Meta, onlarca dildeki konuşmaları tercüme etmek için bir yapay zeka modeli çıkardı

Akıllı telefonda Meta logosu (Reuters)
Akıllı telefonda Meta logosu (Reuters)
TT

Meta, onlarca dildeki konuşmaları tercüme etmek için bir yapay zeka modeli çıkardı

Akıllı telefonda Meta logosu (Reuters)
Akıllı telefonda Meta logosu (Reuters)

Facebook platformunun sahibi olan Meta Platforms şirketi salı günü, onlarca dildeki konuşmaları tercüme etme ve sesli olarak aktarma yeteneğine sahip, gerçek zamanlı iletişimi mümkün kılan ve diller arasındaki engelleri ortadan kaldıran araçlar için potansiyel bir yapı taşını teşkil eden bir yapay zeka modeli çıkardı.

Reuters haber ajansına göre, şirket bir açıklamasında, SeamlessM4T modelinin, daha önce ayrı modellerde mevcut olan teknolojileri birleştirerek, yaklaşık 100 dilde metinden sesli çevirinin yanı sıra 35’ten fazla dilde konuşmadan konuşmaya çeviriyi destekleyebildiğini söyledi.

Meta CEO’su Mark Zuckerberg, bu araçların, şirketin geleceği üzerine bahse girdiği bir dizi bağlantılı sanal dünya olan Metaverse’de dünyanın dört bir yanından kullanıcılar arasındaki etkileşimi kolaylaştırmasını hayal ettiğini söyledi.

Açıklamada, Meta’nın modeli ticari olmayan amaçlarla kamuya açık hale getireceği ve Facebook, Instagram, WhatsApp ve Threads uygulamalarına entegre edileceği duyuruldu.

Reuters’a göre, sosyal medya devi, bu yıl bazı ücretsiz AI modellerini yayınladı. Bunların arasında, Microsoft’un sahibi olduğu OpenAI ile Alphabet’in sahibi olduğu Google tarafından satılan ve tescillenen modeller için ciddi bir zorluk teşkil eden LLaMA adlı dev bir dil modeli de bulunuyor.

Zuckerberg, kamuya açık bir yapay zeka sisteminin Meta’nın çıkarına olduğunu zira şirketin, modeli görüntüleme ve kullanma hakkı için ücret almak yerine, sosyal platformlarında doğrudan tüketiciye yönelik araçların oluşturulması gibi büyük kaynaklar toplayarak daha fazla kazanç elde edeceğini söylüyor.

Sektörün geri kalanı gibi Meta da modellerini beslemek için kullandığı eğitim verileriyle ilgili hukuki sorularla yüzleşiyor.

Temmuz ayında Sarah Silverman ile diğer iki yazar, Meta ve OpenAI’ye karşı telif hakkı ihlali davaları açarken, iki şirketi, kitaplarını izinsiz yapay zeka eğitim verisinde kullanmakla suçladı.

Meta araştırmacıları bir makalede, SeamlessM4T modeli için herhangi bir depo tanımlamaksızın, 4 milyon saatlik ‘kamuya açık bir web veri deposundan alınan ham sesten’ eğitim verileri topladıklarını söyledi.

Bir Meta sözcüsü ise ses verilerinin kaynağı hakkındaki sorulara yanıt vermedi.

Makalede, metinsel verilerin geçen yıl oluşturulan ve Wikipedia ve ilgili sitelerdeki içerikte kullanılan veri tabanlarından geldiğini belirtti.



NASA, "tuhaf yörüngeli" bir ötegezegen keşfetti

TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TT

NASA, "tuhaf yörüngeli" bir ötegezegen keşfetti

TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)

Bilim insanları, beklenmedik hareketler sergileyen bir ötegezegenin, gezegen sistemlerine dair bilinenlere meydan okuduğunu söylüyor. 

Dünya'dan yaklaşık 455 ışık yılı uzaktaki bir yıldızın etrafında dönen TOI-1408 b adlı bir sıcak Jüpiter geçen yıl keşfedilmişti. 

Sıcak Jüpiter, Güneş Sistemi'ndeki Jüpiter'e benzese de yıldızına çok yakın yörüngelerle dönen gaz devlerini ifade ediyor.

NASA'nın Geçiş Halindeki Ötegezegen Araştırma Uydusu'nun (Transiting Exoplanet Survey Satellite / TESS) saptadığı gezegen, Jüpiter'in iki katı genişliğe ve kütleye sahipti. 

Gezegenin, TOI-1408 adlı yıldızına çok yakın dönmesi bilim insanlarını hayrete düşürmüştü. Ancak bu yıl yapılan başka bir keşif, şaşkınlıklarını daha da artırdı.

Lund Üniversitesi'nden araştırmacılar yine TESS'in yardımıyla, sistemde yıldıza daha yakın ve daha küçük başka bir gezegen tespit etti. 

Bulgularını The Astrophysical Journal Letters adlı hakemli dergide aktaran ekip, TOI-1408 c adlı küçük gezegenin aynı zamanda tuhaf bir yörüngeye de sahip olduğunu gözlemledi. 

Dünya'nın iki katı genişliğe ve 8 katı kütleye sahip ötegezegenin, gaz ve kaya karışımından oluştuğu tahmin ediliyor. Ötegezegen, Güneş Sistemi dışındaki gezegen anlamına geliyor. 

Araştırmacılar, TOI-1408 c'nin yıldızı etrafında dönme hızının beklenmedik şekilde değiştiğini gördü. 

Makalenin başyazarı Dr. Judith Korth, 5 Eylül Perşembe günü yaptığı açıklamada "Küçük gezegen çok sıradışı bir yörünge davranışı sergiliyor ve yıldızının önünden geçtiği zamanla ilgili ciddi farklılıklar sergiliyor; bu da genellikle görmediğimiz bir şey" diyerek ekliyor:

Küçük gezegenin varlığı, gezegen sistemlerinin oluşumu ve istikrarı hakkındaki mevcut teorilere meydan okuyor.

Bilim insanları alışılmadık bu yörünge hareketinden ve yıldızlarına yakınlıklarından dolayı sistemdeki iki gezegenin yörünge hareketlerini inceledi. 

Analizlerin ardından büyük gezegenin yıldız etrafında attığı her tura karşılık, küçük yoldaşının iki tur attığı sonucuna varıldı. 

Araştırmacılar, yıldızın etrafında "ritmik bir dans" içinde döndüğünü söyledikleri gezegenlerin bu sayede yakın yörüngelerde varlıklarını sürdürebildiğini buldu. 

Dr. Korth, Space.com'a yaptığı açıklamada "Hem TOI-1408 b hem de TOI-1408 c, Güneş Sistemi'ndeki gezegenlere kıyasla yıldızlarına inanılmaz derecede yakın. Jüpiter'in neredeyse her 4 günde bir (Merkür'ün periyodunun 20'de biri) Güneş'e çok yakın bir yörüngede döndüğünü düşünün" diyerek ekliyor:

Bu zaten yıldıza çok yakın bir yörünge ve yıldıza daha da yakın başka bir gezegen tespit ettik. Bu gezegen, büyük komşusuyla güçlü bir etkileşime girerek yörüngelerinin daha önce hiç görmediğimiz şekillerde sallanmasına neden oluyor.

Araştırmacılar ayrıca sistemde henüz keşfedilmemiş üçüncü bir gezegen de olabileceğini düşünüyor. Gözlemlenen tuhaf yörünge hareketlerinin bir açıklaması da bu gökcismi olabilir. 

Ekip, keşfettikleri nadir sistemin, gezegen sistemine dair çalışmalara katkı sunacağını umuyor. 

Dr. Korth "Elde ettiğimiz sonuçlar, gezegenlerin nasıl oluştuğu ve özellikle dev gezegenlerin bulunduğu sistemlerde birbirlerine çok yakın olduklarında nasıl davrandıkları hakkında daha fazla bilgi edinilmesine fayda sağlayabilir" diyor. 

Independent Türkçe, Space.com, Debrief, Lund Üniversitesi, The Astrophysical Journal Letters