Temizlenmesi planlanan uzay çöpünü, başka bir uzay çöpü "temizledi"

Avrupa'nın yeni hedefi suya düştü

Uzaydaki enkaz, giderek daha çok vurgulanan ciddi bir sorun (ESA)
Uzaydaki enkaz, giderek daha çok vurgulanan ciddi bir sorun (ESA)
TT

Temizlenmesi planlanan uzay çöpünü, başka bir uzay çöpü "temizledi"

Uzaydaki enkaz, giderek daha çok vurgulanan ciddi bir sorun (ESA)
Uzaydaki enkaz, giderek daha çok vurgulanan ciddi bir sorun (ESA)

Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) büyük bir uzay çöpü parçasını kaldırmaya yönelik deneysel görevi suya düştü.

Clearspace-1 adlı uzay aracı, 10 yıldır alçak Dünya yörüngesinde yüzen, koni şekilli ve VESPA adlı bir roket parçasını kaldıracaktı.

Plan gereğince uzay aracı önce roket parçasına yaklaşacak, sonra da pençe benzeri robotik kollarıyla cismi kavrayarak Dünya'ya geri dönecekti.

Ancak devreye VESPA'dan daha ufak bir uzay çöpü girdi.

Yörüngedeki bir diğer uzay enkazının VESPA'ya çarparak daha çok sayıda çöp yarattığı öğrenildi.

Enkaz aynı zamanda ESA'nın 250 kiloluk VESPA'yı tek parça halinde alma planını da çöpe attı.

Uzmanlara göre bu olay, Dünya yörüngesinde giderek büyüyen uzay çöpü tehdidinin geldiği boyutu gözler önüne seriyor.

ESA'ya göre şu anda Dünya yörüngesinde ıskartaya çıkarılmış yaklaşık 3 bin uydu bulunuyor.

Yörüngede ayrıca 10 santimetreden büyük, 900 bin, bir santimetreden büyük 128 milyon, bir milimetreden büyük 34 bin nesne mevcut.

Çok sayıdaki nesnelerden herhangi biri, yörüngedeki çalışan uydulara veya uzay araçlarına ciddi şekilde zarar verme potansiyeli taşıyor.

Son çarpışma risk oluşturmuyor

ESA, Clearspace-1 uzay aracını 2026'da fırlatmayı planlıyordu.

Bu yönde çalışmalar sürerken, kötü haber ABD Uzay Kuvvetleri'nden geldi.

ABD'li yetkililer 10 Ağustos'ta ESA'ya yaptıkları bildirimde hedefin yakınlarında temizlenecek başka nesneler tespit ettiklerini aktardı.

ESA'dan gelen açıklamada çarpışmanın doğrudan gözlemlenmediği ama tüm delillerin bir çarpışmaya işaret ettiği ifade edildi.

Buna göre VESPA'ya çarpan uzay çöpü, izlenemeyecek kadar hızlı ve küçüktü.

Yetkililer, çarpışmayla ortaya çıkan parçaların yörüngedeki diğer uzay araçları için de risk oluşturmadığını belirtti.

Independent Türkçe



Meta'nın spam temizliği iyi niyetli kullanıcıları da vurdu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Meta'nın spam temizliği iyi niyetli kullanıcıları da vurdu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Facebook, dünyanın en popüler sosyal ağında devam eden temizlik kapsamında 10 milyondan fazla hesabı sildi.

Facebook'un ana şirketi Meta bu hamlenin amacının "spam içerikleri engellemek" ve gerçek hesapları teşvik etmek olduğunu belirtse de bazı kullanıcılar, hesaplarının bir yanlış anlamayla silinmesinden şikayet ediyor.

Bir blog yazısında bu rakamı doğrulayan Facebook, 2025'in ilk yarısında her ay 1 milyondan fazla hesabın silindiğini açıkladı.

Şirket blog gönderisinde, "Çoğu zaman aynı mim ya da video, bazen bunun yaratıcısı gibi davranan hesaplarda, bazen de farklı spam hesaplarda tekrar tekrar ortaya çıkıyor" diye yazdı.

Bu durum kullanıcı deneyimini herkes için olumsuz etkiliyor ve yeni seslerin ortaya çıkmasını zorlaştırıyor. Facebook'taki orijinal olmayan içeriği azaltmak ve nihayetinde orijinal içerik paylaşan üreticileri koruyup desteklemek için daha güçlü önlemler alıyoruz.

Düzinelerce kullanıcı, sahte olmamasına rağmen hesaplarının kaldırıldığına dair benzer deneyimlerini sosyal medyada paylaşırken bazıları, hesaplarını yanlışlıkla sahte diye tanımlayan yapay zeka sistemlerini sorumlu tutuyor.

Bir kullanıcı Reddit forumu MetaLawsuits'te yazdığı bir gönderide "Görünüşe göre bağlantı kurma becerisi, anlayıştan yoksun bir algoritma tarafından elimizden alınıyor" diyor.

Müşterilerimize, iş bağlantılarımıza ulaşmaya ve ilişkilerimizi sürdürmeye çalıştığımız için işletmemiz şu anda sıkıntı içinde. Oğlumun otizm destek ağının da kesilmesi terk edilmiş hissetmemize neden oldu... Bu kopukluk insanlık dışı, adaletsiz ve son derece yürek parçalayıcı.

"Meta'nın engelleme dalgası" diye adlandırılan toplu silinmelerin, yine Meta'ya ait olan Instagram'daki kullanıcıları da etkilediği anlaşılıyor.

The Independent, silinen gerçek hesaplarla ilgili daha fazla yorum için şirketle temasa geçti.

Hesabı silinen tüm kullanıcılara bu işlemi bildiren bir e-posta gönderiliyor.

Şirketin destek sayfalarına göre Facebook kullanıcıları hesaplarının herhangi bir şekilde askıya alınmasına 180 gün içinde itiraz edebiliyor ve bu sürenin sonunda profil kalıcı olarak siliniyor.

Bu büyük ölçekli hesap silme işlemi, diğer teknoloji şirketlerinin de kendi platformlarını temizlemek üzere adımlar attığı bir dönemde yaşanıyor.

2023'te Google, milyonlarca kullanıcıyı etkilemeye devam eden bir hamleyle, etkin olmayan tüm Gmail, Fotoğraflar ve Drive hesaplarını sileceğini duyurmuştu.

Meta'nın patronu Mark Zuckerberg daha önce Facebook'ta etkileşimi artırmak amacıyla daha da aşırıya kaçan temizlikler yapılmasını önermişti.

2022'de şirket içi bir e-posta göndererek tüm Facebook kullanıcılarının arkadaşlarını silme planını açıkladığı bildirilmişti.

"Muhtemelen çılgınca bir fikir: Herkesin grafiklerini [bağlantılarını] silerek baştan başlamalarını sağlamayı düşünebiliriz" diye yazdığı şirket yöneticileri, bu fikri geri çevirmişti.

Independent Türkçe