Devrim niteliğinde güneş panelleri geliştirildi: Yaprakları taklit ediyor

Elektriğin yanı sıra her yıl 40 milyar metreküpten fazla su üretebilir

Yeni tasarım elektrik, ısı ve temiz suyu aynı anda üretiyor (Dr. Gan Huang)
Yeni tasarım elektrik, ısı ve temiz suyu aynı anda üretiyor (Dr. Gan Huang)
TT

Devrim niteliğinde güneş panelleri geliştirildi: Yaprakları taklit ediyor

Yeni tasarım elektrik, ısı ve temiz suyu aynı anda üretiyor (Dr. Gan Huang)
Yeni tasarım elektrik, ısı ve temiz suyu aynı anda üretiyor (Dr. Gan Huang)

Yaprakların yapısından ilham alarak tasarlanan yeni güneş panelleri, doğayı taklit ederek elektrik üretiyor.

Birleşik Krallık'ın saygın üniversitelerinden Imperial College London'da görev alan araştırmacılar, yaygın kullanılan güneş panellerini yeniden düzenleyerek elektrik, ısı ve temiz suyu birlikte üretebilen bir tasarım elde etti.

Hakemli bilimsel dergi Nature Communications'ta yayımlanan bir makalede duyurulan yeni teknolojiye fotovoltaik yaprak (kısaca PV yaprağı) adı verildi.

Fotovoltaik (PV) güneş enerjisi, güneş ışığını elektriğe dönüştüren temel mekanizma. Öte yandan bugüne kadar geliştirilen PV hücreleri çok da verimli değil.

Bunlar güneş enerjisinin genellikle yüzde 10 ila 25'ini elektriğe dönüştürebiliyor. Kullanılmayan enerji ise PV hücrelerinin aşırı derecede ısınmasına sebebiyet verebiliyor.

PV hücrelerini soğutmanın bir yolu, aktif termal yönetim yöntemlerinin kullanılması. Diğer bir deyişle su veya hava akışı yoluyla ısının uzaklaştırılması.

Bunun için de mekanizmaya hidrolik yapılar eklenmesi gerekiyor. Bu da maliyeti ciddi biçimde artırıyor.

Bitki yapraklarını taklit ediyor

Doğadaki bitki yapraklarını taklit eden yeni tasarımda ise düşük maliyetli malzemeler kullanıldı.

Bitkilerde suyun köklerden yapraklara taşınmasını sağlayan birçok farklı katman ve yapı mevcut.

Yaprakların serin kalmasını da terleme adı verilen bir mekanizma sağlıyor. Bitkilerde terleme, havanın emme kuvveti sayesinde bitkinin havayla temastaki organlarından dışarıya subuharı verilmesi anlamına geliyor.

Bu mekanizma sayesinde çalışır durumda kalan yapraklar fotosentez yapmaya devam edebiliyor.

Yeni tasarımı yapan bilim insanları işte bu yapıyı PV hücrelerine uyarladı.

Geliştirilen PV yaprağı, suyu ayrı bir tanktan güneş hücresine yönlendiren doğal liflerden oluşuyor. Bu yapı, suyun tüm hücreyi kaplamasına ve buharlaşmasına olanak tanıyor.

Birleşik Krallık'taki Temiz Enerji Süreçleri Laboratuvarı Başkanı Profesör Christos Markides, "Bu yenilikçi tasarımın uygulanması, temiz enerjiye geçişi hızlandırmaya yardımcı olurken artan enerji ve tatlı su ihtiyacını da telafi edebilir" dedi.

Deneylerde PV yaprağının geleneksel hücrelerden yüzde 10 oranında daha fazla elektrik üretebildiği görüldü.

Terleme yoluyla elde edilen su buharını ve ısıyı da depolayan sistem, aynı zamanda her yıl 40 milyar metreküpten fazla su üretme avantajına da sahip olabilir.

 

Independent Türkçe, IFL Science, The Next Web



Modern tarihte kaydedilen en büyük kuş felaketi: 4 milyon kayıp

Okyanustaki 2,5-3 derecelik sıcaklık farkı, bölgedeki kuşların yarısını öldürmüş (ABD Balık ve Vahşi Yaşam Servisi)
Okyanustaki 2,5-3 derecelik sıcaklık farkı, bölgedeki kuşların yarısını öldürmüş (ABD Balık ve Vahşi Yaşam Servisi)
TT

Modern tarihte kaydedilen en büyük kuş felaketi: 4 milyon kayıp

Okyanustaki 2,5-3 derecelik sıcaklık farkı, bölgedeki kuşların yarısını öldürmüş (ABD Balık ve Vahşi Yaşam Servisi)
Okyanustaki 2,5-3 derecelik sıcaklık farkı, bölgedeki kuşların yarısını öldürmüş (ABD Balık ve Vahşi Yaşam Servisi)

Heather Renner ve çalışma arkadaşları yaklaşık 10 yıl önce Alaska sahillerine vuran binlerce bayağı dalıcı martıyı fark ettiğinde bir şeylerin fena halde yanlış gittiğini düşündü. 

Seneler süren araştırmalar sonucunda dün Science adlı bilimsel dergide yayımladıkları makale, acı gerçeği ortaya koydu: Bu, modern tarihte en fazla sayıda kuşun öldüğü kayıtlı olay. 

2014-2016'da Pasifik Okyanusu'nun kuzeyindeki suları sıradışı bir sıcak hava dalgasının etkilediği ve bunun sonucunda balık popülasyonunun büyük ölçüde düştüğü bildirildi. 

Balıklarla beslenen çeşitli türlerle birlikte milyonlarca kuşun açlıktan öldüğü vurgulandı. 

Ulusal Alaska Deniz Yaban Hayatı Barınağı'ndan biyolog Heather Renner, Alaska'daki bayağı dalıcı martıların yarısından fazlasının, yani 4 milyon tanesinin öldüğünü buldu.

Diğer yandan çok benzer bir tür olan ince gagalı dalıcı martının bu olaydan ciddi bir şekilde etkilenmemesi de kafa karıştırdı. Araştırmacılar bunun sebebini inceliyor.

Renner, 7 yıldır yürüttükleri çalışmanın ardından "Düşündüğümüzden çok daha kötüymüş" diyor.

Bu felaketin balıklar haricinde en fazla sayıda omurgalının öldüğü olay olarak modern tarih kayıtlarına geçtiğini söylüyor. 

1989'da Alaska'da meydana gelerek tüm dünyada gündem olan Exxon Valdez petrol sızıntısında dahi ölen bayağı dalıcı martı sayısının yüzbinlerle ifade edildiğini belirtiyor. 

2014 ve 2021 arasındaki fark böyle görüntülendi (ABD Balık ve Vahşi Yaşam Servisi)

2014 ve 2021 arasındaki fark böyle görüntülendi (ABD Balık ve Vahşi Yaşam Servisi)

Makalenin yazarlarından Brie Drummond da başta bu kuşların çiftleşmek için kayalık bölgelere gitmemesine şaşırdıklarını, ancak sonra trajediyle yüzleştiklerini ifade etti:

Geri gelmiyorlar çünkü öldüler.

Sıcak dalgasının öncesi ve sonrası incelendiğinde 2016-2022'de Bering Denizi ve Alaska Körfezi'ndeki bayağı dalıcı martı sayısının 2008-2014'e göre yüzde 52 ila 78 düştüğü görüldü. 

Bu popülasyonun yeniden aynı rakamlara ulaşması beklenmiyor. 

Washington merkezli sivil toplum kuruluşu Ocean Conservancy'den (Okyanus Koruma) Megan Williams, dahil olmadığı araştırmayı överek çıkarılacak önemli dersler olduğunu vurguluyor:

Bering Denizi ve Alaska Körfezi'nin son 50-100 yılda olduğu kadar üretken kalmasını bekleyemezsiniz. Artık bu türlerin bazıları deniz ekosistemi tarafından desteklenmiyor. Bu gerçekten trajik.

Independent Türkçe, Washington Post, New York Times