OpenAI'ın ChatGPT'yi eğitmek için geliştirdiği bot tartışma yarattı

OpenAI'ın ChatGPT'yi eğitmek için geliştirdiği bot tartışma yarattı
TT

OpenAI'ın ChatGPT'yi eğitmek için geliştirdiği bot tartışma yarattı

OpenAI'ın ChatGPT'yi eğitmek için geliştirdiği bot tartışma yarattı

OpenAI, yapay zeka sistemlerini eğitmek için internette dolaşıp bilgi toplayacak yeni bir bot geliştirdi.

İnternet sitelerini işletenler, botun kendi sitelerinden veri almasını durdurmak istiyorsa onu aktif olarak devre dışı bırakıp engellemek zorunda kalacak.

OpenAI'ın ChatGPT'si gibi yapay zeka sistemleri, modellerini eğitmek ve doğru çıktıları nasıl vereceklerini öğretmek için muazzam miktarda veriye ihtiyaç duyar. Şimdiye kadar bu verilerin çoğu internetten özgürce alındı.

Bu, yazarlardan ve internetteki diğer kullanıcılardan çok sayıda şikayet gelmesine yol açıyor. Pek çok kişi OpenAI ve diğerlerini, modellerini eğitmek için kişisel bilgileri ve telif hakkıyla korunan içerikleri aldıkları için eleştiriyor. Bu metinler muhtemelen sistemin verdiği cevaplarda kullanılıyor ya da hatta kopyalanıyor.

Yapay zeka şirketleri de bu türden araçların internet altyapılarını genişlettiğini iddia eden başkalarının eleştirileriyle karşı karşıya kalıyor. Örneğin Elon Musk, bu tür botlardan kaynaklanan yükün Twitter'ı kullanıcıların sitede kaç gönderi görebileceğine dair sınırlamalar getirmeye zorladığını söyledi.

OpenAI'ın mevcut ChatGPT 3.5 ve 4 'ü, 2021'in sonlarına kadar internetten alınan verilerle eğitildi. Bu verilerin sahiplerinin veya toplandıkları internet sitelerinin bu verileri OpenAI'ın modellerinden kaldırmalarının bir yolu yok.

Şimdi OpenAI, "GPTBot" adlı yeni sistemin, gelecekteki modelleri eğitmek için daha fazla bilgi toplamak adına verileri tarayacağını ve internete yazacağını belirtiyor.

Şirket internet sitesi yöneticilerine, bu bilgilerin toplanmasını istemiyorlarsa, botun bir internet sitesini taramasını durdurmak için talimatlar eklemeleri gerektiğini söyledi. Yöneticiler bu tür bilgileri, Google tarafından arama sonuçları için kullanılanlar gibi diğer araçlara talimat veren "robots.txt" adlı bir dosyaya ekleyebilir.

OpenAI, botun "gelecekteki modelleri geliştirmek için muhtemelen kullanılabileceğini" söylüyor. Şirket ayrıca bu aracın ödeme duvarı gerektiren, kişisel olarak tanımlanabilir bilgileri toplayan ya da kurallarını ihlal eden metinlere sahip "kaynakları kaldırmak" için de geliştirildiğini belirtiyor.

OpenAI, botun sitelere erişmesine izin vermenin "yapay zeka modellerinin daha doğru hale gelmesine, genel yeteneklerini ve güvenliğini artırmasını sağlayabileceğini" öne sürdü.



Mars'ta bir zamanlar kar ve yağmur yağıyormuş

Bilim insanları Mars'ın yağışları mümkün kılacak bir iklime nasıl sahip olduğunu anlamaya çalışıyor (NASA)
Bilim insanları Mars'ın yağışları mümkün kılacak bir iklime nasıl sahip olduğunu anlamaya çalışıyor (NASA)
TT

Mars'ta bir zamanlar kar ve yağmur yağıyormuş

Bilim insanları Mars'ın yağışları mümkün kılacak bir iklime nasıl sahip olduğunu anlamaya çalışıyor (NASA)
Bilim insanları Mars'ın yağışları mümkün kılacak bir iklime nasıl sahip olduğunu anlamaya çalışıyor (NASA)

Mars'ta bir zamanlar yağmur ve kar yağdığına dair bulgular ortaya çıktı. 

Bilim insanları Mars'ta bir zamanlar büyük miktarda su bulunduğunu ve çarpıcı yüzey şekillerinin bu şekilde oluştuğunu gösteren kanıtlar keşfediyor. 

Özellikle 4,1 milyar ila 3,7 milyar yıl önce Kızıl Gezegen'de su olduğu üzerinde büyük ölçüde fikir birliği sağlanmış durumda.

Ancak bu suyun nereden geldiği ayrı bir tartışma konusu. Bazı bilim insanları gezegenin her zaman soğuk ve kuru olduğunu, suyu da buz tabakalarının sağladığını savunuyor.

Öte yandan diğer uzmanlar, gezegenin yağışları mümkün kılacak kadar ılıman bir iklime sahip olabileceği ihtimali üzerinde duruyor.

Bilim insanları bu soruya cevap vermek adına gezegenin bugünkü jeolojik yapısının nasıl meydana geldiğini anlamalarını sağlayacak bir bilgisayar modeli kullandı. 

Dünya'da yağışla şekillendiği bilinen bölgelerin Mars'ın bazı kısımlarına benzerliğinden yola çıkan ekip, yerbilimleri için geliştirilmiş bir modelden yararlandı.

Araştırmacılar yağışa dair en güçlü kanıtların bulunduğu ekvator bölgesine odaklanarak Mars arazisinin bir simülasyonunu oluşturdu. Ardından suyun birinde yağış, diğerinde buz tabaklarından geldiği iki ayrı senaryoyu yüzbinlerce yıl boyunca simüle ettiler.

Bulguları hakemli dergi Journal of Geophysical Research: Planets'ta 21 Nisan Pazartesi günü yayımlanan çalışmaya göre iki senaryoda ortaya çok farklı iki gezegen çıktı.

Suyun buzullardan geldiği simülasyonda vadilerin en üst kısımları, buz tabakalarının yakınında, çok yüksek rakımlarda oluştu. Yağış senaryosundaysa su kaynakları çok daha geniş bir alana yayıldı. 

Colorado Boulder Üniversitesi'ne doktorasını tamamlayan Amanda Steckel, liderliğini üstlendiği çalışmayı "Buz tabakalarından gelen su, yalnızca dar bir yükseklik şeridinde vadi oluşumunu başlatıyor" diye açıklıyor: 

Oysa yağışlar geniş bir alana dağılmışsa, her yerde vadi başları oluşabiliyor.

Bilim insanları daha sonra NASA'nın Mars Global Surveyor ve Mars Odyssey araçlarının verilerini, elde ettikleri bulgularla karşılaştırdı. Buz tabakası senaryosu, bugünkü Mars'tan çok farklı bir manzara ortaya çıkarırken, yağış modeli çok daha yakın bir sonuç verdi.

Ekip bu nedenle Kızıl Gezegen'de bir zamanlar kar ve yağmur yağdığından şüpheleniyor. Steckel, "Kesin bir sonuca varmak çok zor" diyerek ekliyor: 

Ancak bu vadilerin çok farklı yüksekliklerde başladığını görüyoruz. Bunu sadece buzla açıklamak zor.

Ancak araştırmacılar, gezegende bu yüzey şekillerini oluşturacak yağışın nasıl gerçekleştiğini henüz bilmiyor.

Bulgular Mars'ın geçmişteki iklimine dair tartışmaya son noktayı koymuyor. Ancak ekip, yeni çalışmanın Dünya'nın geçmişi hakkında da fikir verebileceğini söylüyor.

Makalenin bir diğer yazarı Brian Hynek "Akan suyun yol açtığı erozyon durduğunda Mars adeta zamanda dondu ve muhtemelen 3,5 milyar yıl önceki Dünya'ya çok benziyor" diyor.

Independent Türkçe, Debrief, Phys.org, Journal of Geophysical Research: Planets