizlemek üzere adımlar attığı bir dönemde yaşanıyor.

2023'te Google, milyonlarca kullanıcıyı etkilemeye devam eden bir hamleyle, etkin olmayan tüm Gmail, Fotoğraflar ve Drive hesaplarını sileceğini duyurmuştu.

Meta'nın patronu Mark Zuckerberg daha önce Facebook'ta etkileşimi artırmak amacıyla daha da aşırıya kaçan temizlikler yapılmasını önermişti.

2022'de şirket içi bir e-posta göndererek tüm Facebook kullanıcılarının arkadaşlarını silme planını açıkladığı bildirilmişti.

"Muhtemelen çılgınca bir fikir: Herkesin grafiklerini [bağlantılarını] silerek baştan başlamalarını sağlamayı düşünebiliriz" diye yazdığı şirket yöneticileri, bu fikri geri çevirmişti.

Independent Türkçe