Apple Batterygate tazminatı ödüyor

Apple tazminat ödüyor: Batterygate hikayesi ve eski IPhone’ların performansını yavaşlatma skandalı

Yasal uzlaşmaya itiraz etmeye çalışan iki iPhone sahibinin yaptığı itiraz reddedildi ve tazminat ödemelerinin önü açıldı (AFP)
Yasal uzlaşmaya itiraz etmeye çalışan iki iPhone sahibinin yaptığı itiraz reddedildi ve tazminat ödemelerinin önü açıldı (AFP)
TT

Apple Batterygate tazminatı ödüyor

Yasal uzlaşmaya itiraz etmeye çalışan iki iPhone sahibinin yaptığı itiraz reddedildi ve tazminat ödemelerinin önü açıldı (AFP)
Yasal uzlaşmaya itiraz etmeye çalışan iki iPhone sahibinin yaptığı itiraz reddedildi ve tazminat ödemelerinin önü açıldı (AFP)

Duyurulmamış teknik faaliyetlerden dolayı zor durumda kalan büyük teknoloji şirketler bağlamında, Apple’ın dahil olduğu ‘Batterygate’ olarak bilinen dava, en tartışmalı olanlar arasında olmaya devam ediyor. Birkaç yıldır kamuoyunu ve kullanıcıları meşgul eden bu davada Apple, gizli ve ani bir şekilde eski iPhone’ların performansını yavaşlatmakla suçlanıyor. Bu iddia, birçok iPhone kullanıcısını kızdırırken şirketin müşterileriyle izlediği şeffaflık ve dürüstlük politikalarından şüphe duyulmasına neden oldu.

Bu kapsamda Apple daha önce 2020 yılında adli bir uzlaşmaya vardıktan sonra kullanıcılara 500 milyon dolar tutarında tazminat ödemeyi kabul etmişti. Dava 21 Aralık 2017'den önce ‘6’, ‘6 Plus’, ‘6s’, ‘6s Plus’, ‘7’ ve ‘7 Plus’ modellerine sahip olanlar başta olmak üzere ‘IOS 10.2.1’ veya ‘IOS 11.2’ işletim sistemini çalıştıran belirli bir ‘IPhone’ kullanıcı grubunu ilgilendiriyordu. 

Bu sorunun temel sebebinin 2017 yılında ‘Apple’ tarafından sağlanan güncelleme oldu. Güncelleme batarya gücü zayıflamış ani elektrik kesintilerini azaltmak için cihazların performansında ince ayar yapılmasını içeriyordu. Apple, sürdürülebilir bir kullanıcı deneyimi sağlama girişiminde, cihazın aniden kapanmasına izin vermek yerine işlemci performansını gizlice düşürmeyi seçti. Ancak söz konusu karar kullanıcılara duyurulmadı ve sonrasında çok fazla öfke ve gerginlik uyandırdı. 

Ayrıca Şarku’l Avsat’ın The Mercury News’ten aktardığı habere göre yargısal uzlaşmaya itiraz etmeye çalışan iki iPhone sahibinin yaptığı itiraz reddedilerek, hak sahiplerine tazminat ve ödeme işlemlerinin tamamlanmasının önü açıldı.

Sonunda, Apple sadece özür dilemekle kalmadı, aynı zamanda şirket bataryayı daha düşük bir fiyata değiştirmeyi teklif ederek ekstra bir adım attı. 2018’in sonuna kadar fiyatını 29 dolara düşürdü. Bugün ise, 2020’de belirlenen sürede tazminat talebi başvurusunda bulunan herkesin yaklaşık 65 ABD dolar alması bekleniyor.



NASA teleskobu, tuhaf cisme ışık tuttu: "Hiçbir şeye benzemiyor"

Satürn ve Uranüs arasındaki Chiron, Güneş etrafındaki bir turunu yaklaşık 50 yılda tamamlıyor (William Gonzalez Sierra)
Satürn ve Uranüs arasındaki Chiron, Güneş etrafındaki bir turunu yaklaşık 50 yılda tamamlıyor (William Gonzalez Sierra)
TT

NASA teleskobu, tuhaf cisme ışık tuttu: "Hiçbir şeye benzemiyor"

Satürn ve Uranüs arasındaki Chiron, Güneş etrafındaki bir turunu yaklaşık 50 yılda tamamlıyor (William Gonzalez Sierra)
Satürn ve Uranüs arasındaki Chiron, Güneş etrafındaki bir turunu yaklaşık 50 yılda tamamlıyor (William Gonzalez Sierra)

James Webb Uzay Teleskobu, hem asteroit hem de kuyrukluyıldız özellikleri taşıyan bir gökcisminin tuhaflıklarını gözler önüne serdi. Yüzeyinde alışılmadık biçimde buz bileşimi olan cismin, Güneş Sistemi'nin oluşum sürecine dair gizemleri aydınlatması bekleniyor. 

1977'de keşfedilen 2060 Chiron, centaur denen küçük gökcisimlerinin bilinen ilk örneği. Asteroitlere benzemelerine karşın kuyrukluyıldız özellikleri de taşıyan bu buz cisimlerin ismi, mitolojideki yarı at, yarı insan yaratıklardan geliyor.

Halihazırda yüzlercesi saptanan centaurların, Neptün'ün ötesindeki soğuk bölgelerde oluştuğu tahmin ediliyor. 

Daha sonra Güneş Sistemi'nin iç kısmına gelmeleriyle buzun süblimleşmesi sonucu etraflarında, tıpkı kuyrukluyıldızlardaki gibi gazdan bir hale veya koma oluştuğu düşünülüyor. 

Merkez Florida Üniversitesi'nden Charles Schambeau, Chiron'un bu tuhaf cisimler arasında da öne çıktığını söyleyerek "Bir kuyrukluyıldız gibi davrandığı dönemleri var, etrafında madde halkaları ve muhtemelen küçük toz veya taşlardan oluşan bir enkaz alanı var" diyor. 

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu'nun verilerinden yararlanan Schambeau ve ekip arkadaşları, Chiron'un bileşimini inceledi.

Bulgularını hakemli dergi Astronomy & Astrophysics'te yayımlayan ekip, Chiron'un yüzeyindeki buzlarının bileşiminin, bugüne kadar gözlemlenen diğer centaurlardan epey farklı olduğunu kaydetti.

Yüzeyinde karbonmonoksit ve karbondioksit buz halinde yer alırken, komasında da karbondioksit ve metan gazı vardı. 

Daha uçucu olan karbonmonoksitin, süblimleşerek gaz halesinde yer alması daha muhtemel bir senaryo olsa da sadece buz formunda yüzeyde bulunması şaşırtıcı bir bulgu.

Araştırmacılar gazın, Chiron'daki farklı rezervlerden karmaşık bir süreçle salındığını düşünüyor.

Schambeau "Bu sonuçlar daha önce gördüğümüz hiçbir şeye benzemiyor" ifadelerini kullanıyor. 

Bilim insanları ayrıca ilk kez bir centaurda su buzu, etan ve propan tespit etti. 

Ekip karbon içeren etan ve propanın, güneş ışığının yüzeydeki metan ve suyla teması sonucu oluştuğunu düşünüyor. 

Su ve karbondioksit gibi daha basit moleküllerinse, 4,5 milyar yıl önce Güneş Sistemi oluşurken Chiron'un bileşimine girdiği tahmin ediliyor. 

Makalenin yazarlarından Noemi Pinilla-Alonso, Chiron gibi gökcisimleri zaman içinde pek değişmediğinden bunları inceleyerek Güneş Sistemi'nin ilk dönemi hakkında fikir edinebileceklerini söylüyor. 

Pinilla-Alonso ayrıca mevcut verilere göre standart bir centaurdan söz edilemediğini belirtiyor:

James Webb Uzay Teleskobu'yla gözlemlediğimiz her aktif centaurun kendine has bazı özellikleri var. Neden farklı davrandıklarını açıklayan bir şey olmalı ya da henüz göremediğimiz, hepsi arasında ortak olan bir şey olmalı.

Gelecek 20 yıl boyunca Güneş'e gittikçe yaklaşacak Chiron daha parlak bir hal alacağı için daha net gözlemler yapmak mümkün olacak.

Bilim insanları bu sayede hem centaurlar hem de Güneş Sistemi'nin geçmişi hakkında merak ettikleri soruları yanıtlamayı umuyor.

Independent Türkçe, Live Science, Space.com, Astronomy & Astrophysics