TDRA, Digital UAE – Factsheet 2023 raporunu yayınladı

TDRA, Digital UAE – Factsheet 2023 raporunu yayınladı
TT

TDRA, Digital UAE – Factsheet 2023 raporunu yayınladı

TDRA, Digital UAE – Factsheet 2023 raporunu yayınladı

Asam el-Havli

Telekomünikasyon ve Dijital Devlet Düzenleme Kurumu (TDRA), dijital yaşamın özelliklerini, Birleşik Arap Emirlikleri’nin dijital dönüşümünün performans göstergelerini vurgulayan Digital UAE – Factsheet 2023 (Dijital BAE - Bilgi Formu) raporunu yayınladı.

Söz konusu rapor, TDRA'nın dijital dönüşüm stratejisine uygun olarak dijital haritanın kapsamını, BAE topluluğunda tüm kamusal ve özel kesimlerdeki dijital yaşamın doğasını ortaya koyan birçok veriyi içeriyor.

Şarku’l Avsat’ın WAM’dan aktardığı rapora göre aktif internet kullanıcıları BAE'deki toplam nüfusun yüzde 99'unu oluşturuyor. Bu, dünyadaki en yüksek yüzdeliği teşkil ediyor. Sosyal iletişim, çalışma ve bilgi edinme, öğrenme, eğlence ve alışveriş gibi çeşitli alanlarda internet kullanımı kaydediliyor.

Rapora göre akıllı telefonlardaki indirme hızları yıllık yüzde 2,3'ün üzerinde artarak 161,15 Mbit/s'ye, sabit internet indirme hızları ise yüzde 80,1’lik bir oranla 207,41 Mbit/s'ye ulaştı.

Raporu değerlendiren TDRA Genel Müdürü Mühendis Macid Sultan el-Mismar şunları söyledi:

Rapor, genel olarak BAE'deki dijital ortamı, özellikle günlük yaşamda veya devlet/kamu hizmetlerinde dijital çözümlerin benimsendiği yüksek seviyeyi yansıtıyor. Bu hem kullanıcıların hem de hizmet sağlayıcıların dijital olgunluk düzeyini gösteriyor. BAE'yi daha fazla mükemmelliğe doğru sıçramaya elverişli bir dijital ortam haline getiriyor. Kurum olarak bizler, dünyadaki hızlı değişimler ışığında dijital dönüşümü vazgeçilmez bir seçim ve ekonomik bir gereklilik olarak sürdürmek için ‘We the UAE 2031’ vizyonu ve bilge liderliğimizin direktifleri doğrultusunda ilerliyoruz. Tüm girişimlerdeki başarılarımızın, ortaklık ve tek milli takım ilkesine göre çalışmış ve çalışmakta olan tüm resmi ve özel kuruluşların ortak çabasının bir neticesi olduğunu teyit ederiz. Gelecek raporların ilgili tüm yollarda devam eden ilerlemeyi göstereceğinden eminiz.

Söz konusu rapor, BAE hükümetinin ‘U.ae’ Birleşik Dijital Platformunun gösterdiği performansa ışık tutuyor. Bu, devletin dijital varlık arayüzü ve BAE devlet kurumları tarafından sunulan tüm kamuya açık bilgiler ve hizmetler için başvurulacak platform sayılıyor. Rapora göre ‘U.ae’ alan adı, 2022'ye kadar 30 milyon ziyaret rekoru ile 19 milyon ziyaretçiye ulaştı. Ortak alan adı, 2 bin 630 dijital hizmet sağlayan 221 devlet kurumunu içeriyor. Ayrıca BAE'ye gelen ziyaretçilerin mutluluk endeksi yüzde 90 civarında kaydedildi. Bu, portalın yerel ve küresel olarak önde gelen bir dijital arayüz olma rolünü yerine getirmedeki başarısını yansıtıyor.

Ülkenin Birleşik Dijital Platformu bu yıl önemli bir gelişmeye tanık oldu, üretken yapay zeka (AI) destekli bir arama özelliği ile geliştirildi. Bu, arama sonuçlarının hızında, doğruluğunda ve münhasırlığında büyük bir sıçramaya yol açtı. Neticede, arama özelliğinin kullanıma sunulduğu ilk ayda platformda 60 bin arama ve yüzde 98,5 memnuniyet oranı elde edildi.

Söz konusu rapora göre, dijital kimlik uygulamasında (UAE Pass) kayıtlı kullanıcı sayısı 5 milyona ulaşarak, yaklaşık 15 bin elektronik hizmetten yararlanılmasıyla kayda değer bir ilerleme kaydedildi.

BAE'nin üst düzey alan adı ‘.ae’, BAE alan adına kayıtlı internet sitelerinin sayısının 300 bini aşmasıyla yükselişe geçti.

Yalnızca 2022'de, bir önceki yıla oranla yüzde 20'lik bir artışla en az 46 bin alan kaydedilmişti.

Ticari faaliyetler için uygun alan adlarını seçmek üzere üretken yapay zeka algoritmalarını kullanan TDRA'nın ‘Name Idea’ hizmetine ilişkin rakamları içeren rapor, hizmetin başlangıcının bir ay ardından, mayıs ayında bu hizmete olan talebin yüzde 65 arttığını gösterdi.

Sosyal medya hususunda ise BAE’de 10 milyon aktif hesap olduğu kaydedildi. Hesapların yüzdesi nüfusa göre yüzde 105,5, internet kullanıcı sayısına göre yüzde 106,6 oranında kaydedildi. Sosyal medyada geçirilen süre ise günde ortalama 2,33 saat şeklinde raporlandı. Toplam uygulama indirme sayısı, yıllık yüzde 16,4 artışla 569 milyona ulaştı. Uygulama satın alımlarına yapılan harcamaların değeri, uygulamalara yapılan harcamaların hacminde yüzde 25,3'lük bir artışa karşılık gelen 1,587 milyar BAE dirhemine ulaştı.

*Bu makale Şarku’l Avsat tarafından WAM’dan çevrildi.



Bilim insanlarından korkutan uyarı: "Yapay zeka Fukuşiması kaçınılmaz"

Bir yandan yapay zekanın sağlayacağı atılımlar heyecan uyandırırken, diğer yandan uzmanlar kötüye kullanımına karşı uyarıyor (Reuters)
Bir yandan yapay zekanın sağlayacağı atılımlar heyecan uyandırırken, diğer yandan uzmanlar kötüye kullanımına karşı uyarıyor (Reuters)
TT

Bilim insanlarından korkutan uyarı: "Yapay zeka Fukuşiması kaçınılmaz"

Bir yandan yapay zekanın sağlayacağı atılımlar heyecan uyandırırken, diğer yandan uzmanlar kötüye kullanımına karşı uyarıyor (Reuters)
Bir yandan yapay zekanın sağlayacağı atılımlar heyecan uyandırırken, diğer yandan uzmanlar kötüye kullanımına karşı uyarıyor (Reuters)

Uzmanlar yakın gelecekte "yapay zeka Fukuşiması" yaşanacağından endişeleniyor. 

Yapay zekanın son yıllardaki hızlı gelişimi bilimsel çalışmalarda pek çok sıçramayı mümkün kılarken, bu yılın Nobel Ödülleri de bunun adeta bir kanıtı oldu.

Fizik ödülü, yapay sinir ağlarının geliştirilmesini sağlayan çalışmaları takdir ederken, kimya ödülünün sahibi, 200 milyondan fazla proteinin yapısını tahmin eden yapay zeka aracı AlphaFold'u geliştiren Google DeepMind araştırmacılarına gitti. 

Böyle bir ortamda DeepMind ve Birleşik Krallık merkezli bilimsel topluluk Royal Society, bu hafta Londra'da Bilimde Yapay Zeka Forumu düzenledi.

2024 Nobel Kimya Ödülü'nün kazananlarından, DeepMind'ın kurucusu ve CEO'su Demis Hassabis, 18 Kasım'daki toplantıda yapay zekayla ilgili "Eğer bunu doğru yaparsak, inanılmaz yeni bir keşif çağı ve yeni bir altın çağ, hatta belki de bir tür yeni rönesans yaşanacak" ifadelerini kullandı.

Ancak bazı uzmanlar kendisiyle aynı fikirde değil. Yapay zekanın eşitsizliği ve işsizliği artıracağı endişelerinin yanı sıra çok fazla enerji harcaması nedeniyle çevreye geri dönülemez zararlar vereceğinden de korkuluyor.

Ayrıca bu araçların yanlış kişilerin elinde güçlü biyolojik silahlar geliştirilmesini sağlayacağını düşünenler de var. 

ABD'deki Columbia Üniversitesi'nde kanser araştırmacısı ve Pulitzer ödüllü Siddhartha Mukherjee, 2011'de Japonya'daki deprem ve tsunaminin yol açtığı nükleer felakete gönderme yaparak şöyle diyor:

En azından benim yaşam sürem içinde, bir tür yapay zeka Fukuşiması yaşanmasının neredeyse kaçınılmaz olduğunu düşünüyorum.

Tarihin en büyük nükleer faciaları arasında sayılan Fukuşima nükleer kazasında tsunami sonucu devasa dalgalar reaktörleri sular altında bırakmıştı. Santralden sızan radyasyon 150 binden fazla kişinin tahliyesine yol açarken, bölgeyi temizleme çalışmalarının 40 yıl daha süreceği tahmin ediliyor.

Özellikle iklim krizinin yapay zeka tarafından şiddetlenmesi gerçek bir endişe kaynağı olmaya devam ediyor. 

Örneğin Google, yapay zeka sayesinde sel, orman yangını ve sıcak hava dalgası tahminlerinde önemli gelişmelere imza atarken, bir yandan da bazı ülkelerden daha fazla enerji harcıyor. 

Hassabis toplantıda "Bence bu sistemlerin faydaları, enerji kullanımından çok daha ağır basacak" iddiasında bulundu. 

Diğer yandan ABD Enerji Bakanlığı Bilim Ofisi'nin eski direktörlerinden Asmeret Asefaw Berhe, hiçbir şeyin enerji kullanımı kadar endişe yaratmadığını söylüyor. 

Daha güçlü sürdürülebilirlik hedefleri çağrısı yapan Berhe "Bu alana giren yapay zeka şirketleri yenilenebilir enerjiye çok yatırım yapıyor ve umarım bu fosil yakıtların daha hızlı bir şekilde bırakılmasını teşvik eder. Ama bu yeterli mi?" diye sorarak ekliyor: 

Aslında dönüştürücü bir değişime yol açması gerekiyor.

Yapay zekanın tıp ve bilim çalışmalarına katkısına gelince çoğu uzman daha iyimser bir yaklaşıma sahip. Yeni ilaçların geliştirilmesinden nükleer füzyon çalışmalarına kadar yeni teknoloji epey hızlı atılımlar vaat ediyor. 

Gen düzenleme aracı CRISPR çalışmalarına katkısı nedeniyle 2020 Nobel Kimya Ödülü'nü kazanan Jennifer Doudna, yapay zekanın daha uygun fiyatlı tedavilerin ortaya çıkmasında "büyük bir rol" oynayacağını söylüyor.

Hassabis pazartesi günü düzenlenen forumda bilimsel araştırmaları hızlandırması beklenen yapay genel zekanın gelişimine dair de konuştu.

Elon Musk ve OpenAI'ın CEO'su Sam Altman, insan seviyesinde bilişsel becerilere sahip araçları ifade eden yapay genel zekanın her an kullanıma girebileceğini düşünürken Hassabis aynı fikirde değil. 

DeepMind'in CEO'su "Bence yapay genel zeka dediğimiz şeye ulaşmadan önce birkaç büyük atılıma daha ihtiyacımız var" ifadelerini kullandı. 

Independent Türkçe, Guardian, El País, BBC